Lilja lofar öllu fögru Björn B Björnsson skrifar 28. nóvember 2024 11:42 Það er þekkt að stjórnmálamenn lofi ýmsu fyrir kosningar. Nú hefur Lilja Alfreðsdóttir menningarráðherra líklega sett nýtt Íslandsmet á þessu sviði. Í grein á Vísi fjórum dögum fyrir kosningar telur hún upp sex mál sem kvikmyndagerðarfólk hefur barist fyrir undanfarin ár - og styður þau nú öll sem eitt. Lilja gerir raunar gott betur því þessi mál eru nú orðin sérstök baráttumál hennar - og þá væntanlega einnig Framsóknarflokksins. Öll þessi mál eiga það sameiginlegt að Lilja hefði getað hrint þeim í framkvæmd á þeim sjö árum sem hún hefur verið ráðherra menningarmála - en kaus að gera það ekki. Íslensk kvikmyndagerð fagnar að sjálfsögðu hverjum þeim sem leggur faginu lið því við erum sannfærð um miklilvægi greinarinnar til að efla íslenska tungu og menningu. En kúvending rétt fyrir kosningar er auðvitað dálítið grunsamleg og því vaknar spurningin hversu vel þessi loforð passa við verkin sem Lilja hefur unnið sem ráðherra málaflokksins. Skoðum þessi sex atriði sem Lilja nefnir: 1. Lilja segist núna vilja efla Kvikmyndasjóð á árunum 2026 - 2030. Samkvæmt tillögu Lilju í fjárlagafrumvarpi næsta árs átti Kvikmyndasjóður að vera á svipuðum stað og hann var fyrir um tuttugu árum - og framlög til hans áttu enn að lækka næstu árin. Síðustu þrjú árin hefur Lilja skorið sjóðinn niður um 50%. Þennan niðurskurð hefur hún varið í ræðu og riti og heldur því fram að hækkanir áranna á undan hafi verið framlög vegna kóvid. Hún hafi aldrei sett neina fjármuni í að efla Kvikmyndasjóð eins og ný Kvikmyndastefna gerði ráð fyrir. Þrátt fyrir þrýsting frá fagfélögum kvikmyndafólks tókst ekki að fá þessa afleitu stöðu sjóðsins lagfærða. Nú í nóvember gerðist það svo að fjárlaganefnd fékk inn á borð til sín áskorun frá 717 einstaklingum í kvikmyndagerð um að laga stöðu sjóðsins með því að lækka áætlaðar endurgreiðslur úr 6 milljörðum í 5.5 milljarða og setja mismuninn inn í Kvikmyndasjóð. Nefndinni leist vel á þessa leið en fékk þá skilaboð frá menningarráðuneytinu um að hún stæðist ekki lög. Að eigin sögn þótti nefndarmönnum það mjög undarleg niðurstaða en frekar en að eyða tíma í þref um málið ákvaðu þau að finna aðrar leiðir til að bæta stöðu Kvikmyndasjóðs - og gerðu það með sóma. Með þessu áliti frá ráðuneytinu reyndi Lilja að bregða fæti fyrir það að Kvikmyndasjóður yrði elfdur enda gekk það þvert gegn tillögum hennar um áframhaldandi niðurskurð sjóðsins. Það álit ráðuneytisins (eða Lilju?) að Alþingi megi áætla endurgreiðslur ársins 6 milljarða en sé óheimilt að áætla þær 5.5 milljarða heldur engu vatni og er aðhlátursefni þeirra lögfræðinga sem málið hefur verið borið undir. Eftir að fjárlaganefnd og þingið síðan samþykkti þessi auknu framlög til sjóðsins hefur Lilja stigið fram og þakkað sjálfri sér fyrir að hafa átt þátt í þessari niðurstöðu! Þannig að þótt Lilja hafi ekki eflt Kvikmyndasjóð sem menningarráðherra er auðvitað frábært að hún vilji nú efla sjóðinn í framtíðinni. Kannski of lítið of seint - en batnandi fólki er best að lifa. 2. Lilja segist nú vilja setja peninga í Fjárfestingasjóð sjónvarpsefnis. Það tók fagið margra ára baráttu að fá þennan sjóð stofnaðan en til þessa dags hefur Lilja sem ráðherra málaflokksins ekki sett krónu í sjóðinn þrátt fyrir áköll frá fagfélögum kvikmyndafólks. En nú hefur Lilja semsagt snúið við blaðinu og við fögnum því. 3. Lilja segist nú vilja klára löggjöf um menningarframlag streymisveitna. Þetta mál hefur verið í vinnslu í ráðuneytinu en frumvarpið er ekki enn tilbúið. Hvers vegna Lilja kom þessu máli ekki í verk er óljóst en nægan tíma hefur hún haft til þess. Ýmis atriði fyrihugaðs frumvarps eru enn á huldu eins og hvort innlendir framleiðendur geti yfirleitt sótt í sjóðinn eða hvort hann verður eingöngu ætlaður erlendum streymisveitum. Ef þetta og önnur atriði eru í lagi fögnum við því að sjálfsögðu að Lilja vilji nú klára málið - og þótt fyrr hefði verið. 4. Lilja segist núna vilja að öll kvikmyndaverk geti fengið 35% endurgreiðslu. Þetta er alger viðsnúningur því þessi sama Lilja setti reglur sem útilokuðu flest íslensk kvikmyndaverk frá því að geta fengið 35% endurgreiðsluna. Hún vill núna breyta reglunum sem hún sjálf setti þvert gegn vilja kvikmyndabransans. Við fögnum að sjálfsögðu þessum sinnaskiptum. 5. Lilja segist núna vilja leggja niður þá reglu að “styrkir Kvikmyndasjóðs dragist frá stofni endurgreiðslunnar, líkt og tíðkast í öðrum ríkjum í Evrópu” svo vitnað sé í grein hennar. Þessu hefur kvikmyndabransinn barist fyrir í mörg ár - en talað fyrir daufum eyrum Lilju Alfreðsdóttur til þessa. Það er enn eitt gleðiefnið að Lilju hafi nú snúist hugur um þetta atriði sem er mjög mikilvægt flestum íslenskum kvikmyndaverkum. 6. Núna segist Lilja vilja að stuttmyndir falli undir endurgreiðslukerfið. Enn eitt málið sem Lilja ráðherra samþykkti ekki þrátt fyrir óskir bransans - en Lilja frambjóðandi hefur nú gert að baráttumáli sínu. Við fögnum að sjálfsögðu þessari breyttu afstöðu til málsins. Öll þessi baráttumál kvikmyndafagsins, sem Lilja hefur nú gert að sínum, eru mjög mikilvæg fyrir framgang og þróun íslenskrar kvikmyndagerðar. Þess vegna fagnar kvikmyndagerðarfólk þessum nýju viðhorfum Lilju - en í ljósi reynslunnar - tökum við þeim með fyrirvara. Höfundur er leikstjóri og framleiðandi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Björn B. Björnsson Skoðun: Alþingiskosningar 2024 Kvikmyndagerð á Íslandi Mest lesið Hver á að fá súrefnisgrímuna fyrst? Davíð Bergmann. Skoðun Óvirðing við lýðræðislegar hefðir, gegn stjórnarskrá, trúnaðarbrot gagnvart kjósendum Arnar Þór Jónsson Skoðun Lík brennd í Grafarvogi Diljá Mist Einarsdóttir Skoðun Þeir sem verja stórútgerðina – og heimsvaldastefnuna Karl Héðinn Kristjánsson Skoðun Elsku Íslendingar, styðjum saman Grindavík Dagmar Valsdóttir Skoðun Betri vegur til Þorlákshafnar er samkeppnismál Ólafur Stephensen Skoðun Gervigreindin beisluð Hanna Kristín Skaftadóttir,Helga Sigrún Harðardóttir Skoðun Á jaðrinum með Jesú Daníel Ágúst Gautason Skoðun Óboðlegt ástand á Landspítala – okkar sjónarhorn Hildur Jónsdóttir,Einar Freyr Ingason,Þórir Bergsson Skoðun Er handahlaup valdeflandi? Davíð Már Sigurðsson Skoðun Skoðun Skoðun Hver á að fá súrefnisgrímuna fyrst? Davíð Bergmann. skrifar Skoðun Baráttan um kjör eldra fólks Jónína Björk Óskarsdóttir skrifar Skoðun Menntamál íslenskra grunnskólabarna hafa verið til umfjöllunar – sem er vel. Miklu verra er tilefnið Karen Rúnarsdóttir skrifar Skoðun Elsku Íslendingar, styðjum saman Grindavík Dagmar Valsdóttir skrifar Skoðun Svigrúm Eydísar á fölskum grunni Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Betri vegur til Þorlákshafnar er samkeppnismál Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Óvirðing við lýðræðislegar hefðir, gegn stjórnarskrá, trúnaðarbrot gagnvart kjósendum Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Lík brennd í Grafarvogi Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Er handahlaup valdeflandi? Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Á jaðrinum með Jesú Daníel Ágúst Gautason skrifar Skoðun Þeir sem verja stórútgerðina – og heimsvaldastefnuna Karl Héðinn Kristjánsson skrifar Skoðun Gervigreindin beisluð Hanna Kristín Skaftadóttir,Helga Sigrún Harðardóttir skrifar Skoðun Kúnstin að vera ósammála sjálfum sér Heiða Ingimarsdóttir skrifar Skoðun Óboðlegt ástand á Landspítala – okkar sjónarhorn Hildur Jónsdóttir,Einar Freyr Ingason,Þórir Bergsson skrifar Skoðun Geislameðferð sem lífsbjörg Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Þetta eru ekki eðlileg vinnubrögð Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Stöðvum helvíti á jörðu Birna Þórarinsdóttir,Bjarni Gíslason,Gísli Rafn Ólafsson,Sigríður Schram,Stella Samúelsdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Hversu mikið er nóg? Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Til þeirra sem fagna Sigurður Gísli Bond Snorrason skrifar Skoðun Að semja er ekki veikleiki – það er forsenda lýðræðis Elliði Vignisson skrifar Skoðun Tekist á um hvort lýðræðið á Íslandi sé virkt eða hvort hefðaréttur sé á völdum Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Sumar og sól – en ekki alltaf sátt í sálinni Ellen Calmon skrifar Skoðun Að flokka hver vinnur og hver tapar Tryggvi Rúnar Brynjarsson skrifar Skoðun Hagur hluthafanna alltaf og undantekningarlaust í forgangi Jón Kaldal skrifar Skoðun Má berja blaðamenn? Sigríður Dögg Auðunsdóttir skrifar Skoðun Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir skrifar Skoðun Vonir um vopnahlé eins og hálmstrá Sveinn Rúnar Hauksson skrifar Skoðun Samfélagið innan samfélagsins Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Til hamingju Íslendingar með nýja Óperu Andri Björn Róbertsson skrifar Skoðun Hvers vegna hatar SFS smábáta? Svarið tengist veiðigjöldum Kjartan Páll Sveinsson skrifar Sjá meira
Það er þekkt að stjórnmálamenn lofi ýmsu fyrir kosningar. Nú hefur Lilja Alfreðsdóttir menningarráðherra líklega sett nýtt Íslandsmet á þessu sviði. Í grein á Vísi fjórum dögum fyrir kosningar telur hún upp sex mál sem kvikmyndagerðarfólk hefur barist fyrir undanfarin ár - og styður þau nú öll sem eitt. Lilja gerir raunar gott betur því þessi mál eru nú orðin sérstök baráttumál hennar - og þá væntanlega einnig Framsóknarflokksins. Öll þessi mál eiga það sameiginlegt að Lilja hefði getað hrint þeim í framkvæmd á þeim sjö árum sem hún hefur verið ráðherra menningarmála - en kaus að gera það ekki. Íslensk kvikmyndagerð fagnar að sjálfsögðu hverjum þeim sem leggur faginu lið því við erum sannfærð um miklilvægi greinarinnar til að efla íslenska tungu og menningu. En kúvending rétt fyrir kosningar er auðvitað dálítið grunsamleg og því vaknar spurningin hversu vel þessi loforð passa við verkin sem Lilja hefur unnið sem ráðherra málaflokksins. Skoðum þessi sex atriði sem Lilja nefnir: 1. Lilja segist núna vilja efla Kvikmyndasjóð á árunum 2026 - 2030. Samkvæmt tillögu Lilju í fjárlagafrumvarpi næsta árs átti Kvikmyndasjóður að vera á svipuðum stað og hann var fyrir um tuttugu árum - og framlög til hans áttu enn að lækka næstu árin. Síðustu þrjú árin hefur Lilja skorið sjóðinn niður um 50%. Þennan niðurskurð hefur hún varið í ræðu og riti og heldur því fram að hækkanir áranna á undan hafi verið framlög vegna kóvid. Hún hafi aldrei sett neina fjármuni í að efla Kvikmyndasjóð eins og ný Kvikmyndastefna gerði ráð fyrir. Þrátt fyrir þrýsting frá fagfélögum kvikmyndafólks tókst ekki að fá þessa afleitu stöðu sjóðsins lagfærða. Nú í nóvember gerðist það svo að fjárlaganefnd fékk inn á borð til sín áskorun frá 717 einstaklingum í kvikmyndagerð um að laga stöðu sjóðsins með því að lækka áætlaðar endurgreiðslur úr 6 milljörðum í 5.5 milljarða og setja mismuninn inn í Kvikmyndasjóð. Nefndinni leist vel á þessa leið en fékk þá skilaboð frá menningarráðuneytinu um að hún stæðist ekki lög. Að eigin sögn þótti nefndarmönnum það mjög undarleg niðurstaða en frekar en að eyða tíma í þref um málið ákvaðu þau að finna aðrar leiðir til að bæta stöðu Kvikmyndasjóðs - og gerðu það með sóma. Með þessu áliti frá ráðuneytinu reyndi Lilja að bregða fæti fyrir það að Kvikmyndasjóður yrði elfdur enda gekk það þvert gegn tillögum hennar um áframhaldandi niðurskurð sjóðsins. Það álit ráðuneytisins (eða Lilju?) að Alþingi megi áætla endurgreiðslur ársins 6 milljarða en sé óheimilt að áætla þær 5.5 milljarða heldur engu vatni og er aðhlátursefni þeirra lögfræðinga sem málið hefur verið borið undir. Eftir að fjárlaganefnd og þingið síðan samþykkti þessi auknu framlög til sjóðsins hefur Lilja stigið fram og þakkað sjálfri sér fyrir að hafa átt þátt í þessari niðurstöðu! Þannig að þótt Lilja hafi ekki eflt Kvikmyndasjóð sem menningarráðherra er auðvitað frábært að hún vilji nú efla sjóðinn í framtíðinni. Kannski of lítið of seint - en batnandi fólki er best að lifa. 2. Lilja segist nú vilja setja peninga í Fjárfestingasjóð sjónvarpsefnis. Það tók fagið margra ára baráttu að fá þennan sjóð stofnaðan en til þessa dags hefur Lilja sem ráðherra málaflokksins ekki sett krónu í sjóðinn þrátt fyrir áköll frá fagfélögum kvikmyndafólks. En nú hefur Lilja semsagt snúið við blaðinu og við fögnum því. 3. Lilja segist nú vilja klára löggjöf um menningarframlag streymisveitna. Þetta mál hefur verið í vinnslu í ráðuneytinu en frumvarpið er ekki enn tilbúið. Hvers vegna Lilja kom þessu máli ekki í verk er óljóst en nægan tíma hefur hún haft til þess. Ýmis atriði fyrihugaðs frumvarps eru enn á huldu eins og hvort innlendir framleiðendur geti yfirleitt sótt í sjóðinn eða hvort hann verður eingöngu ætlaður erlendum streymisveitum. Ef þetta og önnur atriði eru í lagi fögnum við því að sjálfsögðu að Lilja vilji nú klára málið - og þótt fyrr hefði verið. 4. Lilja segist núna vilja að öll kvikmyndaverk geti fengið 35% endurgreiðslu. Þetta er alger viðsnúningur því þessi sama Lilja setti reglur sem útilokuðu flest íslensk kvikmyndaverk frá því að geta fengið 35% endurgreiðsluna. Hún vill núna breyta reglunum sem hún sjálf setti þvert gegn vilja kvikmyndabransans. Við fögnum að sjálfsögðu þessum sinnaskiptum. 5. Lilja segist núna vilja leggja niður þá reglu að “styrkir Kvikmyndasjóðs dragist frá stofni endurgreiðslunnar, líkt og tíðkast í öðrum ríkjum í Evrópu” svo vitnað sé í grein hennar. Þessu hefur kvikmyndabransinn barist fyrir í mörg ár - en talað fyrir daufum eyrum Lilju Alfreðsdóttur til þessa. Það er enn eitt gleðiefnið að Lilju hafi nú snúist hugur um þetta atriði sem er mjög mikilvægt flestum íslenskum kvikmyndaverkum. 6. Núna segist Lilja vilja að stuttmyndir falli undir endurgreiðslukerfið. Enn eitt málið sem Lilja ráðherra samþykkti ekki þrátt fyrir óskir bransans - en Lilja frambjóðandi hefur nú gert að baráttumáli sínu. Við fögnum að sjálfsögðu þessari breyttu afstöðu til málsins. Öll þessi baráttumál kvikmyndafagsins, sem Lilja hefur nú gert að sínum, eru mjög mikilvæg fyrir framgang og þróun íslenskrar kvikmyndagerðar. Þess vegna fagnar kvikmyndagerðarfólk þessum nýju viðhorfum Lilju - en í ljósi reynslunnar - tökum við þeim með fyrirvara. Höfundur er leikstjóri og framleiðandi.
Óvirðing við lýðræðislegar hefðir, gegn stjórnarskrá, trúnaðarbrot gagnvart kjósendum Arnar Þór Jónsson Skoðun
Óboðlegt ástand á Landspítala – okkar sjónarhorn Hildur Jónsdóttir,Einar Freyr Ingason,Þórir Bergsson Skoðun
Skoðun Menntamál íslenskra grunnskólabarna hafa verið til umfjöllunar – sem er vel. Miklu verra er tilefnið Karen Rúnarsdóttir skrifar
Skoðun Óvirðing við lýðræðislegar hefðir, gegn stjórnarskrá, trúnaðarbrot gagnvart kjósendum Arnar Þór Jónsson skrifar
Skoðun Óboðlegt ástand á Landspítala – okkar sjónarhorn Hildur Jónsdóttir,Einar Freyr Ingason,Þórir Bergsson skrifar
Skoðun Stöðvum helvíti á jörðu Birna Þórarinsdóttir,Bjarni Gíslason,Gísli Rafn Ólafsson,Sigríður Schram,Stella Samúelsdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar
Skoðun Tekist á um hvort lýðræðið á Íslandi sé virkt eða hvort hefðaréttur sé á völdum Þórður Snær Júlíusson skrifar
Skoðun Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir skrifar
Óvirðing við lýðræðislegar hefðir, gegn stjórnarskrá, trúnaðarbrot gagnvart kjósendum Arnar Þór Jónsson Skoðun
Óboðlegt ástand á Landspítala – okkar sjónarhorn Hildur Jónsdóttir,Einar Freyr Ingason,Þórir Bergsson Skoðun