Segir stjórnvöld brjóta gegn alþjóðasamþykktum með því að hafa ekki aðgerðaáætlun gegn mansali Berghildur Erla Bernharðsdóttir skrifar 3. október 2018 11:53 Drífa Snædal, framkvæmdastjóri Starfsgreinasamband Íslands. Vísir/GVA Drífa Snædal framkvæmdastjóri Starfsgreinasambandsins segir að síðustu árin hafi borist mun fleiri tilkynningar um alvarleg brot gagnvart starfsfólki á vinnumarkaði en áður. Um sé að ræða mál eins og misnotkun á starfsfólki, launaþjófnaður og hreint og klárt þrælahald. Fjallað var um skelfilega stöðu erlends verkafólks í Kveiki á RÚV í gær. Ljót mál „Það eru að koma um mjög ljót mál og þeim hefur fjölgað eftir því sem uppgangurinn hefur verið meiri. Flest mál koma upp í ferðaþjónustu og byggingariðnaði. Ég hef dæmi um að starfsfólk hefur verið sent úr landi eftir að hafa slasast í vinnu, fólk hefur verið beitt ofbeldi fyrir að hafa gert athugasemdir við vinnuveitanda, menn hafa óafvitandi verið gerðir ábyrgir fyrir skuldsetningu fyrirtækis sem þeir starfa fyrir, fólk býr í óviðeigandi húsnæði og alls kyns greiðslur eru teknar af því. Menn virðast hafa endalaust hugmyndarflug þegar kemur að því að misnota mannafl. Þolendur eru oft í erfiðri stöðu þegar þeir reyna að leita réttar síns, eru hræddir um að vera vísað úr landi eða missa vinnuna ,“ segir Drífa. Hún segir algengast að þessi mál komi upp hjá fólki sem kemur frá Austur- Evrópu og þá sé mjög stór hluti frá Rúmeníu. „Ýmsum blekkingum er beitt til að fá fólk til landsins og því lofað gulli og grænum skógum en svo stenst ekkert af því sem lofað er. Það eru líka dæmi um að fólk viti í hvaða aðstæður það er að fara en þá eru þær þannig að við teljum um brot að ræða en það er óverjandi að greiða fólki undir lágmarkslaunum. Við verjum allan vinnumarkaðinn,“ segir hún.Erlendir verkamenn hér á landi starfa flestir í byggingariðnaði. Myndin tengist fréttinni ekki beint.Vísir/VilhelmStjórnvöld geta verið ábyrg fyrir þrælahaldi Drífa segir að dæmi séu um að stjórnvöld og opinber fyrirtæki séu ábyrg fyrir brotum á starfsfólki á þennan hátt. „Það er ekki nógu mikið eftirlit á opinberum innkaupum og útboðum. Stofnanir taka oftast lægsta tilboði en kanna gjarnan ekki nægilega hvað býr að baki. Verktakafyrirtæki geta þannig verið að þrýsta launum niður fyrir lágmarkstaxta til að fá verk á vegum hins opinbera. En á endanum er það verkkaupin sem ætti að bera ábyrgð á því hvernig komið er fram við starfsfólk. Þannig geta stjórnvöld í raun verið ábyrg fyrir þrælahaldi á vinnumarkaði,“ segir hún.Engin aðgerðaráætlun Starfsgreinasambandið hefur staðið fyrir vitundarvakningu um þessi mál á undanförnum árum að sögn Drífu. Þá hefur verið lögð áhersla á að eftirlitsaðilar á vegum aðildarfélaga sambandsins séu meðvitaðir um brot gegn starfsfólki. „Þetta getur hafa haft þau áhrif að málum hefur fjölgað svo mikið á okkar borði. Þetta er eins og með dópið ef ekki er leitað af því þá finnst það ekki. Við höfum beint því til stjórnvalda að mikilvægt sé að fá aðgerðaráætlun gegn mansali og að eftirlitsstofnanir vinni saman að því að sporna gegn því. Það þarf betri yfirsýn yfir hver á að gera hvað og hvaða heimildir eftirlitsstofnanir hafa. Staðan hefur verið þannig að engin hefur borið ábyrgð á því hér á landi að skilgreina hvað þrælahald er,“ segir hún. „Dómsmálaráðuneytið ber ábyrgð á að gera aðgerðaráætlun gegn mansali og þrátt fyrir háværar kröfur frá verkalýðshreyfingunni, lögreglunni, félagsmálayfirvöldum og fleirum hefur ekkert gerst þar í mörg ár. Þetta er brot alþjóðasamþykktum og okkur til mikillar skammar. Það virðist skorta pólitískan vilja, segir Drífa. Drífa segir að eftir þrýsting frá Starfsgreinasambandinu hafi félagsmálaráðherra ákveðið að skipa starfshóp eftirlitsaðila sem á að rannsaka eftirlit með þessum málum og sameina krafta þeirra sem sinna því. Það sé hins vegar ekki ljóst hvenær eitthvað komi frá þeim hópi eða hann hefur störf. Tengdar fréttir Hafa lokað fimm húsum hvar erlent verkafólk bjó Þáttur Kveiks um þrælahald á Íslandi hefur kallað fram mikil viðbrögð. 3. október 2018 11:22 Mest lesið Fólk veltir fyrir sér hvort Áslaug Arna hafi verið slompuð í ræðustól Innlent Maðurinn kominn í leitirnar Innlent Annar látinn eftir eldsvoðann á Hjarðarhaga Innlent Lagði Livio sem þarf að punga út 25 milljónum króna Innlent „Verkefnið bara heltekur okkur“ Innlent Skoða hvort eitthvað saknæmt hafi átt sér stað Innlent Fær þyngri dóm fyrir að nauðga konu, taka það upp og senda henni Innlent Fólki sé vel treystandi til að fá sér bjór á íþróttaviðburðum Innlent NEL tekur fyrir mál fjölskyldu Sigurðar Kristófers í júní Innlent Íslendingur í Bandaríkjunum: „Þetta er mjög óþægileg staða“ Erlent Fleiri fréttir Áfengi og íþróttaviðburðir geti átt samleið sé farið að lögum Bensínbrúsar inni í íbúðinni Fjögurra ára gömul hola heyrir brátt sögunni til Möguleg íkveikja til rannsóknar, snuðað á ræstingarfólki og flugnager Hafi verulega þýðingu hvort Dagbjört hafi haft ásetning til morðs „Verkefnið bara heltekur okkur“ Annar látinn eftir eldsvoðann á Hjarðarhaga Lagði Livio sem þarf að punga út 25 milljónum króna Stefna að opnun nýs hjúkrunarheimilis á Akureyri árið 2028 Framkvæmdir í tómri Árbæjarlaug ganga vel Fólk veltir fyrir sér hvort Áslaug Arna hafi verið slompuð í ræðustól Ný samræmd próf taki ekki yfir skólastarfið eins og þau gömlu Upptök eldsvoðans í rannsókn og nemar við Harvard áhyggjufullir Skoða hvort eitthvað saknæmt hafi átt sér stað Bein útsending: Að eldast á Íslandi Lítil hreyfing á fylgi stjórnmálaflokkanna Maðurinn kominn í leitirnar Verði bylting að geta fylgst með námsframvindu barna í rauntíma NEL tekur fyrir mál fjölskyldu Sigurðar Kristófers í júní Fólki sé vel treystandi til að fá sér bjór á íþróttaviðburðum Græddu á hjólinu í fyrra og vilja endurtaka leikinn Svona verður Sæbraut í stokki Súkkulaði sviðakjammar rjúka út á Selfossi Fær þyngri dóm fyrir að nauðga konu, taka það upp og senda henni Margt sem hægt sé að læra af Svíum í baráttunni gegn mansali Mál hættulegra fyrrverandi fanga endi alltaf eins Þjónusta hjálparsímans tryggð Mannskæður eldsvoði, garður ofan á Sæbraut og sviðakjammakaka Ákærður fyrir að ráðast á leigubílstjóra Grímur sjálfkjörinn í sæti Ingvars Sjá meira
Drífa Snædal framkvæmdastjóri Starfsgreinasambandsins segir að síðustu árin hafi borist mun fleiri tilkynningar um alvarleg brot gagnvart starfsfólki á vinnumarkaði en áður. Um sé að ræða mál eins og misnotkun á starfsfólki, launaþjófnaður og hreint og klárt þrælahald. Fjallað var um skelfilega stöðu erlends verkafólks í Kveiki á RÚV í gær. Ljót mál „Það eru að koma um mjög ljót mál og þeim hefur fjölgað eftir því sem uppgangurinn hefur verið meiri. Flest mál koma upp í ferðaþjónustu og byggingariðnaði. Ég hef dæmi um að starfsfólk hefur verið sent úr landi eftir að hafa slasast í vinnu, fólk hefur verið beitt ofbeldi fyrir að hafa gert athugasemdir við vinnuveitanda, menn hafa óafvitandi verið gerðir ábyrgir fyrir skuldsetningu fyrirtækis sem þeir starfa fyrir, fólk býr í óviðeigandi húsnæði og alls kyns greiðslur eru teknar af því. Menn virðast hafa endalaust hugmyndarflug þegar kemur að því að misnota mannafl. Þolendur eru oft í erfiðri stöðu þegar þeir reyna að leita réttar síns, eru hræddir um að vera vísað úr landi eða missa vinnuna ,“ segir Drífa. Hún segir algengast að þessi mál komi upp hjá fólki sem kemur frá Austur- Evrópu og þá sé mjög stór hluti frá Rúmeníu. „Ýmsum blekkingum er beitt til að fá fólk til landsins og því lofað gulli og grænum skógum en svo stenst ekkert af því sem lofað er. Það eru líka dæmi um að fólk viti í hvaða aðstæður það er að fara en þá eru þær þannig að við teljum um brot að ræða en það er óverjandi að greiða fólki undir lágmarkslaunum. Við verjum allan vinnumarkaðinn,“ segir hún.Erlendir verkamenn hér á landi starfa flestir í byggingariðnaði. Myndin tengist fréttinni ekki beint.Vísir/VilhelmStjórnvöld geta verið ábyrg fyrir þrælahaldi Drífa segir að dæmi séu um að stjórnvöld og opinber fyrirtæki séu ábyrg fyrir brotum á starfsfólki á þennan hátt. „Það er ekki nógu mikið eftirlit á opinberum innkaupum og útboðum. Stofnanir taka oftast lægsta tilboði en kanna gjarnan ekki nægilega hvað býr að baki. Verktakafyrirtæki geta þannig verið að þrýsta launum niður fyrir lágmarkstaxta til að fá verk á vegum hins opinbera. En á endanum er það verkkaupin sem ætti að bera ábyrgð á því hvernig komið er fram við starfsfólk. Þannig geta stjórnvöld í raun verið ábyrg fyrir þrælahaldi á vinnumarkaði,“ segir hún.Engin aðgerðaráætlun Starfsgreinasambandið hefur staðið fyrir vitundarvakningu um þessi mál á undanförnum árum að sögn Drífu. Þá hefur verið lögð áhersla á að eftirlitsaðilar á vegum aðildarfélaga sambandsins séu meðvitaðir um brot gegn starfsfólki. „Þetta getur hafa haft þau áhrif að málum hefur fjölgað svo mikið á okkar borði. Þetta er eins og með dópið ef ekki er leitað af því þá finnst það ekki. Við höfum beint því til stjórnvalda að mikilvægt sé að fá aðgerðaráætlun gegn mansali og að eftirlitsstofnanir vinni saman að því að sporna gegn því. Það þarf betri yfirsýn yfir hver á að gera hvað og hvaða heimildir eftirlitsstofnanir hafa. Staðan hefur verið þannig að engin hefur borið ábyrgð á því hér á landi að skilgreina hvað þrælahald er,“ segir hún. „Dómsmálaráðuneytið ber ábyrgð á að gera aðgerðaráætlun gegn mansali og þrátt fyrir háværar kröfur frá verkalýðshreyfingunni, lögreglunni, félagsmálayfirvöldum og fleirum hefur ekkert gerst þar í mörg ár. Þetta er brot alþjóðasamþykktum og okkur til mikillar skammar. Það virðist skorta pólitískan vilja, segir Drífa. Drífa segir að eftir þrýsting frá Starfsgreinasambandinu hafi félagsmálaráðherra ákveðið að skipa starfshóp eftirlitsaðila sem á að rannsaka eftirlit með þessum málum og sameina krafta þeirra sem sinna því. Það sé hins vegar ekki ljóst hvenær eitthvað komi frá þeim hópi eða hann hefur störf.
Tengdar fréttir Hafa lokað fimm húsum hvar erlent verkafólk bjó Þáttur Kveiks um þrælahald á Íslandi hefur kallað fram mikil viðbrögð. 3. október 2018 11:22 Mest lesið Fólk veltir fyrir sér hvort Áslaug Arna hafi verið slompuð í ræðustól Innlent Maðurinn kominn í leitirnar Innlent Annar látinn eftir eldsvoðann á Hjarðarhaga Innlent Lagði Livio sem þarf að punga út 25 milljónum króna Innlent „Verkefnið bara heltekur okkur“ Innlent Skoða hvort eitthvað saknæmt hafi átt sér stað Innlent Fær þyngri dóm fyrir að nauðga konu, taka það upp og senda henni Innlent Fólki sé vel treystandi til að fá sér bjór á íþróttaviðburðum Innlent NEL tekur fyrir mál fjölskyldu Sigurðar Kristófers í júní Innlent Íslendingur í Bandaríkjunum: „Þetta er mjög óþægileg staða“ Erlent Fleiri fréttir Áfengi og íþróttaviðburðir geti átt samleið sé farið að lögum Bensínbrúsar inni í íbúðinni Fjögurra ára gömul hola heyrir brátt sögunni til Möguleg íkveikja til rannsóknar, snuðað á ræstingarfólki og flugnager Hafi verulega þýðingu hvort Dagbjört hafi haft ásetning til morðs „Verkefnið bara heltekur okkur“ Annar látinn eftir eldsvoðann á Hjarðarhaga Lagði Livio sem þarf að punga út 25 milljónum króna Stefna að opnun nýs hjúkrunarheimilis á Akureyri árið 2028 Framkvæmdir í tómri Árbæjarlaug ganga vel Fólk veltir fyrir sér hvort Áslaug Arna hafi verið slompuð í ræðustól Ný samræmd próf taki ekki yfir skólastarfið eins og þau gömlu Upptök eldsvoðans í rannsókn og nemar við Harvard áhyggjufullir Skoða hvort eitthvað saknæmt hafi átt sér stað Bein útsending: Að eldast á Íslandi Lítil hreyfing á fylgi stjórnmálaflokkanna Maðurinn kominn í leitirnar Verði bylting að geta fylgst með námsframvindu barna í rauntíma NEL tekur fyrir mál fjölskyldu Sigurðar Kristófers í júní Fólki sé vel treystandi til að fá sér bjór á íþróttaviðburðum Græddu á hjólinu í fyrra og vilja endurtaka leikinn Svona verður Sæbraut í stokki Súkkulaði sviðakjammar rjúka út á Selfossi Fær þyngri dóm fyrir að nauðga konu, taka það upp og senda henni Margt sem hægt sé að læra af Svíum í baráttunni gegn mansali Mál hættulegra fyrrverandi fanga endi alltaf eins Þjónusta hjálparsímans tryggð Mannskæður eldsvoði, garður ofan á Sæbraut og sviðakjammakaka Ákærður fyrir að ráðast á leigubílstjóra Grímur sjálfkjörinn í sæti Ingvars Sjá meira
Hafa lokað fimm húsum hvar erlent verkafólk bjó Þáttur Kveiks um þrælahald á Íslandi hefur kallað fram mikil viðbrögð. 3. október 2018 11:22