Um ópið sem heimurinn ekki heyrir Reham Khaled skrifar 15. september 2025 14:03 Sársauki er ekki hverful tilfinning heldur vera sem býr innra með þér. Hún hefur vígtennur og fingur, þrýstir á hjartað, þyngir bringuna og andardrátturinn hikar eins og loftið sé ótryggt. Það er augnablik, bara eitt augnablik, þegar allir innri veggirnir sem við höfum reynt að byggja, molna og við náum því sem kalla má þröskuld sársaukans. Á þessum þröskuldi er sársauki ekki lengur bara bergmál eða skjálfti. Hann breytist í óp. Ekki hátt, heyranlegt öskur, heldur óp sálarinnar, þetta fíngerða hljóð sem eyrað nemur ekki en veldur því að allur líkaminn skelfur innan frá. Það er eins og vindurinn sem sópar tómt hús eða tómleikinn sem fyllir höfuðið. Á Gaza er þetta óp orðið leyndarmál allra. Barnsins sem brosir til að gráta ekki fyrir framan móður sína, móðurinnar sem felur tárin fyrir barni sínu, mannsins sem stendur þögull fyrir framan lík sonar síns ... þau öskra öll innra með sér, með rödd sem heimurinn heyrir ekki. Þau eru öll á þröskuldinum. Ópið birtist ekki alltaf í öskrum eða tárum. Stundum birtist það í köldu andleysi. Rýmingartilkynningar falla í tilgangsleysi á dyr, lesnar af fólki með tóm í augum sem heldur áfram með líf sitt: maður sem rífst við nágranna sinn um lítra af vatni, konur sem deila um pláss við ofninn, ungur maður sem lagar sprungur í vegg. Það er eins og tilkynningin um eyðileggingu borgarinnar þýði ekkert, eins og fyrirfram ákveðinn fjöldaflótti sé bara enn einn orðrómurinn. Þetta er ekki raunverulegt sinnuleysi, heldur annars konar óp: falin vörn gegn algjöru hruni. Þegar einstaklingur er ófær um að horfast í augu við nakinn sannleikann felur hann sig í smáatriðunum, festir sig við þau til að koma í veg fyrir að sál hans sundrist. Stjórnmálin eru ekki ánægð með að drepa fólk; þau leitast við að brjóta það niður innan frá, láta fólk fara með endalok sín eins og þau séu aukafrétt. Þau vilja að sjálf rýmingin verði venja, þyngdarlaust pappírsblað, hluti af daglegu skvaldri. Ópið verður þögult og sljótt. Þversögnin er sú að þegar sársaukinn nær þessu stigi fer hann á svig við tungumálið. Engir textar, engar ræður, engar yfirlýsingar nægja. Hann birtist sem stöðugt öskur, titringur sem býr í hverjum líkama. Reikandi augu, skjálfandi hendur, löng þögn … allt eru þetta aðrar birtingarmyndir þessa öskurs. Eftirlifendurnir lifa ekki af í raun og veru. Þeir lifa aðeins með þessu stöðuga ópi. Þeir sofa og heyra það í draumum sínum, þeir vakna og finna það falið á bak við fyrstu skímuna. Það hverfur ekki, því það er varanlegt ástand. Þeir sem fara yfir þröskuld sársaukans snúa ekki aftur eins og þeir voru, heldur lifa að eilífu í bergmáli hans. Heimurinn heldur að sársauki sé mældur með fjölda píslarvotta og eyðilagðra heimila. En hann sér ekki þetta falda andlit: að sálin sjálf er brotin, neydd til að hrópa í þögn. Þetta óp er sannasta lýsingin á því sem er að gerast: vitnisburður sem þarfnast ekki þýðanda, því styrkleiki hans er nægur. Að lokum er kannski það sársaukafyllsta að þetta óp heyrist aðeins af eigendum þess. Eins og sálin sé að æpa út í tómið. Með hverjum deginum sem líður verður ópið háværara, þar til það nær yfir alla borgina. Heil borg hrópar í hljóði, les rýmingartilkynningar og áætlanir um fjöldaflótta, á þröskuldi sársauka sem hefur farið fram úr öllu sem hægt er að þola. Höfundur er kennari og skáld frá Palestínu. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Átök í Ísrael og Palestínu Mest lesið Land rutt fyrir þúsundir íbúða í Úlfarsárdal Ragnar Þór Ingólfsson Skoðun Hver er þessi Davíð Oddsson? Daði Freyr Ólafsson Skoðun Hugsanlega löglegt, en siðlaust og grimmt — af hundsráni í GOGG Kristinn Ka. Nína Sigríðarson Skoðun „Lánin hækka – framtíðin minnkar“ Sveinn Óskar Sigurðsson Skoðun Þjóðkirkjan engu svarar – hylur sig í fræðilegri þoku Hilmar Kristinsson Skoðun Hvað gerir brjóstakrabbamein að ólæknandi brjóstakrabbameini? Helga Tryggvadóttir,Ólöf Kristjana Bjarnadóttir Skoðun Dýrmæt þjóðfélagsgerð Eva Björk Valdimarsdóttir Skoðun Hey Pawels í harðindunum Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Geymt en ekki gleymt Ástþór Ólafsson Skoðun Tækni og ungmenni: Hvar liggur ábyrgðin og hvað getum við gert? Stefán Þorri Helgason Skoðun Skoðun Skoðun Tvöföld mismunun kvenna í hópi innflytjenda Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun Ný nálgun – sama markmið: Heimili fyrir fólkið í borginni Heiða Björg Hilmisdóttir skrifar Skoðun Geymt en ekki gleymt Ástþór Ólafsson skrifar Skoðun Tækni og ungmenni: Hvar liggur ábyrgðin og hvað getum við gert? Stefán Þorri Helgason skrifar Skoðun Hvað gerir brjóstakrabbamein að ólæknandi brjóstakrabbameini? Helga Tryggvadóttir,Ólöf Kristjana Bjarnadóttir skrifar Skoðun „Lánin hækka – framtíðin minnkar“ Sveinn Óskar Sigurðsson skrifar Skoðun Hey Pawels í harðindunum Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Land rutt fyrir þúsundir íbúða í Úlfarsárdal Ragnar Þór Ingólfsson skrifar Skoðun Dýrmæt þjóðfélagsgerð Eva Björk Valdimarsdóttir skrifar Skoðun Hver er þessi Davíð Oddsson? Daði Freyr Ólafsson skrifar Skoðun Hugsanlega löglegt, en siðlaust og grimmt — af hundsráni í GOGG Kristinn Ka. Nína Sigríðarson skrifar Skoðun Þjóðkirkjan engu svarar – hylur sig í fræðilegri þoku Hilmar Kristinsson skrifar Skoðun Borgarstefna kallar á aðgerðir og fjármagn Ásthildur Sturludóttir skrifar Skoðun Skjáheimsókn getur dimmu í dagsljós breytt Auður Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Eru álverin á Íslandi útlensk? Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Öryggisgæslu í Mjódd, núna, takk fyrir! Helgi Áss Grétarsson skrifar Skoðun Erum við ennþá hrædd við Davíð Oddsson? Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Saman getum við komið í veg fyrir slag Alma D. Möller skrifar Skoðun Lýðræði eða hópeinelti? Margrét Pétursdóttir,Þórarinn Haraldsson,Þórdís Guðjónsdóttir,Sigurveig Benediktsdóttir skrifar Skoðun Blóðtaka er ekki landbúnaður Guðrún Scheving Thorsteinsson,Rósa Líf Darradóttir skrifar Skoðun Svar til stjórnunarlegs ábyrgðarmanns frá Keflavík Soffía Sigurðardóttir skrifar Skoðun Ríkisstjórnin ræðst gegn launafólki og atvinnulausum Finnbjörn A. Hermannson skrifar Skoðun 764/O9A: Kannt þú að vernda barnið á netinu? Anna Bergþórsdóttir skrifar Skoðun Opinberir starfsmenn kjósa síður áminningarskyldu Ísak Einar Rúnarsson skrifar Skoðun Einkavæðing orkunnar, skattasniðganga og lífeyrissjóðir Ögmundur Jónasson skrifar Skoðun Er gervigreindarprestur trúlaus eða trúaður? Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Skattaferðalandið Ísland Björn Ragnarsson skrifar Skoðun Til hamingju Víkingur Heiðar! Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Sjálfbærni með í för – Vegagerðin stígur skref í átt að loftslagsvænni framkvæmdum Hólmfríður Bjarnadóttir skrifar Skoðun Þegar krónur skipta meira máli en velferð barna: Ástæður þess að enginn bauð í skólamáltíðir í Hafnarfirði Jón Ingi Hákonarson skrifar Sjá meira
Sársauki er ekki hverful tilfinning heldur vera sem býr innra með þér. Hún hefur vígtennur og fingur, þrýstir á hjartað, þyngir bringuna og andardrátturinn hikar eins og loftið sé ótryggt. Það er augnablik, bara eitt augnablik, þegar allir innri veggirnir sem við höfum reynt að byggja, molna og við náum því sem kalla má þröskuld sársaukans. Á þessum þröskuldi er sársauki ekki lengur bara bergmál eða skjálfti. Hann breytist í óp. Ekki hátt, heyranlegt öskur, heldur óp sálarinnar, þetta fíngerða hljóð sem eyrað nemur ekki en veldur því að allur líkaminn skelfur innan frá. Það er eins og vindurinn sem sópar tómt hús eða tómleikinn sem fyllir höfuðið. Á Gaza er þetta óp orðið leyndarmál allra. Barnsins sem brosir til að gráta ekki fyrir framan móður sína, móðurinnar sem felur tárin fyrir barni sínu, mannsins sem stendur þögull fyrir framan lík sonar síns ... þau öskra öll innra með sér, með rödd sem heimurinn heyrir ekki. Þau eru öll á þröskuldinum. Ópið birtist ekki alltaf í öskrum eða tárum. Stundum birtist það í köldu andleysi. Rýmingartilkynningar falla í tilgangsleysi á dyr, lesnar af fólki með tóm í augum sem heldur áfram með líf sitt: maður sem rífst við nágranna sinn um lítra af vatni, konur sem deila um pláss við ofninn, ungur maður sem lagar sprungur í vegg. Það er eins og tilkynningin um eyðileggingu borgarinnar þýði ekkert, eins og fyrirfram ákveðinn fjöldaflótti sé bara enn einn orðrómurinn. Þetta er ekki raunverulegt sinnuleysi, heldur annars konar óp: falin vörn gegn algjöru hruni. Þegar einstaklingur er ófær um að horfast í augu við nakinn sannleikann felur hann sig í smáatriðunum, festir sig við þau til að koma í veg fyrir að sál hans sundrist. Stjórnmálin eru ekki ánægð með að drepa fólk; þau leitast við að brjóta það niður innan frá, láta fólk fara með endalok sín eins og þau séu aukafrétt. Þau vilja að sjálf rýmingin verði venja, þyngdarlaust pappírsblað, hluti af daglegu skvaldri. Ópið verður þögult og sljótt. Þversögnin er sú að þegar sársaukinn nær þessu stigi fer hann á svig við tungumálið. Engir textar, engar ræður, engar yfirlýsingar nægja. Hann birtist sem stöðugt öskur, titringur sem býr í hverjum líkama. Reikandi augu, skjálfandi hendur, löng þögn … allt eru þetta aðrar birtingarmyndir þessa öskurs. Eftirlifendurnir lifa ekki af í raun og veru. Þeir lifa aðeins með þessu stöðuga ópi. Þeir sofa og heyra það í draumum sínum, þeir vakna og finna það falið á bak við fyrstu skímuna. Það hverfur ekki, því það er varanlegt ástand. Þeir sem fara yfir þröskuld sársaukans snúa ekki aftur eins og þeir voru, heldur lifa að eilífu í bergmáli hans. Heimurinn heldur að sársauki sé mældur með fjölda píslarvotta og eyðilagðra heimila. En hann sér ekki þetta falda andlit: að sálin sjálf er brotin, neydd til að hrópa í þögn. Þetta óp er sannasta lýsingin á því sem er að gerast: vitnisburður sem þarfnast ekki þýðanda, því styrkleiki hans er nægur. Að lokum er kannski það sársaukafyllsta að þetta óp heyrist aðeins af eigendum þess. Eins og sálin sé að æpa út í tómið. Með hverjum deginum sem líður verður ópið háværara, þar til það nær yfir alla borgina. Heil borg hrópar í hljóði, les rýmingartilkynningar og áætlanir um fjöldaflótta, á þröskuldi sársauka sem hefur farið fram úr öllu sem hægt er að þola. Höfundur er kennari og skáld frá Palestínu.
Hugsanlega löglegt, en siðlaust og grimmt — af hundsráni í GOGG Kristinn Ka. Nína Sigríðarson Skoðun
Hvað gerir brjóstakrabbamein að ólæknandi brjóstakrabbameini? Helga Tryggvadóttir,Ólöf Kristjana Bjarnadóttir Skoðun
Skoðun Tvöföld mismunun kvenna í hópi innflytjenda Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar
Skoðun Tækni og ungmenni: Hvar liggur ábyrgðin og hvað getum við gert? Stefán Þorri Helgason skrifar
Skoðun Hvað gerir brjóstakrabbamein að ólæknandi brjóstakrabbameini? Helga Tryggvadóttir,Ólöf Kristjana Bjarnadóttir skrifar
Skoðun Hugsanlega löglegt, en siðlaust og grimmt — af hundsráni í GOGG Kristinn Ka. Nína Sigríðarson skrifar
Skoðun Lýðræði eða hópeinelti? Margrét Pétursdóttir,Þórarinn Haraldsson,Þórdís Guðjónsdóttir,Sigurveig Benediktsdóttir skrifar
Skoðun Sjálfbærni með í för – Vegagerðin stígur skref í átt að loftslagsvænni framkvæmdum Hólmfríður Bjarnadóttir skrifar
Skoðun Þegar krónur skipta meira máli en velferð barna: Ástæður þess að enginn bauð í skólamáltíðir í Hafnarfirði Jón Ingi Hákonarson skrifar
Hugsanlega löglegt, en siðlaust og grimmt — af hundsráni í GOGG Kristinn Ka. Nína Sigríðarson Skoðun
Hvað gerir brjóstakrabbamein að ólæknandi brjóstakrabbameini? Helga Tryggvadóttir,Ólöf Kristjana Bjarnadóttir Skoðun