#blessmeta – þriðja grein Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir skrifar 28. maí 2025 09:02 Sarah Wynn-Williams skrifaði endurminningabókina “Kærulaust fólk” (Careless People) og sagði frá upplifun sinni af því að starfa náið með yfirmönnum Facebook á árunum 2011-2017. Bókin var gefin út í Bandaríkjunum þann 11. mars. Meta brást skjótt við og daginn eftir var kveðinn upp dómur um að Sarah mætti ekkert tjá sig um bókina. En útgefandinn heldur áfram að selja bókina, sem bæði er hægt að lesa og hlusta á. Sarah virðist hafa náð einu viðtali fyrir bannið - við ástralska sjónvarpsstöð. Og síðan var hún kölluð til að vitna fyrir Bandaríkjaþingi í apríl um alvarlegar ásakanir sem fram koma í bókinni - m.a. um að Facebook hafi veitt kínverskum stjórnvöldum aðgang að upplýsingum sem kynni að varða þjóðaröryggi og brot á persónuvernd. Sarah sótti fast að komast að hjá fyrirtækinu. Hún var með bakgrunn í utanríkisþjónustu og sá fyrir sér að Facebook gæti gegnt lykilhlutverki í að hafa áhrif til góðs á pólitík í heiminum. Hún fékk það verkefni að greiða götu Mark Zuckerberg að þjóðarleiðtogum víða um heim, eftir því sem útbreiðsla á Facebook jókst. En brátt fór hún að skilja að áhugi stjórnenda fyrirtækisins var alls ekki sá að hafa áhrif til góðs. Gróði og vöxtur var megin atriði, sama hvað það kostaði. Smám saman fóru viðvörunarbjöllur að klingja, Sarah varð þess áskynja að siðferði og gildismat yfirmanna var ekki í þágu fólks, umhyggju skorti fyrir verðmætum mannlegs lífs. Skjótur vöxtur og árangur í útbreiðslu Facebook kveikti oflæti og dramb hjá yfirmönnum. Þegar smám saman kom í ljós hve hættulegt viðskiptamódel miðilsins var, að hann ýtti undir hatursorðræðu - og þegar ummerki hrönnuðust upp um að miðillinn ætti þátt í að skapa ólgu í þjóðfélögum, hafa áhrif á kosningar og jafnvel í að koma einræðisherrum til valda - þá skelltu yfirmenn skollaeyrum við órækum sönnunargögnum. Þeim virtist vera slétt sama. Það er áhugavert að sjá hvert samræmið er milli þeirrar innsýnar í starfshætti hjá Facebook sem Sarah Wynn-Williams lýsir og þess skilnings sem Maria Ressa lýsir á ógninni sem mannkyni stafar af fyrirtækinu. Þær virðast á einu máli: Facebook er hættulegt lýðræðinu, Facebook gerir fólk vansælt með því að ala á ótta, reiði og hatri. Og Facebook elur á kvíða hjá unglingsstúlkum. Árið 2017 var birt leyniskjal ætlað auglýsendum í Ástralíu um að miðillinn gerði þeim mögulegt að beina auglýsingum á Facebook og Instagram að þrettán til sautján ára stúlkum þegar þær eru viðkvæmar fyrir, finnst þær einskis virði, óöruggar, spenntar, hræddar, vitlausar og fullar af efasemdum um sjálfar sig. Eða þegar þeim finnst þær feitar og vilja grenna sig. Upplýsingum um líðan stúlknanna er safnað út frá því hverju þær pósta, myndum sem þær senda, samtölum þeirra við vini, myndsamtölum og annarri virkni á netinu jafnt inni á á miðlum fyrirtækisins sem utan þeirra. Sarah lýsir viðbrögðum yfirmanna við þessum uppljóstrunum, fyrst voru þau fátkennd og gerð tilraun til að afneita, en þegar fram liðu stundir sáu menn þetta hreinlega sem sönnun á því hversu verðmæta þjónustu fyrirtækið veitti auglýsendum! Ég hætti á Facebook 14. júlí 2018. Þann 17. apríl 2025 sagði ég upp Instagram og og sleit samskiptum við Meta. Á Twitter hætti ég 16. nóvember 2022. Á heimasíðunni www.personuvernd.is eru leiðbeiningar um hvernig einstaklingar geta mótmælt því að persónuleg gögn þeirra á Facebook og Instagram verði notuð til að þróa gervigreind. Fresturinn rennur út 31.maí. Höfundur brennur fyrir því að lýðræðið lifi af. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir Meta Samfélagsmiðlar Tengdar fréttir #blessmeta - önnur grein Maria Ressa hlaut Friðarverðlaun Nóbels árið 2021 fyrir hugrekki í blaðamennsku. Hún er frá Filippseyjum, ólst upp í Bandaríkjunum og gerðist síðan blaðamaður í heimalandi sínu. Bók hennar, „Hvernig veita má einræðisherra mótstöðu“ (How to stand up to a dictator), er reynslusaga úr einræðisríki. 24. maí 2025 10:02 #BLESSMETA – fyrsta grein Ég fékk tölvupóst frá Meta þann 17. apríl síðastliðinn. Ég geri ráð fyrir að allir íslenskir notendur Facebook og Instagram hafi fengið tölvupóst sama dag. Þetta er í fyrsta skiptið í 16 ár að fyrirtækið sýnir mér athygli. 20. maí 2025 09:00 Mest lesið Halldór 23.8.2025 Halldór Vanþekking eða vísvitandi blekkingar? Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Heildstætt heilbrigðiskerfi – hagur okkar allra Alma D. Möller Skoðun „I believe the children are our future…“ Karen Rúnarsdóttir Skoðun Skólaskætingur Þórdís Kolbrún R. Gylfadóttir Skoðun Andaðu rólega elskan... Ester Hilmarsdóttir Skoðun Eldri borgarar – áhrif aðildar að Evrópusambandinu (ESB) Þorvaldur Ingi Jónsson Skoðun Er Akureyri að missa háskólann sinn? Aðalbjörn Jóhannsson Skoðun Þéttingarstefnan hefur brugðist og Dóra breytir um umræðuefni Aðalsteinn Haukur Sverrisson Skoðun Ný sókn í menntamálum Guðmundur Ari Sigurjónsson Skoðun Skoðun Skoðun Heildstætt heilbrigðiskerfi – hagur okkar allra Alma D. Möller skrifar Skoðun Vanþekking eða vísvitandi blekkingar? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun „I believe the children are our future…“ Karen Rúnarsdóttir skrifar Skoðun Mikilvægi félagasamtaka og magnað maraþon Þuríður Harpa Sigurðardóttir skrifar Skoðun Allt sem ég þarf að gera Dagbjartur Kristjánsson skrifar Skoðun Eldri borgarar – áhrif aðildar að Evrópusambandinu (ESB) Þorvaldur Ingi Jónsson skrifar Skoðun Meiri gæði og mun minni álögur - Hveragerðisleiðin í leikskólamálum Jóhanna Ýr Jóhannsdóttir,Sandra Sigurðardóttir,Dagný Sif Sigurbjörnsdóttir,Halldór Benjamín Hreinsson,Njörður Sigurðsson skrifar Skoðun Reykjavíkurborg stígur fyrsta skrefið í snjallvæðingu umferðarljósa! Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Framtíðin í fyrsta sæti – mikilvægi forgangsröðunar á tillögum Kópavogsbæjar í grunnskólamálum Sigrún Ólöf Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Notkun ökklabanda Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Skólaskætingur Þórdís Kolbrún R. Gylfadóttir skrifar Skoðun Þéttingarstefnan hefur brugðist og Dóra breytir um umræðuefni Aðalsteinn Haukur Sverrisson skrifar Skoðun Ný sókn í menntamálum Guðmundur Ari Sigurjónsson skrifar Skoðun Þjóðarmorð, fálmandi mjálm eða aðgerðir? Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Vin í eyðimörkinni – almenningsbókasöfn borgarinnar Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun Er Akureyri að missa háskólann sinn? Aðalbjörn Jóhannsson skrifar Skoðun Tíu staðreyndir um alvarlegustu kvenréttindakrísu heims Stella Samúelsdóttir skrifar Skoðun Ég vildi óska þess að ég hefði hreinlega fengið krabbamein Íris Elfa Þorkelsdóttir skrifar Skoðun Mestu aularnir í Vetrarbrautinni Kári Helgason skrifar Skoðun Fjárfestum í fyrsta bekk, frekar en fangelsum Hjördís Eva Þórðardóttir skrifar Skoðun Eftirlíking vitundar og hætturnar sem henni fylgja Þorsteinn Siglaugsson skrifar Skoðun Andaðu rólega elskan... Ester Hilmarsdóttir skrifar Skoðun Gagnvirkni líkama og vitundar til heilbrigðis Þórdís Hólm Filipsdóttir skrifar Skoðun Nýjar lausnir í kennslu – gamlar hindranir Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Kópavogsleiðinn Ragnar Þór Pétursson skrifar Skoðun Samstarf sem skilar raunverulegum loftslagsaðgerðum Nótt Thorberg skrifar Skoðun Lærum að lesa og reikna Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Loforðið sem borgarstjóri gleymdi Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Kristrún, það er bannað að plata Snorri Másson skrifar Skoðun Öndunaræfingar í boði SFS Vala Árnadóttir skrifar Sjá meira
Sarah Wynn-Williams skrifaði endurminningabókina “Kærulaust fólk” (Careless People) og sagði frá upplifun sinni af því að starfa náið með yfirmönnum Facebook á árunum 2011-2017. Bókin var gefin út í Bandaríkjunum þann 11. mars. Meta brást skjótt við og daginn eftir var kveðinn upp dómur um að Sarah mætti ekkert tjá sig um bókina. En útgefandinn heldur áfram að selja bókina, sem bæði er hægt að lesa og hlusta á. Sarah virðist hafa náð einu viðtali fyrir bannið - við ástralska sjónvarpsstöð. Og síðan var hún kölluð til að vitna fyrir Bandaríkjaþingi í apríl um alvarlegar ásakanir sem fram koma í bókinni - m.a. um að Facebook hafi veitt kínverskum stjórnvöldum aðgang að upplýsingum sem kynni að varða þjóðaröryggi og brot á persónuvernd. Sarah sótti fast að komast að hjá fyrirtækinu. Hún var með bakgrunn í utanríkisþjónustu og sá fyrir sér að Facebook gæti gegnt lykilhlutverki í að hafa áhrif til góðs á pólitík í heiminum. Hún fékk það verkefni að greiða götu Mark Zuckerberg að þjóðarleiðtogum víða um heim, eftir því sem útbreiðsla á Facebook jókst. En brátt fór hún að skilja að áhugi stjórnenda fyrirtækisins var alls ekki sá að hafa áhrif til góðs. Gróði og vöxtur var megin atriði, sama hvað það kostaði. Smám saman fóru viðvörunarbjöllur að klingja, Sarah varð þess áskynja að siðferði og gildismat yfirmanna var ekki í þágu fólks, umhyggju skorti fyrir verðmætum mannlegs lífs. Skjótur vöxtur og árangur í útbreiðslu Facebook kveikti oflæti og dramb hjá yfirmönnum. Þegar smám saman kom í ljós hve hættulegt viðskiptamódel miðilsins var, að hann ýtti undir hatursorðræðu - og þegar ummerki hrönnuðust upp um að miðillinn ætti þátt í að skapa ólgu í þjóðfélögum, hafa áhrif á kosningar og jafnvel í að koma einræðisherrum til valda - þá skelltu yfirmenn skollaeyrum við órækum sönnunargögnum. Þeim virtist vera slétt sama. Það er áhugavert að sjá hvert samræmið er milli þeirrar innsýnar í starfshætti hjá Facebook sem Sarah Wynn-Williams lýsir og þess skilnings sem Maria Ressa lýsir á ógninni sem mannkyni stafar af fyrirtækinu. Þær virðast á einu máli: Facebook er hættulegt lýðræðinu, Facebook gerir fólk vansælt með því að ala á ótta, reiði og hatri. Og Facebook elur á kvíða hjá unglingsstúlkum. Árið 2017 var birt leyniskjal ætlað auglýsendum í Ástralíu um að miðillinn gerði þeim mögulegt að beina auglýsingum á Facebook og Instagram að þrettán til sautján ára stúlkum þegar þær eru viðkvæmar fyrir, finnst þær einskis virði, óöruggar, spenntar, hræddar, vitlausar og fullar af efasemdum um sjálfar sig. Eða þegar þeim finnst þær feitar og vilja grenna sig. Upplýsingum um líðan stúlknanna er safnað út frá því hverju þær pósta, myndum sem þær senda, samtölum þeirra við vini, myndsamtölum og annarri virkni á netinu jafnt inni á á miðlum fyrirtækisins sem utan þeirra. Sarah lýsir viðbrögðum yfirmanna við þessum uppljóstrunum, fyrst voru þau fátkennd og gerð tilraun til að afneita, en þegar fram liðu stundir sáu menn þetta hreinlega sem sönnun á því hversu verðmæta þjónustu fyrirtækið veitti auglýsendum! Ég hætti á Facebook 14. júlí 2018. Þann 17. apríl 2025 sagði ég upp Instagram og og sleit samskiptum við Meta. Á Twitter hætti ég 16. nóvember 2022. Á heimasíðunni www.personuvernd.is eru leiðbeiningar um hvernig einstaklingar geta mótmælt því að persónuleg gögn þeirra á Facebook og Instagram verði notuð til að þróa gervigreind. Fresturinn rennur út 31.maí. Höfundur brennur fyrir því að lýðræðið lifi af.
#blessmeta - önnur grein Maria Ressa hlaut Friðarverðlaun Nóbels árið 2021 fyrir hugrekki í blaðamennsku. Hún er frá Filippseyjum, ólst upp í Bandaríkjunum og gerðist síðan blaðamaður í heimalandi sínu. Bók hennar, „Hvernig veita má einræðisherra mótstöðu“ (How to stand up to a dictator), er reynslusaga úr einræðisríki. 24. maí 2025 10:02
#BLESSMETA – fyrsta grein Ég fékk tölvupóst frá Meta þann 17. apríl síðastliðinn. Ég geri ráð fyrir að allir íslenskir notendur Facebook og Instagram hafi fengið tölvupóst sama dag. Þetta er í fyrsta skiptið í 16 ár að fyrirtækið sýnir mér athygli. 20. maí 2025 09:00
Skoðun Meiri gæði og mun minni álögur - Hveragerðisleiðin í leikskólamálum Jóhanna Ýr Jóhannsdóttir,Sandra Sigurðardóttir,Dagný Sif Sigurbjörnsdóttir,Halldór Benjamín Hreinsson,Njörður Sigurðsson skrifar
Skoðun Reykjavíkurborg stígur fyrsta skrefið í snjallvæðingu umferðarljósa! Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar
Skoðun Framtíðin í fyrsta sæti – mikilvægi forgangsröðunar á tillögum Kópavogsbæjar í grunnskólamálum Sigrún Ólöf Ingólfsdóttir skrifar
Skoðun Þéttingarstefnan hefur brugðist og Dóra breytir um umræðuefni Aðalsteinn Haukur Sverrisson skrifar