Geitaræktin lifir ekki af án aukins stuðnings Stefán Ó. Jónsson skrifar 11. ágúst 2014 16:16 Geitum hefur fjölgað jafnt og þétt á Íslandi á síðustu árum. Starfshópur á vegum sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra, sem skipaður var í mars á þessu ári, hefur skilað inn tillögum sínum að stuðningsaðgerðum „sem efla íslenska geitfjárstofninn og stuðla að vernd hans og viðgangi,“ eins og fram kemur í skýrslu hópsins á vef atvinnuvegaráðuneytisins. Einungis 849 vetrarfóðraðar geitur voru til í landinu í árslok 2012 en geitfjáreign er afar dreifð og eru þær að mestu haldnar í litlum hjörðum. Geitfjárstofninn hefur líklega aldrei verið stór og frá fyrstu áreiðanlegu talningu 1703 hefur fjöldinn nær alltaf verið innan við 1000 gripir. Undantekning eru þó árin frá 1914 og framundir seinna stríð, en stofninn komst í nærri 3.000 dýr árið 1930.Geitum á Íslandi hefur þó fjölgað á síðustu árum síðustu árum en alls hafa rúmlega 300 geitur bæst í geitastofn landsins frá árinu 2007. Starfshóp ráðherra skipuðu þau Torfi Jóhannesson, sérfræðingur í atvinnuvega- og nýsköpunarráðuneytinu, sem var gegndi formennsku, Birna Kristín Baldursdóttir, Erfðalindasetri Landbúnaðarháskóla Íslands og Sigurður Eyþórsson hjá Bændasamtökum Íslands.Sigurður Ingi Jóhannsson, sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra.„Vinnuhópurinn tekur undir þær tillögur sem áður hafa komið fram frá erfðanefnd landbúnaðarins um að nauðsynlegt sé að styrkja rekstrargrundvöll geitfjárræktarinnar. Ljóst virðist að mjög fáir ræktendur halda fleiri dýr en sem nemur opinbera stuðningnum og þannig næst ekki nauðsynlegur grundvöllur fyrir tekjustreymi af búskapnum. Ekki er hægt að reikna með því að geitfjárrækt komist af með minni stuðning en sauðfjárræktin, eigi hún að dafna sem búgrein,“ segir í skýrslunni en niðurstöður hópsins voru í fimm liðum:Hópurinn leggur til að nú þegarverði auknu fé veitt til stofnverndar geitastofnsins með sérstöku framlagi ríkisins til erfðanefnd landbúnaðarins. Framlagið verði nýtt til að hækka verulega og afnema takmarkanir á því hversu margar geitur á hverju búi njóta stuðnings. Skilyrða þarf stuðning við þá sem taka þátt í skýrsluhaldi. Áætlað er að þetta muni kosta um kr. 2 milljónir á ári.Hópurinn leggur til að við endurskoðun sauðfjársamnings (samningur um starfsskilyrði sauðfjárræktarinnar dags. 25. janúar 2007 með síðari breytingum) verði innleitt sérstakt stuðningsform fyrir geitfjárrækt, sambærilegt þeim stuðningi sem veittur verður í sauðfjárækt. Í stuðningsaðgerðum þarf að vera hvati til þess að geitfjárræktarbú verði af þeirri stærð að vinnsla afurða sé möguleg.Hópurinn telur mikilvægt að haldið verði áfram uppbyggingu á sæðisbanka með frystu hafrasæði sem styðja myndi við markvissa ræktun innan stofnsins en einnig þjóna sem öryggisnet ef illa færi. Söfnun sæðis þyrfti að fara fram á tveggja til þriggja ára fresti. Lagt er til að þessi tillaga komi til skoðunar við næstu endurskoðun búnaðarlagasamnings.Hópurinn telur mikilvægt að komið verði á fót rafrænni ættbók þar sem skrá mætti allar tiltækar upplýsingar um stofninn s.s. ættir, útlitseinkenni, afurðir, sjúkdóma, vanhöld og o.fl. Ættbók er grunnur að ræktun og verndaraðgerðum og því að sæðingar skili árangri. Sambærileg ættbók er til staðar fyrir sauðfé. Lagt er til að þessi tillaga komi til skoðunar við næstu endurskoðun búnaðarlagasamnings.Hópurinn leggur til að stuðlað verði að auknum rannsóknum á íslenska geitastofninum og afurðum hans með það fyrir augum að auka þekkingu á erfðafræðilegri stöðu stofnsins og sérstöðu afurða. Lagt er til að þessi tillaga komi til skoðunar við næstu endurskoðun búnaðarlagasamnings og sauðfjársamnings. Tillögur hópsins bárust ráðherra þann 15. maí síðastliðinn. Tengdar fréttir Heimsfrægar geitur í útrýmingarhættu Ef fram fer sem horfir verður meirihluta geita í eina geitaræktarbúi landsins slátrað eftir rúman mánuð, þrátt fyrir að íslenski geitastofninn sé á válista yfir dýr í útrýmingarhættu. Það sem gæti þó komið til bjargar er söfnun sem erlendir aðilar hafa ýtt úr vör, en þar vekja hlutverk geitana í sjónvarpsþáttunum Game of Thrones mikla athygli. 7. ágúst 2014 20:00 Íslenskar geitur drepnar af dreka í Game of Thrones Tuttugu íslenskar geitur frá Háafelli í Borgarfirði voru notaðar við tökur á atriði í Game of Thrones þáttunum sem sýnt var í gær. 13. maí 2014 17:11 Fjöldi manns vill taka geitur í fóstur Eftiri innslag Íslands í Dag um geitafjárræktarbúið Háafell í Borgarfirði hefur fjöldi fólks haft samband við bóndann og vill taka geit í fóstur. 24. mars 2014 17:00 Mest lesið Fjölskyldufaðir stunginn meðan sonurinn horfði á Innlent Fékk sex milljónum of há laun og neitaði að endurgreiða þau Innlent Þjóðhátíð í Eyjum: Farþegafjöldi í Herjólfi komi á óvart Innlent „Manneskja sem er komin á þetta plan hlýtur að vera rökþrota“ Innlent Vann skemmdir á golfvelli og skildi eftir smokk Innlent Sagði foreldrana líklega hafa dottið í aðdraganda andlátsins Innlent Trump ræsir út kjarnorkukafbáta eftir „ögrandi“ ummæli Rússa Erlent „Ég upplifi þetta sem mikinn yfirgang og ofbeldi“ Innlent Klíndu límmiðum á Ormsson sem versla ekki einu sinni við Rapyd Innlent Búast við þrumuveðri og vatnavöxtum Innlent Fleiri fréttir Þjóðhátíðargestum hleypt inn í Herjólfshöll meðan veðrið gengur yfir Klíndu límmiðum á Ormsson sem versla ekki einu sinni við Rapyd Opnun Samverks á Hellu fagnað „Manneskja sem er komin á þetta plan hlýtur að vera rökþrota“ Þjóðarpúls Gallups: Kristrún og Þorgerður gætu myndað meirihluta án Flokks fólksins „Ég upplifi þetta sem mikinn yfirgang og ofbeldi“ Íbúar við Þjórsá æfir og þrumuveður um Versló Handtekinn með reipi um hálsinn eftir ofsaakstur á flugbraut undir áhrifum fíkniefna Búast við þrumuveðri og vatnavöxtum Ný verðskrá kindakjöts vonbrigði fyrir sauðfjárbændur Sagði foreldrana líklega hafa dottið í aðdraganda andlátsins Fjölskyldufaðir stunginn meðan sonurinn horfði á Fundu engan hvítabjörn Hraunbreiðan þykknar og líkur á framhlaupum aukast „Hann skilar algjörlega auðu í náttúruverndarmálum“ Þjóðhátíð í Eyjum: Farþegafjöldi í Herjólfi komi á óvart Skýrara hvar besta veðrið verður um helgina Vann skemmdir á golfvelli og skildi eftir smokk Trump hækkar tolla á Ísland og viðbúnaður á Þjóðhátíð Þyrlan farin vestur í hvítabjarnareftirlit Fékk sex milljónum of há laun og neitaði að endurgreiða þau Annasamt ár á Bessastöðum: Kóngafólk, keisari, umtöluð undirskrift og brúnir skór Áhrifin af stöðvunarkröfunni óveruleg Mengun gæti borist á Snæfellsnes og Vestfirði Hlutum kastað til í verslun og könnu í bílrúðu Óheppilegt ef fölsk mynd varpar sök á saklausan mann Skiptar skoðanir um umfang og kostnað vegna listaverks Ólafs í Eyjum Sakar sveitastjórann um atvinnuróg og „kæfandi klámhögg“ „Komið nóg af áföllum“ Níu ára og með sitt eigið „Fannars bakarí“ í Njarðvík Sjá meira
Starfshópur á vegum sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra, sem skipaður var í mars á þessu ári, hefur skilað inn tillögum sínum að stuðningsaðgerðum „sem efla íslenska geitfjárstofninn og stuðla að vernd hans og viðgangi,“ eins og fram kemur í skýrslu hópsins á vef atvinnuvegaráðuneytisins. Einungis 849 vetrarfóðraðar geitur voru til í landinu í árslok 2012 en geitfjáreign er afar dreifð og eru þær að mestu haldnar í litlum hjörðum. Geitfjárstofninn hefur líklega aldrei verið stór og frá fyrstu áreiðanlegu talningu 1703 hefur fjöldinn nær alltaf verið innan við 1000 gripir. Undantekning eru þó árin frá 1914 og framundir seinna stríð, en stofninn komst í nærri 3.000 dýr árið 1930.Geitum á Íslandi hefur þó fjölgað á síðustu árum síðustu árum en alls hafa rúmlega 300 geitur bæst í geitastofn landsins frá árinu 2007. Starfshóp ráðherra skipuðu þau Torfi Jóhannesson, sérfræðingur í atvinnuvega- og nýsköpunarráðuneytinu, sem var gegndi formennsku, Birna Kristín Baldursdóttir, Erfðalindasetri Landbúnaðarháskóla Íslands og Sigurður Eyþórsson hjá Bændasamtökum Íslands.Sigurður Ingi Jóhannsson, sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra.„Vinnuhópurinn tekur undir þær tillögur sem áður hafa komið fram frá erfðanefnd landbúnaðarins um að nauðsynlegt sé að styrkja rekstrargrundvöll geitfjárræktarinnar. Ljóst virðist að mjög fáir ræktendur halda fleiri dýr en sem nemur opinbera stuðningnum og þannig næst ekki nauðsynlegur grundvöllur fyrir tekjustreymi af búskapnum. Ekki er hægt að reikna með því að geitfjárrækt komist af með minni stuðning en sauðfjárræktin, eigi hún að dafna sem búgrein,“ segir í skýrslunni en niðurstöður hópsins voru í fimm liðum:Hópurinn leggur til að nú þegarverði auknu fé veitt til stofnverndar geitastofnsins með sérstöku framlagi ríkisins til erfðanefnd landbúnaðarins. Framlagið verði nýtt til að hækka verulega og afnema takmarkanir á því hversu margar geitur á hverju búi njóta stuðnings. Skilyrða þarf stuðning við þá sem taka þátt í skýrsluhaldi. Áætlað er að þetta muni kosta um kr. 2 milljónir á ári.Hópurinn leggur til að við endurskoðun sauðfjársamnings (samningur um starfsskilyrði sauðfjárræktarinnar dags. 25. janúar 2007 með síðari breytingum) verði innleitt sérstakt stuðningsform fyrir geitfjárrækt, sambærilegt þeim stuðningi sem veittur verður í sauðfjárækt. Í stuðningsaðgerðum þarf að vera hvati til þess að geitfjárræktarbú verði af þeirri stærð að vinnsla afurða sé möguleg.Hópurinn telur mikilvægt að haldið verði áfram uppbyggingu á sæðisbanka með frystu hafrasæði sem styðja myndi við markvissa ræktun innan stofnsins en einnig þjóna sem öryggisnet ef illa færi. Söfnun sæðis þyrfti að fara fram á tveggja til þriggja ára fresti. Lagt er til að þessi tillaga komi til skoðunar við næstu endurskoðun búnaðarlagasamnings.Hópurinn telur mikilvægt að komið verði á fót rafrænni ættbók þar sem skrá mætti allar tiltækar upplýsingar um stofninn s.s. ættir, útlitseinkenni, afurðir, sjúkdóma, vanhöld og o.fl. Ættbók er grunnur að ræktun og verndaraðgerðum og því að sæðingar skili árangri. Sambærileg ættbók er til staðar fyrir sauðfé. Lagt er til að þessi tillaga komi til skoðunar við næstu endurskoðun búnaðarlagasamnings.Hópurinn leggur til að stuðlað verði að auknum rannsóknum á íslenska geitastofninum og afurðum hans með það fyrir augum að auka þekkingu á erfðafræðilegri stöðu stofnsins og sérstöðu afurða. Lagt er til að þessi tillaga komi til skoðunar við næstu endurskoðun búnaðarlagasamnings og sauðfjársamnings. Tillögur hópsins bárust ráðherra þann 15. maí síðastliðinn.
Tengdar fréttir Heimsfrægar geitur í útrýmingarhættu Ef fram fer sem horfir verður meirihluta geita í eina geitaræktarbúi landsins slátrað eftir rúman mánuð, þrátt fyrir að íslenski geitastofninn sé á válista yfir dýr í útrýmingarhættu. Það sem gæti þó komið til bjargar er söfnun sem erlendir aðilar hafa ýtt úr vör, en þar vekja hlutverk geitana í sjónvarpsþáttunum Game of Thrones mikla athygli. 7. ágúst 2014 20:00 Íslenskar geitur drepnar af dreka í Game of Thrones Tuttugu íslenskar geitur frá Háafelli í Borgarfirði voru notaðar við tökur á atriði í Game of Thrones þáttunum sem sýnt var í gær. 13. maí 2014 17:11 Fjöldi manns vill taka geitur í fóstur Eftiri innslag Íslands í Dag um geitafjárræktarbúið Háafell í Borgarfirði hefur fjöldi fólks haft samband við bóndann og vill taka geit í fóstur. 24. mars 2014 17:00 Mest lesið Fjölskyldufaðir stunginn meðan sonurinn horfði á Innlent Fékk sex milljónum of há laun og neitaði að endurgreiða þau Innlent Þjóðhátíð í Eyjum: Farþegafjöldi í Herjólfi komi á óvart Innlent „Manneskja sem er komin á þetta plan hlýtur að vera rökþrota“ Innlent Vann skemmdir á golfvelli og skildi eftir smokk Innlent Sagði foreldrana líklega hafa dottið í aðdraganda andlátsins Innlent Trump ræsir út kjarnorkukafbáta eftir „ögrandi“ ummæli Rússa Erlent „Ég upplifi þetta sem mikinn yfirgang og ofbeldi“ Innlent Klíndu límmiðum á Ormsson sem versla ekki einu sinni við Rapyd Innlent Búast við þrumuveðri og vatnavöxtum Innlent Fleiri fréttir Þjóðhátíðargestum hleypt inn í Herjólfshöll meðan veðrið gengur yfir Klíndu límmiðum á Ormsson sem versla ekki einu sinni við Rapyd Opnun Samverks á Hellu fagnað „Manneskja sem er komin á þetta plan hlýtur að vera rökþrota“ Þjóðarpúls Gallups: Kristrún og Þorgerður gætu myndað meirihluta án Flokks fólksins „Ég upplifi þetta sem mikinn yfirgang og ofbeldi“ Íbúar við Þjórsá æfir og þrumuveður um Versló Handtekinn með reipi um hálsinn eftir ofsaakstur á flugbraut undir áhrifum fíkniefna Búast við þrumuveðri og vatnavöxtum Ný verðskrá kindakjöts vonbrigði fyrir sauðfjárbændur Sagði foreldrana líklega hafa dottið í aðdraganda andlátsins Fjölskyldufaðir stunginn meðan sonurinn horfði á Fundu engan hvítabjörn Hraunbreiðan þykknar og líkur á framhlaupum aukast „Hann skilar algjörlega auðu í náttúruverndarmálum“ Þjóðhátíð í Eyjum: Farþegafjöldi í Herjólfi komi á óvart Skýrara hvar besta veðrið verður um helgina Vann skemmdir á golfvelli og skildi eftir smokk Trump hækkar tolla á Ísland og viðbúnaður á Þjóðhátíð Þyrlan farin vestur í hvítabjarnareftirlit Fékk sex milljónum of há laun og neitaði að endurgreiða þau Annasamt ár á Bessastöðum: Kóngafólk, keisari, umtöluð undirskrift og brúnir skór Áhrifin af stöðvunarkröfunni óveruleg Mengun gæti borist á Snæfellsnes og Vestfirði Hlutum kastað til í verslun og könnu í bílrúðu Óheppilegt ef fölsk mynd varpar sök á saklausan mann Skiptar skoðanir um umfang og kostnað vegna listaverks Ólafs í Eyjum Sakar sveitastjórann um atvinnuróg og „kæfandi klámhögg“ „Komið nóg af áföllum“ Níu ára og með sitt eigið „Fannars bakarí“ í Njarðvík Sjá meira
Heimsfrægar geitur í útrýmingarhættu Ef fram fer sem horfir verður meirihluta geita í eina geitaræktarbúi landsins slátrað eftir rúman mánuð, þrátt fyrir að íslenski geitastofninn sé á válista yfir dýr í útrýmingarhættu. Það sem gæti þó komið til bjargar er söfnun sem erlendir aðilar hafa ýtt úr vör, en þar vekja hlutverk geitana í sjónvarpsþáttunum Game of Thrones mikla athygli. 7. ágúst 2014 20:00
Íslenskar geitur drepnar af dreka í Game of Thrones Tuttugu íslenskar geitur frá Háafelli í Borgarfirði voru notaðar við tökur á atriði í Game of Thrones þáttunum sem sýnt var í gær. 13. maí 2014 17:11
Fjöldi manns vill taka geitur í fóstur Eftiri innslag Íslands í Dag um geitafjárræktarbúið Háafell í Borgarfirði hefur fjöldi fólks haft samband við bóndann og vill taka geit í fóstur. 24. mars 2014 17:00