Verðtryggðu launin mín Róbert Björnsson skrifar 1. febrúar 2023 07:00 Síðastliðin 11 ár hef ég starfað í Lúxemborg og búið við ýmiskonar framandi forréttindi svosem efnahagslegan stöðugleika og fyrirsjáanleika. Vegna stríðsátakanna í Úkraínu hefur verðbólga og hækkandi orkuverð þó ógnað stöðugleikanum hér eins og víðast annarsstaðar og aðeins komið við budduna hjá Lúxemborgurum. Því settust menn niður í rólegheitunum í fyrravor og ræddu hvernig kaupmátturinn yrði tryggður. Ríkisstjórnin, hagsmunasamtök atvinnulífsins og stéttarfélögin (svonefnt “Tripartite”) funduðu í 7 klukkutíma og komust að eftirfarandi samkomulagi: 1. Verðtrygging launa (e. wage indexation) virkjaðist og allir launþegar og lífeyrisþegar í landinu fengu fleiri evrur í umslagið sem nam verðbólgunni. – Já þetta er samskonar verðtrygging launa og Vilhjálmur heitinn Gylfason barðist fyrir á sínum tíma og hefur komið í veg fyrir að nokkur hafi séð ástæðu til að boða til verkfalls í Lúxemborg síðan 1973 þegar stáliðnaðarmenn ArcellorMittal fóru síðast í verkfall með þeim afleiðingum að áðurnefnt “Tripartite” skrifaði undir samfélagssáttmála sem innihélt verðtryggingu launa. Í rétt 50 ár hefur enginn séð ástæðu til að boða til verkfalls í Lúxemborg. 2. Álögur á bensín, dísel og hitunarolíu voru lækkaðar um 7,5 cent (um 12 krónur) á líterinn. 3. Þak var sett á orkuverð til heimila og fyrirtækja. 4. Virðisaukaskattur var lækkaður niður í 16% (hæsta þrep). 5. Húsaleigusamningar voru frystir út árið og allar hækkanir bannaðar. Ströng lög gilda um húsaleigufélög í líkingu við ALMA og GAMMA. 6. Sértækur skattaafsláttur fyrir tekjulægstu hópana að andivirði hálfs milljarðs evra (70 milljarða króna). Ekkert rifrildi, vesen og leiðindi...bara gengið frá málunum “hviss, hvass, búmm” og allir sáttir. Engin verkföll nauðsynleg. Enginn hópur mismunandi stéttarfélaga að keppast innbyrðis og gegn hagsmunum hvers annars. Og enginn Halldór Benjamín Þorbergsson í köflóttri skyrtu að grenja í Sjónvarpinu fyrir hönd Samtaka Atvinnulífsins og FLokkseigendafélagsins. Ennfremur enginn ríkissáttasemjari að ganga erinda forsætisráðherra og félags- og vinnumarkaðsráðherra í herferð gegn kjarabótum láglaunahópa sem algerar siðlausar undirlægjur auðvaldsins. Nú er verðbólgan í Lúxemborg reyndar komin niður í 4,8% en þið hangið enn í 11% og verkföll yfirvofandi. Það má segja ýmislegt um bankasýsluna í Lúxemborg en af einhverri ástæðu dettur þeim ekki til hugar að selja ríkisbankana sína sem skila miklum arði í ríkissjóð, halda uppi öflugasta velferðarkerfi í Evrópu og eiga helstu mikilvægustu innviðina í landinu – þar á meðal ríkisflugfélögin tvö sem sömuleiðis mala gull – annað í farþegaflugi og hitt í fraktflugi. Annað þessara ríkisflugfélaga, sem var raunar stofnað af framsæknum íslenskum útrásarvíkingum fyrir rúmum 50 árum síðan en er nú sem betur fer í eigu heimamanna, skilaði hagnaði uppá 640 milljónir evra (90 milljarða króna) árið 2020 og tvöfaldaði þá upphæð árið 2021 í 1.3 milljarð Evra eftir skatt. Í samanburði var uppgefinn hagnaður Samherja einungis 53 milljónir evra og Icelandair (og lífeyrissjóðirnir ykkar) töpuðu 105 milljónum dollurum. Þrátt fyrir að í Lúxemborg séu starfrækt útibú 147 bankastofnanna eru einungis um 10 þeirra sem sinna þjónustu við almenning á meðan restin eru aðallega alþjóðlegir fjárfestingasjóðir. Um tíma mátti finna hér útibú þriggja íslenskra banka sem var stjórnað af amatörum og glæpamönnum sem stálu sparifé þúsunda evrópubúa með þeim afleiðingum að nöfnin Landsbanki, Glitnir og Kaupthing eru enn alræmd í Lúxemborg og drógu nafn Íslands niður í svaðið. Þrír stærstu bankarnir sem sinna einstaklingsþjónustu eru allir að hluta eða fullu í eigu ríkisins. Banque Générale due Luxembourg (BGL BNP Paribas), Banque Internationale de Luxembourg (BIL) og svo Sparisjóðurinn sem ég versla við Banque et Caisse d’Épargne de l’État (Spueerkees) sem hefur verið í eigu ríkisins frá stofnun árið 1852. Deutsche Bank og ING koma svo í fjórða og fimmta sæti. Einhverra hluta vegna þykir fjármálaráðherrum í sumum löndum (nefnum engin nöfn) það vera galin hugmynd að arður fjármálastofnanna renni í ríkissjóð og skynsamlegra sé að útvaldir nafnlausir einstaklingar (sem fjármálaráðherra segist raunar ekki hafa nákvæmar upplýsingar um hverjir séu!) taki „ábyrgð“ á peningum landsmanna og beini arðinum á rétta staði. Víða væri svona fjármálaráðherrum stungið beint í steininn fyrir rán og landráð...en sumsstaðar þykir fólki þetta bara eðlilegt. Við höfum auðvitað ólíka skattstofna til að leika okkur með en mér sýnist að þið þurfið að auka tekjurnar einhvernveginn ef þið viljið bæta lífskjör og standa undir nafnbótinni “velferðarsamfélag”. Bara ef þið ættuð nú einhverja auðlind… og væruð ekki með arðræningja í vasa ólígarka við stjórnvölinn. Ég vona að einhvern daginn vakni upp kynslóð íslendinga sem sættir sig ekki við allt ruglið, vanhæfnina, spillinguna og lygina sem henni er boðið uppá og Vilmundur heitinn Gylfason gafst upp á eftir hetjulega baráttu. Ísland gæti sannarlega orðið „land tækifæranna“... en ekki svo lengi sem pöpullinn heldur áfram í meðvirkni sinni og undirlægjuhætti að það sé „bara best að kjósa framsóknarsjallaíhaldið“ og að það geti „skapað tóm vandræði að spyrja þjóðina um ESB“ og upptöku Evru. Mér verður samt hugsað til ykkar þegar ég opna launaumslagið mitt um næstu mánaðarmót þegar blessuð verðtryggingin virkjast aftur og hækkar laun allra launþega og lífeyrisþega í stórhertogadæminu um sömu prósentutölu og ég þakka fyrir að búa í velferðarsamfélagi sem stendur undir nafni. Höfundur er flugvélaverkfræðingur. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Halldór 27.04.2024 Halldór Satt og logið Bryndís Schram Skoðun Óbærileg léttúð VG Jakob Frímann Magnússon Skoðun Svik við þjóðina Alfreð Sturla Böðvarsson Skoðun Hvað varð um samveruna? Hildur Gunnarsdóttir Skoðun Listir og velferð Kristín Valsdóttir Skoðun Brautryðjandinn Baldur Þóra Björk Smith Skoðun Er soja að eyðileggja íslenska karlmennsku? Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir Skoðun Er forsetaframbjóðendum umhugað um dýravernd? Árni Stefán Árnason Skoðun Er fyrirmyndarríkið Ísland í ruslflokki í sorpmálum? Sigurður Páll Jónsson Skoðun Skoðun Skoðun Í átt að velsæld á nokkrum mínútum Olga Björt Þórðardóttir skrifar Skoðun Er fyrirmyndarríkið Ísland í ruslflokki í sorpmálum? Sigurður Páll Jónsson skrifar Skoðun Takk fyrir vettlingana! Hópur foreldra leikskólabarna í Reykjavík skrifar Skoðun Hvað varð um samveruna? Hildur Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Listir og velferð Kristín Valsdóttir skrifar Skoðun Er forsetaframbjóðendum umhugað um dýravernd? Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Þegar þú vilt miklu meira bákn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Óbærileg léttúð VG Jakob Frímann Magnússon skrifar Skoðun Að hafa áhrif á nærumhverfi sitt Guðbrandur Einarsson skrifar Skoðun Framtíð innri markaðarins Gunnar Bragi Sveinsson skrifar Skoðun Satt og logið Bryndís Schram skrifar Skoðun Alþjóðlegi leiðsöguhundadagurinn Sigþór U. Hallfreðsson skrifar Skoðun Framsókn leggst ekki í duftið Guðmundur Birkir Þorkelsson skrifar Skoðun Að dreyma um alheim góðvildar Valerio Gargiulo skrifar Skoðun Að bjarga sex lífum á mínútu í hálfa öld Birna Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Þegar þú ert báknið Gabríel Ingimarsson skrifar Skoðun Svik við þjóðina Alfreð Sturla Böðvarsson skrifar Skoðun Innivist er mikilvægasti þátturinn við hönnun íbúða! Ásta Logadóttir skrifar Skoðun Brautryðjandinn Baldur Þóra Björk Smith skrifar Skoðun Katrín og Gunnar? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Ótímabundin leyfi, ótímabundið náttúruníð Elvar Örn Friðriksson skrifar Skoðun Er soja að eyðileggja íslenska karlmennsku? Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir skrifar Skoðun Er stóraukin lýðræðisþátttaka ekki verðlaunaefni? Einar Freyr Elínarson skrifar Skoðun Árangur gegn verðbólgu Þórdís Kolbrún R. Gylfadóttir skrifar Skoðun Saman gegn ríkisofbeldi Vilhjálmur Yngvi Hjálmarsson,Örlygur Steinar Arnaldsson,Sigurhjörtur Pálmason,Simon Valentin Hirt,Kristbjörg Arna E. Þorvaldsdóttir,Ari Logn,Margrét Rut Eddudóttir skrifar Skoðun Hvar er híbýlaauður? Anna María Bogadóttir skrifar Skoðun Áhugaverðir tímar kalla á áhugaverðan forseta Cody Alexander Skahan skrifar Skoðun Biskup í tengslum Guðrún Karls Helgudóttir skrifar Skoðun Guðrún biskup – til heilla fyrir okkur öll! Arndís Steinþórsdóttir,Glóey Helgudótir Finnsdóttir skrifar Skoðun Dýravelferðarmartröð af áður óþekktri stærð Benedikta Guðrún Svavarsdóttir skrifar Sjá meira
Síðastliðin 11 ár hef ég starfað í Lúxemborg og búið við ýmiskonar framandi forréttindi svosem efnahagslegan stöðugleika og fyrirsjáanleika. Vegna stríðsátakanna í Úkraínu hefur verðbólga og hækkandi orkuverð þó ógnað stöðugleikanum hér eins og víðast annarsstaðar og aðeins komið við budduna hjá Lúxemborgurum. Því settust menn niður í rólegheitunum í fyrravor og ræddu hvernig kaupmátturinn yrði tryggður. Ríkisstjórnin, hagsmunasamtök atvinnulífsins og stéttarfélögin (svonefnt “Tripartite”) funduðu í 7 klukkutíma og komust að eftirfarandi samkomulagi: 1. Verðtrygging launa (e. wage indexation) virkjaðist og allir launþegar og lífeyrisþegar í landinu fengu fleiri evrur í umslagið sem nam verðbólgunni. – Já þetta er samskonar verðtrygging launa og Vilhjálmur heitinn Gylfason barðist fyrir á sínum tíma og hefur komið í veg fyrir að nokkur hafi séð ástæðu til að boða til verkfalls í Lúxemborg síðan 1973 þegar stáliðnaðarmenn ArcellorMittal fóru síðast í verkfall með þeim afleiðingum að áðurnefnt “Tripartite” skrifaði undir samfélagssáttmála sem innihélt verðtryggingu launa. Í rétt 50 ár hefur enginn séð ástæðu til að boða til verkfalls í Lúxemborg. 2. Álögur á bensín, dísel og hitunarolíu voru lækkaðar um 7,5 cent (um 12 krónur) á líterinn. 3. Þak var sett á orkuverð til heimila og fyrirtækja. 4. Virðisaukaskattur var lækkaður niður í 16% (hæsta þrep). 5. Húsaleigusamningar voru frystir út árið og allar hækkanir bannaðar. Ströng lög gilda um húsaleigufélög í líkingu við ALMA og GAMMA. 6. Sértækur skattaafsláttur fyrir tekjulægstu hópana að andivirði hálfs milljarðs evra (70 milljarða króna). Ekkert rifrildi, vesen og leiðindi...bara gengið frá málunum “hviss, hvass, búmm” og allir sáttir. Engin verkföll nauðsynleg. Enginn hópur mismunandi stéttarfélaga að keppast innbyrðis og gegn hagsmunum hvers annars. Og enginn Halldór Benjamín Þorbergsson í köflóttri skyrtu að grenja í Sjónvarpinu fyrir hönd Samtaka Atvinnulífsins og FLokkseigendafélagsins. Ennfremur enginn ríkissáttasemjari að ganga erinda forsætisráðherra og félags- og vinnumarkaðsráðherra í herferð gegn kjarabótum láglaunahópa sem algerar siðlausar undirlægjur auðvaldsins. Nú er verðbólgan í Lúxemborg reyndar komin niður í 4,8% en þið hangið enn í 11% og verkföll yfirvofandi. Það má segja ýmislegt um bankasýsluna í Lúxemborg en af einhverri ástæðu dettur þeim ekki til hugar að selja ríkisbankana sína sem skila miklum arði í ríkissjóð, halda uppi öflugasta velferðarkerfi í Evrópu og eiga helstu mikilvægustu innviðina í landinu – þar á meðal ríkisflugfélögin tvö sem sömuleiðis mala gull – annað í farþegaflugi og hitt í fraktflugi. Annað þessara ríkisflugfélaga, sem var raunar stofnað af framsæknum íslenskum útrásarvíkingum fyrir rúmum 50 árum síðan en er nú sem betur fer í eigu heimamanna, skilaði hagnaði uppá 640 milljónir evra (90 milljarða króna) árið 2020 og tvöfaldaði þá upphæð árið 2021 í 1.3 milljarð Evra eftir skatt. Í samanburði var uppgefinn hagnaður Samherja einungis 53 milljónir evra og Icelandair (og lífeyrissjóðirnir ykkar) töpuðu 105 milljónum dollurum. Þrátt fyrir að í Lúxemborg séu starfrækt útibú 147 bankastofnanna eru einungis um 10 þeirra sem sinna þjónustu við almenning á meðan restin eru aðallega alþjóðlegir fjárfestingasjóðir. Um tíma mátti finna hér útibú þriggja íslenskra banka sem var stjórnað af amatörum og glæpamönnum sem stálu sparifé þúsunda evrópubúa með þeim afleiðingum að nöfnin Landsbanki, Glitnir og Kaupthing eru enn alræmd í Lúxemborg og drógu nafn Íslands niður í svaðið. Þrír stærstu bankarnir sem sinna einstaklingsþjónustu eru allir að hluta eða fullu í eigu ríkisins. Banque Générale due Luxembourg (BGL BNP Paribas), Banque Internationale de Luxembourg (BIL) og svo Sparisjóðurinn sem ég versla við Banque et Caisse d’Épargne de l’État (Spueerkees) sem hefur verið í eigu ríkisins frá stofnun árið 1852. Deutsche Bank og ING koma svo í fjórða og fimmta sæti. Einhverra hluta vegna þykir fjármálaráðherrum í sumum löndum (nefnum engin nöfn) það vera galin hugmynd að arður fjármálastofnanna renni í ríkissjóð og skynsamlegra sé að útvaldir nafnlausir einstaklingar (sem fjármálaráðherra segist raunar ekki hafa nákvæmar upplýsingar um hverjir séu!) taki „ábyrgð“ á peningum landsmanna og beini arðinum á rétta staði. Víða væri svona fjármálaráðherrum stungið beint í steininn fyrir rán og landráð...en sumsstaðar þykir fólki þetta bara eðlilegt. Við höfum auðvitað ólíka skattstofna til að leika okkur með en mér sýnist að þið þurfið að auka tekjurnar einhvernveginn ef þið viljið bæta lífskjör og standa undir nafnbótinni “velferðarsamfélag”. Bara ef þið ættuð nú einhverja auðlind… og væruð ekki með arðræningja í vasa ólígarka við stjórnvölinn. Ég vona að einhvern daginn vakni upp kynslóð íslendinga sem sættir sig ekki við allt ruglið, vanhæfnina, spillinguna og lygina sem henni er boðið uppá og Vilmundur heitinn Gylfason gafst upp á eftir hetjulega baráttu. Ísland gæti sannarlega orðið „land tækifæranna“... en ekki svo lengi sem pöpullinn heldur áfram í meðvirkni sinni og undirlægjuhætti að það sé „bara best að kjósa framsóknarsjallaíhaldið“ og að það geti „skapað tóm vandræði að spyrja þjóðina um ESB“ og upptöku Evru. Mér verður samt hugsað til ykkar þegar ég opna launaumslagið mitt um næstu mánaðarmót þegar blessuð verðtryggingin virkjast aftur og hækkar laun allra launþega og lífeyrisþega í stórhertogadæminu um sömu prósentutölu og ég þakka fyrir að búa í velferðarsamfélagi sem stendur undir nafni. Höfundur er flugvélaverkfræðingur.
Skoðun Er soja að eyðileggja íslenska karlmennsku? Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir skrifar
Skoðun Saman gegn ríkisofbeldi Vilhjálmur Yngvi Hjálmarsson,Örlygur Steinar Arnaldsson,Sigurhjörtur Pálmason,Simon Valentin Hirt,Kristbjörg Arna E. Þorvaldsdóttir,Ari Logn,Margrét Rut Eddudóttir skrifar
Skoðun Guðrún biskup – til heilla fyrir okkur öll! Arndís Steinþórsdóttir,Glóey Helgudótir Finnsdóttir skrifar