Sjötíu ár í dag frá björgunarafrekinu við Látrabjarg Kristján Már Unnarsson skrifar 13. desember 2017 20:15 Björgun skipbrotsmanna togarans Sargon, sem strandaði undir Hafnarmúla við Örlygshöfn 1. desember 1948, var notuð í heimildarmyndinni um björgunarafrekið við Látrabjarg ári áður. Mynd/Óskar Gíslason. Það er af mörgum talið frækilegasta björgunarafrek Íslandssögunnar, þegar tólf sjómönnum var bjargað úr breskum togara sem strandað hafði undir Látrabjargi. Það var nákvæmlega í dag fyrir sjötíu árum sem björgunarmönnum tókst að ná mönnunum í land en fyrir afrekið sæmdi Georg sjötti Bretakonungur þá æðsta heiðursmerki Breta. Atburðurinn var rifjaður upp í fréttum Stöðvar 2. Heimildarmynd Óskars Gíslasonar varðveitir söguna um björgunarafrekið. Það er þó ekki strand togarans Dhoon þann 12. desember árið 1947 sem sést á myndunum heldur vildi svo til að annar breskur togari, Sargon, strandaði við Örlygshöfn í Patreksfirði ári síðar þegar Óskar var að taka upp myndina. Í báðum tilvikum var línu skotið út í togarann og skipbrotsmenn svo dregnir í land í björgunarstól en aðstæður voru hrikalegar í fjörunni undir Látrabjargi. Þrír skipverjar fórust en tólf tókst að bjarga um þrjátíu klukkustundum eftir strandið. Björgunarmenn komu úr sveitunum í kring; frá Hvallátrum, Hænuvík, Breiðavík, Kollsvík og Keflavík. Mesta afrekið var ekki síst að komast á strandstaðinn undir bjarginu og síðan að ná skipbrotsmönnum upp níutíu metra háa þverhnípta hamrana og upp á sjálft bjargið. Loks þurfti að koma köldum sjómönnunum til byggða í hlý hús.Þessi skýringarmynd Gísla Más Gíslasonar prófessors af Látrabjargi lýsir aðstæðum á strandstað.Mynd/Gísli Már Gíslason.Fyrir björgunina voru 24 Íslendingar, þar á meðal þrjár konur, sæmdir margskyns heiðursmerkjum, þar af sæmdi Bretakonungur fimm Íslendinga æðsta heiðursmerki Breta fyrir björgun úr sjávarháska, þá Andrés Karlsson, Bjarna Sigurbjörnsson, Daníel Eggertsson, Hafliða Halldórsson og Þórð Jónsson. Hér má sjá frétt Stöðvar 2 með mögnuðum myndum Óskars Gíslasonar, sem Kvikmyndasafn Íslands varðveitir: Mest lesið Rannsaka hvort maðurinn hafi haft samræði við ungan drenginn Innlent Lofuðu Trump í Norður-Kóreustíl Erlent Sauð upp úr hjá förðunarmeistara og fegurðardrottningu Innlent Karlmaður á fertugsaldri fannst látinn í Hafnarfirði Innlent Íslendingur grunaður um morð í Svíþjóð Erlent Stefán Einar greiðir fyrir umdeilda boli Innlent Kourani sótti um náðun af heilbrigðisástæðum Innlent Rússneskum herþotum flogið inn í lofthelgi Eistlands Erlent Lýsa yfir fullum stuðningi við stjórnendur Sólheima Innlent Bandaríkin beittu neitunarvaldinu gegn kröfu um vopnahlé Erlent Fleiri fréttir Leiðinlegt að óprúttnir aðilar skemmi fyrir heyrnarlausum Gervigreindarvélmenni mætt til starfa til að flokka rusl Segir lítið til í orðum ráðherra Gengur laus grunaður um barnaníð og meintar rangfærslur ráðherra Alvarlega slasaður eftir vélsleðaslys á Langjökli Stefán Einar greiðir fyrir umdeilda boli Breytingar á framhaldsskólastigi: „Við erum að reyna átta okkur á þessu“ Rannsaka hvort maðurinn hafi haft samræði við ungan drenginn Karlmaður á fertugsaldri fannst látinn í Hafnarfirði Lýsa yfir fullum stuðningi við stjórnendur Sólheima Vill að „guð“ taki á þeim sem vilja ekki fækka sveitarstjórnarmönnum Býður Sólveigu á fundinn og kannast ekkert við Virðingu Töldu ekki skilyrði fyrir varðhaldi yfir grunuðum barnaníðingi Kjarasamningur í höfn og atkvæðagreiðslu um verkfall aflýst Fara yfir gögnin en úttekt Viðskiptaráðs sé „skoðun hagsmunaaðila“ Sauð upp úr hjá förðunarmeistara og fegurðardrottningu Hvetja ráðherra til að mæta ekki á fund veitingamanna Bátar sviptir haffærisskírteini og Kourani sækir um náðun Lögreglan leitar manns Á annað hundrað báta óhaffærir vegna ófullnægjandi skoðunar Kourani sótti um náðun af heilbrigðisástæðum Efnisneysla á Íslandi dregst saman en nemur yfir sextán tonnum á mann Um tvö hundruð á ári á gjörgæslu vegna lífshættulegrar sýkingar „Það er erfitt að berjast fyrir eigin réttindum þegar maður er veikur“ Fór inn á heimili, klæddi sig úr fötunum og sofnaði í stól 3,9 stiga skjálfti í Bárðarbungu Raunvirði íbúða lækkar á ný Mótmælir breyttu fyrirkomulagi í nemendaráðskosningum Grunaður um að fara inn á heimili fjölskyldu og brjóta þar á barni Ók á vegavinnumann og flúði vettvang Sjá meira
Það er af mörgum talið frækilegasta björgunarafrek Íslandssögunnar, þegar tólf sjómönnum var bjargað úr breskum togara sem strandað hafði undir Látrabjargi. Það var nákvæmlega í dag fyrir sjötíu árum sem björgunarmönnum tókst að ná mönnunum í land en fyrir afrekið sæmdi Georg sjötti Bretakonungur þá æðsta heiðursmerki Breta. Atburðurinn var rifjaður upp í fréttum Stöðvar 2. Heimildarmynd Óskars Gíslasonar varðveitir söguna um björgunarafrekið. Það er þó ekki strand togarans Dhoon þann 12. desember árið 1947 sem sést á myndunum heldur vildi svo til að annar breskur togari, Sargon, strandaði við Örlygshöfn í Patreksfirði ári síðar þegar Óskar var að taka upp myndina. Í báðum tilvikum var línu skotið út í togarann og skipbrotsmenn svo dregnir í land í björgunarstól en aðstæður voru hrikalegar í fjörunni undir Látrabjargi. Þrír skipverjar fórust en tólf tókst að bjarga um þrjátíu klukkustundum eftir strandið. Björgunarmenn komu úr sveitunum í kring; frá Hvallátrum, Hænuvík, Breiðavík, Kollsvík og Keflavík. Mesta afrekið var ekki síst að komast á strandstaðinn undir bjarginu og síðan að ná skipbrotsmönnum upp níutíu metra háa þverhnípta hamrana og upp á sjálft bjargið. Loks þurfti að koma köldum sjómönnunum til byggða í hlý hús.Þessi skýringarmynd Gísla Más Gíslasonar prófessors af Látrabjargi lýsir aðstæðum á strandstað.Mynd/Gísli Már Gíslason.Fyrir björgunina voru 24 Íslendingar, þar á meðal þrjár konur, sæmdir margskyns heiðursmerkjum, þar af sæmdi Bretakonungur fimm Íslendinga æðsta heiðursmerki Breta fyrir björgun úr sjávarháska, þá Andrés Karlsson, Bjarna Sigurbjörnsson, Daníel Eggertsson, Hafliða Halldórsson og Þórð Jónsson. Hér má sjá frétt Stöðvar 2 með mögnuðum myndum Óskars Gíslasonar, sem Kvikmyndasafn Íslands varðveitir:
Mest lesið Rannsaka hvort maðurinn hafi haft samræði við ungan drenginn Innlent Lofuðu Trump í Norður-Kóreustíl Erlent Sauð upp úr hjá förðunarmeistara og fegurðardrottningu Innlent Karlmaður á fertugsaldri fannst látinn í Hafnarfirði Innlent Íslendingur grunaður um morð í Svíþjóð Erlent Stefán Einar greiðir fyrir umdeilda boli Innlent Kourani sótti um náðun af heilbrigðisástæðum Innlent Rússneskum herþotum flogið inn í lofthelgi Eistlands Erlent Lýsa yfir fullum stuðningi við stjórnendur Sólheima Innlent Bandaríkin beittu neitunarvaldinu gegn kröfu um vopnahlé Erlent Fleiri fréttir Leiðinlegt að óprúttnir aðilar skemmi fyrir heyrnarlausum Gervigreindarvélmenni mætt til starfa til að flokka rusl Segir lítið til í orðum ráðherra Gengur laus grunaður um barnaníð og meintar rangfærslur ráðherra Alvarlega slasaður eftir vélsleðaslys á Langjökli Stefán Einar greiðir fyrir umdeilda boli Breytingar á framhaldsskólastigi: „Við erum að reyna átta okkur á þessu“ Rannsaka hvort maðurinn hafi haft samræði við ungan drenginn Karlmaður á fertugsaldri fannst látinn í Hafnarfirði Lýsa yfir fullum stuðningi við stjórnendur Sólheima Vill að „guð“ taki á þeim sem vilja ekki fækka sveitarstjórnarmönnum Býður Sólveigu á fundinn og kannast ekkert við Virðingu Töldu ekki skilyrði fyrir varðhaldi yfir grunuðum barnaníðingi Kjarasamningur í höfn og atkvæðagreiðslu um verkfall aflýst Fara yfir gögnin en úttekt Viðskiptaráðs sé „skoðun hagsmunaaðila“ Sauð upp úr hjá förðunarmeistara og fegurðardrottningu Hvetja ráðherra til að mæta ekki á fund veitingamanna Bátar sviptir haffærisskírteini og Kourani sækir um náðun Lögreglan leitar manns Á annað hundrað báta óhaffærir vegna ófullnægjandi skoðunar Kourani sótti um náðun af heilbrigðisástæðum Efnisneysla á Íslandi dregst saman en nemur yfir sextán tonnum á mann Um tvö hundruð á ári á gjörgæslu vegna lífshættulegrar sýkingar „Það er erfitt að berjast fyrir eigin réttindum þegar maður er veikur“ Fór inn á heimili, klæddi sig úr fötunum og sofnaði í stól 3,9 stiga skjálfti í Bárðarbungu Raunvirði íbúða lækkar á ný Mótmælir breyttu fyrirkomulagi í nemendaráðskosningum Grunaður um að fara inn á heimili fjölskyldu og brjóta þar á barni Ók á vegavinnumann og flúði vettvang Sjá meira