Sjötíu ár í dag frá björgunarafrekinu við Látrabjarg Kristján Már Unnarsson skrifar 13. desember 2017 20:15 Björgun skipbrotsmanna togarans Sargon, sem strandaði undir Hafnarmúla við Örlygshöfn 1. desember 1948, var notuð í heimildarmyndinni um björgunarafrekið við Látrabjarg ári áður. Mynd/Óskar Gíslason. Það er af mörgum talið frækilegasta björgunarafrek Íslandssögunnar, þegar tólf sjómönnum var bjargað úr breskum togara sem strandað hafði undir Látrabjargi. Það var nákvæmlega í dag fyrir sjötíu árum sem björgunarmönnum tókst að ná mönnunum í land en fyrir afrekið sæmdi Georg sjötti Bretakonungur þá æðsta heiðursmerki Breta. Atburðurinn var rifjaður upp í fréttum Stöðvar 2. Heimildarmynd Óskars Gíslasonar varðveitir söguna um björgunarafrekið. Það er þó ekki strand togarans Dhoon þann 12. desember árið 1947 sem sést á myndunum heldur vildi svo til að annar breskur togari, Sargon, strandaði við Örlygshöfn í Patreksfirði ári síðar þegar Óskar var að taka upp myndina. Í báðum tilvikum var línu skotið út í togarann og skipbrotsmenn svo dregnir í land í björgunarstól en aðstæður voru hrikalegar í fjörunni undir Látrabjargi. Þrír skipverjar fórust en tólf tókst að bjarga um þrjátíu klukkustundum eftir strandið. Björgunarmenn komu úr sveitunum í kring; frá Hvallátrum, Hænuvík, Breiðavík, Kollsvík og Keflavík. Mesta afrekið var ekki síst að komast á strandstaðinn undir bjarginu og síðan að ná skipbrotsmönnum upp níutíu metra háa þverhnípta hamrana og upp á sjálft bjargið. Loks þurfti að koma köldum sjómönnunum til byggða í hlý hús.Þessi skýringarmynd Gísla Más Gíslasonar prófessors af Látrabjargi lýsir aðstæðum á strandstað.Mynd/Gísli Már Gíslason.Fyrir björgunina voru 24 Íslendingar, þar á meðal þrjár konur, sæmdir margskyns heiðursmerkjum, þar af sæmdi Bretakonungur fimm Íslendinga æðsta heiðursmerki Breta fyrir björgun úr sjávarháska, þá Andrés Karlsson, Bjarna Sigurbjörnsson, Daníel Eggertsson, Hafliða Halldórsson og Þórð Jónsson. Hér má sjá frétt Stöðvar 2 með mögnuðum myndum Óskars Gíslasonar, sem Kvikmyndasafn Íslands varðveitir: Mest lesið Stillir viðtækið á alheimsdögunina Innlent „Massíf slysaslepping á vondu frumvarpi“ Innlent Verðhækkanir á döner-kebab eitt helsta áhyggjuefni Þjóðverja Erlent Beinagrindur og ástarsorg á Bessastöðum Innlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent „Tjónið af þessum slóðaskap hleypur á fleiri milljörðum“ Innlent Faðir mannsins sem lést á Litla-Hrauni krefst umbóta Innlent Ísraelsmenn í aðgerðum í Rafah og taka yfir landamærastöðina Erlent „Skítkastið var ógeðslegt“ Innlent Ný nálgun Samfylkingar í orkumálum konfekt í eyrum Jóns Innlent Fleiri fréttir SA og SFF skrifuðu undir langtímakjarasamning Agnes segir nýjan biskup taka við annarri kirkju en hún tók við Stýrivextir, Eurovision og biskupskjör „Skítkastið var ógeðslegt“ Fiskadauði í einni af mestu sjóbirtingsveiðiám landsins Valtýr ráðinn yfirlæknir Ný nálgun Samfylkingar í orkumálum konfekt í eyrum Jóns Vilja tryggja öryggi starfsfólks í vegavinnu „Massíf slysaslepping á vondu frumvarpi“ Stillir viðtækið á alheimsdögunina Þrír handteknir vegna vopnalagabrota og tveir vegna líkamsárásar Beinagrindur og ástarsorg á Bessastöðum Alþjóðanemar neyðist til að vinna svart á Íslandi „Tjónið af þessum slóðaskap hleypur á fleiri milljörðum“ Stóra stundin að renna upp: Bjartsýn en með báða fætur á jörðinni Sanngirnisbótafrumvarpið sé blekking Faðir mannsins sem lést á Litla-Hrauni krefst umbóta Kveikt í papparusli í Glæsibæ Flugfélögin grípa til ráðstafana vegna verkfallsaðgerða Skjálfti fannst vel á höfuðborgarsvæðinu Ákall frá föður látins fanga og beinagrindur á Bessastöðum Kveðst ekki svindla á neinum með happdrætti sínu Örlætisgjörningur ríkislögreglustjóra til tals á þinginu Brynjar hefur ekki orðið var við neina skrímsladeild í Valhöll Framkvæmdir muni ekki hafa marktæk áhrif á daglega starfsemi Segja varkárni ávallt hafa verið Haraldi efst í huga Bjóða farþegum að breyta ferðum vegna mögulegs verkfalls Grunaður um að valda konunni áverkum sem leiddu hana til dauða Byrja að sekta vegna nagladekkja þrettánda maí Ósáttur með tal eftirlitsmannsins í kaupfélaginu en sektin stendur Sjá meira
Það er af mörgum talið frækilegasta björgunarafrek Íslandssögunnar, þegar tólf sjómönnum var bjargað úr breskum togara sem strandað hafði undir Látrabjargi. Það var nákvæmlega í dag fyrir sjötíu árum sem björgunarmönnum tókst að ná mönnunum í land en fyrir afrekið sæmdi Georg sjötti Bretakonungur þá æðsta heiðursmerki Breta. Atburðurinn var rifjaður upp í fréttum Stöðvar 2. Heimildarmynd Óskars Gíslasonar varðveitir söguna um björgunarafrekið. Það er þó ekki strand togarans Dhoon þann 12. desember árið 1947 sem sést á myndunum heldur vildi svo til að annar breskur togari, Sargon, strandaði við Örlygshöfn í Patreksfirði ári síðar þegar Óskar var að taka upp myndina. Í báðum tilvikum var línu skotið út í togarann og skipbrotsmenn svo dregnir í land í björgunarstól en aðstæður voru hrikalegar í fjörunni undir Látrabjargi. Þrír skipverjar fórust en tólf tókst að bjarga um þrjátíu klukkustundum eftir strandið. Björgunarmenn komu úr sveitunum í kring; frá Hvallátrum, Hænuvík, Breiðavík, Kollsvík og Keflavík. Mesta afrekið var ekki síst að komast á strandstaðinn undir bjarginu og síðan að ná skipbrotsmönnum upp níutíu metra háa þverhnípta hamrana og upp á sjálft bjargið. Loks þurfti að koma köldum sjómönnunum til byggða í hlý hús.Þessi skýringarmynd Gísla Más Gíslasonar prófessors af Látrabjargi lýsir aðstæðum á strandstað.Mynd/Gísli Már Gíslason.Fyrir björgunina voru 24 Íslendingar, þar á meðal þrjár konur, sæmdir margskyns heiðursmerkjum, þar af sæmdi Bretakonungur fimm Íslendinga æðsta heiðursmerki Breta fyrir björgun úr sjávarháska, þá Andrés Karlsson, Bjarna Sigurbjörnsson, Daníel Eggertsson, Hafliða Halldórsson og Þórð Jónsson. Hér má sjá frétt Stöðvar 2 með mögnuðum myndum Óskars Gíslasonar, sem Kvikmyndasafn Íslands varðveitir:
Mest lesið Stillir viðtækið á alheimsdögunina Innlent „Massíf slysaslepping á vondu frumvarpi“ Innlent Verðhækkanir á döner-kebab eitt helsta áhyggjuefni Þjóðverja Erlent Beinagrindur og ástarsorg á Bessastöðum Innlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent „Tjónið af þessum slóðaskap hleypur á fleiri milljörðum“ Innlent Faðir mannsins sem lést á Litla-Hrauni krefst umbóta Innlent Ísraelsmenn í aðgerðum í Rafah og taka yfir landamærastöðina Erlent „Skítkastið var ógeðslegt“ Innlent Ný nálgun Samfylkingar í orkumálum konfekt í eyrum Jóns Innlent Fleiri fréttir SA og SFF skrifuðu undir langtímakjarasamning Agnes segir nýjan biskup taka við annarri kirkju en hún tók við Stýrivextir, Eurovision og biskupskjör „Skítkastið var ógeðslegt“ Fiskadauði í einni af mestu sjóbirtingsveiðiám landsins Valtýr ráðinn yfirlæknir Ný nálgun Samfylkingar í orkumálum konfekt í eyrum Jóns Vilja tryggja öryggi starfsfólks í vegavinnu „Massíf slysaslepping á vondu frumvarpi“ Stillir viðtækið á alheimsdögunina Þrír handteknir vegna vopnalagabrota og tveir vegna líkamsárásar Beinagrindur og ástarsorg á Bessastöðum Alþjóðanemar neyðist til að vinna svart á Íslandi „Tjónið af þessum slóðaskap hleypur á fleiri milljörðum“ Stóra stundin að renna upp: Bjartsýn en með báða fætur á jörðinni Sanngirnisbótafrumvarpið sé blekking Faðir mannsins sem lést á Litla-Hrauni krefst umbóta Kveikt í papparusli í Glæsibæ Flugfélögin grípa til ráðstafana vegna verkfallsaðgerða Skjálfti fannst vel á höfuðborgarsvæðinu Ákall frá föður látins fanga og beinagrindur á Bessastöðum Kveðst ekki svindla á neinum með happdrætti sínu Örlætisgjörningur ríkislögreglustjóra til tals á þinginu Brynjar hefur ekki orðið var við neina skrímsladeild í Valhöll Framkvæmdir muni ekki hafa marktæk áhrif á daglega starfsemi Segja varkárni ávallt hafa verið Haraldi efst í huga Bjóða farþegum að breyta ferðum vegna mögulegs verkfalls Grunaður um að valda konunni áverkum sem leiddu hana til dauða Byrja að sekta vegna nagladekkja þrettánda maí Ósáttur með tal eftirlitsmannsins í kaupfélaginu en sektin stendur Sjá meira