Búin að bíða lengi eftir bóluefni við RS fyrir yngstu börnin Lovísa Arnardóttir skrifar 27. október 2023 07:02 Valtýr Thors segir kostnaðinn oft verulegan fyrir fjölskyldur þegar börn veikjast mikið. Vísir/Arnar Sýkingar af völdum RS veiru er algengasta ástæða innlagnar ungra barna á spítala á Íslandi. Lyfjastofnun Evrópu hefur mælt með því að nýtt bóluefni gegn RS fái markaðsleyfi. Barnasmitsjúkdómalæknir segir það spennandi. Sérfræðinganefnd Lyfjastofnunar Evrópu mælti fyrir því í sumar að bóluefnið Abrysvo fengi markaðsleyfi. Það er fyrsta bóluefnið sem ætlað er að verja börn fyrstu sex mánuði ævinnar gegn sýkingu af völdum RS veiru. Sýkingar af völdum veirunnar er algengasta ástæða innlagna barna á sjúkrahús um alla Evrópu. Á Íslandi hefur innlögnum farið fjölgandi síðustu tíu ár. Langflest þeirra sem leggjast inn eru á fyrsta aldursári. „Þetta eru í rauninni ótrúlega spennandi tímar framundan í þessum fyrirbyggjandi aðgerðum gegn RS veirunni. Eins og flestir vita er RS veiran mjög svona skaðleg og veldur ótrúlega mikilli sjúkdómsbyrði, sérstaklega á yngstu aldurshópana,“ segir Valtýr Stefánsson Thors barnasmitsjúkdómalæknir. Hann segir að faraldur veirunnar komi á hverju ári og að það muni öll börn fá hana. En að miklu máli skipti hvenær það gerist. „Við erum búin að bíða mjög lengi eftir bóluefni sem ætti að geta varið þennan yngsta aldurshóp. Langflest börn sýkjast á fyrstu tveimur árunum og hugmyndin með þessu er dálítið að ef við getum seinkað sýkingunni drögum við úr hættunni að börn þurfi að leggjast inn. Að þau glími betur við sýkinguna þegar þau eru orðin aðeins eldri,“ segir Valtýr og að ónæmiskerfi þeirra sé þá orðið betur þroskað og þau stærri og sterkari og glími betur við fylgikvillana. Fyrir fullorðna getur RS verið eins og vægt kvef en fyrir yngstu börnin getur það verið aðeins erfiðara. Þau geta fengið mjög erfiðan hósta einkenni eins og við lungnabólgu, upplifað erfiðleika við öndun eða að nærast og fengið bakteríusýkingar eins og eyrnabólga eða lungnabólga. Sum endi í öndunarvél Valtýr segir að þegar börnin þurfa að leggjast inn sé oftast um að ræða stuðningsmeðferð til að glíma við þessi einkenni en að stundum sé ástandið enn verra. „En svo börn verða svo alvarlega veik að þau ráða ekki við að anda sjálf og enda hreinlega í öndunarvél og það gerist á hverju ári hérna hjá okkur. Hann segir RS og sýkingar af völdum veirunnar stóran part af því sem starfsfólk glími við á Barnaspítalanum, sérstaklega um mestu vetrarmánuðina. „Frá desember og janúar og fram í mars eða apríl. Faraldrarnir koma alltaf og eru misslæmir en við finnum alltaf verulega vel fyrir þeim. Mörg börn þurfa að leggjast inn og þurfa stuðning á meðan því stendur og því finna fjölskyldur þeirra einnig vel fyrir þessu.“ Erfitt í bland við inflúensu Hann segir faraldurinn hafa dottið niður í Covid en hafi verið erfiður eftir það, og sérstaklega þegar hann blandast við inflúensu. „Þá erum við mjög oft að glíma við mjög mörg veik börn. Sem veldur álagi.“ Hann segir að þrátt fyrir að Lyfjastofnun Evrópu mæli með þessu þurfi margt að gerast áður en lyfið er komið á markað og í notkun. Abrysvo sé bóluefni sem sé fyrir þungaðar konur og verji börnin fyrstu sex mánuði ævi sinnar. „En svo er annað sem er væntanlega á markað og það er eiginlegt mótefni sem er beint gagnvart RS-veirunni og það er líka rosalega spennandi.“ Valtýr segir bóluefni oft dýr þegar þau eru ný. En þegar verði tekin ákvörðun um notkun verði að líta á meira en bara verðmiðann. „Fyrir utan auðvitað sjúkdómsbyrðina sem leggst á fjölskyldur er umtalsverður kostnaður, peningalegur, fyrir fjölskyldur og samfélagið í heild sinni. Fólk missir fjölda daga úr vinnu og við höfum tekið þetta saman fyrir Ísland og kostnaðurinn leikur á nokkur hundruð milljónum á hverju ári.“ Lyf Heilbrigðismál Börn og uppeldi Bólusetningar Tengdar fréttir Dæmi um að börn hafi verið hætt komin vegna streptókokkasýkingar Dæmi er um að börn hafi verið hætt komin og verið lögð inn á gjörgæslu vegna hættulegrar streptókokkasýkingar sem nú gengur yfir. Sérfræðingur í barnasmitsjúkdómum segir alla á tánum vegna ástandsins. 10. janúar 2023 21:01 Fjórar pestir að grassera og mikið um innlagnir vegna streptókokka Fyrir helgi lágu þrettán inni á Landspítala með Covid-19, þar af einn á gjörgæsludeild. Kórónuveiran, RS-veiran, inflúensa og streptókokkar eru þeir smitsjúkdómar sem helst eru að grassera í samfélaginu í dag og óvenju margir hafa verið lagðir inn sökum síðastnefnda. 6. febrúar 2023 06:59 Mest lesið Sex fluttir á sjúkrahús eftir umferðarslys í Hörgársveit Innlent Kerecis bjargaði lífi skallaarnar í tæka tíð fyrir fjórða júlí Innlent Lítill munur á bitum bitmýs og lúsmýs Innlent Minnst þrettán látnir og tuttugu barna saknað eftir flóð í Texas Erlent Sósíalistum bolað úr Bolholti Innlent Lögregla hleypti manni inn sem hafði læst sig úti Innlent Nýtt bankaráð Seðlabankans skipað Innlent Sambýliskonan sem sá allt og bróðirinn sem þekkti ekki fjölskylduna Innlent „Þá fylgir það börnum í gegnum skólakerfið og út í samfélagið“ Innlent Tuttugu og fimm stúlkna saknað úr sumarbúðum vegna flóða Erlent Fleiri fréttir Kerecis bjargaði lífi skallaarnar í tæka tíð fyrir fjórða júlí Lögregla hleypti manni inn sem hafði læst sig úti Lítill munur á bitum bitmýs og lúsmýs Sex fluttir á sjúkrahús eftir umferðarslys í Hörgársveit Inga mundaði skófluna við Sóltún „Þá fylgir það börnum í gegnum skólakerfið og út í samfélagið“ Nýtt bankaráð Seðlabankans skipað Sósíalistum bolað úr Bolholti Sýknaður af kæru Samtakanna 78 um hatursorðræðu Lokametrar, bútasaumur og Starbucks Veiðigjaldið aftur í nefnd og viðræður komnar á lokametra Lára snýr sér að kynningarstörfum fyrir HR Bætti þúsund tonnum í strandveiðipottinn Skellt upp úr í þingsal þegar ráðherra reyndi að mynda hjarta Rúv vildi Ísraelsmenn burt en þeir sluppu með skrekkinn í bili Lögðu hald á mikið magn fíkniefna og fleiri milljónir Eiríkur, Eyvindur og Þorbjörg sækjast eftir dómaraskikkjunni Samfylking tekur aftur fram úr Sjálfstæðisflokki Skoða málið en hafa ekki tekið endanlega ákvörðun um aðgerðir Stór ferðahelgi framundan og bæjarhátíðir víða um land Skjálfti að stærð 3,6 í Bárðarbungu Þingmenn upplitsdjarfir Öðrum þeirra handteknu sleppt úr haldi Þokast í samkomulagsátt á þingi Sakfelldur en ekki gerð refsing fyrir að bana móður sinni Tveir handteknir eftir húsleit í Laugardal og Kópavogi Bandaríska sendiráðið elur á ótta við hælisleitendur og útlendinga Vonast til að samkomulag náist innan skamms, vonandi í dag Sambýliskonan sem sá allt og bróðirinn sem þekkti ekki fjölskylduna Engar fréttir af þinglokum en veiðigjöldin ekki á dagskrá í dag Sjá meira
Sérfræðinganefnd Lyfjastofnunar Evrópu mælti fyrir því í sumar að bóluefnið Abrysvo fengi markaðsleyfi. Það er fyrsta bóluefnið sem ætlað er að verja börn fyrstu sex mánuði ævinnar gegn sýkingu af völdum RS veiru. Sýkingar af völdum veirunnar er algengasta ástæða innlagna barna á sjúkrahús um alla Evrópu. Á Íslandi hefur innlögnum farið fjölgandi síðustu tíu ár. Langflest þeirra sem leggjast inn eru á fyrsta aldursári. „Þetta eru í rauninni ótrúlega spennandi tímar framundan í þessum fyrirbyggjandi aðgerðum gegn RS veirunni. Eins og flestir vita er RS veiran mjög svona skaðleg og veldur ótrúlega mikilli sjúkdómsbyrði, sérstaklega á yngstu aldurshópana,“ segir Valtýr Stefánsson Thors barnasmitsjúkdómalæknir. Hann segir að faraldur veirunnar komi á hverju ári og að það muni öll börn fá hana. En að miklu máli skipti hvenær það gerist. „Við erum búin að bíða mjög lengi eftir bóluefni sem ætti að geta varið þennan yngsta aldurshóp. Langflest börn sýkjast á fyrstu tveimur árunum og hugmyndin með þessu er dálítið að ef við getum seinkað sýkingunni drögum við úr hættunni að börn þurfi að leggjast inn. Að þau glími betur við sýkinguna þegar þau eru orðin aðeins eldri,“ segir Valtýr og að ónæmiskerfi þeirra sé þá orðið betur þroskað og þau stærri og sterkari og glími betur við fylgikvillana. Fyrir fullorðna getur RS verið eins og vægt kvef en fyrir yngstu börnin getur það verið aðeins erfiðara. Þau geta fengið mjög erfiðan hósta einkenni eins og við lungnabólgu, upplifað erfiðleika við öndun eða að nærast og fengið bakteríusýkingar eins og eyrnabólga eða lungnabólga. Sum endi í öndunarvél Valtýr segir að þegar börnin þurfa að leggjast inn sé oftast um að ræða stuðningsmeðferð til að glíma við þessi einkenni en að stundum sé ástandið enn verra. „En svo börn verða svo alvarlega veik að þau ráða ekki við að anda sjálf og enda hreinlega í öndunarvél og það gerist á hverju ári hérna hjá okkur. Hann segir RS og sýkingar af völdum veirunnar stóran part af því sem starfsfólk glími við á Barnaspítalanum, sérstaklega um mestu vetrarmánuðina. „Frá desember og janúar og fram í mars eða apríl. Faraldrarnir koma alltaf og eru misslæmir en við finnum alltaf verulega vel fyrir þeim. Mörg börn þurfa að leggjast inn og þurfa stuðning á meðan því stendur og því finna fjölskyldur þeirra einnig vel fyrir þessu.“ Erfitt í bland við inflúensu Hann segir faraldurinn hafa dottið niður í Covid en hafi verið erfiður eftir það, og sérstaklega þegar hann blandast við inflúensu. „Þá erum við mjög oft að glíma við mjög mörg veik börn. Sem veldur álagi.“ Hann segir að þrátt fyrir að Lyfjastofnun Evrópu mæli með þessu þurfi margt að gerast áður en lyfið er komið á markað og í notkun. Abrysvo sé bóluefni sem sé fyrir þungaðar konur og verji börnin fyrstu sex mánuði ævi sinnar. „En svo er annað sem er væntanlega á markað og það er eiginlegt mótefni sem er beint gagnvart RS-veirunni og það er líka rosalega spennandi.“ Valtýr segir bóluefni oft dýr þegar þau eru ný. En þegar verði tekin ákvörðun um notkun verði að líta á meira en bara verðmiðann. „Fyrir utan auðvitað sjúkdómsbyrðina sem leggst á fjölskyldur er umtalsverður kostnaður, peningalegur, fyrir fjölskyldur og samfélagið í heild sinni. Fólk missir fjölda daga úr vinnu og við höfum tekið þetta saman fyrir Ísland og kostnaðurinn leikur á nokkur hundruð milljónum á hverju ári.“
Lyf Heilbrigðismál Börn og uppeldi Bólusetningar Tengdar fréttir Dæmi um að börn hafi verið hætt komin vegna streptókokkasýkingar Dæmi er um að börn hafi verið hætt komin og verið lögð inn á gjörgæslu vegna hættulegrar streptókokkasýkingar sem nú gengur yfir. Sérfræðingur í barnasmitsjúkdómum segir alla á tánum vegna ástandsins. 10. janúar 2023 21:01 Fjórar pestir að grassera og mikið um innlagnir vegna streptókokka Fyrir helgi lágu þrettán inni á Landspítala með Covid-19, þar af einn á gjörgæsludeild. Kórónuveiran, RS-veiran, inflúensa og streptókokkar eru þeir smitsjúkdómar sem helst eru að grassera í samfélaginu í dag og óvenju margir hafa verið lagðir inn sökum síðastnefnda. 6. febrúar 2023 06:59 Mest lesið Sex fluttir á sjúkrahús eftir umferðarslys í Hörgársveit Innlent Kerecis bjargaði lífi skallaarnar í tæka tíð fyrir fjórða júlí Innlent Lítill munur á bitum bitmýs og lúsmýs Innlent Minnst þrettán látnir og tuttugu barna saknað eftir flóð í Texas Erlent Sósíalistum bolað úr Bolholti Innlent Lögregla hleypti manni inn sem hafði læst sig úti Innlent Nýtt bankaráð Seðlabankans skipað Innlent Sambýliskonan sem sá allt og bróðirinn sem þekkti ekki fjölskylduna Innlent „Þá fylgir það börnum í gegnum skólakerfið og út í samfélagið“ Innlent Tuttugu og fimm stúlkna saknað úr sumarbúðum vegna flóða Erlent Fleiri fréttir Kerecis bjargaði lífi skallaarnar í tæka tíð fyrir fjórða júlí Lögregla hleypti manni inn sem hafði læst sig úti Lítill munur á bitum bitmýs og lúsmýs Sex fluttir á sjúkrahús eftir umferðarslys í Hörgársveit Inga mundaði skófluna við Sóltún „Þá fylgir það börnum í gegnum skólakerfið og út í samfélagið“ Nýtt bankaráð Seðlabankans skipað Sósíalistum bolað úr Bolholti Sýknaður af kæru Samtakanna 78 um hatursorðræðu Lokametrar, bútasaumur og Starbucks Veiðigjaldið aftur í nefnd og viðræður komnar á lokametra Lára snýr sér að kynningarstörfum fyrir HR Bætti þúsund tonnum í strandveiðipottinn Skellt upp úr í þingsal þegar ráðherra reyndi að mynda hjarta Rúv vildi Ísraelsmenn burt en þeir sluppu með skrekkinn í bili Lögðu hald á mikið magn fíkniefna og fleiri milljónir Eiríkur, Eyvindur og Þorbjörg sækjast eftir dómaraskikkjunni Samfylking tekur aftur fram úr Sjálfstæðisflokki Skoða málið en hafa ekki tekið endanlega ákvörðun um aðgerðir Stór ferðahelgi framundan og bæjarhátíðir víða um land Skjálfti að stærð 3,6 í Bárðarbungu Þingmenn upplitsdjarfir Öðrum þeirra handteknu sleppt úr haldi Þokast í samkomulagsátt á þingi Sakfelldur en ekki gerð refsing fyrir að bana móður sinni Tveir handteknir eftir húsleit í Laugardal og Kópavogi Bandaríska sendiráðið elur á ótta við hælisleitendur og útlendinga Vonast til að samkomulag náist innan skamms, vonandi í dag Sambýliskonan sem sá allt og bróðirinn sem þekkti ekki fjölskylduna Engar fréttir af þinglokum en veiðigjöldin ekki á dagskrá í dag Sjá meira
Dæmi um að börn hafi verið hætt komin vegna streptókokkasýkingar Dæmi er um að börn hafi verið hætt komin og verið lögð inn á gjörgæslu vegna hættulegrar streptókokkasýkingar sem nú gengur yfir. Sérfræðingur í barnasmitsjúkdómum segir alla á tánum vegna ástandsins. 10. janúar 2023 21:01
Fjórar pestir að grassera og mikið um innlagnir vegna streptókokka Fyrir helgi lágu þrettán inni á Landspítala með Covid-19, þar af einn á gjörgæsludeild. Kórónuveiran, RS-veiran, inflúensa og streptókokkar eru þeir smitsjúkdómar sem helst eru að grassera í samfélaginu í dag og óvenju margir hafa verið lagðir inn sökum síðastnefnda. 6. febrúar 2023 06:59