Opið bréf vegna kvennaráðstefnunnar Nordiskt Forum 3. júlí 2014 16:44 Við undirrituð sóttum kvennaráðstefnuna Nordiskt Forum 2014 sem haldin var í Malmö í júní. Yfirlýst markmið ráðstefnunnar var að leggja línurnar fyrir jafnréttisbaráttu framtíðarinnar og ætti mikilvægi hennar því að vera augljóst og ábyrgð þeirra sem að henni stóðu. Með þessu bréfi viljum við opna umræðu um stöðu jafnréttismála í dag og koma athugasemdum á framfæri við skipuleggjendur ráðstefnunnar hérlendis og erlendis. Fjölmargar spurningar vöknuðu af okkar hálfu bæði fyrir ráðstefnuna og á meðan hún stóð yfir. Flestar þeirra lúta að því hve einhliða dagskrá, yfirbragð og niðurstöður ráðstefnunnar voru. Nordiskt Forum 2014 miðaði við og höfðaði til afmarkaðs hóps kvenna (hvítra, vestrænna, cis-kynja, gagnkynhneigðra og ófatlaðra kvenna í millistétt). Í okkar huga er jafnréttisbaráttan ekki bundin við ákveðinn hóp kvenna og getur aldrei einskorðast við líffræðilegt kyn. Hún er í kjarna sínum mannréttindabarátta og er því allt í senn barátta fyrir jöfnum rétti kvenna og karla, hinsegin fólks, fólks af ólíkum uppruna, fatlaðs fólks, fólks sem býr við ólíkan félagslegan og efnahagslegan veruleika og svo má lengi telja. Vegna þess hve einsleit dagskráin var þá glataðist tækifærið til að skilgreina jafnréttisbaráttuna út frá flóknum veruleika samtímans og ekki var horfst í augu við það að margir búa við margþætta mismunun. Málefni hinsegin fólks voru því sem næst ósýnileg í dagskránni. Sú umræða er nauðsynleg fyrir femínisma á 21. öldinni, ekki síst í ljósi sögunnar, þar sem kvennabaráttan hefur oft útilokað og jaðarsett þennan hóp fólks. Femínískar hreyfingar sem vilja standa undir nafni verða að ávarpa málefni ólíkra hópa kvenna og setja þau á dagskrá. Barátta fatlaðra kvenna var á jaðrinum og umfjöllun um útvíkkun jafnréttishugtaksins var nær hvergi að finna svo dæmi séu tekin. Þögn um margfalda mismunun hvetur ekki til þátttöku í jafnréttisstarfi. Útvíkkun jafnréttishugtaksins er réttlætismál og það er brýnt að taka þá umræðu einmitt á Norðurlöndunum þar sem jafnréttishugtakið hefur lengst af verið afmarkað við réttindi hvítra, gagnkynhneigðra millistéttarkvenna (þ.e.a.s. okkur flest sem þetta skrifa). Þessi þrönga nálgun á Nordiskt Forum í málefnum kvenna er fráhrindandi. Jafnrétti verður aldrei náð nema samhliða verði unnið gegn misrétti sem byggist á uppruna, fötlun, útliti, kynhneigð, kynvitund, aldri, trúar- og lífsskoðunum og efnahagslegri stöðu. Kvennahreyfingar frá Íslandi tóku þátt í undirbúningi ráðstefnunnar og þeirra hlutverk var væntanlega að upplýsa Íslendinga um ráðstefnuna og gæta þess að þátttakendur endurspegluðu margbreytileika samfélagsins. Ekki var skapaður aðgengilegur vettvangur fyrir mögulega þátttakendur að koma með tillögur að efni á ráðstefnuna og skortur var á kynningu og auglýsingum um ráðstefnuna. Sömuleiðis var mjög dýrt að vera með kynningu, en tveir klukkutímar kostuðu frá tæplega 800.000 krónum upp í 1,3 milljónir, sem augljóslega útilokar fjölmarga og er enn ein birtingarmynd mismununar sem leiðir af sér einhliða umræðu. Þá var sú umræða nokkuð áberandi á ráðstefnunni að nú væru norrænu löndin komin það langt í jafnréttisbaráttunni að kominn væri tími til að við (Norðurlöndin) flyttum út jafnréttið. Að við færum að kenna konum í öðrum heimshlutum hvernig þær eigi að berjast fyrir jafnrétti. Slík umræða fellur kylliflöt í gryfju nýlenduhyggju. Það er ekki valdeflandi og stuðlar ekki að jafnrétti á nokkurn hátt. Raewyn Connell gagnrýndi þessa orðræðu harðlega í einu af sínum innleggjum. Hún benti á það hversu hrokafull þessi afstaða getur verið og sagði að tími væri kominn til þess að „ríkir femínistar“ dreifðu auði sínum á réttlátari hátt með „fátækari femínistum“ um allan heim. Í stað þess að setja okkur á háan hest þyrftum við að hlusta á femínista í öðrum heimshlutum og læra af þeirra reynslu. Við tökum undir með Connell og beinum því til skipuleggjenda Nordiskt Forum að framvegis eigi sér stað samræða um ólíka reynslu og ólíkar þarfir á jafningjagrundvelli. Eitt af þemum rástefnunnar var framtíð femínismans. Samt skorti á að horft væri fram á veginn og að því væri velt upp hvernig taka mætti kvennabaráttuna skrefinu lengra. Það er hættulegt að vera andvaralaus og festast í að hampa gömlum sigrum eins og Kvennafrídeginum 1975. Sagan er mikilvæg því við byggjum á henni, en framtíðina þurfum við líka að spinna og jafnrétti fyrir alla næst ekki með því að endurtaka stöðugt sama stefið. Það er allra hagur að fá ólík sjónarmið að borðinu, það er í takti við raunveruleikann og það er réttlætismál. Jafnréttisbaráttan má ekki lokast af í hólfi merktu hvítum, gagnkynhneigðum,ófötluðum, cis-kynjuðum millistéttarkonum. F.h. Anna Kristinsdóttir Auður Magndís Auðardóttir Bjarney Friðriksdóttir Edda Ólafsdóttir Embla Guðrúnar Ágústsdóttir Freyja Barkardóttir Hafdís Eyjólfsdóttir Halldóra Gunnarsdóttir Helga Finnsdóttir Herdís Jóhannsdóttir Herdís Sólborg Haraldsdóttir Hildur Lilliendahl Viggósdóttir Íris Ellenberger Joanna Marcinkowska Jóna Vigdís Kristinsdóttir Karen Ásta Kristjánsdóttir Nadía Borisdóttir Steinunn Rögnvaldsdóttir Tómas Ingi Adolfsson Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Er þetta í alvöru verðlaunaefni? Snorri Másson Skoðun Er stóraukin lýðræðisþátttaka ekki verðlaunaefni? Einar Freyr Elínarson Skoðun Biskup í tengslum Guðrún Karls Helgudóttir Skoðun Saman gegn ríkisofbeldi Vilhjálmur Yngvi Hjálmarsson,Örlygur Steinar Arnaldsson,Sigurhjörtur Pálmason,Simon Valentin Hirt,Kristbjörg Arna E. Þorvaldsdóttir,Ari Logn,Margrét Rut Eddudóttir Skoðun Guðrún biskup – til heilla fyrir okkur öll! Arndís Steinþórsdóttir,Glóey Helgudótir Finnsdóttir Skoðun Dýravelferðarmartröð af áður óþekktri stærð Benedikta Guðrún Svavarsdóttir Skoðun Það vantar vanan og áreiðanlegan mann í verkið Haraldur Ólafsson Skoðun Nýtt örorkukerfi – verra þeirra réttlæti Marinó G. Njálsson Skoðun Æpandi vanþekking Hjálmar Jónsson Skoðun Áhugaverðir tímar kalla á áhugaverðan forseta Cody Alexander Skahan Skoðun Skoðun Skoðun Er stóraukin lýðræðisþátttaka ekki verðlaunaefni? Einar Freyr Elínarson skrifar Skoðun Árangur gegn verðbólgu Þórdís Kolbrún R. Gylfadóttir skrifar Skoðun Saman gegn ríkisofbeldi Vilhjálmur Yngvi Hjálmarsson,Örlygur Steinar Arnaldsson,Sigurhjörtur Pálmason,Simon Valentin Hirt,Kristbjörg Arna E. Þorvaldsdóttir,Ari Logn,Margrét Rut Eddudóttir skrifar Skoðun Hvar er híbýlaauður? Anna María Bogadóttir skrifar Skoðun Áhugaverðir tímar kalla á áhugaverðan forseta Cody Alexander Skahan skrifar Skoðun Biskup í tengslum Guðrún Karls Helgudóttir skrifar Skoðun Guðrún biskup – til heilla fyrir okkur öll! Arndís Steinþórsdóttir,Glóey Helgudótir Finnsdóttir skrifar Skoðun Dýravelferðarmartröð af áður óþekktri stærð Benedikta Guðrún Svavarsdóttir skrifar Skoðun Uppskera að vori Lilja Dögg Alfreðsdóttir skrifar Skoðun Er menning stórmál? Ingibjörg Ösp Stefánsdóttir skrifar Skoðun Það vantar vanan og áreiðanlegan mann í verkið Haraldur Ólafsson skrifar Skoðun Leikskólamál eru forgangsmál Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir,Álfhildur Leifsdóttir skrifar Skoðun Himinhátt innanlandsflug Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Hefur allt sem þarf Vilborg Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Af hverju að gera rekstraráætlun? Karl Sólnes Jónsson skrifar Skoðun Norskur skammtímagróði Gunnlaugur Stefánsson skrifar Skoðun Æpandi vanþekking Hjálmar Jónsson skrifar Skoðun Mannréttindi sama hvað Arndís Anna Kristínardóttir Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Helga Þórisdóttir og fjöregg íslenskrar þjóðar Páll Torfi Önundarson skrifar Skoðun Er þetta í alvöru verðlaunaefni? Snorri Másson skrifar Skoðun Ótímabundin ráðgjöf til ríkisstjórnar Snæbjörn Brynjarsson skrifar Skoðun Lykillinn að orkuskiptunum er úr áli Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Valdarán í Kirkju sjöunda dags aðventista og tengslin við fyrirhugaðar framkvæmdir í Ölfusi Jón Hjörleifur Stefánsson,Ómar Torfason skrifar Skoðun „Vitum ekkert hvað við erum að gera“ Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Nýtt örorkukerfi – verra þeirra réttlæti Marinó G. Njálsson skrifar Skoðun Dánaraðstoð: Rangfærslur varðandi skrif Læknafélags Íslands Ingrid Kuhlman,Bjarni Jónsson,Sylviane Lecoulte,Steinar Harðarson,Veturliði Þór Stefánsson,Íris Davíðsdóttir skrifar Skoðun Þurfum við að koma Íslandi aftur á rétta braut? Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Þurfum við koma Íslandi aftur á rétta braut? Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Bergmál frá geymslustað líkamans Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Gummi Kalli Kristinn Sigurðsson skrifar Sjá meira
Við undirrituð sóttum kvennaráðstefnuna Nordiskt Forum 2014 sem haldin var í Malmö í júní. Yfirlýst markmið ráðstefnunnar var að leggja línurnar fyrir jafnréttisbaráttu framtíðarinnar og ætti mikilvægi hennar því að vera augljóst og ábyrgð þeirra sem að henni stóðu. Með þessu bréfi viljum við opna umræðu um stöðu jafnréttismála í dag og koma athugasemdum á framfæri við skipuleggjendur ráðstefnunnar hérlendis og erlendis. Fjölmargar spurningar vöknuðu af okkar hálfu bæði fyrir ráðstefnuna og á meðan hún stóð yfir. Flestar þeirra lúta að því hve einhliða dagskrá, yfirbragð og niðurstöður ráðstefnunnar voru. Nordiskt Forum 2014 miðaði við og höfðaði til afmarkaðs hóps kvenna (hvítra, vestrænna, cis-kynja, gagnkynhneigðra og ófatlaðra kvenna í millistétt). Í okkar huga er jafnréttisbaráttan ekki bundin við ákveðinn hóp kvenna og getur aldrei einskorðast við líffræðilegt kyn. Hún er í kjarna sínum mannréttindabarátta og er því allt í senn barátta fyrir jöfnum rétti kvenna og karla, hinsegin fólks, fólks af ólíkum uppruna, fatlaðs fólks, fólks sem býr við ólíkan félagslegan og efnahagslegan veruleika og svo má lengi telja. Vegna þess hve einsleit dagskráin var þá glataðist tækifærið til að skilgreina jafnréttisbaráttuna út frá flóknum veruleika samtímans og ekki var horfst í augu við það að margir búa við margþætta mismunun. Málefni hinsegin fólks voru því sem næst ósýnileg í dagskránni. Sú umræða er nauðsynleg fyrir femínisma á 21. öldinni, ekki síst í ljósi sögunnar, þar sem kvennabaráttan hefur oft útilokað og jaðarsett þennan hóp fólks. Femínískar hreyfingar sem vilja standa undir nafni verða að ávarpa málefni ólíkra hópa kvenna og setja þau á dagskrá. Barátta fatlaðra kvenna var á jaðrinum og umfjöllun um útvíkkun jafnréttishugtaksins var nær hvergi að finna svo dæmi séu tekin. Þögn um margfalda mismunun hvetur ekki til þátttöku í jafnréttisstarfi. Útvíkkun jafnréttishugtaksins er réttlætismál og það er brýnt að taka þá umræðu einmitt á Norðurlöndunum þar sem jafnréttishugtakið hefur lengst af verið afmarkað við réttindi hvítra, gagnkynhneigðra millistéttarkvenna (þ.e.a.s. okkur flest sem þetta skrifa). Þessi þrönga nálgun á Nordiskt Forum í málefnum kvenna er fráhrindandi. Jafnrétti verður aldrei náð nema samhliða verði unnið gegn misrétti sem byggist á uppruna, fötlun, útliti, kynhneigð, kynvitund, aldri, trúar- og lífsskoðunum og efnahagslegri stöðu. Kvennahreyfingar frá Íslandi tóku þátt í undirbúningi ráðstefnunnar og þeirra hlutverk var væntanlega að upplýsa Íslendinga um ráðstefnuna og gæta þess að þátttakendur endurspegluðu margbreytileika samfélagsins. Ekki var skapaður aðgengilegur vettvangur fyrir mögulega þátttakendur að koma með tillögur að efni á ráðstefnuna og skortur var á kynningu og auglýsingum um ráðstefnuna. Sömuleiðis var mjög dýrt að vera með kynningu, en tveir klukkutímar kostuðu frá tæplega 800.000 krónum upp í 1,3 milljónir, sem augljóslega útilokar fjölmarga og er enn ein birtingarmynd mismununar sem leiðir af sér einhliða umræðu. Þá var sú umræða nokkuð áberandi á ráðstefnunni að nú væru norrænu löndin komin það langt í jafnréttisbaráttunni að kominn væri tími til að við (Norðurlöndin) flyttum út jafnréttið. Að við færum að kenna konum í öðrum heimshlutum hvernig þær eigi að berjast fyrir jafnrétti. Slík umræða fellur kylliflöt í gryfju nýlenduhyggju. Það er ekki valdeflandi og stuðlar ekki að jafnrétti á nokkurn hátt. Raewyn Connell gagnrýndi þessa orðræðu harðlega í einu af sínum innleggjum. Hún benti á það hversu hrokafull þessi afstaða getur verið og sagði að tími væri kominn til þess að „ríkir femínistar“ dreifðu auði sínum á réttlátari hátt með „fátækari femínistum“ um allan heim. Í stað þess að setja okkur á háan hest þyrftum við að hlusta á femínista í öðrum heimshlutum og læra af þeirra reynslu. Við tökum undir með Connell og beinum því til skipuleggjenda Nordiskt Forum að framvegis eigi sér stað samræða um ólíka reynslu og ólíkar þarfir á jafningjagrundvelli. Eitt af þemum rástefnunnar var framtíð femínismans. Samt skorti á að horft væri fram á veginn og að því væri velt upp hvernig taka mætti kvennabaráttuna skrefinu lengra. Það er hættulegt að vera andvaralaus og festast í að hampa gömlum sigrum eins og Kvennafrídeginum 1975. Sagan er mikilvæg því við byggjum á henni, en framtíðina þurfum við líka að spinna og jafnrétti fyrir alla næst ekki með því að endurtaka stöðugt sama stefið. Það er allra hagur að fá ólík sjónarmið að borðinu, það er í takti við raunveruleikann og það er réttlætismál. Jafnréttisbaráttan má ekki lokast af í hólfi merktu hvítum, gagnkynhneigðum,ófötluðum, cis-kynjuðum millistéttarkonum. F.h. Anna Kristinsdóttir Auður Magndís Auðardóttir Bjarney Friðriksdóttir Edda Ólafsdóttir Embla Guðrúnar Ágústsdóttir Freyja Barkardóttir Hafdís Eyjólfsdóttir Halldóra Gunnarsdóttir Helga Finnsdóttir Herdís Jóhannsdóttir Herdís Sólborg Haraldsdóttir Hildur Lilliendahl Viggósdóttir Íris Ellenberger Joanna Marcinkowska Jóna Vigdís Kristinsdóttir Karen Ásta Kristjánsdóttir Nadía Borisdóttir Steinunn Rögnvaldsdóttir Tómas Ingi Adolfsson
Saman gegn ríkisofbeldi Vilhjálmur Yngvi Hjálmarsson,Örlygur Steinar Arnaldsson,Sigurhjörtur Pálmason,Simon Valentin Hirt,Kristbjörg Arna E. Þorvaldsdóttir,Ari Logn,Margrét Rut Eddudóttir Skoðun
Guðrún biskup – til heilla fyrir okkur öll! Arndís Steinþórsdóttir,Glóey Helgudótir Finnsdóttir Skoðun
Skoðun Saman gegn ríkisofbeldi Vilhjálmur Yngvi Hjálmarsson,Örlygur Steinar Arnaldsson,Sigurhjörtur Pálmason,Simon Valentin Hirt,Kristbjörg Arna E. Þorvaldsdóttir,Ari Logn,Margrét Rut Eddudóttir skrifar
Skoðun Guðrún biskup – til heilla fyrir okkur öll! Arndís Steinþórsdóttir,Glóey Helgudótir Finnsdóttir skrifar
Skoðun Valdarán í Kirkju sjöunda dags aðventista og tengslin við fyrirhugaðar framkvæmdir í Ölfusi Jón Hjörleifur Stefánsson,Ómar Torfason skrifar
Skoðun Dánaraðstoð: Rangfærslur varðandi skrif Læknafélags Íslands Ingrid Kuhlman,Bjarni Jónsson,Sylviane Lecoulte,Steinar Harðarson,Veturliði Þór Stefánsson,Íris Davíðsdóttir skrifar
Saman gegn ríkisofbeldi Vilhjálmur Yngvi Hjálmarsson,Örlygur Steinar Arnaldsson,Sigurhjörtur Pálmason,Simon Valentin Hirt,Kristbjörg Arna E. Þorvaldsdóttir,Ari Logn,Margrét Rut Eddudóttir Skoðun
Guðrún biskup – til heilla fyrir okkur öll! Arndís Steinþórsdóttir,Glóey Helgudótir Finnsdóttir Skoðun