Forvitnilegt rannsóknarefni? Halldór Þorsteinsson skrifar 21. september 2013 06:00 Er náinn skyldleiki indóevrópskra tungumála ekki býsna forvitnilegt rannsóknarefni? Þar sem sá sem þetta ritar hefur kennt þó nokkur erlend tungumál um langt árabil hefur sitthvað vakið athygli hans sem er ákaflega forvitnilegt að benda á og það sérstaklega þeim sem kunna að hafa áhuga á slíku efni. Til að byrja með ætla ég að taka fyrir eitt dæmi og það er enska orðið „ford“. Að gamni mínu hef ég spurt nokkra góða enskumenn að því hvað það merki og hafa allflestir þeirra staðið á gati að undanskildum einum. Oxford merkir t.d. uxavað og það er meira að segja til sögnin „ford a river“, þ.e. að fara yfir á vaði. Vað á þýsku er hins vegar „furt“ samanber Frankfurt, er merkir „Frankavað“. Á dönsku er vað „vadested“. Á frönsku er vað „gué“ og „traverser à gué“ þýðir að fara yfir á vaði. Nú er komin röðin að ítölskunni, en á því fagra máli er það „guado“, og nú kemur rúsínan í pylsuendann, því vað á spænsku er „vado“, en úr því að ég er þegar kominn í svo miklar kennarastellingar sakar ekki að geta þess að „d“ á milli sérhljóða á spænsku er borið fram eins og „ð“ á íslensku. Af tómri forvitni fletti ég svo upp franska orðinu „gué“ í Le Petit Robert (fra-fra orðabók) og þar stendur að það sé dregið af latneska orðinu „vadum“ og þar höfum við það klappað og klárt, þ.e. um uppruna orðsins vað. Nú væri ef til vill ráðlegast fyrir mig að hætta að vaða („wade“ á ensku) elginn að minnsta kosti svona í bili. Hver veit nema ég láti aftur í mér heyra um svipað efni? Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Í nafni „sanngirni“ brenndi ríkisstjórn 230 milljörðum – lífeyrir landsmanna fór á bálið Elliði Vignisson Skoðun Aukið við sóun með einhverjum ráðum Heiðrún Lind Marteinsdóttir Skoðun Hverjir eiga Ísland? Jón Baldvin Hannibalsson Skoðun Slítum stjórnmálasambandi við Ísrael! Ólafur Ingólfsson Skoðun Áform um fleiri strandveiðidaga: Áhættusöm ákvörðun Svanur Guðmundsson Skoðun Flugnám - Fjórði hluti: Hlutverk Reykjavíkurflugvallar í flugnámi Matthías Arngrímsson Skoðun Hvar er hjálpin sem okkur var lofað? Dagmar Valsdóttir Skoðun Kæru valkyrjur, hatrið sigraði líklega í þetta skiptið Arnar Laxdal Skoðun Stjórnmál sem virka og lýðræði sem kemst ekki fyrir í umslagi Þórður Snær Júlíusson Skoðun Áform um að eyðileggja Ísland! Jóna Imsland Skoðun Skoðun Skoðun Hvar er hjálpin sem okkur var lofað? Dagmar Valsdóttir skrifar Skoðun Áform um fleiri strandveiðidaga: Áhættusöm ákvörðun Svanur Guðmundsson skrifar Skoðun Í nafni „sanngirni“ brenndi ríkisstjórn 230 milljörðum – lífeyrir landsmanna fór á bálið Elliði Vignisson skrifar Skoðun Flugnám - Fjórði hluti: Hlutverk Reykjavíkurflugvallar í flugnámi Matthías Arngrímsson skrifar Skoðun Slítum stjórnmálasambandi við Ísrael! Ólafur Ingólfsson skrifar Skoðun Aukið við sóun með einhverjum ráðum Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Kæru valkyrjur, hatrið sigraði líklega í þetta skiptið Arnar Laxdal skrifar Skoðun Vönduð vinnubrögð - alltaf! Jóna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Ríkisstjórnin stóð af sér áhlaup sérhagsmuna Ásthildur Lóa Þórsdóttir skrifar Skoðun Stjórnmál sem virka og lýðræði sem kemst ekki fyrir í umslagi Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Þversögn Íslands í Palestínumálinu: Um fullveldi, samsekt og réttarríkið Gína Júlía Waltersdóttir skrifar Skoðun Tvöföld bið eftir geislameðferð er of löng Katrín Sigurðardóttir skrifar Skoðun Fröken þjóðarmorð: Þér er ekki boðið! Linda Ósk Árnadóttir,Yousef Ingi Tamimi skrifar Skoðun Linsa Lífsins Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun „Að skrifa söguna“ Var of mikið undir hjá kvennalandsliðinu? Viðar Halldórsson skrifar Skoðun Gervigreind í skólum: Tækifæri til byltingar eða hætta á nýjum ójöfnuði? Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Netöryggi til framtíðar Unnur Kristín Sveinbjarnardóttir skrifar Skoðun Aftur á byrjunarreit Hörður Arnarson skrifar Skoðun Norðurlandamet í fúski! Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Flugnám -Þriðji hluti: Samtvinnað (Integrated) eða áfangaskipt (Modular) ATPL flugnám Matthías Arngrímsson skrifar Skoðun Ursula Von der Leyen styður stríðsglæpamenn - Ísland á ekki að þegja Helen Ólafsdóttir skrifar Skoðun Ursula von der Leyen styður þjóðarmorð! Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Hvert er markmið fulltrúalýðræðis? Hlynur Orri Stefánsson,Vilhjálmur Árnason skrifar Skoðun Ég vona að þú gleymir mér ekki Hlynur Már Vilhjálmsson skrifar Skoðun Hvaða einkunn fékkst þú á bílprófinu? Grétar Birgisson skrifar Skoðun Að koma út í lífið með verri forgjöf, hvernig tilfinning er það? Davíð Bergmann skrifar Skoðun Tjaldið fellt í leikhúsi fáránleikans Vésteinn Ólason skrifar Skoðun Heilbrigðisreglugerð WHO: Hagsmunir eða heimska? Júlíus Valsson skrifar Skoðun Málþófs klúður Sægreifa-flokkanna Jón Þór Ólafsson skrifar Skoðun Græna vöruhúsið setur svartan blett á íslenskt samfélag Davíð Aron Routley skrifar Sjá meira
Er náinn skyldleiki indóevrópskra tungumála ekki býsna forvitnilegt rannsóknarefni? Þar sem sá sem þetta ritar hefur kennt þó nokkur erlend tungumál um langt árabil hefur sitthvað vakið athygli hans sem er ákaflega forvitnilegt að benda á og það sérstaklega þeim sem kunna að hafa áhuga á slíku efni. Til að byrja með ætla ég að taka fyrir eitt dæmi og það er enska orðið „ford“. Að gamni mínu hef ég spurt nokkra góða enskumenn að því hvað það merki og hafa allflestir þeirra staðið á gati að undanskildum einum. Oxford merkir t.d. uxavað og það er meira að segja til sögnin „ford a river“, þ.e. að fara yfir á vaði. Vað á þýsku er hins vegar „furt“ samanber Frankfurt, er merkir „Frankavað“. Á dönsku er vað „vadested“. Á frönsku er vað „gué“ og „traverser à gué“ þýðir að fara yfir á vaði. Nú er komin röðin að ítölskunni, en á því fagra máli er það „guado“, og nú kemur rúsínan í pylsuendann, því vað á spænsku er „vado“, en úr því að ég er þegar kominn í svo miklar kennarastellingar sakar ekki að geta þess að „d“ á milli sérhljóða á spænsku er borið fram eins og „ð“ á íslensku. Af tómri forvitni fletti ég svo upp franska orðinu „gué“ í Le Petit Robert (fra-fra orðabók) og þar stendur að það sé dregið af latneska orðinu „vadum“ og þar höfum við það klappað og klárt, þ.e. um uppruna orðsins vað. Nú væri ef til vill ráðlegast fyrir mig að hætta að vaða („wade“ á ensku) elginn að minnsta kosti svona í bili. Hver veit nema ég láti aftur í mér heyra um svipað efni?
Í nafni „sanngirni“ brenndi ríkisstjórn 230 milljörðum – lífeyrir landsmanna fór á bálið Elliði Vignisson Skoðun
Skoðun Í nafni „sanngirni“ brenndi ríkisstjórn 230 milljörðum – lífeyrir landsmanna fór á bálið Elliði Vignisson skrifar
Skoðun Flugnám - Fjórði hluti: Hlutverk Reykjavíkurflugvallar í flugnámi Matthías Arngrímsson skrifar
Skoðun Stjórnmál sem virka og lýðræði sem kemst ekki fyrir í umslagi Þórður Snær Júlíusson skrifar
Skoðun Þversögn Íslands í Palestínumálinu: Um fullveldi, samsekt og réttarríkið Gína Júlía Waltersdóttir skrifar
Skoðun Gervigreind í skólum: Tækifæri til byltingar eða hætta á nýjum ójöfnuði? Sigvaldi Einarsson skrifar
Skoðun Flugnám -Þriðji hluti: Samtvinnað (Integrated) eða áfangaskipt (Modular) ATPL flugnám Matthías Arngrímsson skrifar
Skoðun Ursula Von der Leyen styður stríðsglæpamenn - Ísland á ekki að þegja Helen Ólafsdóttir skrifar
Í nafni „sanngirni“ brenndi ríkisstjórn 230 milljörðum – lífeyrir landsmanna fór á bálið Elliði Vignisson Skoðun