„Aumingjalegt skref“ í rétta átt Kolbeinn Tumi Daðason og Sunna Sæmundsdóttir skrifa 19. nóvember 2025 10:41 Vilhjálmur Birgisson hefði viljað sjá meiri lækkun. vísir/Vilhelm Vilhjálmur Birgisson formaður Starfsgreinasambandsins, hefði viljað sjá að lágmarki fimmtíu punkta lækkun hjá peningastefnunefnd Seðlabankans. Honum finnst 25 punkta lækkun ekki nóg. „Þessi stýrivaxtalækkun sem kemur í dag er afskaplega aumingjaleg,“ segir Vilhjálmur. „Ég hefði að lágmarki viljað sjá 50 punkta þannig að það hefði nú verið svona smá kraftur í þessu. En það er alveg ljóst að þetta er lítið skref í rétta átt og, og það er betra að sjá einhverja lækkun en enga, eins og greiningardeildir bankanna voru að spá,“ segir Vilhjálmur. Litla bjartsýni er að merkja í orðum verkalýðsleiðtogans á Akranesi. „Það er alveg ljóst að það er verið að soga allt súrefni frá heimilum og fyrirtækjum og veikja getu þeirra til að halda aftur af kostnaðarhækkunum. Við skulum hafa það bara hugfast að hár fjármagnskostnaður fyrirtækja, það eru bara neytendur sem að greiða fyrir hann með einum eða öðrum hætti í formi hærra vöruverðs og hærri þjónustugjalda. Þannig að meiri lækkun stýrivaxta getur hjálpað fyrirtækjum við að draga úr fjármagnskostnaði og skapa þannig svigrúm til þess að þeir geti haldið aftur af verðlagi.“ Hann rifjar upp aðgerðir í svokallaðri þjóðarsátt árið 1990. „Hún gekk fyrst og fremst út á það að stuðla að því að lækka vexti hér hratt og vel til að hjálpa fyrirtækjunum og halda aftur af verðlagi og styðja fyrirtækin til að standa undir launakostnaði.“ Árangurinn hafi verið frábær. „Það er alveg ljóst að þetta hávaxtastig er að valda því að vöruverð á Íslandi og þjónusta verður miklu, miklu hærra. Og þetta er líka að bitna illilega á sveitarfélögunum og ríkissjóði sem er að greiða hvað, 110 milljarða í fjármagnskostnað, í vaxtagjöld. Þannig að ég hefði svo sannarlega viljað frekari vaxtalækkun, í ljósi þess að við erum að horfa hér upp á snögga kólnun í efnahagslífinu hjá okkur,“ segir Vilhjálmur. „Það þarf ekkert nema að horfa á hver staða okkar lykilútflutningsgreina er. Við þurfum ekki að horfa nema á húsnæðismarkaðinn þar sem að hann er botnfrosinn um þessar mundir. Þannig að, jú, þetta er lítið skref, en ég hefði svo sannarlega viljað sjá þetta mun kröftugra.“ Seðlabankinn Efnahagsmál Íslenska krónan Fasteignamarkaður Verðlag Mest lesið Gengi Skaga tekur dýfu eftir tilkynningu Íslandsbanka Viðskipti innlent Lofar að koma böndum á CNN Viðskipti erlent Hluthafar Íslandsbanka krefjast stjórnarkjörs Viðskipti innlent Enn að rannsaka samráð í sorphirðu Viðskipti innlent „Beindu skammbyssu að höfðinu á mér og sögðu: I will kill you“ Atvinnulíf Ferðamálastofa fellir úr gildi starfsleyfi Eagle golfferða Viðskipti innlent Eldi verður eitt stærsta félag sinnar tegundar í heiminum Viðskipti innlent Kostnaður við tónleika útskýri hátt miðaverð Neytendur Margrét hættir hjá RÚV um áramótin Viðskipti innlent Reyna fjandsamlega yfirtöku á Warner Bros. Viðskipti erlent Fleiri fréttir Gengi Skaga tekur dýfu eftir tilkynningu Íslandsbanka Enn að rannsaka samráð í sorphirðu Hluthafar Íslandsbanka krefjast stjórnarkjörs Ferðamálastofa fellir úr gildi starfsleyfi Eagle golfferða Fjöldi erlendra farþega stendur í stað en Íslendingum fækkar Hulda nýr formaður Tækni- og hugverkaráðs SI Eldi verður eitt stærsta félag sinnar tegundar í heiminum Stærsti nóvembermánuður í sögu Icelandair Linda fer ekki fram til áframhaldandi stjórnarsetu Til Borealis Data Center eftir 22 ár hjá Össuri „Verðum að vona að þessi þróun haldi áfram“ Kaffi Ó-le opið á ný Hættir sem þjálfari kokkalandsliðsins Veiðigjald á þorski nánast tvöfaldað milli ára Ákvörðun um fjárhæð veiðigjalds seinni á ferðinni en venjulega Leggur til þrjár aðgerðir á ögurstundu fjölmiðla Áttatíu hafa sótt um nýju leiðina, Stefnir fagnar ákvörðun Seðlabankans Gervigreind á jólaísnum hafi komið á óvart Bein útsending: Orkan, álið og kísillinn Opnar útibú Forréttabarsins á kunnuglegum stað Nefndarmaður hefði kosið að halda stýrivöxtunum óbreyttum Gagnrýna að seljendur og verktakar þurfi einir að lækka verð Stefnir í að eitt minkabú verði eftir á landinu Ráðin nýr markaðsstjóri Nettó og Kjörbúðanna Félögin þeirra högnuðust mest Útspilið hafi komið á óvart og hætta sé á minni uppbyggingu „Mikilvægt að skrifa ekki undir neitt nema vita hvað það er“ Margrét hættir hjá RÚV um áramótin Herða lánþegaskilyrði: „Við víkjum ekki frá þeim markmiðum“ 55 sagt upp í tveimur hópuppsögnum Sjá meira
„Þessi stýrivaxtalækkun sem kemur í dag er afskaplega aumingjaleg,“ segir Vilhjálmur. „Ég hefði að lágmarki viljað sjá 50 punkta þannig að það hefði nú verið svona smá kraftur í þessu. En það er alveg ljóst að þetta er lítið skref í rétta átt og, og það er betra að sjá einhverja lækkun en enga, eins og greiningardeildir bankanna voru að spá,“ segir Vilhjálmur. Litla bjartsýni er að merkja í orðum verkalýðsleiðtogans á Akranesi. „Það er alveg ljóst að það er verið að soga allt súrefni frá heimilum og fyrirtækjum og veikja getu þeirra til að halda aftur af kostnaðarhækkunum. Við skulum hafa það bara hugfast að hár fjármagnskostnaður fyrirtækja, það eru bara neytendur sem að greiða fyrir hann með einum eða öðrum hætti í formi hærra vöruverðs og hærri þjónustugjalda. Þannig að meiri lækkun stýrivaxta getur hjálpað fyrirtækjum við að draga úr fjármagnskostnaði og skapa þannig svigrúm til þess að þeir geti haldið aftur af verðlagi.“ Hann rifjar upp aðgerðir í svokallaðri þjóðarsátt árið 1990. „Hún gekk fyrst og fremst út á það að stuðla að því að lækka vexti hér hratt og vel til að hjálpa fyrirtækjunum og halda aftur af verðlagi og styðja fyrirtækin til að standa undir launakostnaði.“ Árangurinn hafi verið frábær. „Það er alveg ljóst að þetta hávaxtastig er að valda því að vöruverð á Íslandi og þjónusta verður miklu, miklu hærra. Og þetta er líka að bitna illilega á sveitarfélögunum og ríkissjóði sem er að greiða hvað, 110 milljarða í fjármagnskostnað, í vaxtagjöld. Þannig að ég hefði svo sannarlega viljað frekari vaxtalækkun, í ljósi þess að við erum að horfa hér upp á snögga kólnun í efnahagslífinu hjá okkur,“ segir Vilhjálmur. „Það þarf ekkert nema að horfa á hver staða okkar lykilútflutningsgreina er. Við þurfum ekki að horfa nema á húsnæðismarkaðinn þar sem að hann er botnfrosinn um þessar mundir. Þannig að, jú, þetta er lítið skref, en ég hefði svo sannarlega viljað sjá þetta mun kröftugra.“
Seðlabankinn Efnahagsmál Íslenska krónan Fasteignamarkaður Verðlag Mest lesið Gengi Skaga tekur dýfu eftir tilkynningu Íslandsbanka Viðskipti innlent Lofar að koma böndum á CNN Viðskipti erlent Hluthafar Íslandsbanka krefjast stjórnarkjörs Viðskipti innlent Enn að rannsaka samráð í sorphirðu Viðskipti innlent „Beindu skammbyssu að höfðinu á mér og sögðu: I will kill you“ Atvinnulíf Ferðamálastofa fellir úr gildi starfsleyfi Eagle golfferða Viðskipti innlent Eldi verður eitt stærsta félag sinnar tegundar í heiminum Viðskipti innlent Kostnaður við tónleika útskýri hátt miðaverð Neytendur Margrét hættir hjá RÚV um áramótin Viðskipti innlent Reyna fjandsamlega yfirtöku á Warner Bros. Viðskipti erlent Fleiri fréttir Gengi Skaga tekur dýfu eftir tilkynningu Íslandsbanka Enn að rannsaka samráð í sorphirðu Hluthafar Íslandsbanka krefjast stjórnarkjörs Ferðamálastofa fellir úr gildi starfsleyfi Eagle golfferða Fjöldi erlendra farþega stendur í stað en Íslendingum fækkar Hulda nýr formaður Tækni- og hugverkaráðs SI Eldi verður eitt stærsta félag sinnar tegundar í heiminum Stærsti nóvembermánuður í sögu Icelandair Linda fer ekki fram til áframhaldandi stjórnarsetu Til Borealis Data Center eftir 22 ár hjá Össuri „Verðum að vona að þessi þróun haldi áfram“ Kaffi Ó-le opið á ný Hættir sem þjálfari kokkalandsliðsins Veiðigjald á þorski nánast tvöfaldað milli ára Ákvörðun um fjárhæð veiðigjalds seinni á ferðinni en venjulega Leggur til þrjár aðgerðir á ögurstundu fjölmiðla Áttatíu hafa sótt um nýju leiðina, Stefnir fagnar ákvörðun Seðlabankans Gervigreind á jólaísnum hafi komið á óvart Bein útsending: Orkan, álið og kísillinn Opnar útibú Forréttabarsins á kunnuglegum stað Nefndarmaður hefði kosið að halda stýrivöxtunum óbreyttum Gagnrýna að seljendur og verktakar þurfi einir að lækka verð Stefnir í að eitt minkabú verði eftir á landinu Ráðin nýr markaðsstjóri Nettó og Kjörbúðanna Félögin þeirra högnuðust mest Útspilið hafi komið á óvart og hætta sé á minni uppbyggingu „Mikilvægt að skrifa ekki undir neitt nema vita hvað það er“ Margrét hættir hjá RÚV um áramótin Herða lánþegaskilyrði: „Við víkjum ekki frá þeim markmiðum“ 55 sagt upp í tveimur hópuppsögnum Sjá meira