Samkeppni á Íslandi Matthías Ingi Árnason skrifar 25. september 2014 21:45 Þessi setning er einhverra hluta vegna svo lítils virði hér á landi. Einokun. fákeppni og samráð virðist hinsvegar eiga sér fastan sess í Íslensku samfélagi. Nýlega var Mjólkursamsalan sektuð fyrir að beita einokunarstöðu sinni til að lama samkeppnisaðilla (reyndar ekki í fyrsta skipti sem þau eru staðin að því að stunda þessa iðju), þau voru staðin að því að ofrukka fyrirtæki sem ekki var tengt þeim og þar með reyna hamla því að fyrirtækið gæti náð fótfestu á markaði sem þau réðu yfir. Mjólkursamsalan er að hluta til í eigu Kaupfélags Skagfirðinga (KS, einn stærsti söluaðilli á búfénaði á Íslandi) sem árið 2009 keypti stóran hlut í fyrirtækinu Mjólka ehf, sem á þeim tíma var eini raunverulegi samkeppnisaðillinn við mjólkursamsöluna, þar með var Mjólka ekki lengur samkeppnisaðilli heldur fyrirtæki í eigu sama aðilla og átti samsöluna. Svo voru olíufélögin staðin að því á sínum tíma að í staðin fyrir að standa í heilbrigðri samkeppni þá samræmdust þau um að fylgja ákveðinni verðstefnu sem ekki myndi skaða hagnað fyrirtækjanna. Eins gerðist með tvö stærstu byggingarvörufyrirtækin á Íslandi, það eru til upptökur af símtölum þar sem þau ákváðu í sameiningu að hækka almennt vöruverð og samræmast um hvaða vörur væri heppilegt að setja á tilboð hverju sinni. Síminn og Vodafone (þá Tal) héldust í hendur á sínum tíma hvað verðskrá varðaði, og meðal annars héldu því fram að ekki væri hægt að bjóða upp á frítt erlent niðurhal vegna þess hversu kostnaðarsamt það væri, en svo kom Nova á markað og byrjaði að bjóða upp á frítt niðurhal, þá allt í einu gátu hin tvö fyrirtækin byrjað að bjóða upp á frítt niðurhal (kudos fyrir Nova þar). Flest öll stór markaðsráðandi fyrirtæki á Íslandi virðast eiga það sameiginlegt að halda því fram að verðskrá þeirra byggist á lágmarks álaggningu og að ekki sé svigrúm til að lækka verð, en í þau fáu skipti sem utanaðkomandi samkeppnisaðilli kemur á markað þá er ekkert mál að lækka verð, undirbjóða samkeppnisaðillan og þar með reyna koma í veg fyrir að samkeppnisaðillinn nái að festa rætur. Að sjálfsögðu þurfa fyrirtæki að skila hagnaði til að geta haldist áfram í rekstri, en að nota markaðsráðandi stöðu sína til að berja niður lítil fyrirtæki bara til þess að koma í veg fyrir samkeppni og geta haldið áfram að blóðmjólka sauðsvartan almúgan til að moka sem mestum aur í vasa eiganda er bara gjörsamlega siðlaust. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Gervigreind fyrir alla — en fyrir hvern í raun? Sigvaldi Einarsson Skoðun Hefur ítrekað hótað okkur áður Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Bandaríkin voru alltaf vondi kallinn Karl Héðinn Kristjánsson Skoðun Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir Skoðun Þjóðaratkvæðagreiðsla vegna umsóknar um aðild að ESB er stjórnsýslugrín! Júlíus Valsson Skoðun Halldór 02.08.2025 Halldór Fjárskipti við slit óvígðrar sambúðar: Meginreglur og frávik Sveinn Ævar Sveinsson Skoðun Kæfandi klámhögg sveitarstjóra Jón Trausti Reynisson Skoðun Fyrsta flokks heilbrigðisþjónustu á Íslandi Lilja Alfreðsdóttir Skoðun Ísrael – brostnir draumar og lygar Ingibjörg Þóra Haraldsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Gervigreind fyrir alla — en fyrir hvern í raun? Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Hefur ítrekað hótað okkur áður Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Þjóðaratkvæðagreiðsla vegna umsóknar um aðild að ESB er stjórnsýslugrín! Júlíus Valsson skrifar Skoðun Bandaríkin voru alltaf vondi kallinn Karl Héðinn Kristjánsson skrifar Skoðun Erum við á leiðinni í hnífavesti? Davíð Bergmann skrifar Skoðun Ákall til umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra að standa við gefin loforð Laura Sólveig Lefort Scheefer,Snorri Hallgrímsson,Sigurlaug Eir Beck Þórsdóttir,Jóhanna Malen Skúladóttir,Ida Karólína Harris,Antonia Hamann,Julien Nayet-Pelletier skrifar Skoðun Kæfandi klámhögg sveitarstjóra Jón Trausti Reynisson skrifar Skoðun Klár fyrir Verslunarmannahelgina? Ágúst Mogensen skrifar Skoðun Vegið að börnum í pólitískri aðför að ferðaþjónustunni Einar Freyr Elínarson skrifar Skoðun Hið tæra illa Gunnar Hólmsteinn Ársælsson skrifar Skoðun Ferðamannaiðnaður? Nei, ferðaþjónusta! Guðmundur Björnsson skrifar Skoðun Hæðarveiki og lyf Ari Trausti Guðmundsson skrifar Skoðun Landsvirkjun hafin yfir lög Björg Eva Erlendsdóttir skrifar Skoðun Fjárskipti við slit óvígðrar sambúðar: Meginreglur og frávik Sveinn Ævar Sveinsson skrifar Skoðun Þau eru framtíðin – en fá ekki að njóta nútímans Sigurður Kári skrifar Skoðun Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hvers vegna þegir kristin, vestræn menning? Ómar Torfason skrifar Skoðun Trump les tölvupóstinn þinn Mörður Áslaugarson skrifar Skoðun „Já, hvað með bara að skjóta hann!“ Þórhildur Hjaltadóttir skrifar Skoðun Heimar sem þurfa nýja umræðu! Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Sársauki annarra og samúðarþreyta Guðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Í minningu sonar – og allra þeirra sem aldrei komu heim Kristín Dýrfjörð,Friðrik Þór Guðmundsson skrifar Skoðun Alþjóðalög eða lögleysa? Urður Hákonardóttir skrifar Skoðun Truman-ríkið: Tilraunir raunheimsins að komast í gegnum gervihvelfinguna Svala Magnea Ásdísardóttir skrifar Skoðun GPT‑5 kemur í ágúst – áskoranir og tækifæri fyrir Ísland Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Við tölum um vöxt — en gleymum því sem vex Þórdís Hólm Filipsdóttir skrifar Skoðun Verri framkoma en hjá Trump Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Landið talar Davíð Arnar Oddgeirsson skrifar Skoðun Ætla þau að halda áfram að grafa sína eigin gröf? Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Ísrael – brostnir draumar og lygar Ingibjörg Þóra Haraldsdóttir skrifar Sjá meira
Þessi setning er einhverra hluta vegna svo lítils virði hér á landi. Einokun. fákeppni og samráð virðist hinsvegar eiga sér fastan sess í Íslensku samfélagi. Nýlega var Mjólkursamsalan sektuð fyrir að beita einokunarstöðu sinni til að lama samkeppnisaðilla (reyndar ekki í fyrsta skipti sem þau eru staðin að því að stunda þessa iðju), þau voru staðin að því að ofrukka fyrirtæki sem ekki var tengt þeim og þar með reyna hamla því að fyrirtækið gæti náð fótfestu á markaði sem þau réðu yfir. Mjólkursamsalan er að hluta til í eigu Kaupfélags Skagfirðinga (KS, einn stærsti söluaðilli á búfénaði á Íslandi) sem árið 2009 keypti stóran hlut í fyrirtækinu Mjólka ehf, sem á þeim tíma var eini raunverulegi samkeppnisaðillinn við mjólkursamsöluna, þar með var Mjólka ekki lengur samkeppnisaðilli heldur fyrirtæki í eigu sama aðilla og átti samsöluna. Svo voru olíufélögin staðin að því á sínum tíma að í staðin fyrir að standa í heilbrigðri samkeppni þá samræmdust þau um að fylgja ákveðinni verðstefnu sem ekki myndi skaða hagnað fyrirtækjanna. Eins gerðist með tvö stærstu byggingarvörufyrirtækin á Íslandi, það eru til upptökur af símtölum þar sem þau ákváðu í sameiningu að hækka almennt vöruverð og samræmast um hvaða vörur væri heppilegt að setja á tilboð hverju sinni. Síminn og Vodafone (þá Tal) héldust í hendur á sínum tíma hvað verðskrá varðaði, og meðal annars héldu því fram að ekki væri hægt að bjóða upp á frítt erlent niðurhal vegna þess hversu kostnaðarsamt það væri, en svo kom Nova á markað og byrjaði að bjóða upp á frítt niðurhal, þá allt í einu gátu hin tvö fyrirtækin byrjað að bjóða upp á frítt niðurhal (kudos fyrir Nova þar). Flest öll stór markaðsráðandi fyrirtæki á Íslandi virðast eiga það sameiginlegt að halda því fram að verðskrá þeirra byggist á lágmarks álaggningu og að ekki sé svigrúm til að lækka verð, en í þau fáu skipti sem utanaðkomandi samkeppnisaðilli kemur á markað þá er ekkert mál að lækka verð, undirbjóða samkeppnisaðillan og þar með reyna koma í veg fyrir að samkeppnisaðillinn nái að festa rætur. Að sjálfsögðu þurfa fyrirtæki að skila hagnaði til að geta haldist áfram í rekstri, en að nota markaðsráðandi stöðu sína til að berja niður lítil fyrirtæki bara til þess að koma í veg fyrir samkeppni og geta haldið áfram að blóðmjólka sauðsvartan almúgan til að moka sem mestum aur í vasa eiganda er bara gjörsamlega siðlaust.
Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir Skoðun
Skoðun Þjóðaratkvæðagreiðsla vegna umsóknar um aðild að ESB er stjórnsýslugrín! Júlíus Valsson skrifar
Skoðun Ákall til umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra að standa við gefin loforð Laura Sólveig Lefort Scheefer,Snorri Hallgrímsson,Sigurlaug Eir Beck Þórsdóttir,Jóhanna Malen Skúladóttir,Ida Karólína Harris,Antonia Hamann,Julien Nayet-Pelletier skrifar
Skoðun Fjárskipti við slit óvígðrar sambúðar: Meginreglur og frávik Sveinn Ævar Sveinsson skrifar
Skoðun Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun Í minningu sonar – og allra þeirra sem aldrei komu heim Kristín Dýrfjörð,Friðrik Þór Guðmundsson skrifar
Skoðun Truman-ríkið: Tilraunir raunheimsins að komast í gegnum gervihvelfinguna Svala Magnea Ásdísardóttir skrifar
Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir Skoðun