RÚV og litla vandamálið Ásgeir Sigurðsson skrifar 30. desember 2024 08:00 Ég man þegar að það var eftirvænting eftir því að sjónvarpsefni kæmi út, ég er ekki að segja að þessi eftirvænting sé ekki til staðar lengur en það er langt síðan að jafn lítið hefur verið talað um íslenskt sjónvarp og innlenda þáttagerð, hvað þá sérstaklega leikið efni. Mér líður eins og viðhorf til sjónvarps hafi breyst, sería kemur út, við borðum hana eins og máltíð á skyndibitastað, fljótlegt og auðvelt í neyslu en gleymist jafn hratt. Í stað þess að sería sé heimalöguð máltið sem þú borðar með nánustu og tekur svo spjallið eftir á. Hvað hefur breyst? Mögulega er skortur á fjölbreytileika vandamálið. Er þetta höfundum og framleiðendum að kenna? Það stórefast ég um, mikill hæfileiki ríkir á Íslandi hvað varðar sjónvarps- og kvikmyndagerð og hefur hann svo sannarlega ekki dvalað á síðustu árum. Sjónvarpsgláp er í hæstu hæðum og hefur sjaldan verið horft jafn mikið á sjónvarp, Síminn gaf út 6 glænýjar leiknar þáttaseríur á liðnu ári á móti þeim 2. sem að RÚV gaf út (samkvæmt talningu og kvikmyndavef). Taka þarf fram að höfundur er ekki óhlutdrægur þar sem að hann gerði eina af þessum 6 fyrir Símann. Stöð 2 gaf einnig út fleiri leiknar þáttaraðir á árinu heldur en RÚV. Hvernig stendur á því að tvær einkareknar stöðvar standi sig betur en RÚV í að framleiða íslenskt sjónvarp og þar af leiðandi efli og styðji betur við tungumálið okkar og menningu? Er þá ekki grundvöllur til þess að fara að skoða verkferla? Einnig má benda á það hversu lítið af sjónvarpi höfðar til yngri kynslóðar. Það er nánast ekkert fyrir þau til að horfa á á Íslensku þannig að þau leita þá frekar til samfélagsmiðla eða streymisveitna á ensku. Ég átta mig á því að fjármunir skipti máli og standa þeir ekki eins á milli stofnanna en maður má bera upp spurninguna hvort að fjármunum RÚV sé varið skynsamlega, það verður að segjast að einhverskonar einokun hafi skapast á RÚV síðustu ár þar sem að sömu stóru framleiðslufyrirtækin gera stórar seríur fyrir fjármuni frá RÚV. Á meðan að Stöð 2 og Síminn hafa verið dugleg að styðja við upprennandi kvikmyndagerðarfólk með því að fjármagna t.d. aðeins ódýrari seríur og þar af leiðandi geta gert fleiri, ferskari og gefið fleiri fólki rödd. Og fólk er að horfa. Afhverju beinast spjótin að RÚV? Jú, RÚV er í eigu hins opinbera og fylgja því ákveðnar skyldur gagnvart menningu og þjóðfélagi. Ég er ekki að gefa í skyn að RÚV eigi að gera það að meginhlutverki sínu að stuðla að því að ungt fólk geti komið sér á framfæri en það er nánast eins og stofnunin grafi undan því að veita yngri kynslóðum sem eru upprennandi að fá að nota miðla sína til að koma sér áfram í bransanum og í stað þess hamli starf ungs fólks sem er að reyna láta ljós sitt skína. Hér er smá dæmisaga: Árið 2020 var höfundur tvítugur, hann var nýútskrifaður með stúdentspróf og hafði sér þann draum að verða kvikmyndagerðarmaður, enda vissi hann að hann hafði burði til þess. Í lok ársins fór hann ásamt góðum vinum og skaut kvikmynd fyrir pening úr eigin vasa sem hann hafði skrifað sumarið áður og gekk það prýðum vel. Myndin komst inn á hátíðir úti í heimi, ferðast var til Evrópu til þess að sýna myndina fyrir erlendum kvikmyndaunnendum en ferðalagið var hamlað vegna Covid. Í kjölfar af þessari velgengni tóku SAMbíóin við keflinu og gáfu þessari sjálfstæðu kvikmynd heimili sem þykir góð viðurkenning og var hún frumsýnd á Íslandi í febrúar árið 2021. Eftir meiri velgengni enn og aftur kemur að því að selja myndina til íslenskra sjónvarpsstöðva, allar komu þær til greina en vegna þess að höfundur hafði það efst í huga að koma sér á framfæri sem kvikmyndagerðarmaður varð RÚV fyrir valinu, þrátt fyrir að hefði verið hægt að fá meiri summu frá öðrum stöðvum. RÚV er með góða dreifingu sem nær til allra á Íslandi og það frítt, sem var hugsunin á bakvið ákvörðunina, þó að ágætis summa hafi komið úr viðskiptunum. Núna er að koma 2025, fjögur ár liðin síðan að myndin var seld til RÚV í þeirri von um að þau myndu sýna hana og gefa höfundi það umtal sem hann leitaðist eftir á þeim tíma en hins vegar hefur myndin ekki enn verið sýnd í sjónvarpi RÚV, þrátt fyrir endalausar fyrirspurnir til þeirra og hálfbökuð/óskýr svör til baka. Nánast allar myndir sem RÚV hefur öðlast síðan þá hafa verið sýndar, hver er munurinn? Mögulega sá að höfundur kvikmyndarinnar var ungur, og lítið varið í hann, eigi bara að vera gera stuttmyndir eða vera í skóla? Þrátt fyrir þetta lét hann ekkert stoppa sig, hann ætlaði ekki einungis að reiða sig á RÚV heldur leitaði hann til aðra einkarekna stöðva og fékk þar hlýjar móttökur. Gerði þætti sem komu út í febrúar á Sjónvarpi Símans og fengu frábærar viðtökur, er núna með sitt eigið framleiðslufyrirtæki og þónokkur verkefni í bígerð, þar má nefna ævisögu tónlistarskáldsins Bubba Morthens. Einnig má nefna að höfundur vinnur líka að verkefni fyrir RÚV, þannig þetta er ekki væmnispistill til þess að fá eitthvað verkefni að veruleika, heldur í þeirri von að RÚV (og flestir) taki betur mark á ungu fólki, sem er upprennandi, spennandi og gefi því séns, hlusti á það. Afhverju núna? Jú, dagskrárstjóri RÚV lætur nú af störfum eftir áramót og styttist í að nýr arftaki taki við. Ég hef ekkert á móti núverandi dagskrárstjóra, né neinum sem er vísað í í fréttinni, ég er einungis að benda á hvað betur mætti fara með uppbyggjandi gagnrýni. Ef það vill svo til að framtíðar- dagskrárstjóri RÚV sé að lesa þetta má sá aðili endilega taka mið af því sem hér hefur verið skrifað af því að það er svo mikið af spennandi og hæfileikaríki ungu fólki, höfundum, leikurum, kvikmyndagerðarfólki o.sfv sem eru bara rétt handan við hornið. Höfundur er framleiðandi og kvikmyndagerðarmaður. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Kvikmyndagerð á Íslandi Fjölmiðlar Ríkisútvarpið Mest lesið Varað við embætti sérstaks saksóknara Gestur Jónsson Skoðun Meira að segja formaður Viðreisnar Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Út af sporinu en ekki týnd að eilífu María Helena Mazul Skoðun Steypuklumpablætið í borginni Ragnhildur Alda María Vilhjálmsdóttir Skoðun Hroki og hleypidómar - syngur Jónas Sen? Bjarnheiður Hallsdóttir Skoðun Þegar Dagur lét mig hrasa á gangstéttarhellu Björn Teitsson Skoðun Drengir á jaðrinum Margrét Kristín Sigurðardóttir Skoðun Gaza sveltur til dauða - Tími bréfaskrifta er löngu liðinn Magnús Magnússon,Hjálmtýr Heiðdal Skoðun Er vínandinn orðinn hinn sanni andi íþrótta? Þráinn Farestveit Skoðun Kærum og beitum Ísrael viðskiptabanni! Pétur Heimisson Skoðun Skoðun Skoðun Menntun sem mannréttindi – ekki forréttindi París Anna Bergmann,Sigurður Kári Harðarson skrifar Skoðun Varað við embætti sérstaks saksóknara Gestur Jónsson skrifar Skoðun Út af sporinu en ekki týnd að eilífu María Helena Mazul skrifar Skoðun Meira að segja formaður Viðreisnar Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Gaza sveltur til dauða - Tími bréfaskrifta er löngu liðinn Magnús Magnússon,Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Steypuklumpablætið í borginni Ragnhildur Alda María Vilhjálmsdóttir skrifar Skoðun Kærum og beitum Ísrael viðskiptabanni! Pétur Heimisson skrifar Skoðun Blæðandi vegir Sigþór Sigurðsson skrifar Skoðun Fái einstaklingar sem eru hættulegir sjálfum sér ekki viðeigandi búsetuúrræði blasir við mikill harmleikur Elínborg Björnsdóttir skrifar Skoðun Hroki og hleypidómar - syngur Jónas Sen? Bjarnheiður Hallsdóttir skrifar Skoðun Sveitarfélög gegna lykilhlutverki í vistvænni mannvirkjagerð Guðrún Lilja Kristinsdóttir,Bergþóra Góa Kvaran skrifar Skoðun „Nýtt veiðigjald: sátt byggð á hagkvæmni“ Svanur Guðmundsson skrifar Skoðun Opinber áskorun til prófessorsins Brynjar Karl Sigurðsson skrifar Skoðun Nærvera Héðinn Unnsteinsson skrifar Skoðun Þegar Dagur lét mig hrasa á gangstéttarhellu Björn Teitsson skrifar Skoðun Þessi jafnlaunavottun... Sunna Arnardottir skrifar Skoðun Heilsuspillandi minnisleysi í boði Sjálfstæðisflokksins Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun #BLESSMETA – fyrsta grein Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Dáleiðsla er ímyndun ein Hrefna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Þing í þágu kvenna Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Drengir á jaðrinum Margrét Kristín Sigurðardóttir skrifar Skoðun Er vínandinn orðinn hinn sanni andi íþrótta? Þráinn Farestveit skrifar Skoðun Mikilvægi tjáningar erfiðrar reynslu Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Ný sýn á almenningssjónvarp í almannaþágu, eða hvað? Hólmgeir Baldursson skrifar Skoðun Hjúkrunarheimili eða heimaþjónusta? –horfa verður á heildarmyndina Halldór S. Guðmundsson,Sigurveig H. Sigurðardóttir,Sirrý Sif Sigurlaugardóttir skrifar Skoðun Nú þurfa foreldrar að vera hugrakkir Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Að vera manneskja Svava Arnardóttir skrifar Skoðun Útúrsnúningur um „gigg-hagkerfið“ Finnbjörn A. Hermannsson skrifar Skoðun Árangur Eden stefnunnar - fimmtán ára saga á Íslandi Sigrún Huld Þorgrímsdóttir skrifar Skoðun Nú er nóg komið af aðdróttunum og afvegaleiðingum körfuboltaþjálfarans Viðar Halldórsson skrifar Sjá meira
Ég man þegar að það var eftirvænting eftir því að sjónvarpsefni kæmi út, ég er ekki að segja að þessi eftirvænting sé ekki til staðar lengur en það er langt síðan að jafn lítið hefur verið talað um íslenskt sjónvarp og innlenda þáttagerð, hvað þá sérstaklega leikið efni. Mér líður eins og viðhorf til sjónvarps hafi breyst, sería kemur út, við borðum hana eins og máltíð á skyndibitastað, fljótlegt og auðvelt í neyslu en gleymist jafn hratt. Í stað þess að sería sé heimalöguð máltið sem þú borðar með nánustu og tekur svo spjallið eftir á. Hvað hefur breyst? Mögulega er skortur á fjölbreytileika vandamálið. Er þetta höfundum og framleiðendum að kenna? Það stórefast ég um, mikill hæfileiki ríkir á Íslandi hvað varðar sjónvarps- og kvikmyndagerð og hefur hann svo sannarlega ekki dvalað á síðustu árum. Sjónvarpsgláp er í hæstu hæðum og hefur sjaldan verið horft jafn mikið á sjónvarp, Síminn gaf út 6 glænýjar leiknar þáttaseríur á liðnu ári á móti þeim 2. sem að RÚV gaf út (samkvæmt talningu og kvikmyndavef). Taka þarf fram að höfundur er ekki óhlutdrægur þar sem að hann gerði eina af þessum 6 fyrir Símann. Stöð 2 gaf einnig út fleiri leiknar þáttaraðir á árinu heldur en RÚV. Hvernig stendur á því að tvær einkareknar stöðvar standi sig betur en RÚV í að framleiða íslenskt sjónvarp og þar af leiðandi efli og styðji betur við tungumálið okkar og menningu? Er þá ekki grundvöllur til þess að fara að skoða verkferla? Einnig má benda á það hversu lítið af sjónvarpi höfðar til yngri kynslóðar. Það er nánast ekkert fyrir þau til að horfa á á Íslensku þannig að þau leita þá frekar til samfélagsmiðla eða streymisveitna á ensku. Ég átta mig á því að fjármunir skipti máli og standa þeir ekki eins á milli stofnanna en maður má bera upp spurninguna hvort að fjármunum RÚV sé varið skynsamlega, það verður að segjast að einhverskonar einokun hafi skapast á RÚV síðustu ár þar sem að sömu stóru framleiðslufyrirtækin gera stórar seríur fyrir fjármuni frá RÚV. Á meðan að Stöð 2 og Síminn hafa verið dugleg að styðja við upprennandi kvikmyndagerðarfólk með því að fjármagna t.d. aðeins ódýrari seríur og þar af leiðandi geta gert fleiri, ferskari og gefið fleiri fólki rödd. Og fólk er að horfa. Afhverju beinast spjótin að RÚV? Jú, RÚV er í eigu hins opinbera og fylgja því ákveðnar skyldur gagnvart menningu og þjóðfélagi. Ég er ekki að gefa í skyn að RÚV eigi að gera það að meginhlutverki sínu að stuðla að því að ungt fólk geti komið sér á framfæri en það er nánast eins og stofnunin grafi undan því að veita yngri kynslóðum sem eru upprennandi að fá að nota miðla sína til að koma sér áfram í bransanum og í stað þess hamli starf ungs fólks sem er að reyna láta ljós sitt skína. Hér er smá dæmisaga: Árið 2020 var höfundur tvítugur, hann var nýútskrifaður með stúdentspróf og hafði sér þann draum að verða kvikmyndagerðarmaður, enda vissi hann að hann hafði burði til þess. Í lok ársins fór hann ásamt góðum vinum og skaut kvikmynd fyrir pening úr eigin vasa sem hann hafði skrifað sumarið áður og gekk það prýðum vel. Myndin komst inn á hátíðir úti í heimi, ferðast var til Evrópu til þess að sýna myndina fyrir erlendum kvikmyndaunnendum en ferðalagið var hamlað vegna Covid. Í kjölfar af þessari velgengni tóku SAMbíóin við keflinu og gáfu þessari sjálfstæðu kvikmynd heimili sem þykir góð viðurkenning og var hún frumsýnd á Íslandi í febrúar árið 2021. Eftir meiri velgengni enn og aftur kemur að því að selja myndina til íslenskra sjónvarpsstöðva, allar komu þær til greina en vegna þess að höfundur hafði það efst í huga að koma sér á framfæri sem kvikmyndagerðarmaður varð RÚV fyrir valinu, þrátt fyrir að hefði verið hægt að fá meiri summu frá öðrum stöðvum. RÚV er með góða dreifingu sem nær til allra á Íslandi og það frítt, sem var hugsunin á bakvið ákvörðunina, þó að ágætis summa hafi komið úr viðskiptunum. Núna er að koma 2025, fjögur ár liðin síðan að myndin var seld til RÚV í þeirri von um að þau myndu sýna hana og gefa höfundi það umtal sem hann leitaðist eftir á þeim tíma en hins vegar hefur myndin ekki enn verið sýnd í sjónvarpi RÚV, þrátt fyrir endalausar fyrirspurnir til þeirra og hálfbökuð/óskýr svör til baka. Nánast allar myndir sem RÚV hefur öðlast síðan þá hafa verið sýndar, hver er munurinn? Mögulega sá að höfundur kvikmyndarinnar var ungur, og lítið varið í hann, eigi bara að vera gera stuttmyndir eða vera í skóla? Þrátt fyrir þetta lét hann ekkert stoppa sig, hann ætlaði ekki einungis að reiða sig á RÚV heldur leitaði hann til aðra einkarekna stöðva og fékk þar hlýjar móttökur. Gerði þætti sem komu út í febrúar á Sjónvarpi Símans og fengu frábærar viðtökur, er núna með sitt eigið framleiðslufyrirtæki og þónokkur verkefni í bígerð, þar má nefna ævisögu tónlistarskáldsins Bubba Morthens. Einnig má nefna að höfundur vinnur líka að verkefni fyrir RÚV, þannig þetta er ekki væmnispistill til þess að fá eitthvað verkefni að veruleika, heldur í þeirri von að RÚV (og flestir) taki betur mark á ungu fólki, sem er upprennandi, spennandi og gefi því séns, hlusti á það. Afhverju núna? Jú, dagskrárstjóri RÚV lætur nú af störfum eftir áramót og styttist í að nýr arftaki taki við. Ég hef ekkert á móti núverandi dagskrárstjóra, né neinum sem er vísað í í fréttinni, ég er einungis að benda á hvað betur mætti fara með uppbyggjandi gagnrýni. Ef það vill svo til að framtíðar- dagskrárstjóri RÚV sé að lesa þetta má sá aðili endilega taka mið af því sem hér hefur verið skrifað af því að það er svo mikið af spennandi og hæfileikaríki ungu fólki, höfundum, leikurum, kvikmyndagerðarfólki o.sfv sem eru bara rétt handan við hornið. Höfundur er framleiðandi og kvikmyndagerðarmaður.
Skoðun Menntun sem mannréttindi – ekki forréttindi París Anna Bergmann,Sigurður Kári Harðarson skrifar
Skoðun Gaza sveltur til dauða - Tími bréfaskrifta er löngu liðinn Magnús Magnússon,Hjálmtýr Heiðdal skrifar
Skoðun Fái einstaklingar sem eru hættulegir sjálfum sér ekki viðeigandi búsetuúrræði blasir við mikill harmleikur Elínborg Björnsdóttir skrifar
Skoðun Sveitarfélög gegna lykilhlutverki í vistvænni mannvirkjagerð Guðrún Lilja Kristinsdóttir,Bergþóra Góa Kvaran skrifar
Skoðun Hjúkrunarheimili eða heimaþjónusta? –horfa verður á heildarmyndina Halldór S. Guðmundsson,Sigurveig H. Sigurðardóttir,Sirrý Sif Sigurlaugardóttir skrifar
Skoðun Nú er nóg komið af aðdróttunum og afvegaleiðingum körfuboltaþjálfarans Viðar Halldórsson skrifar