Af hverju ég ætti læra íslensku? Jasmina Vajzović Crnac skrifar 16. nóvember 2023 15:00 Ég hitti nokkuð stóran hóp innflytjenda frá mörgum löndum á fundi og hlustaði eina ferðina enn á umræðu um íslenska tungumálið sem ég hef heyrt alltof oft síðustu árin, trúið mér. Að mínu mati var niðurstaðan sú að öll væru sammála um íslenskukennslu og hvað hún er raunverulega mikilvæg fyrir börnin þeirra og þau sem foreldra. Þegar uppi var staðið var þetta mikilvægasta og veigamesta krafan að börnin þeirra, sem eru fædd og uppalin hér, tali góða íslensku. En því miður er það ekki raunin því börnin þeirra tala ekki nógu góða íslensku. Hvernig stendur á þessu? Þetta er hreint út sagt ótrúlegt. Hvernig má það vera að í stað þess að fara upp á við í jákvæða þróun erum við að fara niður á við? Foreldrarnir töluðu um að enska sé mjög mikið notuð í skólum barnanna. Þau reifuðu þær hugmyndir að í frístund gæti vera boðið upp tungumálakennslu fyrir börnin og tíminn nýttur jafnramt í hagnýta kennslu. Foreldrar töluðu einnig um að vilja fá auka heimavinnu með áherslu á íslensku. Þau töluðu um að börnin þeirra þurfi meira örvun í íslensku. Þau töluðu um að það sé lítil krafa um íslensku frá skólanum og að það bitni verulega á börnunum. Þau töluðu um að þau tilheyra ekki og eiga erfitt með að eignast íslenska vini. Þau töluðu um að vera ekki velkomin og að íslensku fólki sé sama um þau. Í þessu samhengi erum við að tala um fjölskyldur með lítinn sem engann stuðning, lítið tengslanet, lægstu launin og svo framvegis. Ég hef sjálf heyrt frá kennurum, íslenskum foreldrum, skólum, samfélögum og öðrum að innflytjendur vilji ekki læra íslensku. Að sama skapi segja þessir aðilar að það sé í undantekningartilvikum að innflytjendur vilji læra íslensku og að þau vilji hjálpa börnum sínum með heimalærdóminn. Nú velti ég fyrir mér af hverju það sé hérna einhvera gjá sem engin skilur í og verra er að fáir virðast kippa sér upp við. Þetta tvennt fer ekki saman, það er að innflytjendur séu ítrekað að segja að þau vilja læra tungumálið og vilja ríkari áherslu á íslensku og að Íslendingar haldi því fram að innflytjendur vilji ekki læra íslensku. Svo er það umræðan í samfélaginu að við séum með aðskilin samfélög, að innflytjendur hópast bara saman og staðhæfingar um að innflytjendur vilji ekki aðlagast. Ég spyr þá á móti, af hverju ættu þeir að aðlagast? Hverju eiga þeir að aðlagast ef þau ætla hvort sem er að vera utangarðs? Hvaða máli skiptir það að þú lærir íslensku ef þú ætlar hvort sem er aldrei að vera hluti af samfélaginu? Af hverju ætti ég að fara í afmæli ef enginn vill hvort sem er tala við mig? Af hverju ætti ég að læra íslensku ef ég enda alltaf í láglaunastarfi? Af hverju ætti ég að læra íslensku ef ég get ekki nýtt menntun mína? Af hverju ætti ég að læra íslensku ef enginn vill kynnast mér né minni menningu eða hleypa mér inn í sinn vinahóp? Af hverju ætti ég að læra íslensku ef það verður alltaf sett út á hreiminn minn? Af hverju á ég að læra íslensku þegar ég verð alltaf útlendingur? Af hverju myndi ég vilja læra íslensku þegar Íslendingar tala alltaf á ensku við mig? Af hverju í ósköpunum ætti ég að læra íslensku ef ég fæ aldrei að verða Íslendingur? Þetta eru því miður staðreyndir. Ég hef sjálf, þrátt fyrir mína frábæru íslensku, ríku reynslu og þekkingu og háskólagráður, spurt mig stundum af hverju í ósköpunum ég sé hér á landi að taka þennan slag? Því jú ég hef sjálf margoft spurt mig þessa spurninga og upplifað útilokun, höfnun og að litið sé niður á mig, talandi ekki ekki um ráðningar eða laun - en það þyrfti sér pistil um það, fyrir það eitt að vera innflytjandi. Því spyr ég, væri ekki best að við værum SAMLÖGUÐ? Að við myndum gerum þetta saman, það er að samlagast hvort öðru því samfélagið okkar er ekki einstefna? Ef við myndum reyna að hjálpa hvort öðru að verða ein heild, eitt samfélag? Ef við myndum taka þéttum höndum utan um fólkið sem sest hér að? Ef við myndum bjóða þau velkomin í samfélagið? Ef við myndum bjóða þeim með í vinahópinn okkar? Ef við myndum banka á dyrnar þeirra og bjóða fram aðstoð okkar? Ef við myndum taka þau gjaldgeng inn í viðeigandi og vel launuð störf? Ef við myndum viðurkenna menntun þeirra? Ef við myndum hætta að tala niður til þeirra? Ef við myndum raunverulega leggja okkur fram við að kenna þeim íslensku? Svona gæti ég haldið áfram svo lengi megi telja. Við þurfum að vera opin fyrir því að fara í báðar áttir og vera samlöguð saman. Gefið ykkur tíma til að hugsa aðeins um þetta kæru Íslendingar (það er allir þeir sem búa á Íslandi), ráðamenn og aðrir. Mynduð þið vilja og hreinlega geta lært annað tungumál ef þið væruð bara að aðlagast þessum einstefnu aðstæðum, viðhorfi og gildum sem ein þjóð setur fram eða krefst af öðrum? Höfundur er flóttakona, innfytjandi, sérfræðingur í málefnum innfytjenda og flóttafólks, stjórnmálafræðingur og Íslendingur. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Íslensk tunga Innflytjendamál Jasmina Vajzović Crnac Mest lesið Halldór 24.05.2025 Halldór #blessmeta - önnur grein Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir Skoðun Hvers virði er lambakjöt? Hafliði Halldórsson Skoðun Hamas og átökin við Ísrael – hvað er ekki sagt upphátt? Einar G Harðarson Skoðun Hvernig gengur nýjum kennurum í grunnskólakennslu? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Aðalheiður Anna Erlingsdóttir,Andri Rafn Ottesen,Maríanna Jónsdóttir Maríudóttir,Valgerður S. Bjarnadóttir Skoðun „Litla stúlkan og ruddarnir“ - Hugleiðing um stöðu Íslands á alþj.vettv. Flosi Þorgeirsson Skoðun Þjóðareign, trú og skattar Svanur Guðmundsson Skoðun Daði Már týnir sjálfum sér Heiðrún Lind Marteinsdóttir Skoðun Næstu sólarhringar á Gaza skipta sköpum Hlynur Már Vilhjálmsson Skoðun Lífið er eins og konfektkassi, þú veist aldrei hvernig mola þú færð Elín Íris Fanndal Skoðun Skoðun Skoðun #blessmeta - önnur grein Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hvers virði er lambakjöt? Hafliði Halldórsson skrifar Skoðun Lífið er eins og konfektkassi, þú veist aldrei hvernig mola þú færð Elín Íris Fanndal skrifar Skoðun Þjóðareign, trú og skattar Svanur Guðmundsson skrifar Skoðun Hamas og átökin við Ísrael – hvað er ekki sagt upphátt? Einar G Harðarson skrifar Skoðun Gjaldfrjálsar máltíðir fyrir leikskólabörn Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Næstu sólarhringar á Gaza skipta sköpum Hlynur Már Vilhjálmsson skrifar Skoðun Hvernig gengur nýjum kennurum í grunnskólakennslu? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Aðalheiður Anna Erlingsdóttir,Andri Rafn Ottesen,Maríanna Jónsdóttir Maríudóttir,Valgerður S. Bjarnadóttir skrifar Skoðun Huglæg réttlætiskennd og skattar á verðmætasköpun Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Loksins fær þyrlan heimili fyrir norðan Njáll Trausti Friðbertsson skrifar Skoðun Opið bréf til stjórnvalda Elín Ýr Arnar Hafdísardóttir skrifar Skoðun Við skuldum þeim að hlusta Ólafur Adolfsson skrifar Skoðun „Litla stúlkan og ruddarnir“ - Hugleiðing um stöðu Íslands á alþj.vettv. Flosi Þorgeirsson skrifar Skoðun Mikilvæg gagnrýni eða tilraun til valdayfirtöku í Sósíalistaflokknum? Ása Lind Finnbogadóttir skrifar Skoðun Matvælaverð hefur nær þrefaldast frá stofnun Viðskiptaráðs! Sigríður Ingibjörg Ingadóttir skrifar Skoðun Alvarleg staða í umhverfi fréttamiðla Rósa Guðbjartsdóttir skrifar Skoðun Stéttarkerfi Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Stöðvum Hamas. Einungis þannig getum við stöðvað hryllinginn á Gaza BIrgir Finnsson skrifar Skoðun Dagur líffræðilegrar fjölbreytni 2025 Rannveig Magnúsdóttir,Ole Sandberg,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Rebecca Thompson,Skúli Skúlason,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Æfingin skapar meistarann! Sigurjón Már Fox Gunnarsson skrifar Skoðun 140 sinnum líklegra að verða fyrir eldingu Sigurður G. Guðjónsson skrifar Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar Skoðun Traust í húfi Eyjólfur Ármannsson skrifar Skoðun Verðmætasköpun án virðingar Berglind Harpa Svavarsdóttir skrifar Skoðun Daði Már týnir sjálfum sér Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Samhljómur við náttúruna og sjálfbæra þróun Anna María Ágústsdóttir skrifar Skoðun Aðgerðir gegn mansali í forgangi Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Enginn á verðinum – um ábyrgð, framtíðarsýn og mikilvægi forvirkrar stjórnsýslu Guðjón Heiðar Pálsson skrifar Skoðun Framtíðin fær húsnæði Ingunn Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Börnin sem deyja á Gaza Elín Pjetursdóttir skrifar Sjá meira
Ég hitti nokkuð stóran hóp innflytjenda frá mörgum löndum á fundi og hlustaði eina ferðina enn á umræðu um íslenska tungumálið sem ég hef heyrt alltof oft síðustu árin, trúið mér. Að mínu mati var niðurstaðan sú að öll væru sammála um íslenskukennslu og hvað hún er raunverulega mikilvæg fyrir börnin þeirra og þau sem foreldra. Þegar uppi var staðið var þetta mikilvægasta og veigamesta krafan að börnin þeirra, sem eru fædd og uppalin hér, tali góða íslensku. En því miður er það ekki raunin því börnin þeirra tala ekki nógu góða íslensku. Hvernig stendur á þessu? Þetta er hreint út sagt ótrúlegt. Hvernig má það vera að í stað þess að fara upp á við í jákvæða þróun erum við að fara niður á við? Foreldrarnir töluðu um að enska sé mjög mikið notuð í skólum barnanna. Þau reifuðu þær hugmyndir að í frístund gæti vera boðið upp tungumálakennslu fyrir börnin og tíminn nýttur jafnramt í hagnýta kennslu. Foreldrar töluðu einnig um að vilja fá auka heimavinnu með áherslu á íslensku. Þau töluðu um að börnin þeirra þurfi meira örvun í íslensku. Þau töluðu um að það sé lítil krafa um íslensku frá skólanum og að það bitni verulega á börnunum. Þau töluðu um að þau tilheyra ekki og eiga erfitt með að eignast íslenska vini. Þau töluðu um að vera ekki velkomin og að íslensku fólki sé sama um þau. Í þessu samhengi erum við að tala um fjölskyldur með lítinn sem engann stuðning, lítið tengslanet, lægstu launin og svo framvegis. Ég hef sjálf heyrt frá kennurum, íslenskum foreldrum, skólum, samfélögum og öðrum að innflytjendur vilji ekki læra íslensku. Að sama skapi segja þessir aðilar að það sé í undantekningartilvikum að innflytjendur vilji læra íslensku og að þau vilji hjálpa börnum sínum með heimalærdóminn. Nú velti ég fyrir mér af hverju það sé hérna einhvera gjá sem engin skilur í og verra er að fáir virðast kippa sér upp við. Þetta tvennt fer ekki saman, það er að innflytjendur séu ítrekað að segja að þau vilja læra tungumálið og vilja ríkari áherslu á íslensku og að Íslendingar haldi því fram að innflytjendur vilji ekki læra íslensku. Svo er það umræðan í samfélaginu að við séum með aðskilin samfélög, að innflytjendur hópast bara saman og staðhæfingar um að innflytjendur vilji ekki aðlagast. Ég spyr þá á móti, af hverju ættu þeir að aðlagast? Hverju eiga þeir að aðlagast ef þau ætla hvort sem er að vera utangarðs? Hvaða máli skiptir það að þú lærir íslensku ef þú ætlar hvort sem er aldrei að vera hluti af samfélaginu? Af hverju ætti ég að fara í afmæli ef enginn vill hvort sem er tala við mig? Af hverju ætti ég að læra íslensku ef ég enda alltaf í láglaunastarfi? Af hverju ætti ég að læra íslensku ef ég get ekki nýtt menntun mína? Af hverju ætti ég að læra íslensku ef enginn vill kynnast mér né minni menningu eða hleypa mér inn í sinn vinahóp? Af hverju ætti ég að læra íslensku ef það verður alltaf sett út á hreiminn minn? Af hverju á ég að læra íslensku þegar ég verð alltaf útlendingur? Af hverju myndi ég vilja læra íslensku þegar Íslendingar tala alltaf á ensku við mig? Af hverju í ósköpunum ætti ég að læra íslensku ef ég fæ aldrei að verða Íslendingur? Þetta eru því miður staðreyndir. Ég hef sjálf, þrátt fyrir mína frábæru íslensku, ríku reynslu og þekkingu og háskólagráður, spurt mig stundum af hverju í ósköpunum ég sé hér á landi að taka þennan slag? Því jú ég hef sjálf margoft spurt mig þessa spurninga og upplifað útilokun, höfnun og að litið sé niður á mig, talandi ekki ekki um ráðningar eða laun - en það þyrfti sér pistil um það, fyrir það eitt að vera innflytjandi. Því spyr ég, væri ekki best að við værum SAMLÖGUÐ? Að við myndum gerum þetta saman, það er að samlagast hvort öðru því samfélagið okkar er ekki einstefna? Ef við myndum reyna að hjálpa hvort öðru að verða ein heild, eitt samfélag? Ef við myndum taka þéttum höndum utan um fólkið sem sest hér að? Ef við myndum bjóða þau velkomin í samfélagið? Ef við myndum bjóða þeim með í vinahópinn okkar? Ef við myndum banka á dyrnar þeirra og bjóða fram aðstoð okkar? Ef við myndum taka þau gjaldgeng inn í viðeigandi og vel launuð störf? Ef við myndum viðurkenna menntun þeirra? Ef við myndum hætta að tala niður til þeirra? Ef við myndum raunverulega leggja okkur fram við að kenna þeim íslensku? Svona gæti ég haldið áfram svo lengi megi telja. Við þurfum að vera opin fyrir því að fara í báðar áttir og vera samlöguð saman. Gefið ykkur tíma til að hugsa aðeins um þetta kæru Íslendingar (það er allir þeir sem búa á Íslandi), ráðamenn og aðrir. Mynduð þið vilja og hreinlega geta lært annað tungumál ef þið væruð bara að aðlagast þessum einstefnu aðstæðum, viðhorfi og gildum sem ein þjóð setur fram eða krefst af öðrum? Höfundur er flóttakona, innfytjandi, sérfræðingur í málefnum innfytjenda og flóttafólks, stjórnmálafræðingur og Íslendingur.
Hvernig gengur nýjum kennurum í grunnskólakennslu? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Aðalheiður Anna Erlingsdóttir,Andri Rafn Ottesen,Maríanna Jónsdóttir Maríudóttir,Valgerður S. Bjarnadóttir Skoðun
Skoðun Lífið er eins og konfektkassi, þú veist aldrei hvernig mola þú færð Elín Íris Fanndal skrifar
Skoðun Hvernig gengur nýjum kennurum í grunnskólakennslu? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Aðalheiður Anna Erlingsdóttir,Andri Rafn Ottesen,Maríanna Jónsdóttir Maríudóttir,Valgerður S. Bjarnadóttir skrifar
Skoðun „Litla stúlkan og ruddarnir“ - Hugleiðing um stöðu Íslands á alþj.vettv. Flosi Þorgeirsson skrifar
Skoðun Mikilvæg gagnrýni eða tilraun til valdayfirtöku í Sósíalistaflokknum? Ása Lind Finnbogadóttir skrifar
Skoðun Matvælaverð hefur nær þrefaldast frá stofnun Viðskiptaráðs! Sigríður Ingibjörg Ingadóttir skrifar
Skoðun Dagur líffræðilegrar fjölbreytni 2025 Rannveig Magnúsdóttir,Ole Sandberg,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Rebecca Thompson,Skúli Skúlason,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir skrifar
Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar
Skoðun Enginn á verðinum – um ábyrgð, framtíðarsýn og mikilvægi forvirkrar stjórnsýslu Guðjón Heiðar Pálsson skrifar
Hvernig gengur nýjum kennurum í grunnskólakennslu? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Aðalheiður Anna Erlingsdóttir,Andri Rafn Ottesen,Maríanna Jónsdóttir Maríudóttir,Valgerður S. Bjarnadóttir Skoðun