Tvö frumvörp um áfengi hafa verið lögð fram á Alþingi á þeirri rúmu viku sem liðin er frá þingsetningu. Hvorugt þeirra fjallar um aukið frelsi í smásölu áfengis en hatrömm umræða um brennivín í búðir hefur verið fastur liður á Alþingi í áraraðir. Hefur ágreiningur um málið oft valdið töfum á afgreiðslu annarra mála.

Nú kann hins vegar að hafa áhrif fyrirhugað frumvarp dómsmálaráðherra um heimild til sölu á eigin framleiðslu og heimild til áfengiskaupa í netverslun, sem kynnt er í þingmálaskrá ríkisstjórnarinnar.

„Í ráðuneytinu er vinna í gangi um að leyfa netverslun með áfengi, en hér á landi er hægt að kaupa áfengi frá öðrum löndum en ekki frá íslenskum aðilum,“ segir Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir dómsmálaráðherra, aðspurð um efni hins boðaða frumvarps. Hún vísar til tillögu að tilskipun ESB sem liggur fyrir þinginu um að þeir sem stundi netverslun á EES-svæðinu megi ekki mismuna viðskiptavinum á grundvelli þjóðernis heldur beri að selja vörur til allra landa óháð búsetu viðskiptavina. „Augljóslega er tilskipunin almennt hagsmunamál fyrir íslenska neytendur sökum fjarlægðar frá meginlandi Evrópu,“ segir Áslaug. Samkvæmt þingmálaskránni er ráðgert að frumvarpið verði lagt fram á vorþingi.

Meðal frumflytjenda málsins á undanförnum árum eru Sigurður Kári Kristjánsson, Vilhjálmur Árnason og Teitur Björn Kárason. Á síðasta þingi brá hins vegar svo við að Þorsteinn Víglundsson, þingmaður Viðreisnar, varð fyrstur til að leggja málið fram. Kann þar að hafa áhrif að Pawel Bartoszek, fyrrverandi þingmaður flokksins, fór fyrir mikilli vinnu um málið á vettvangi allsherjar- og menntamálanefndar á síðasta kjörtímabili, en hann var einnig virkur í starfi ungra Sjálfstæðismanna áður en hann tók þátt í stofnun Viðreisnar.

„Ég tel eðlilegt að við gefum nýjum dómsmálaráðherra færi á að setja málið á dagskrá ríkisstjórnar enda ekkert launungarmál að hún hefur stutt þau frumvörp sem komið hafa fram á síðustu þingum,“ segir Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir, formaður Viðreisnar. Hún segir að flokkurinn muni að sjálfsögðu styðja þau mál sem fram kunni að koma um efnið og eru í frelsisátt.

Vilhjálmur Árnason, þingmaður Sjálfstæðisflokksins, tók í svipaðan streng og sagði ákveðið skref stigið með boðuðu frumvarpi ráðherra í þingmálaskrá.

Enn á eftir að koma í ljós hvort fyrirhugað frumvarp nýs dómsmálaráðherra hlýtur náð í ríkisstjórn en þar situr einn helsti andstæðingur frjálsrar smásöluverslunar með áfengi, Svandís Svavarsdóttir heilbrigðisráðherra.

Þau þingmannafrumvörp um áfengismál sem þegar hafa verið lögð fram lúta annars vegar að afnámi banns við framleiðslu áfengis til einkaneyslu með gerjun en það eru Píratar sem leggja það fram. Hins vegar leggja þrír þingmenn stjórnarflokkanna, Bryndís Haraldsdóttir, Ólafur Þór Gunnarsson og Willum Þór Þórsson, fram frumvarp sem mælir fyrir um aðkomu sveitarfélaga að staðarvali nýrra áfengisverslana.

Í greinargerð með því segir að Áfengis- og tóbaksverslun ríkisins hafi fullt frelsi um staðarval án skyldu til samráðs við handhafa skipulagsvaldsins. Garðabær hafi til dæmis kvartað yfir því að „ÁTVR hafi einhliða lokað verslun sinni í miðbæ Garðabæjar og hafi svo nokkrum árum síðar opnað nýja verslun í Kauptúni en ekki í miðbæ Garðabæjar þrátt fyrir skýrar óskir sveitarfélagsins þar um.“