Raunsæ sveitasaga heillaði landann

Raunsæ sveitasaga af stéttaskiptingu og baráttu lítilmagnans fyrir 100 árum heillaði landann umfram aðrar sögur í sumar og var þar til nýverið í 1. sæti á metsölulista Eymundsson.

Þótt jólabækurnar streymi í bókaverslanir er Afdalabarn Guðrúnar frá Lundi enn í 7. sæti, þremur mánuðum eftir útkomu bókarinnar. Eftirspurnin var slík að bókin fór þrisvar í prentun. Upplagið er 6.500 eintök, þar af 1.000 harðkiljur, sem Bjarni Harðarson, bóksali og bókaútgefandi á Selfossi, er nýbúinn að dreifa í verslanir. „Tilvalin jólagjöf,“ segir hann að hætti góðs sölumanns.

En af hverju ákvað hann að gefa út Afdalabarn? „Bókin er árennileg í útgáfu. Sagan er stutt og ekki þessi klassíska ástarsaga sem Guðrún er frægust fyrir. Vinsældirnar fóru þó fram úr okkar björtustu vonum. Það kom okkur líka skemmtilega á óvart hversu ungt fólk var áhugasamt og að bókin skyldi verða svona vinsæl flugvélabók, eins og metsala í Leifsstöð sannar,“ segir Bjarni.

Þegar hann talar um „okkur“ á hann við sig sjálfan og Guðjón Ragnar Jónsson, markaðsstjóra Bókaútgáfunnar Sæmundar. „Guðjón, sem er bókmenntamaður og sveitamaður, á heiðurinn af þessu verkefni og líka málþingi um Guðrúnu frá Lundi í Eymundsson í Austurstræti á laugardaginn.

Spurður hvort hann ætli að fylgja Afdalabarni eftir með fleiri bókum eftir Guðrúnu játar hann hvorki né neitar, „Við erum að skoða eitt og annað varðandi útgáfu fleiri bóka eftir hana og fleiri. Mig klæjar líka í lófana að endurvekja góða höfunda, sem verðskulda að vera meiri gaumur gefinn.“

Bjarni nefnir nokkra sem hann hefur augastað á, til dæmis Ragnheiði Jónsdóttur og Kristmann Guðmundsson, samtímafólk Guðrúnar. „Auk Dóru-bókanna og fleiri unglingabóka skrifaði hún Arf, stórmerkilega þjóðfélagsádeilu, og Í skugga Glæsibæjar 1945 þar sem Gaulverjabær er fyrirmyndin og atburðir sem þar gerðust. Hálfgerð hvítflibbaglæpasaga. Hvorki Guðrún né Ragnheiður voru teknar alvarlega sem rithöfundar þótt bækur þeirra nytu vinsælda hjá almenningi. Konur áttu bara að skrifa barnabækur í þá tíð,“ segir Bjarni.

Kristmann Guðmundsson segir hann líka rithöfund, sem ekki hafi notið sannmælis. Eins og Guðrún hafi hann verið góður í að lýsa íslenskum sveitaraunveruleika. „Svo get ég nefnt Guðmund Daníelsson, okkar skáld hér á Selfossi.“ segir Bjarni og bætir við að allt séu þetta bollaleggingar, enda sé hann ekkert farinn að athuga með útgáfurétt og annað slíkt.