Af hverju ég ætti læra íslensku? Jasmina Vajzović Crnac skrifar 16. nóvember 2023 15:00 Ég hitti nokkuð stóran hóp innflytjenda frá mörgum löndum á fundi og hlustaði eina ferðina enn á umræðu um íslenska tungumálið sem ég hef heyrt alltof oft síðustu árin, trúið mér. Að mínu mati var niðurstaðan sú að öll væru sammála um íslenskukennslu og hvað hún er raunverulega mikilvæg fyrir börnin þeirra og þau sem foreldra. Þegar uppi var staðið var þetta mikilvægasta og veigamesta krafan að börnin þeirra, sem eru fædd og uppalin hér, tali góða íslensku. En því miður er það ekki raunin því börnin þeirra tala ekki nógu góða íslensku. Hvernig stendur á þessu? Þetta er hreint út sagt ótrúlegt. Hvernig má það vera að í stað þess að fara upp á við í jákvæða þróun erum við að fara niður á við? Foreldrarnir töluðu um að enska sé mjög mikið notuð í skólum barnanna. Þau reifuðu þær hugmyndir að í frístund gæti vera boðið upp tungumálakennslu fyrir börnin og tíminn nýttur jafnramt í hagnýta kennslu. Foreldrar töluðu einnig um að vilja fá auka heimavinnu með áherslu á íslensku. Þau töluðu um að börnin þeirra þurfi meira örvun í íslensku. Þau töluðu um að það sé lítil krafa um íslensku frá skólanum og að það bitni verulega á börnunum. Þau töluðu um að þau tilheyra ekki og eiga erfitt með að eignast íslenska vini. Þau töluðu um að vera ekki velkomin og að íslensku fólki sé sama um þau. Í þessu samhengi erum við að tala um fjölskyldur með lítinn sem engann stuðning, lítið tengslanet, lægstu launin og svo framvegis. Ég hef sjálf heyrt frá kennurum, íslenskum foreldrum, skólum, samfélögum og öðrum að innflytjendur vilji ekki læra íslensku. Að sama skapi segja þessir aðilar að það sé í undantekningartilvikum að innflytjendur vilji læra íslensku og að þau vilji hjálpa börnum sínum með heimalærdóminn. Nú velti ég fyrir mér af hverju það sé hérna einhvera gjá sem engin skilur í og verra er að fáir virðast kippa sér upp við. Þetta tvennt fer ekki saman, það er að innflytjendur séu ítrekað að segja að þau vilja læra tungumálið og vilja ríkari áherslu á íslensku og að Íslendingar haldi því fram að innflytjendur vilji ekki læra íslensku. Svo er það umræðan í samfélaginu að við séum með aðskilin samfélög, að innflytjendur hópast bara saman og staðhæfingar um að innflytjendur vilji ekki aðlagast. Ég spyr þá á móti, af hverju ættu þeir að aðlagast? Hverju eiga þeir að aðlagast ef þau ætla hvort sem er að vera utangarðs? Hvaða máli skiptir það að þú lærir íslensku ef þú ætlar hvort sem er aldrei að vera hluti af samfélaginu? Af hverju ætti ég að fara í afmæli ef enginn vill hvort sem er tala við mig? Af hverju ætti ég að læra íslensku ef ég enda alltaf í láglaunastarfi? Af hverju ætti ég að læra íslensku ef ég get ekki nýtt menntun mína? Af hverju ætti ég að læra íslensku ef enginn vill kynnast mér né minni menningu eða hleypa mér inn í sinn vinahóp? Af hverju ætti ég að læra íslensku ef það verður alltaf sett út á hreiminn minn? Af hverju á ég að læra íslensku þegar ég verð alltaf útlendingur? Af hverju myndi ég vilja læra íslensku þegar Íslendingar tala alltaf á ensku við mig? Af hverju í ósköpunum ætti ég að læra íslensku ef ég fæ aldrei að verða Íslendingur? Þetta eru því miður staðreyndir. Ég hef sjálf, þrátt fyrir mína frábæru íslensku, ríku reynslu og þekkingu og háskólagráður, spurt mig stundum af hverju í ósköpunum ég sé hér á landi að taka þennan slag? Því jú ég hef sjálf margoft spurt mig þessa spurninga og upplifað útilokun, höfnun og að litið sé niður á mig, talandi ekki ekki um ráðningar eða laun - en það þyrfti sér pistil um það, fyrir það eitt að vera innflytjandi. Því spyr ég, væri ekki best að við værum SAMLÖGUÐ? Að við myndum gerum þetta saman, það er að samlagast hvort öðru því samfélagið okkar er ekki einstefna? Ef við myndum reyna að hjálpa hvort öðru að verða ein heild, eitt samfélag? Ef við myndum taka þéttum höndum utan um fólkið sem sest hér að? Ef við myndum bjóða þau velkomin í samfélagið? Ef við myndum bjóða þeim með í vinahópinn okkar? Ef við myndum banka á dyrnar þeirra og bjóða fram aðstoð okkar? Ef við myndum taka þau gjaldgeng inn í viðeigandi og vel launuð störf? Ef við myndum viðurkenna menntun þeirra? Ef við myndum hætta að tala niður til þeirra? Ef við myndum raunverulega leggja okkur fram við að kenna þeim íslensku? Svona gæti ég haldið áfram svo lengi megi telja. Við þurfum að vera opin fyrir því að fara í báðar áttir og vera samlöguð saman. Gefið ykkur tíma til að hugsa aðeins um þetta kæru Íslendingar (það er allir þeir sem búa á Íslandi), ráðamenn og aðrir. Mynduð þið vilja og hreinlega geta lært annað tungumál ef þið væruð bara að aðlagast þessum einstefnu aðstæðum, viðhorfi og gildum sem ein þjóð setur fram eða krefst af öðrum? Höfundur er flóttakona, innfytjandi, sérfræðingur í málefnum innfytjenda og flóttafólks, stjórnmálafræðingur og Íslendingur. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Íslensk tunga Innflytjendamál Jasmina Vajzović Crnac Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Öfgar og ósannindi Oddný G. Harðardóttir Skoðun Skautadrottningin Katrín Jakobsdóttir Einar Steingrímsson Skoðun Hverjir bera ábyrgð á að halda launum kvenna niðri? Diljá Mist Einarsdóttir Skoðun Þegar orðið einelti er gjaldfellt – Til fylgjenda Katrínar Jakobsdóttur Kolbrá Höskuldsdóttir Skoðun Katrín á Bessastaði Björn Snæbjörnsson Skoðun Að velja sér forseta Sigrún Helgadóttir Skoðun Fararheill til Bessastaða Ynda Eldborg Skoðun Þegar ég heyri nafnið Katrín Jakobsdóttir Hans Alexander Margrétarson Hansen Skoðun Hulda eða Stoltenberg? Ögmundur Jónasson Skoðun Sameiningartákn á tímum sundrungar Birna Gunnlaugsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Fátækt er ekki blankheit Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Fremst meðal jafningja: Halla Tómasdóttir á Bessastaði Birna Jónsdóttir skrifar Skoðun Skautadrottningin Katrín Jakobsdóttir Einar Steingrímsson skrifar Skoðun Hulda eða Stoltenberg? Ögmundur Jónasson skrifar Skoðun Katrín á Bessastaði Björn Snæbjörnsson skrifar Skoðun Hvað er það sem Alþingi ber að vernda á Þingvöllum? Lára Magnúsardóttir skrifar Skoðun Öllu frelsi fylgir ábyrgð, líka tjáningarfrelsinu Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Vegna umræðunnar um dánaraðstoð Ingrid Kuhlman,Bjarni Jónsson,Steinar Harðarson,Sylviane Lecoultre,Veturliði Þór Stefánsson,Íris Davíðsdóttir skrifar Skoðun Að velja sér forseta Sigrún Helgadóttir skrifar Skoðun Sameiningartákn á tímum sundrungar Birna Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Hvað væri lífið án vina? Valerio Gargiulo skrifar Skoðun Hverjir bera ábyrgð á að halda launum kvenna niðri? Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Fararheill til Bessastaða Ynda Eldborg skrifar Skoðun Öfgar og ósannindi Oddný G. Harðardóttir skrifar Skoðun Tímabær orð Unnar Arndísardóttur um afstæði barneigna Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Í hjarta sínu græn, en varla í reynd Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Halla Hrund - ein af okkur Hjálmar Gíslason skrifar Skoðun Að sameina frekar en sundra Fríða Björk Ingvarsdóttir skrifar Skoðun Þegar orðið einelti er gjaldfellt – Til fylgjenda Katrínar Jakobsdóttur Kolbrá Höskuldsdóttir skrifar Skoðun Hvaða eiginleika þarf forseti að hafa? Hildur Eir Bolladóttir skrifar Skoðun Þegar ég heyri nafnið Katrín Jakobsdóttir Hans Alexander Margrétarson Hansen skrifar Skoðun Í framhaldi af viðtali við Helgu Þórisdóttur Kári Stefánsson skrifar Skoðun Góð gildi og staðfesta Höllu Hrundar Margrét Reynisdóttir skrifar Skoðun Halla Hrund eða Katrín? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Til áréttingar Kári Stefánsson skrifar Skoðun Kynhluthlaust mál, máltilfinning og forsetaframboð Höskuldur Þráinsson skrifar Skoðun Er klassískt frjálslyndi orðið að jaðarskoðun? Kári Allansson skrifar Skoðun Forseti Íslands veifaði mér Fjóla Einarsdóttir skrifar Skoðun Ákall til framtíðar: Nám í félagsráðgjöf! Steinunn Bergmann skrifar Skoðun Lexía lærð á hálfum degi Stefanía Arnardóttir skrifar Sjá meira
Ég hitti nokkuð stóran hóp innflytjenda frá mörgum löndum á fundi og hlustaði eina ferðina enn á umræðu um íslenska tungumálið sem ég hef heyrt alltof oft síðustu árin, trúið mér. Að mínu mati var niðurstaðan sú að öll væru sammála um íslenskukennslu og hvað hún er raunverulega mikilvæg fyrir börnin þeirra og þau sem foreldra. Þegar uppi var staðið var þetta mikilvægasta og veigamesta krafan að börnin þeirra, sem eru fædd og uppalin hér, tali góða íslensku. En því miður er það ekki raunin því börnin þeirra tala ekki nógu góða íslensku. Hvernig stendur á þessu? Þetta er hreint út sagt ótrúlegt. Hvernig má það vera að í stað þess að fara upp á við í jákvæða þróun erum við að fara niður á við? Foreldrarnir töluðu um að enska sé mjög mikið notuð í skólum barnanna. Þau reifuðu þær hugmyndir að í frístund gæti vera boðið upp tungumálakennslu fyrir börnin og tíminn nýttur jafnramt í hagnýta kennslu. Foreldrar töluðu einnig um að vilja fá auka heimavinnu með áherslu á íslensku. Þau töluðu um að börnin þeirra þurfi meira örvun í íslensku. Þau töluðu um að það sé lítil krafa um íslensku frá skólanum og að það bitni verulega á börnunum. Þau töluðu um að þau tilheyra ekki og eiga erfitt með að eignast íslenska vini. Þau töluðu um að vera ekki velkomin og að íslensku fólki sé sama um þau. Í þessu samhengi erum við að tala um fjölskyldur með lítinn sem engann stuðning, lítið tengslanet, lægstu launin og svo framvegis. Ég hef sjálf heyrt frá kennurum, íslenskum foreldrum, skólum, samfélögum og öðrum að innflytjendur vilji ekki læra íslensku. Að sama skapi segja þessir aðilar að það sé í undantekningartilvikum að innflytjendur vilji læra íslensku og að þau vilji hjálpa börnum sínum með heimalærdóminn. Nú velti ég fyrir mér af hverju það sé hérna einhvera gjá sem engin skilur í og verra er að fáir virðast kippa sér upp við. Þetta tvennt fer ekki saman, það er að innflytjendur séu ítrekað að segja að þau vilja læra tungumálið og vilja ríkari áherslu á íslensku og að Íslendingar haldi því fram að innflytjendur vilji ekki læra íslensku. Svo er það umræðan í samfélaginu að við séum með aðskilin samfélög, að innflytjendur hópast bara saman og staðhæfingar um að innflytjendur vilji ekki aðlagast. Ég spyr þá á móti, af hverju ættu þeir að aðlagast? Hverju eiga þeir að aðlagast ef þau ætla hvort sem er að vera utangarðs? Hvaða máli skiptir það að þú lærir íslensku ef þú ætlar hvort sem er aldrei að vera hluti af samfélaginu? Af hverju ætti ég að fara í afmæli ef enginn vill hvort sem er tala við mig? Af hverju ætti ég að læra íslensku ef ég enda alltaf í láglaunastarfi? Af hverju ætti ég að læra íslensku ef ég get ekki nýtt menntun mína? Af hverju ætti ég að læra íslensku ef enginn vill kynnast mér né minni menningu eða hleypa mér inn í sinn vinahóp? Af hverju ætti ég að læra íslensku ef það verður alltaf sett út á hreiminn minn? Af hverju á ég að læra íslensku þegar ég verð alltaf útlendingur? Af hverju myndi ég vilja læra íslensku þegar Íslendingar tala alltaf á ensku við mig? Af hverju í ósköpunum ætti ég að læra íslensku ef ég fæ aldrei að verða Íslendingur? Þetta eru því miður staðreyndir. Ég hef sjálf, þrátt fyrir mína frábæru íslensku, ríku reynslu og þekkingu og háskólagráður, spurt mig stundum af hverju í ósköpunum ég sé hér á landi að taka þennan slag? Því jú ég hef sjálf margoft spurt mig þessa spurninga og upplifað útilokun, höfnun og að litið sé niður á mig, talandi ekki ekki um ráðningar eða laun - en það þyrfti sér pistil um það, fyrir það eitt að vera innflytjandi. Því spyr ég, væri ekki best að við værum SAMLÖGUÐ? Að við myndum gerum þetta saman, það er að samlagast hvort öðru því samfélagið okkar er ekki einstefna? Ef við myndum reyna að hjálpa hvort öðru að verða ein heild, eitt samfélag? Ef við myndum taka þéttum höndum utan um fólkið sem sest hér að? Ef við myndum bjóða þau velkomin í samfélagið? Ef við myndum bjóða þeim með í vinahópinn okkar? Ef við myndum banka á dyrnar þeirra og bjóða fram aðstoð okkar? Ef við myndum taka þau gjaldgeng inn í viðeigandi og vel launuð störf? Ef við myndum viðurkenna menntun þeirra? Ef við myndum hætta að tala niður til þeirra? Ef við myndum raunverulega leggja okkur fram við að kenna þeim íslensku? Svona gæti ég haldið áfram svo lengi megi telja. Við þurfum að vera opin fyrir því að fara í báðar áttir og vera samlöguð saman. Gefið ykkur tíma til að hugsa aðeins um þetta kæru Íslendingar (það er allir þeir sem búa á Íslandi), ráðamenn og aðrir. Mynduð þið vilja og hreinlega geta lært annað tungumál ef þið væruð bara að aðlagast þessum einstefnu aðstæðum, viðhorfi og gildum sem ein þjóð setur fram eða krefst af öðrum? Höfundur er flóttakona, innfytjandi, sérfræðingur í málefnum innfytjenda og flóttafólks, stjórnmálafræðingur og Íslendingur.
Þegar orðið einelti er gjaldfellt – Til fylgjenda Katrínar Jakobsdóttur Kolbrá Höskuldsdóttir Skoðun
Skoðun Vegna umræðunnar um dánaraðstoð Ingrid Kuhlman,Bjarni Jónsson,Steinar Harðarson,Sylviane Lecoultre,Veturliði Þór Stefánsson,Íris Davíðsdóttir skrifar
Skoðun Þegar orðið einelti er gjaldfellt – Til fylgjenda Katrínar Jakobsdóttur Kolbrá Höskuldsdóttir skrifar
Þegar orðið einelti er gjaldfellt – Til fylgjenda Katrínar Jakobsdóttur Kolbrá Höskuldsdóttir Skoðun