Fáar nauðganir enda fyrir dómi Snærós Sindradóttir skrifar 21. október 2016 07:00 Útreikningar Fréttablaðsins sýna að brotabrot nauðgana endar fyrir dómi Afar lágt hlutfall nauðgana á Íslandi endar með sakfellingu brotamannsins samkvæmt útreikningum Fréttablaðsins. Þetta rímar við rannsóknir annars staðar á Vesturlöndum sem sýna sömu eða svipaðar niðurstöður. Við útreikningana tók Fréttablaðið saman tölur frá Ríkislögreglustjóra um tilkynntar nauðganir til lögreglunnar, útgefnar ákærur ríkissaksóknara í nauðgunarmálum og sakfellingar hjá héraðsdómstólunum árið 2014. Tölur frá árinu 2015 þóttu ekki gefa nægilega skýra mynd þar sem 32 prósent tilkynntra mála það árið eru enn til rannsóknar hjá lögreglu. Að endingu voru skoðaðar ársskýrslur Stígamóta þar sem að meðaltali 10 prósent þolenda sem leita til samtakanna kæra brot sitt til lögreglu. Það rímar við erlendar rannsóknir um að tíu prósent þolenda kæri nauðgun til lögreglu sem þýðir að um 1.300 nauðganir hafi átt sér stað á Íslandi árið 2014. Hins vegar er vert að nefna sænska rannsókn frá Háskólanum í Uppsölum frá árinu 2014 sem segir að einungis fimm prósent kvenna sem verða fyrir kynferðisofbeldi á fullorðinsárum kæri málið til lögreglu.María Rut Kristinsdóttir, sérfræðingur í Innanríkisráðuneytinu.Mynd/Ingileif FriðriksdóttirVert er að taka það fram að þessi útreikningur gefur aðeins mynd af því hvernig staðan er í þessum málum. Langur málsmeðferðartími hjá lögreglu, ríkissaksóknara og dómstólum veldur því að ólíklegt er að nokkur, ef einhver, þeirra mála sem tilkynnt voru hjá lögreglu 2014 séu komin í gegnum kerfið fyrir árslok. Þrátt fyrir það er tölfræðin svipuð ár frá ári og þess vegna óhætt að draga þá ályktun að þarna fari nokkuð raunsönn mynd af hlutfalli þeirra nauðgunarmála sem sakfellt er í. Samráðshópur innanríkisráðuneytisins um meðferð kynferðisbrota í réttarvörslukerfinu hefur skilað af sér aðgerðaáætlun til fjögurra ára í málaflokknum og vinnur að því að forgangsraða verkefnum. „Það sem við erum að skoða er hvernig við getum stytt málsmeðferðartíma, tryggt gæði rannsókna, styrkt endurmenntun innan kerfisins og tryggt skilvirk úrræði fyrir brotaþola og sakborninga,“ segir María Rut Kristinsdóttir, formaður hópsins. „Auðvitað miða allar þessar aðgerðir að því að gera kerfið betra og auka traust fólks á kerfinu svo það komi og leiti inn í kerfið þegar brotið hefur verið á því. Þannig getum við tryggt réttaröryggi.“ Fréttin birtist fyrst í Fréttablaðinu Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Kolbeinn hafi strokið kynfæri stúlkunnar ítrekað Innlent Svona var Pallborðið með Höllu Hrund, Katrínu og Baldri Innlent Ákærð fyrir að kæfa son sinn með kodda Innlent Svandís boðar til blaðamannafundar Innlent Baldur segir niðurstöður nýjustu kannana vonbrigði Innlent Halla Hrund mælist með mest fylgi í nýrri könnun Maskínu Innlent Spellvirkinn lætur til skarar skríða á ný Innlent „Mun ekki halla mér aftur og leyfa deyjandi sjónvarpsstöð að ráðast á mig“ Erlent Ótrúlegustu aðskotahlutir gera óskunda í dósatalningarvélum Innlent Halla Hrund líka vinsæll annar kostur Innlent Fleiri fréttir Sólríkasta byrjun árs í Reykjavík í 77 ár Hafa rukkað þá sem valda sinubruna um kostnað við útkall Ótrúlegustu aðskotahlutir gera óskunda í dósatalningarvélum Fjöldi verkfallsboðana á Keflavíkurflugvelli áhyggjuefni Kosið um sameiningu Húna- og Skagabyggðar í júní Nýjustu skoðanakannanir, verkfallsaðgerðir á flugvellinum og týndur gaffall Halla Hrund líka vinsæll annar kostur Kolbeinn hafi strokið kynfæri stúlkunnar ítrekað Segja lýðræðis- og mannréttindabakslag staðreynd Ný sendiskrifstofa opnuð í Síerra Leóne Baldur segir niðurstöður nýjustu kannana vonbrigði Halla Hrund mælist með mest fylgi í nýrri könnun Maskínu Tilvísunum vegna skekkju á höfuðkúpu ungbarna fjölgað mikið Fréttaskýring Maríu Sigrúnar kemur út á mánudag Einar segir forsetaembættið um ekki neitt Svona gæti bensínstöðvarreiturinn við Ægisíðu litið út Ákærð fyrir að kæfa son sinn með kodda Börn lögð inn með kíghósta „Við reyndum eins og við gátum“ Framkvæmdanefnd fyrir Grindavík sett á laggirnar Sambærileg rúðubrot í Lækjargötu og á Skólavörðustíg Skipar framkvæmdanefnd um málefni Grindavíkur Spellvirkinn lætur til skarar skríða á ný Svona var Pallborðið með Höllu Hrund, Katrínu og Baldri Svandís boðar til blaðamannafundar Heyrist meira af kjaftæði um lyf en vísindalegum staðreyndum Sautján greinst með kíghósta og inflúensan enn að dreifa sér Vilja svör um möguleg „óþægileg hagsmunatengsl“ borgar og RÚV „Fann það þegar ég vaknaði í morgun að þetta var lúmskt áfall“ Horfði á þegar vinur hans réðst á manninn sem braut á dóttur hans Sjá meira
Afar lágt hlutfall nauðgana á Íslandi endar með sakfellingu brotamannsins samkvæmt útreikningum Fréttablaðsins. Þetta rímar við rannsóknir annars staðar á Vesturlöndum sem sýna sömu eða svipaðar niðurstöður. Við útreikningana tók Fréttablaðið saman tölur frá Ríkislögreglustjóra um tilkynntar nauðganir til lögreglunnar, útgefnar ákærur ríkissaksóknara í nauðgunarmálum og sakfellingar hjá héraðsdómstólunum árið 2014. Tölur frá árinu 2015 þóttu ekki gefa nægilega skýra mynd þar sem 32 prósent tilkynntra mála það árið eru enn til rannsóknar hjá lögreglu. Að endingu voru skoðaðar ársskýrslur Stígamóta þar sem að meðaltali 10 prósent þolenda sem leita til samtakanna kæra brot sitt til lögreglu. Það rímar við erlendar rannsóknir um að tíu prósent þolenda kæri nauðgun til lögreglu sem þýðir að um 1.300 nauðganir hafi átt sér stað á Íslandi árið 2014. Hins vegar er vert að nefna sænska rannsókn frá Háskólanum í Uppsölum frá árinu 2014 sem segir að einungis fimm prósent kvenna sem verða fyrir kynferðisofbeldi á fullorðinsárum kæri málið til lögreglu.María Rut Kristinsdóttir, sérfræðingur í Innanríkisráðuneytinu.Mynd/Ingileif FriðriksdóttirVert er að taka það fram að þessi útreikningur gefur aðeins mynd af því hvernig staðan er í þessum málum. Langur málsmeðferðartími hjá lögreglu, ríkissaksóknara og dómstólum veldur því að ólíklegt er að nokkur, ef einhver, þeirra mála sem tilkynnt voru hjá lögreglu 2014 séu komin í gegnum kerfið fyrir árslok. Þrátt fyrir það er tölfræðin svipuð ár frá ári og þess vegna óhætt að draga þá ályktun að þarna fari nokkuð raunsönn mynd af hlutfalli þeirra nauðgunarmála sem sakfellt er í. Samráðshópur innanríkisráðuneytisins um meðferð kynferðisbrota í réttarvörslukerfinu hefur skilað af sér aðgerðaáætlun til fjögurra ára í málaflokknum og vinnur að því að forgangsraða verkefnum. „Það sem við erum að skoða er hvernig við getum stytt málsmeðferðartíma, tryggt gæði rannsókna, styrkt endurmenntun innan kerfisins og tryggt skilvirk úrræði fyrir brotaþola og sakborninga,“ segir María Rut Kristinsdóttir, formaður hópsins. „Auðvitað miða allar þessar aðgerðir að því að gera kerfið betra og auka traust fólks á kerfinu svo það komi og leiti inn í kerfið þegar brotið hefur verið á því. Þannig getum við tryggt réttaröryggi.“ Fréttin birtist fyrst í Fréttablaðinu
Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Kolbeinn hafi strokið kynfæri stúlkunnar ítrekað Innlent Svona var Pallborðið með Höllu Hrund, Katrínu og Baldri Innlent Ákærð fyrir að kæfa son sinn með kodda Innlent Svandís boðar til blaðamannafundar Innlent Baldur segir niðurstöður nýjustu kannana vonbrigði Innlent Halla Hrund mælist með mest fylgi í nýrri könnun Maskínu Innlent Spellvirkinn lætur til skarar skríða á ný Innlent „Mun ekki halla mér aftur og leyfa deyjandi sjónvarpsstöð að ráðast á mig“ Erlent Ótrúlegustu aðskotahlutir gera óskunda í dósatalningarvélum Innlent Halla Hrund líka vinsæll annar kostur Innlent Fleiri fréttir Sólríkasta byrjun árs í Reykjavík í 77 ár Hafa rukkað þá sem valda sinubruna um kostnað við útkall Ótrúlegustu aðskotahlutir gera óskunda í dósatalningarvélum Fjöldi verkfallsboðana á Keflavíkurflugvelli áhyggjuefni Kosið um sameiningu Húna- og Skagabyggðar í júní Nýjustu skoðanakannanir, verkfallsaðgerðir á flugvellinum og týndur gaffall Halla Hrund líka vinsæll annar kostur Kolbeinn hafi strokið kynfæri stúlkunnar ítrekað Segja lýðræðis- og mannréttindabakslag staðreynd Ný sendiskrifstofa opnuð í Síerra Leóne Baldur segir niðurstöður nýjustu kannana vonbrigði Halla Hrund mælist með mest fylgi í nýrri könnun Maskínu Tilvísunum vegna skekkju á höfuðkúpu ungbarna fjölgað mikið Fréttaskýring Maríu Sigrúnar kemur út á mánudag Einar segir forsetaembættið um ekki neitt Svona gæti bensínstöðvarreiturinn við Ægisíðu litið út Ákærð fyrir að kæfa son sinn með kodda Börn lögð inn með kíghósta „Við reyndum eins og við gátum“ Framkvæmdanefnd fyrir Grindavík sett á laggirnar Sambærileg rúðubrot í Lækjargötu og á Skólavörðustíg Skipar framkvæmdanefnd um málefni Grindavíkur Spellvirkinn lætur til skarar skríða á ný Svona var Pallborðið með Höllu Hrund, Katrínu og Baldri Svandís boðar til blaðamannafundar Heyrist meira af kjaftæði um lyf en vísindalegum staðreyndum Sautján greinst með kíghósta og inflúensan enn að dreifa sér Vilja svör um möguleg „óþægileg hagsmunatengsl“ borgar og RÚV „Fann það þegar ég vaknaði í morgun að þetta var lúmskt áfall“ Horfði á þegar vinur hans réðst á manninn sem braut á dóttur hans Sjá meira