Lilja lofar öllu fögru Björn B Björnsson skrifar 28. nóvember 2024 11:42 Það er þekkt að stjórnmálamenn lofi ýmsu fyrir kosningar. Nú hefur Lilja Alfreðsdóttir menningarráðherra líklega sett nýtt Íslandsmet á þessu sviði. Í grein á Vísi fjórum dögum fyrir kosningar telur hún upp sex mál sem kvikmyndagerðarfólk hefur barist fyrir undanfarin ár - og styður þau nú öll sem eitt. Lilja gerir raunar gott betur því þessi mál eru nú orðin sérstök baráttumál hennar - og þá væntanlega einnig Framsóknarflokksins. Öll þessi mál eiga það sameiginlegt að Lilja hefði getað hrint þeim í framkvæmd á þeim sjö árum sem hún hefur verið ráðherra menningarmála - en kaus að gera það ekki. Íslensk kvikmyndagerð fagnar að sjálfsögðu hverjum þeim sem leggur faginu lið því við erum sannfærð um miklilvægi greinarinnar til að efla íslenska tungu og menningu. En kúvending rétt fyrir kosningar er auðvitað dálítið grunsamleg og því vaknar spurningin hversu vel þessi loforð passa við verkin sem Lilja hefur unnið sem ráðherra málaflokksins. Skoðum þessi sex atriði sem Lilja nefnir: 1. Lilja segist núna vilja efla Kvikmyndasjóð á árunum 2026 - 2030. Samkvæmt tillögu Lilju í fjárlagafrumvarpi næsta árs átti Kvikmyndasjóður að vera á svipuðum stað og hann var fyrir um tuttugu árum - og framlög til hans áttu enn að lækka næstu árin. Síðustu þrjú árin hefur Lilja skorið sjóðinn niður um 50%. Þennan niðurskurð hefur hún varið í ræðu og riti og heldur því fram að hækkanir áranna á undan hafi verið framlög vegna kóvid. Hún hafi aldrei sett neina fjármuni í að efla Kvikmyndasjóð eins og ný Kvikmyndastefna gerði ráð fyrir. Þrátt fyrir þrýsting frá fagfélögum kvikmyndafólks tókst ekki að fá þessa afleitu stöðu sjóðsins lagfærða. Nú í nóvember gerðist það svo að fjárlaganefnd fékk inn á borð til sín áskorun frá 717 einstaklingum í kvikmyndagerð um að laga stöðu sjóðsins með því að lækka áætlaðar endurgreiðslur úr 6 milljörðum í 5.5 milljarða og setja mismuninn inn í Kvikmyndasjóð. Nefndinni leist vel á þessa leið en fékk þá skilaboð frá menningarráðuneytinu um að hún stæðist ekki lög. Að eigin sögn þótti nefndarmönnum það mjög undarleg niðurstaða en frekar en að eyða tíma í þref um málið ákvaðu þau að finna aðrar leiðir til að bæta stöðu Kvikmyndasjóðs - og gerðu það með sóma. Með þessu áliti frá ráðuneytinu reyndi Lilja að bregða fæti fyrir það að Kvikmyndasjóður yrði elfdur enda gekk það þvert gegn tillögum hennar um áframhaldandi niðurskurð sjóðsins. Það álit ráðuneytisins (eða Lilju?) að Alþingi megi áætla endurgreiðslur ársins 6 milljarða en sé óheimilt að áætla þær 5.5 milljarða heldur engu vatni og er aðhlátursefni þeirra lögfræðinga sem málið hefur verið borið undir. Eftir að fjárlaganefnd og þingið síðan samþykkti þessi auknu framlög til sjóðsins hefur Lilja stigið fram og þakkað sjálfri sér fyrir að hafa átt þátt í þessari niðurstöðu! Þannig að þótt Lilja hafi ekki eflt Kvikmyndasjóð sem menningarráðherra er auðvitað frábært að hún vilji nú efla sjóðinn í framtíðinni. Kannski of lítið of seint - en batnandi fólki er best að lifa. 2. Lilja segist nú vilja setja peninga í Fjárfestingasjóð sjónvarpsefnis. Það tók fagið margra ára baráttu að fá þennan sjóð stofnaðan en til þessa dags hefur Lilja sem ráðherra málaflokksins ekki sett krónu í sjóðinn þrátt fyrir áköll frá fagfélögum kvikmyndafólks. En nú hefur Lilja semsagt snúið við blaðinu og við fögnum því. 3. Lilja segist nú vilja klára löggjöf um menningarframlag streymisveitna. Þetta mál hefur verið í vinnslu í ráðuneytinu en frumvarpið er ekki enn tilbúið. Hvers vegna Lilja kom þessu máli ekki í verk er óljóst en nægan tíma hefur hún haft til þess. Ýmis atriði fyrihugaðs frumvarps eru enn á huldu eins og hvort innlendir framleiðendur geti yfirleitt sótt í sjóðinn eða hvort hann verður eingöngu ætlaður erlendum streymisveitum. Ef þetta og önnur atriði eru í lagi fögnum við því að sjálfsögðu að Lilja vilji nú klára málið - og þótt fyrr hefði verið. 4. Lilja segist núna vilja að öll kvikmyndaverk geti fengið 35% endurgreiðslu. Þetta er alger viðsnúningur því þessi sama Lilja setti reglur sem útilokuðu flest íslensk kvikmyndaverk frá því að geta fengið 35% endurgreiðsluna. Hún vill núna breyta reglunum sem hún sjálf setti þvert gegn vilja kvikmyndabransans. Við fögnum að sjálfsögðu þessum sinnaskiptum. 5. Lilja segist núna vilja leggja niður þá reglu að “styrkir Kvikmyndasjóðs dragist frá stofni endurgreiðslunnar, líkt og tíðkast í öðrum ríkjum í Evrópu” svo vitnað sé í grein hennar. Þessu hefur kvikmyndabransinn barist fyrir í mörg ár - en talað fyrir daufum eyrum Lilju Alfreðsdóttur til þessa. Það er enn eitt gleðiefnið að Lilju hafi nú snúist hugur um þetta atriði sem er mjög mikilvægt flestum íslenskum kvikmyndaverkum. 6. Núna segist Lilja vilja að stuttmyndir falli undir endurgreiðslukerfið. Enn eitt málið sem Lilja ráðherra samþykkti ekki þrátt fyrir óskir bransans - en Lilja frambjóðandi hefur nú gert að baráttumáli sínu. Við fögnum að sjálfsögðu þessari breyttu afstöðu til málsins. Öll þessi baráttumál kvikmyndafagsins, sem Lilja hefur nú gert að sínum, eru mjög mikilvæg fyrir framgang og þróun íslenskrar kvikmyndagerðar. Þess vegna fagnar kvikmyndagerðarfólk þessum nýju viðhorfum Lilju - en í ljósi reynslunnar - tökum við þeim með fyrirvara. Höfundur er leikstjóri og framleiðandi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Björn B. Björnsson Skoðun: Alþingiskosningar 2024 Kvikmyndagerð á Íslandi Mest lesið Samtökin 78 verðlauna sögufölsun Böðvar Björnsson Skoðun Varað við embætti sérstaks saksóknara Gestur Jónsson Skoðun Út af sporinu en ekki týnd að eilífu María Helena Mazul Skoðun Ætlar Ísland að fara sömu leið og Evrópa í útlendingamálum? Kári Allansson Skoðun Hættuleg ofnotkun svefnlyfja á Íslandi Drífa Sigfúsdóttir Skoðun Meira að segja formaður Viðreisnar Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Menntun sem mannréttindi – ekki forréttindi París Anna Bergmann,Sigurður Kári Harðarson Skoðun Hroki og hleypidómar - syngur Jónas Sen? Bjarnheiður Hallsdóttir Skoðun Afstaða – á vaktinni í 20 ár Arndís Vilhjálmsdóttir,Guðbjörg Sveinsdóttir Skoðun Þegar Dagur lét mig hrasa á gangstéttarhellu Björn Teitsson Skoðun Skoðun Skoðun Börnin sem deyja á Gaza Elín Pjetursdóttir skrifar Skoðun Brýr, sýkingar og börn Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar Skoðun Hvað er lýðskóli eiginlega? Margrét Gauja Magnúsdóttir skrifar Skoðun Búum til pláss fyrir framtíðina Birna Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Hættuleg ofnotkun svefnlyfja á Íslandi Drífa Sigfúsdóttir skrifar Skoðun Kveikjum neistann um allt land Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Ætlar Ísland að fara sömu leið og Evrópa í útlendingamálum? Kári Allansson skrifar Skoðun Samtökin 78 verðlauna sögufölsun Böðvar Björnsson skrifar Skoðun Afstaða – á vaktinni í 20 ár Arndís Vilhjálmsdóttir,Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar Skoðun Menntun sem mannréttindi – ekki forréttindi París Anna Bergmann,Sigurður Kári Harðarson skrifar Skoðun Varað við embætti sérstaks saksóknara Gestur Jónsson skrifar Skoðun Út af sporinu en ekki týnd að eilífu María Helena Mazul skrifar Skoðun Meira að segja formaður Viðreisnar Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Gaza sveltur til dauða - Tími bréfaskrifta er löngu liðinn Magnús Magnússon,Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Steypuklumpablætið í borginni Ragnhildur Alda María Vilhjálmsdóttir skrifar Skoðun Kærum og beitum Ísrael viðskiptabanni! Pétur Heimisson skrifar Skoðun Blæðandi vegir Sigþór Sigurðsson skrifar Skoðun Fái einstaklingar sem eru hættulegir sjálfum sér ekki viðeigandi búsetuúrræði blasir við mikill harmleikur Elínborg Björnsdóttir skrifar Skoðun Hroki og hleypidómar - syngur Jónas Sen? Bjarnheiður Hallsdóttir skrifar Skoðun Sveitarfélög gegna lykilhlutverki í vistvænni mannvirkjagerð Guðrún Lilja Kristinsdóttir,Bergþóra Góa Kvaran skrifar Skoðun „Nýtt veiðigjald: sátt byggð á hagkvæmni“ Svanur Guðmundsson skrifar Skoðun Opinber áskorun til prófessorsins Brynjar Karl Sigurðsson skrifar Skoðun Nærvera Héðinn Unnsteinsson skrifar Skoðun Þegar Dagur lét mig hrasa á gangstéttarhellu Björn Teitsson skrifar Skoðun Þessi jafnlaunavottun... Sunna Arnardottir skrifar Skoðun Heilsuspillandi minnisleysi í boði Sjálfstæðisflokksins Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun #BLESSMETA – fyrsta grein Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Dáleiðsla er ímyndun ein Hrefna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Þing í þágu kvenna Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Sjá meira
Það er þekkt að stjórnmálamenn lofi ýmsu fyrir kosningar. Nú hefur Lilja Alfreðsdóttir menningarráðherra líklega sett nýtt Íslandsmet á þessu sviði. Í grein á Vísi fjórum dögum fyrir kosningar telur hún upp sex mál sem kvikmyndagerðarfólk hefur barist fyrir undanfarin ár - og styður þau nú öll sem eitt. Lilja gerir raunar gott betur því þessi mál eru nú orðin sérstök baráttumál hennar - og þá væntanlega einnig Framsóknarflokksins. Öll þessi mál eiga það sameiginlegt að Lilja hefði getað hrint þeim í framkvæmd á þeim sjö árum sem hún hefur verið ráðherra menningarmála - en kaus að gera það ekki. Íslensk kvikmyndagerð fagnar að sjálfsögðu hverjum þeim sem leggur faginu lið því við erum sannfærð um miklilvægi greinarinnar til að efla íslenska tungu og menningu. En kúvending rétt fyrir kosningar er auðvitað dálítið grunsamleg og því vaknar spurningin hversu vel þessi loforð passa við verkin sem Lilja hefur unnið sem ráðherra málaflokksins. Skoðum þessi sex atriði sem Lilja nefnir: 1. Lilja segist núna vilja efla Kvikmyndasjóð á árunum 2026 - 2030. Samkvæmt tillögu Lilju í fjárlagafrumvarpi næsta árs átti Kvikmyndasjóður að vera á svipuðum stað og hann var fyrir um tuttugu árum - og framlög til hans áttu enn að lækka næstu árin. Síðustu þrjú árin hefur Lilja skorið sjóðinn niður um 50%. Þennan niðurskurð hefur hún varið í ræðu og riti og heldur því fram að hækkanir áranna á undan hafi verið framlög vegna kóvid. Hún hafi aldrei sett neina fjármuni í að efla Kvikmyndasjóð eins og ný Kvikmyndastefna gerði ráð fyrir. Þrátt fyrir þrýsting frá fagfélögum kvikmyndafólks tókst ekki að fá þessa afleitu stöðu sjóðsins lagfærða. Nú í nóvember gerðist það svo að fjárlaganefnd fékk inn á borð til sín áskorun frá 717 einstaklingum í kvikmyndagerð um að laga stöðu sjóðsins með því að lækka áætlaðar endurgreiðslur úr 6 milljörðum í 5.5 milljarða og setja mismuninn inn í Kvikmyndasjóð. Nefndinni leist vel á þessa leið en fékk þá skilaboð frá menningarráðuneytinu um að hún stæðist ekki lög. Að eigin sögn þótti nefndarmönnum það mjög undarleg niðurstaða en frekar en að eyða tíma í þref um málið ákvaðu þau að finna aðrar leiðir til að bæta stöðu Kvikmyndasjóðs - og gerðu það með sóma. Með þessu áliti frá ráðuneytinu reyndi Lilja að bregða fæti fyrir það að Kvikmyndasjóður yrði elfdur enda gekk það þvert gegn tillögum hennar um áframhaldandi niðurskurð sjóðsins. Það álit ráðuneytisins (eða Lilju?) að Alþingi megi áætla endurgreiðslur ársins 6 milljarða en sé óheimilt að áætla þær 5.5 milljarða heldur engu vatni og er aðhlátursefni þeirra lögfræðinga sem málið hefur verið borið undir. Eftir að fjárlaganefnd og þingið síðan samþykkti þessi auknu framlög til sjóðsins hefur Lilja stigið fram og þakkað sjálfri sér fyrir að hafa átt þátt í þessari niðurstöðu! Þannig að þótt Lilja hafi ekki eflt Kvikmyndasjóð sem menningarráðherra er auðvitað frábært að hún vilji nú efla sjóðinn í framtíðinni. Kannski of lítið of seint - en batnandi fólki er best að lifa. 2. Lilja segist nú vilja setja peninga í Fjárfestingasjóð sjónvarpsefnis. Það tók fagið margra ára baráttu að fá þennan sjóð stofnaðan en til þessa dags hefur Lilja sem ráðherra málaflokksins ekki sett krónu í sjóðinn þrátt fyrir áköll frá fagfélögum kvikmyndafólks. En nú hefur Lilja semsagt snúið við blaðinu og við fögnum því. 3. Lilja segist nú vilja klára löggjöf um menningarframlag streymisveitna. Þetta mál hefur verið í vinnslu í ráðuneytinu en frumvarpið er ekki enn tilbúið. Hvers vegna Lilja kom þessu máli ekki í verk er óljóst en nægan tíma hefur hún haft til þess. Ýmis atriði fyrihugaðs frumvarps eru enn á huldu eins og hvort innlendir framleiðendur geti yfirleitt sótt í sjóðinn eða hvort hann verður eingöngu ætlaður erlendum streymisveitum. Ef þetta og önnur atriði eru í lagi fögnum við því að sjálfsögðu að Lilja vilji nú klára málið - og þótt fyrr hefði verið. 4. Lilja segist núna vilja að öll kvikmyndaverk geti fengið 35% endurgreiðslu. Þetta er alger viðsnúningur því þessi sama Lilja setti reglur sem útilokuðu flest íslensk kvikmyndaverk frá því að geta fengið 35% endurgreiðsluna. Hún vill núna breyta reglunum sem hún sjálf setti þvert gegn vilja kvikmyndabransans. Við fögnum að sjálfsögðu þessum sinnaskiptum. 5. Lilja segist núna vilja leggja niður þá reglu að “styrkir Kvikmyndasjóðs dragist frá stofni endurgreiðslunnar, líkt og tíðkast í öðrum ríkjum í Evrópu” svo vitnað sé í grein hennar. Þessu hefur kvikmyndabransinn barist fyrir í mörg ár - en talað fyrir daufum eyrum Lilju Alfreðsdóttur til þessa. Það er enn eitt gleðiefnið að Lilju hafi nú snúist hugur um þetta atriði sem er mjög mikilvægt flestum íslenskum kvikmyndaverkum. 6. Núna segist Lilja vilja að stuttmyndir falli undir endurgreiðslukerfið. Enn eitt málið sem Lilja ráðherra samþykkti ekki þrátt fyrir óskir bransans - en Lilja frambjóðandi hefur nú gert að baráttumáli sínu. Við fögnum að sjálfsögðu þessari breyttu afstöðu til málsins. Öll þessi baráttumál kvikmyndafagsins, sem Lilja hefur nú gert að sínum, eru mjög mikilvæg fyrir framgang og þróun íslenskrar kvikmyndagerðar. Þess vegna fagnar kvikmyndagerðarfólk þessum nýju viðhorfum Lilju - en í ljósi reynslunnar - tökum við þeim með fyrirvara. Höfundur er leikstjóri og framleiðandi.
Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar
Skoðun Menntun sem mannréttindi – ekki forréttindi París Anna Bergmann,Sigurður Kári Harðarson skrifar
Skoðun Gaza sveltur til dauða - Tími bréfaskrifta er löngu liðinn Magnús Magnússon,Hjálmtýr Heiðdal skrifar
Skoðun Fái einstaklingar sem eru hættulegir sjálfum sér ekki viðeigandi búsetuúrræði blasir við mikill harmleikur Elínborg Björnsdóttir skrifar
Skoðun Sveitarfélög gegna lykilhlutverki í vistvænni mannvirkjagerð Guðrún Lilja Kristinsdóttir,Bergþóra Góa Kvaran skrifar