Nauðsynlegt að „spenna beltið“ þegar kemur að netöryggi Hólmfríður Gísladóttir skrifar 12. júní 2023 07:38 Gunnar segir mun meira í húfi fyrir þá sem neyðast til að verjast árásum en fyrir þá sem fremja þær. Bæði hvað varðar fyrirhöfn og kostnað. „Við getum í raun ekki starfað lengur sem litli sveitaskólinn sem enginn hefur áhuga á. Við verðum að horfa á þetta þannig að við erum skotmark; verðum að gera ráð fyrir því þannig að við séum betur í stakk búin þegar eitthvað kemur upp á.“ Þetta segir Gunnar Ingi Ómarsson, verkefnastjóri tæknimála hjá Háskólanum á Akureyri, en hann hélt erindi á ráðstefnu Ský á dögunum þar sem hann fjallaði um atvik sem kom upp í janúar síðastliðnum, þar sem netþrjótar stálu upplýsingum um nemendur og starfsmenn skólans. Viðbrögð við árásinni voru snögg og þrátt fyrir að upplýsingum hafi verið stolið, svo sem kennitölum, farsímanúmerum, notendanöfnum og lykilorðum, virðist sem náðst hafi að takmarka skaðann. Að sögn Gunnars var um að ræða fjárkúgunarhópinn Karakurt, sem herjar á upplýsingar fyrirtækja og stofnana með það að markmiðið að stela þeim eða læsa og heimta fé fyrir að leka ekki upplýsingunum eða aflæsa þeim. Spurður að því hvað gerir Háskólann á Akureyri aðlaðandi skotmark segist Gunnar hafa það á tilfinningunni að oft sé um að ræða handahófskenndar tilraunir, þar sem menn láta á það reyna að komast í upplýsingar og sjái svo til hvernig reynist. „Það sem við kannski lærum af þessu er að við þurfum hreinlega bara að vera betur búin,“ segir Gunnar. „Við þurfum að nýta okkur alla þá varnagla og þær varnir sem við mögulega getum. Þetta er pínu eins og löggu og bófa leikur; löggan þarf að gera rétt í 100 prósent tilvika en bófinn þarf bara að vera heppinn einu sinni. Það í raun skiptir þá ekki máli þótt 99 prósent árása heppnist ekki ef eitt prósent heppnast. Þá fá þeir tekjur.“ Gunnar segir menn reglulega fylgjast með síðum á borð við Have I Been Pwned, þar sem fólk getur kannað hvort tölvupóstföngum og/eða símanúmerum hefur verið stolið eða birt í stórum gagnalekum. Þessar athuganir hafi leitt í ljós að menn séu að nota háskólapóstinn á margvíslegan hátt, til að mynda til að stofna aðganga hér og þar. „Þetta er hluti af fræðslunni sem við verðum að huga að í framtíðinni,“ segir Gunnar. „Sérstaklega gagnvart nemendum; að hugsa og nota netföngin eins og vinnunetföng. Þetta er fókusað á skólann og það á að nota þetta fyrir skólann,“ segir hann um tölvupóstinn. „Ekki vera að nota hann til að stofna aðganga sem eru ekki tímabundnir. Ekki hugsa þetta þannig að þú verðir með háskólanetfangið þitt að eilífu,“ bætir hann við. Það geti til að mynda reynst þrautin þyngri að breyta aðgöngum eftir á, ef menn eru hættir í námi og vilja skipta um póstfangið sem fylgir aðgangi, til dæmis hjá samfélagsmiðli. Gunnar segir háskólann hafa farið í umfangsmikla vinnu í kjölfar árásarinnar, bæði hvað varðar tölvukerfin sjálf en einnig varðandi verkferla. Áður hafi ekki verið krafist tveggja þátta auðkenningar þegar menn voru tengdir innan skólans en nú sé hennar krafist undantekningalaust. Viðbúið sé að enn frekari breytinga sé að vænta og að nemendur og starfsfólk þurfi að sætta sig við þau óþægindi sem þeim fylgja. „Þetta er nýja landslagið. Við erum ekki að fara aftur á bak í óöruggt umhverfi,“ segir Gunnar. „Ég hef oft gripið til þeirra samlíkingar að um tíma voru bílbelti ekki lögbundin og fólk var verulega ósátt við það þegar þau voru gerð lögbundin. Það var óþægilegt. En öryggi og þægindi fara ekki endilega saman.“ Skýrslu um atvikið í janúar er að vænta núna í júní. Akureyri Háskólar Netöryggi Netglæpir Mest lesið Pilturinn muni líklega afplána þriðjung átta ára dóms fyrir manndráp Innlent Mun sjá eftir árásinni alla ævi Innlent Skrifa nú undir samninginn sem féll af borðinu eftir hitafundinn Erlent Gefur lítið fyrir tal um fyrningu Innlent Brot á trausti gagnvart félögum Lúðvíks sem vilji hjálpa Innlent Hornafjörður gæti bjargað flugi Icelandair á Ísafjörð Innlent Ofsakláði grípur Spaugstofumenn Innlent Hætta framleiðslu innanhúss og segja upp fólki Innlent Gætti trúnaðar eftir að erindi tengdamömmunnar barst Innlent Rýnt í stöðuna í Úkraínu: Rússar ítreka umfangsmiklar kröfur og Trump hótar að fara í fússi Erlent Fleiri fréttir Pilturinn muni líklega afplána þriðjung átta ára dóms fyrir manndráp Hornafjörður gæti bjargað flugi Icelandair á Ísafjörð Gefur lítið fyrir tal um fyrningu Brot á trausti gagnvart félögum Lúðvíks sem vilji hjálpa Gætti trúnaðar eftir að erindi tengdamömmunnar barst Mun sjá eftir árásinni alla ævi Segir lögreglumann sem njósnaði hafa gert mistök Frekari breytingar í Valhöll Ofsakláði grípur Spaugstofumenn Lítur málið mjög alvarlegum augum Átta ár fyrir að bana Bryndísi Klöru Hætta framleiðslu innanhúss og segja upp fólki Kristófer Breki nýr formaður Vöku Skýrsla starfshóps um lagaumgjörð hvalveiða tilbúin Gætu þurft að endurskoða aukastörf lögreglumanna Mjöll Snæsdóttir er látin Jafnréttisstofa kallar eftir svörum frá Ingu vegna skipunar í stjórn HMS Grunar að fleiri lögreglumenn hafi verið viðriðnir njósnirnar Segir Jon Øigarden Ingvar E þeirra Norðmanna Jafnréttisstofa krefur Ingu Sæland um útskýringu á vali á stjórnarmönnum „Það er ekkert til sem heitir að heita trúnaði um fundarbeiðni“ Fjölmiðlanefnd tekur fyrir umfjöllun Fréttarinnar Ráðherra vill að leigubílsstjórar tali íslensku Mál Ásthildar Lóu krufið fyrir opnum tjöldum Vill að þingflokkar vinni saman að því að stytta frí þingmanna Mikilvægt að vita hvar og hvernig réttar upplýsingar fást í krísuástandi Málið áfall fyrir embættið Skiptar skoðanir á stöðvarskyldu: „Held að enginn vilji hverfa aftur í það ástand“ „Miklu svakalegra en ég gerði mér grein fyrir“ Njósnaaðgerðir sagðar tengjast deilum tveggja af auðugustu mönnum landsins Sjá meira
Þetta segir Gunnar Ingi Ómarsson, verkefnastjóri tæknimála hjá Háskólanum á Akureyri, en hann hélt erindi á ráðstefnu Ský á dögunum þar sem hann fjallaði um atvik sem kom upp í janúar síðastliðnum, þar sem netþrjótar stálu upplýsingum um nemendur og starfsmenn skólans. Viðbrögð við árásinni voru snögg og þrátt fyrir að upplýsingum hafi verið stolið, svo sem kennitölum, farsímanúmerum, notendanöfnum og lykilorðum, virðist sem náðst hafi að takmarka skaðann. Að sögn Gunnars var um að ræða fjárkúgunarhópinn Karakurt, sem herjar á upplýsingar fyrirtækja og stofnana með það að markmiðið að stela þeim eða læsa og heimta fé fyrir að leka ekki upplýsingunum eða aflæsa þeim. Spurður að því hvað gerir Háskólann á Akureyri aðlaðandi skotmark segist Gunnar hafa það á tilfinningunni að oft sé um að ræða handahófskenndar tilraunir, þar sem menn láta á það reyna að komast í upplýsingar og sjái svo til hvernig reynist. „Það sem við kannski lærum af þessu er að við þurfum hreinlega bara að vera betur búin,“ segir Gunnar. „Við þurfum að nýta okkur alla þá varnagla og þær varnir sem við mögulega getum. Þetta er pínu eins og löggu og bófa leikur; löggan þarf að gera rétt í 100 prósent tilvika en bófinn þarf bara að vera heppinn einu sinni. Það í raun skiptir þá ekki máli þótt 99 prósent árása heppnist ekki ef eitt prósent heppnast. Þá fá þeir tekjur.“ Gunnar segir menn reglulega fylgjast með síðum á borð við Have I Been Pwned, þar sem fólk getur kannað hvort tölvupóstföngum og/eða símanúmerum hefur verið stolið eða birt í stórum gagnalekum. Þessar athuganir hafi leitt í ljós að menn séu að nota háskólapóstinn á margvíslegan hátt, til að mynda til að stofna aðganga hér og þar. „Þetta er hluti af fræðslunni sem við verðum að huga að í framtíðinni,“ segir Gunnar. „Sérstaklega gagnvart nemendum; að hugsa og nota netföngin eins og vinnunetföng. Þetta er fókusað á skólann og það á að nota þetta fyrir skólann,“ segir hann um tölvupóstinn. „Ekki vera að nota hann til að stofna aðganga sem eru ekki tímabundnir. Ekki hugsa þetta þannig að þú verðir með háskólanetfangið þitt að eilífu,“ bætir hann við. Það geti til að mynda reynst þrautin þyngri að breyta aðgöngum eftir á, ef menn eru hættir í námi og vilja skipta um póstfangið sem fylgir aðgangi, til dæmis hjá samfélagsmiðli. Gunnar segir háskólann hafa farið í umfangsmikla vinnu í kjölfar árásarinnar, bæði hvað varðar tölvukerfin sjálf en einnig varðandi verkferla. Áður hafi ekki verið krafist tveggja þátta auðkenningar þegar menn voru tengdir innan skólans en nú sé hennar krafist undantekningalaust. Viðbúið sé að enn frekari breytinga sé að vænta og að nemendur og starfsfólk þurfi að sætta sig við þau óþægindi sem þeim fylgja. „Þetta er nýja landslagið. Við erum ekki að fara aftur á bak í óöruggt umhverfi,“ segir Gunnar. „Ég hef oft gripið til þeirra samlíkingar að um tíma voru bílbelti ekki lögbundin og fólk var verulega ósátt við það þegar þau voru gerð lögbundin. Það var óþægilegt. En öryggi og þægindi fara ekki endilega saman.“ Skýrslu um atvikið í janúar er að vænta núna í júní.
Akureyri Háskólar Netöryggi Netglæpir Mest lesið Pilturinn muni líklega afplána þriðjung átta ára dóms fyrir manndráp Innlent Mun sjá eftir árásinni alla ævi Innlent Skrifa nú undir samninginn sem féll af borðinu eftir hitafundinn Erlent Gefur lítið fyrir tal um fyrningu Innlent Brot á trausti gagnvart félögum Lúðvíks sem vilji hjálpa Innlent Hornafjörður gæti bjargað flugi Icelandair á Ísafjörð Innlent Ofsakláði grípur Spaugstofumenn Innlent Hætta framleiðslu innanhúss og segja upp fólki Innlent Gætti trúnaðar eftir að erindi tengdamömmunnar barst Innlent Rýnt í stöðuna í Úkraínu: Rússar ítreka umfangsmiklar kröfur og Trump hótar að fara í fússi Erlent Fleiri fréttir Pilturinn muni líklega afplána þriðjung átta ára dóms fyrir manndráp Hornafjörður gæti bjargað flugi Icelandair á Ísafjörð Gefur lítið fyrir tal um fyrningu Brot á trausti gagnvart félögum Lúðvíks sem vilji hjálpa Gætti trúnaðar eftir að erindi tengdamömmunnar barst Mun sjá eftir árásinni alla ævi Segir lögreglumann sem njósnaði hafa gert mistök Frekari breytingar í Valhöll Ofsakláði grípur Spaugstofumenn Lítur málið mjög alvarlegum augum Átta ár fyrir að bana Bryndísi Klöru Hætta framleiðslu innanhúss og segja upp fólki Kristófer Breki nýr formaður Vöku Skýrsla starfshóps um lagaumgjörð hvalveiða tilbúin Gætu þurft að endurskoða aukastörf lögreglumanna Mjöll Snæsdóttir er látin Jafnréttisstofa kallar eftir svörum frá Ingu vegna skipunar í stjórn HMS Grunar að fleiri lögreglumenn hafi verið viðriðnir njósnirnar Segir Jon Øigarden Ingvar E þeirra Norðmanna Jafnréttisstofa krefur Ingu Sæland um útskýringu á vali á stjórnarmönnum „Það er ekkert til sem heitir að heita trúnaði um fundarbeiðni“ Fjölmiðlanefnd tekur fyrir umfjöllun Fréttarinnar Ráðherra vill að leigubílsstjórar tali íslensku Mál Ásthildar Lóu krufið fyrir opnum tjöldum Vill að þingflokkar vinni saman að því að stytta frí þingmanna Mikilvægt að vita hvar og hvernig réttar upplýsingar fást í krísuástandi Málið áfall fyrir embættið Skiptar skoðanir á stöðvarskyldu: „Held að enginn vilji hverfa aftur í það ástand“ „Miklu svakalegra en ég gerði mér grein fyrir“ Njósnaaðgerðir sagðar tengjast deilum tveggja af auðugustu mönnum landsins Sjá meira
Rýnt í stöðuna í Úkraínu: Rússar ítreka umfangsmiklar kröfur og Trump hótar að fara í fússi Erlent
Rýnt í stöðuna í Úkraínu: Rússar ítreka umfangsmiklar kröfur og Trump hótar að fara í fússi Erlent