Lilja lofar öllu fögru Björn B Björnsson skrifar 28. nóvember 2024 11:42 Það er þekkt að stjórnmálamenn lofi ýmsu fyrir kosningar. Nú hefur Lilja Alfreðsdóttir menningarráðherra líklega sett nýtt Íslandsmet á þessu sviði. Í grein á Vísi fjórum dögum fyrir kosningar telur hún upp sex mál sem kvikmyndagerðarfólk hefur barist fyrir undanfarin ár - og styður þau nú öll sem eitt. Lilja gerir raunar gott betur því þessi mál eru nú orðin sérstök baráttumál hennar - og þá væntanlega einnig Framsóknarflokksins. Öll þessi mál eiga það sameiginlegt að Lilja hefði getað hrint þeim í framkvæmd á þeim sjö árum sem hún hefur verið ráðherra menningarmála - en kaus að gera það ekki. Íslensk kvikmyndagerð fagnar að sjálfsögðu hverjum þeim sem leggur faginu lið því við erum sannfærð um miklilvægi greinarinnar til að efla íslenska tungu og menningu. En kúvending rétt fyrir kosningar er auðvitað dálítið grunsamleg og því vaknar spurningin hversu vel þessi loforð passa við verkin sem Lilja hefur unnið sem ráðherra málaflokksins. Skoðum þessi sex atriði sem Lilja nefnir: 1. Lilja segist núna vilja efla Kvikmyndasjóð á árunum 2026 - 2030. Samkvæmt tillögu Lilju í fjárlagafrumvarpi næsta árs átti Kvikmyndasjóður að vera á svipuðum stað og hann var fyrir um tuttugu árum - og framlög til hans áttu enn að lækka næstu árin. Síðustu þrjú árin hefur Lilja skorið sjóðinn niður um 50%. Þennan niðurskurð hefur hún varið í ræðu og riti og heldur því fram að hækkanir áranna á undan hafi verið framlög vegna kóvid. Hún hafi aldrei sett neina fjármuni í að efla Kvikmyndasjóð eins og ný Kvikmyndastefna gerði ráð fyrir. Þrátt fyrir þrýsting frá fagfélögum kvikmyndafólks tókst ekki að fá þessa afleitu stöðu sjóðsins lagfærða. Nú í nóvember gerðist það svo að fjárlaganefnd fékk inn á borð til sín áskorun frá 717 einstaklingum í kvikmyndagerð um að laga stöðu sjóðsins með því að lækka áætlaðar endurgreiðslur úr 6 milljörðum í 5.5 milljarða og setja mismuninn inn í Kvikmyndasjóð. Nefndinni leist vel á þessa leið en fékk þá skilaboð frá menningarráðuneytinu um að hún stæðist ekki lög. Að eigin sögn þótti nefndarmönnum það mjög undarleg niðurstaða en frekar en að eyða tíma í þref um málið ákvaðu þau að finna aðrar leiðir til að bæta stöðu Kvikmyndasjóðs - og gerðu það með sóma. Með þessu áliti frá ráðuneytinu reyndi Lilja að bregða fæti fyrir það að Kvikmyndasjóður yrði elfdur enda gekk það þvert gegn tillögum hennar um áframhaldandi niðurskurð sjóðsins. Það álit ráðuneytisins (eða Lilju?) að Alþingi megi áætla endurgreiðslur ársins 6 milljarða en sé óheimilt að áætla þær 5.5 milljarða heldur engu vatni og er aðhlátursefni þeirra lögfræðinga sem málið hefur verið borið undir. Eftir að fjárlaganefnd og þingið síðan samþykkti þessi auknu framlög til sjóðsins hefur Lilja stigið fram og þakkað sjálfri sér fyrir að hafa átt þátt í þessari niðurstöðu! Þannig að þótt Lilja hafi ekki eflt Kvikmyndasjóð sem menningarráðherra er auðvitað frábært að hún vilji nú efla sjóðinn í framtíðinni. Kannski of lítið of seint - en batnandi fólki er best að lifa. 2. Lilja segist nú vilja setja peninga í Fjárfestingasjóð sjónvarpsefnis. Það tók fagið margra ára baráttu að fá þennan sjóð stofnaðan en til þessa dags hefur Lilja sem ráðherra málaflokksins ekki sett krónu í sjóðinn þrátt fyrir áköll frá fagfélögum kvikmyndafólks. En nú hefur Lilja semsagt snúið við blaðinu og við fögnum því. 3. Lilja segist nú vilja klára löggjöf um menningarframlag streymisveitna. Þetta mál hefur verið í vinnslu í ráðuneytinu en frumvarpið er ekki enn tilbúið. Hvers vegna Lilja kom þessu máli ekki í verk er óljóst en nægan tíma hefur hún haft til þess. Ýmis atriði fyrihugaðs frumvarps eru enn á huldu eins og hvort innlendir framleiðendur geti yfirleitt sótt í sjóðinn eða hvort hann verður eingöngu ætlaður erlendum streymisveitum. Ef þetta og önnur atriði eru í lagi fögnum við því að sjálfsögðu að Lilja vilji nú klára málið - og þótt fyrr hefði verið. 4. Lilja segist núna vilja að öll kvikmyndaverk geti fengið 35% endurgreiðslu. Þetta er alger viðsnúningur því þessi sama Lilja setti reglur sem útilokuðu flest íslensk kvikmyndaverk frá því að geta fengið 35% endurgreiðsluna. Hún vill núna breyta reglunum sem hún sjálf setti þvert gegn vilja kvikmyndabransans. Við fögnum að sjálfsögðu þessum sinnaskiptum. 5. Lilja segist núna vilja leggja niður þá reglu að “styrkir Kvikmyndasjóðs dragist frá stofni endurgreiðslunnar, líkt og tíðkast í öðrum ríkjum í Evrópu” svo vitnað sé í grein hennar. Þessu hefur kvikmyndabransinn barist fyrir í mörg ár - en talað fyrir daufum eyrum Lilju Alfreðsdóttur til þessa. Það er enn eitt gleðiefnið að Lilju hafi nú snúist hugur um þetta atriði sem er mjög mikilvægt flestum íslenskum kvikmyndaverkum. 6. Núna segist Lilja vilja að stuttmyndir falli undir endurgreiðslukerfið. Enn eitt málið sem Lilja ráðherra samþykkti ekki þrátt fyrir óskir bransans - en Lilja frambjóðandi hefur nú gert að baráttumáli sínu. Við fögnum að sjálfsögðu þessari breyttu afstöðu til málsins. Öll þessi baráttumál kvikmyndafagsins, sem Lilja hefur nú gert að sínum, eru mjög mikilvæg fyrir framgang og þróun íslenskrar kvikmyndagerðar. Þess vegna fagnar kvikmyndagerðarfólk þessum nýju viðhorfum Lilju - en í ljósi reynslunnar - tökum við þeim með fyrirvara. Höfundur er leikstjóri og framleiðandi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Björn B. Björnsson Skoðun: Alþingiskosningar 2024 Kvikmyndagerð á Íslandi Mest lesið Byggjum fyrir eldra fólk, ekki ungt Ólafur Margeirsson Skoðun Hlustum í eitt skipti á foreldra Jón Pétur Zimsen Skoðun Hugleiðingar um ástandið fyrir botni Miðjarðarhafs Örn Sigurðsson Skoðun Okkar lágkúrulega illska Lóa Hlín Hjálmtýsdóttir Skoðun Stattu vörð um launin þín Davíð Aron Routley Skoðun Andaðu rólega elskan... Ester Hilmarsdóttir Skoðun Ég vildi óska þess að ég hefði hreinlega fengið krabbamein Íris Elfa Þorkelsdóttir Skoðun Öndum rólega – á meðan húsið brennur Magnús Magnússon Skoðun Eldri borgarar – áhrif aðildar að Evrópusambandinu (ESB) Þorvaldur Ingi Jónsson Skoðun Skólaskætingur Þórdís Kolbrún R. Gylfadóttir Skoðun Skoðun Skoðun Stattu vörð um launin þín Davíð Aron Routley skrifar Skoðun Byggjum fyrir eldra fólk, ekki ungt Ólafur Margeirsson skrifar Skoðun Hlustum í eitt skipti á foreldra Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Hugleiðingar um ástandið fyrir botni Miðjarðarhafs Örn Sigurðsson skrifar Skoðun Heildstætt heilbrigðiskerfi – hagur okkar allra Alma D. Möller skrifar Skoðun Vanþekking eða vísvitandi blekkingar? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun „I believe the children are our future…“ Karen Rúnarsdóttir skrifar Skoðun Mikilvægi félagasamtaka og magnað maraþon Þuríður Harpa Sigurðardóttir skrifar Skoðun Allt sem ég þarf að gera Dagbjartur Kristjánsson skrifar Skoðun Eldri borgarar – áhrif aðildar að Evrópusambandinu (ESB) Þorvaldur Ingi Jónsson skrifar Skoðun Meiri gæði og mun minni álögur - Hveragerðisleiðin í leikskólamálum Jóhanna Ýr Jóhannsdóttir,Sandra Sigurðardóttir,Dagný Sif Sigurbjörnsdóttir,Halldór Benjamín Hreinsson,Njörður Sigurðsson skrifar Skoðun Reykjavíkurborg stígur fyrsta skrefið í snjallvæðingu umferðarljósa! Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Framtíðin í fyrsta sæti – mikilvægi forgangsröðunar á tillögum Kópavogsbæjar í grunnskólamálum Sigrún Ólöf Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Notkun ökklabanda Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Skólaskætingur Þórdís Kolbrún R. Gylfadóttir skrifar Skoðun Þéttingarstefnan hefur brugðist og Dóra breytir um umræðuefni Aðalsteinn Haukur Sverrisson skrifar Skoðun Ný sókn í menntamálum Guðmundur Ari Sigurjónsson skrifar Skoðun Þjóðarmorð, fálmandi mjálm eða aðgerðir? Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Vin í eyðimörkinni – almenningsbókasöfn borgarinnar Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun Er Akureyri að missa háskólann sinn? Aðalbjörn Jóhannsson skrifar Skoðun Tíu staðreyndir um alvarlegustu kvenréttindakrísu heims Stella Samúelsdóttir skrifar Skoðun Ég vildi óska þess að ég hefði hreinlega fengið krabbamein Íris Elfa Þorkelsdóttir skrifar Skoðun Mestu aularnir í Vetrarbrautinni Kári Helgason skrifar Skoðun Fjárfestum í fyrsta bekk, frekar en fangelsum Hjördís Eva Þórðardóttir skrifar Skoðun Eftirlíking vitundar og hætturnar sem henni fylgja Þorsteinn Siglaugsson skrifar Skoðun Andaðu rólega elskan... Ester Hilmarsdóttir skrifar Skoðun Gagnvirkni líkama og vitundar til heilbrigðis Þórdís Hólm Filipsdóttir skrifar Skoðun Nýjar lausnir í kennslu – gamlar hindranir Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Kópavogsleiðinn Ragnar Þór Pétursson skrifar Skoðun Samstarf sem skilar raunverulegum loftslagsaðgerðum Nótt Thorberg skrifar Sjá meira
Það er þekkt að stjórnmálamenn lofi ýmsu fyrir kosningar. Nú hefur Lilja Alfreðsdóttir menningarráðherra líklega sett nýtt Íslandsmet á þessu sviði. Í grein á Vísi fjórum dögum fyrir kosningar telur hún upp sex mál sem kvikmyndagerðarfólk hefur barist fyrir undanfarin ár - og styður þau nú öll sem eitt. Lilja gerir raunar gott betur því þessi mál eru nú orðin sérstök baráttumál hennar - og þá væntanlega einnig Framsóknarflokksins. Öll þessi mál eiga það sameiginlegt að Lilja hefði getað hrint þeim í framkvæmd á þeim sjö árum sem hún hefur verið ráðherra menningarmála - en kaus að gera það ekki. Íslensk kvikmyndagerð fagnar að sjálfsögðu hverjum þeim sem leggur faginu lið því við erum sannfærð um miklilvægi greinarinnar til að efla íslenska tungu og menningu. En kúvending rétt fyrir kosningar er auðvitað dálítið grunsamleg og því vaknar spurningin hversu vel þessi loforð passa við verkin sem Lilja hefur unnið sem ráðherra málaflokksins. Skoðum þessi sex atriði sem Lilja nefnir: 1. Lilja segist núna vilja efla Kvikmyndasjóð á árunum 2026 - 2030. Samkvæmt tillögu Lilju í fjárlagafrumvarpi næsta árs átti Kvikmyndasjóður að vera á svipuðum stað og hann var fyrir um tuttugu árum - og framlög til hans áttu enn að lækka næstu árin. Síðustu þrjú árin hefur Lilja skorið sjóðinn niður um 50%. Þennan niðurskurð hefur hún varið í ræðu og riti og heldur því fram að hækkanir áranna á undan hafi verið framlög vegna kóvid. Hún hafi aldrei sett neina fjármuni í að efla Kvikmyndasjóð eins og ný Kvikmyndastefna gerði ráð fyrir. Þrátt fyrir þrýsting frá fagfélögum kvikmyndafólks tókst ekki að fá þessa afleitu stöðu sjóðsins lagfærða. Nú í nóvember gerðist það svo að fjárlaganefnd fékk inn á borð til sín áskorun frá 717 einstaklingum í kvikmyndagerð um að laga stöðu sjóðsins með því að lækka áætlaðar endurgreiðslur úr 6 milljörðum í 5.5 milljarða og setja mismuninn inn í Kvikmyndasjóð. Nefndinni leist vel á þessa leið en fékk þá skilaboð frá menningarráðuneytinu um að hún stæðist ekki lög. Að eigin sögn þótti nefndarmönnum það mjög undarleg niðurstaða en frekar en að eyða tíma í þref um málið ákvaðu þau að finna aðrar leiðir til að bæta stöðu Kvikmyndasjóðs - og gerðu það með sóma. Með þessu áliti frá ráðuneytinu reyndi Lilja að bregða fæti fyrir það að Kvikmyndasjóður yrði elfdur enda gekk það þvert gegn tillögum hennar um áframhaldandi niðurskurð sjóðsins. Það álit ráðuneytisins (eða Lilju?) að Alþingi megi áætla endurgreiðslur ársins 6 milljarða en sé óheimilt að áætla þær 5.5 milljarða heldur engu vatni og er aðhlátursefni þeirra lögfræðinga sem málið hefur verið borið undir. Eftir að fjárlaganefnd og þingið síðan samþykkti þessi auknu framlög til sjóðsins hefur Lilja stigið fram og þakkað sjálfri sér fyrir að hafa átt þátt í þessari niðurstöðu! Þannig að þótt Lilja hafi ekki eflt Kvikmyndasjóð sem menningarráðherra er auðvitað frábært að hún vilji nú efla sjóðinn í framtíðinni. Kannski of lítið of seint - en batnandi fólki er best að lifa. 2. Lilja segist nú vilja setja peninga í Fjárfestingasjóð sjónvarpsefnis. Það tók fagið margra ára baráttu að fá þennan sjóð stofnaðan en til þessa dags hefur Lilja sem ráðherra málaflokksins ekki sett krónu í sjóðinn þrátt fyrir áköll frá fagfélögum kvikmyndafólks. En nú hefur Lilja semsagt snúið við blaðinu og við fögnum því. 3. Lilja segist nú vilja klára löggjöf um menningarframlag streymisveitna. Þetta mál hefur verið í vinnslu í ráðuneytinu en frumvarpið er ekki enn tilbúið. Hvers vegna Lilja kom þessu máli ekki í verk er óljóst en nægan tíma hefur hún haft til þess. Ýmis atriði fyrihugaðs frumvarps eru enn á huldu eins og hvort innlendir framleiðendur geti yfirleitt sótt í sjóðinn eða hvort hann verður eingöngu ætlaður erlendum streymisveitum. Ef þetta og önnur atriði eru í lagi fögnum við því að sjálfsögðu að Lilja vilji nú klára málið - og þótt fyrr hefði verið. 4. Lilja segist núna vilja að öll kvikmyndaverk geti fengið 35% endurgreiðslu. Þetta er alger viðsnúningur því þessi sama Lilja setti reglur sem útilokuðu flest íslensk kvikmyndaverk frá því að geta fengið 35% endurgreiðsluna. Hún vill núna breyta reglunum sem hún sjálf setti þvert gegn vilja kvikmyndabransans. Við fögnum að sjálfsögðu þessum sinnaskiptum. 5. Lilja segist núna vilja leggja niður þá reglu að “styrkir Kvikmyndasjóðs dragist frá stofni endurgreiðslunnar, líkt og tíðkast í öðrum ríkjum í Evrópu” svo vitnað sé í grein hennar. Þessu hefur kvikmyndabransinn barist fyrir í mörg ár - en talað fyrir daufum eyrum Lilju Alfreðsdóttur til þessa. Það er enn eitt gleðiefnið að Lilju hafi nú snúist hugur um þetta atriði sem er mjög mikilvægt flestum íslenskum kvikmyndaverkum. 6. Núna segist Lilja vilja að stuttmyndir falli undir endurgreiðslukerfið. Enn eitt málið sem Lilja ráðherra samþykkti ekki þrátt fyrir óskir bransans - en Lilja frambjóðandi hefur nú gert að baráttumáli sínu. Við fögnum að sjálfsögðu þessari breyttu afstöðu til málsins. Öll þessi baráttumál kvikmyndafagsins, sem Lilja hefur nú gert að sínum, eru mjög mikilvæg fyrir framgang og þróun íslenskrar kvikmyndagerðar. Þess vegna fagnar kvikmyndagerðarfólk þessum nýju viðhorfum Lilju - en í ljósi reynslunnar - tökum við þeim með fyrirvara. Höfundur er leikstjóri og framleiðandi.
Skoðun Meiri gæði og mun minni álögur - Hveragerðisleiðin í leikskólamálum Jóhanna Ýr Jóhannsdóttir,Sandra Sigurðardóttir,Dagný Sif Sigurbjörnsdóttir,Halldór Benjamín Hreinsson,Njörður Sigurðsson skrifar
Skoðun Reykjavíkurborg stígur fyrsta skrefið í snjallvæðingu umferðarljósa! Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar
Skoðun Framtíðin í fyrsta sæti – mikilvægi forgangsröðunar á tillögum Kópavogsbæjar í grunnskólamálum Sigrún Ólöf Ingólfsdóttir skrifar
Skoðun Þéttingarstefnan hefur brugðist og Dóra breytir um umræðuefni Aðalsteinn Haukur Sverrisson skrifar