Vill að hluti námslána breytist í styrk svo fólk ljúki námi á réttum tíma Þorbjörn Þórðarson skrifar 6. desember 2017 18:45 Lilja Alfreðsdóttir menntamálaráðherra. Lilja Alfreðsdóttir menntamálaráðherra vill að hluti námslána breytist í styrk ef nemendur ljúka háskólanámi á réttum tíma en íslenskir háskólanemar eru mun lengur í námi en jafnaldrar þeirra á Norðurlöndunum. Þá vill hún minnka brotthvarf úr framhaldsskólum með því að efla iðnnám og ýta undir fjölbreyttara námsval. Ríkisstjórn Framsóknarflokksins, Sjálfstæðisflokksins og Vinstri grænna fær fljúgandi start samkvæmt niðurstöðum skoðanakönnunar Fréttablaðsins, Stöðvar 2 og Vísis. Sjötíu og átta prósent aðspurðra segjast styðja ríkisstjórnina en tuttugu og tvö prósent eru á móti henni. Lilja Alfreðsdóttir, nýr menntamálaráðherra, segir að eitt af forgangsverkefnum hennar verði efling háskólastigsins en Ísland er undir meðaltali OECD-ríkjanna varðandi fjármögnun þess. „Það sem við erum að gera núna er að styrkja háskólastigið og framhaldsskólastigið. Við ætlum að ná OECD-meðaltalinu, varðandi fjárframlög á hvern nemenda, á þessu kjörtímabili. Þannig að það verður eitt af fyrstu verkum okkar ásamt því að stuðla að umbótum á háskólastiginu,“ segir Lilja. Íslenskir háskólanemar eru mun lengur í námi en evrópskir jafnaldrar þeirra. Menntamálaráðherra segir að hafa megi áhrif á námsframvindu með því að setja upp hvata í námslánakerfinu. „Það er hugsanlega hægt að nýta námslánakerfið til að búa til fjárhagslega hvata þannig að hluta af námslánum væri hægt að breyta í styrk ef nemendur ljúka námi á tilsettum tíma,“ segir Lilja. Þessi hugmynd er skyld útfærslu í námslánafrumvarpi Illuga Gunnarssonar, þáverandi menntamálaráðherra, sem var lagt fram vorið 2016 en náði ekki fram að ganga. Á þessum hugmyndum er þó eðlismunur því í frumvarpi Illuga var gert ráð fyrir styrkjum til náms óháð lántöku. Í frumvarpi hans, sem var stöðvað í málþófi á Alþingi, var gert ráð fyrir 65 þúsund króna námsstyrk á mánuði í alls 45 mánuði sem svaraði til fimm skólaára. Var það óháð námstegund, hvort sem um var að ræða háskólanám eða iðnnám. Höfðu námsmenn val samkvæmt frumvarpinu um að taka eingöngu styrk eða styrk og lán eða jafnvel lán að hluta. Brotthvarf og rótleysi á framhaldsskólastiginu Brotthvarf úr framhaldsskólum og rótleysi framhaldsskólanema er miklu meira vandamál hér á landi en á hinum Norðurlöndunum. Í stjórnarsáttmála nýrrar ríkisstjórnar er vikið að eflingu iðnnáms. Lilja segir að þetta kunni að vera tengt, minni eftirspurn eftir iðnnámi og brotthvarf úr framhaldsskólum. „Eitt af því sem við sjáum er að það eru mun færri sem eru að útskrifast úr iðn- og verknámi á Íslandi en í Noregi. Við verðum að finna skýringuna á þessu og finna leiðir til að efla iðn- og starfsmenntun á Íslandi því það getur ekki verið þannig að um 12 prósent séu að útskrifast úr þessu námi á Íslandi en um 40 til 50 prósent í Noregi,“ segir Lilja Alfreðsdóttir menntamálaráðherra. Alþingi verður kemur saman hinn 14. desember næstkomandi og er stefnt að því að dreifa fjárlagafrumvarpi næsta árs þann dag. Að kvöldi þess dags flytur Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra stefnuræðu sína og verða í kjölfarið umræður um hana. Mest lesið Neyddur til að taka ketamín og sjónvarpi kastað í höfuð hans Innlent Boðar „norsku leiðina“ í útlendingamálum Innlent Reyndist ekki borgunarmaður fyrir vikudvölinni Innlent Ekið á gangandi vegfaranda við Kaplakrika Innlent Vill að maðurinn viðurkenni að hann sé ekki faðir drengsins Innlent Handtökuskipun gefin út á hendur þingmönnum Demókrataflokksins Erlent Sendir „dylgjur“ Haralds aftur til föðurhúsanna Innlent Strangari reglur og ný gjaldskrá til að „tempra kraftmikla fólksfjölgun“ Innlent Clinton-hjónin krafin svara vegna Epstein-málsins Erlent Tollar Trumps muni hafa tilætluð áhrif Innlent Fleiri fréttir Boðar fund um tolla Trumps og ESB Rauða ljósið mun blikka fyrr Enn má búast við gosmóðu þó eldgosinu sé lokið í bili Flutti lítra af kókaínvökva til landsins gegn greiðslu „Samstaða skapar samfélag“ er þema Hinsegin daga Strangari reglur og ný gjaldskrá til að „tempra kraftmikla fólksfjölgun“ Neyddur til að taka ketamín og sjónvarpi kastað í höfuð hans Tollar Trumps muni hafa tilætluð áhrif Sendir „dylgjur“ Haralds aftur til föðurhúsanna Allt bendir til þess að eldgosinu sé lokið Vörubifreið ekið á vegfarandann Útlendingamálin, Reynisfjara og Hinsegin dagar Ferðamenn gangi á eigin ábyrgð til leiks við náttúru Íslands Ekið á gangandi vegfaranda við Kaplakrika Boðar „norsku leiðina“ í útlendingamálum Mjög lítil virkni en mallar enn Reyndist ekki borgunarmaður fyrir vikudvölinni Ekki stóra málið hvað við köllum „leyniþjónustuna“ Þýskir klettaklifrarar slógust í hóp með björgunarmönnum Vill að maðurinn viðurkenni að hann sé ekki faðir drengsins Íbúar á gömlum og fallegum dráttarvélum í Hrísey Þrettán kærðir fyrir ölvunarakstur og hundruð stöðvuð vegna hraðaksturs „Þá hafa þau aðgang að öllum gögnum íslenska ríkisins meira og minna“ Óróinn hríðfellur og goslok líklega í aðsigi Sigurður Björnsson óperusöngvari látinn Viðkvæm gögn í höndum Bandaríkjamanna og eftirlit lögreglu „Fólk er reitt, sárt og finnst það ekki geta treyst sveitarfélaginu“ Öryggi á ferðamannastöðum: Ríkið geti talist brotlegt við mannréttindasáttmála Mikill kraftur í íslensku atvinnulífi Harma að upplýsingar um mengað vatnsból hafi ekki borist strax til íbúa Sjá meira
Lilja Alfreðsdóttir menntamálaráðherra vill að hluti námslána breytist í styrk ef nemendur ljúka háskólanámi á réttum tíma en íslenskir háskólanemar eru mun lengur í námi en jafnaldrar þeirra á Norðurlöndunum. Þá vill hún minnka brotthvarf úr framhaldsskólum með því að efla iðnnám og ýta undir fjölbreyttara námsval. Ríkisstjórn Framsóknarflokksins, Sjálfstæðisflokksins og Vinstri grænna fær fljúgandi start samkvæmt niðurstöðum skoðanakönnunar Fréttablaðsins, Stöðvar 2 og Vísis. Sjötíu og átta prósent aðspurðra segjast styðja ríkisstjórnina en tuttugu og tvö prósent eru á móti henni. Lilja Alfreðsdóttir, nýr menntamálaráðherra, segir að eitt af forgangsverkefnum hennar verði efling háskólastigsins en Ísland er undir meðaltali OECD-ríkjanna varðandi fjármögnun þess. „Það sem við erum að gera núna er að styrkja háskólastigið og framhaldsskólastigið. Við ætlum að ná OECD-meðaltalinu, varðandi fjárframlög á hvern nemenda, á þessu kjörtímabili. Þannig að það verður eitt af fyrstu verkum okkar ásamt því að stuðla að umbótum á háskólastiginu,“ segir Lilja. Íslenskir háskólanemar eru mun lengur í námi en evrópskir jafnaldrar þeirra. Menntamálaráðherra segir að hafa megi áhrif á námsframvindu með því að setja upp hvata í námslánakerfinu. „Það er hugsanlega hægt að nýta námslánakerfið til að búa til fjárhagslega hvata þannig að hluta af námslánum væri hægt að breyta í styrk ef nemendur ljúka námi á tilsettum tíma,“ segir Lilja. Þessi hugmynd er skyld útfærslu í námslánafrumvarpi Illuga Gunnarssonar, þáverandi menntamálaráðherra, sem var lagt fram vorið 2016 en náði ekki fram að ganga. Á þessum hugmyndum er þó eðlismunur því í frumvarpi Illuga var gert ráð fyrir styrkjum til náms óháð lántöku. Í frumvarpi hans, sem var stöðvað í málþófi á Alþingi, var gert ráð fyrir 65 þúsund króna námsstyrk á mánuði í alls 45 mánuði sem svaraði til fimm skólaára. Var það óháð námstegund, hvort sem um var að ræða háskólanám eða iðnnám. Höfðu námsmenn val samkvæmt frumvarpinu um að taka eingöngu styrk eða styrk og lán eða jafnvel lán að hluta. Brotthvarf og rótleysi á framhaldsskólastiginu Brotthvarf úr framhaldsskólum og rótleysi framhaldsskólanema er miklu meira vandamál hér á landi en á hinum Norðurlöndunum. Í stjórnarsáttmála nýrrar ríkisstjórnar er vikið að eflingu iðnnáms. Lilja segir að þetta kunni að vera tengt, minni eftirspurn eftir iðnnámi og brotthvarf úr framhaldsskólum. „Eitt af því sem við sjáum er að það eru mun færri sem eru að útskrifast úr iðn- og verknámi á Íslandi en í Noregi. Við verðum að finna skýringuna á þessu og finna leiðir til að efla iðn- og starfsmenntun á Íslandi því það getur ekki verið þannig að um 12 prósent séu að útskrifast úr þessu námi á Íslandi en um 40 til 50 prósent í Noregi,“ segir Lilja Alfreðsdóttir menntamálaráðherra. Alþingi verður kemur saman hinn 14. desember næstkomandi og er stefnt að því að dreifa fjárlagafrumvarpi næsta árs þann dag. Að kvöldi þess dags flytur Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra stefnuræðu sína og verða í kjölfarið umræður um hana.
Mest lesið Neyddur til að taka ketamín og sjónvarpi kastað í höfuð hans Innlent Boðar „norsku leiðina“ í útlendingamálum Innlent Reyndist ekki borgunarmaður fyrir vikudvölinni Innlent Ekið á gangandi vegfaranda við Kaplakrika Innlent Vill að maðurinn viðurkenni að hann sé ekki faðir drengsins Innlent Handtökuskipun gefin út á hendur þingmönnum Demókrataflokksins Erlent Sendir „dylgjur“ Haralds aftur til föðurhúsanna Innlent Strangari reglur og ný gjaldskrá til að „tempra kraftmikla fólksfjölgun“ Innlent Clinton-hjónin krafin svara vegna Epstein-málsins Erlent Tollar Trumps muni hafa tilætluð áhrif Innlent Fleiri fréttir Boðar fund um tolla Trumps og ESB Rauða ljósið mun blikka fyrr Enn má búast við gosmóðu þó eldgosinu sé lokið í bili Flutti lítra af kókaínvökva til landsins gegn greiðslu „Samstaða skapar samfélag“ er þema Hinsegin daga Strangari reglur og ný gjaldskrá til að „tempra kraftmikla fólksfjölgun“ Neyddur til að taka ketamín og sjónvarpi kastað í höfuð hans Tollar Trumps muni hafa tilætluð áhrif Sendir „dylgjur“ Haralds aftur til föðurhúsanna Allt bendir til þess að eldgosinu sé lokið Vörubifreið ekið á vegfarandann Útlendingamálin, Reynisfjara og Hinsegin dagar Ferðamenn gangi á eigin ábyrgð til leiks við náttúru Íslands Ekið á gangandi vegfaranda við Kaplakrika Boðar „norsku leiðina“ í útlendingamálum Mjög lítil virkni en mallar enn Reyndist ekki borgunarmaður fyrir vikudvölinni Ekki stóra málið hvað við köllum „leyniþjónustuna“ Þýskir klettaklifrarar slógust í hóp með björgunarmönnum Vill að maðurinn viðurkenni að hann sé ekki faðir drengsins Íbúar á gömlum og fallegum dráttarvélum í Hrísey Þrettán kærðir fyrir ölvunarakstur og hundruð stöðvuð vegna hraðaksturs „Þá hafa þau aðgang að öllum gögnum íslenska ríkisins meira og minna“ Óróinn hríðfellur og goslok líklega í aðsigi Sigurður Björnsson óperusöngvari látinn Viðkvæm gögn í höndum Bandaríkjamanna og eftirlit lögreglu „Fólk er reitt, sárt og finnst það ekki geta treyst sveitarfélaginu“ Öryggi á ferðamannastöðum: Ríkið geti talist brotlegt við mannréttindasáttmála Mikill kraftur í íslensku atvinnulífi Harma að upplýsingar um mengað vatnsból hafi ekki borist strax til íbúa Sjá meira