Hvað er svona merkilegt við útgerð? Skjóðan skrifar 20. maí 2015 12:00 Tilraun sjávarútvegsráðherra til að framselja í raun varanleg yfirráð yfir makrílnum í íslenskri landhelgi til örfárra útgerðarfyrirtækja er runnin út í sandinn. Kornið sem fyllti mælinn var væntanlega tilkynning frá Fiskistofu um að stofnunin væri engan veginn búin undir að standa fyrir framkvæmd þeirra breytinga sem frumvarp ráðherra felur í sér. Þingmeirihlutinn fer ekki í stríð við þjóðina og mögulega forsetann um þetta mál – ekki að sinni. Harður áróður hefur verið rekinn fyrir því að íslenskur sjávarútvegur sé svo sérstök atvinnugrein að um hana gildi ekki almennar reglur, sem annars gilda í öllum viðskiptum alls staðar. Grunnur arðbærs sjávarútvegs hér á landi liggur í því að nýta mjög verðmæta og takmarkaða auðlind, sem er í sameign þjóðarinnar. Fram til þessa hefur aflaheimildum verið úthlutað til eins árs í senn og veiðigjöld verið afskaplega hófleg, alla vega gagnvart stórútgerðinni, sem auk þess að ráða yfir megninu af bolfiskkvótanum situr á nánast öllum uppsjávarkvóta. Á síðustu árum hafa stjórnvöld reynt að koma á langtímaúthlutun á kvóta sem felur í sér varanlegt framsal til fárra á sameiginlegri auðlind þjóðarinnar. Engu virðist breyta hvaða flokkar sitja í ríkisstjórn. Allir vilja þeir koma kvótanum í varanlegt fóstur hjá stórútgerðinni. Rökin hafa verið þau að útgerð kalli á svo miklar fjárfestingar að nauðsynlegt sé að fyrirsjáanleiki ríki í greininni. Menn muni einfaldlega ekki fjárfesta nema hafa fiskinn ávallt tryggan alla vega 15 ár inn í framtíðina. Fjárfestingarskortur muni leiða til hnignunar íslensks sjávarútvegs og þar með skerða lífskjör þjóðarinnar. En heldur þessi málflutningur vatni? Hver er munurinn á t.d. útgerðarfyrirtæki og flutningaskipafélagi eða flugfélagi? Ekki kallar flutningastarfsemi eða flugrekstur á minni fjárfestingar en útgerð. Í öllum tilfellum standa eigendur fyrirtækjanna frammi fyrir því að reksturinn er háður mikilli óvissu. Hvernig þróast olíuverð? Hvernig þróast almennt efnahagsástand í heiminum? Hvernig þróast verðlag vörunnar sem verið er að selja? Hví þurfa ekki skipafélög og flugfélög sérstaka niðurgreiðslu eins og útgerðin? Það þarf auðvitað ekki að afhenda útgerðinni fiskinn í sjónum til varanlegra afnota til að sjávarútvegur á Íslandi skili þjóðarbúinu hámarks tekjum. Það ætti að bjóða upp kvótahlutdeild til hæstbjóðenda til skamms tíma í senn, t.d. til 1-3 ára og hægt er að tryggja með almennum reglum að erlendir kaupendur sogi ekki auðlindina úr landi. Frjáls markaður með aflaheimildir og efling fiskmarkaða tryggir hráefnisöryggi þeirra sem stunda samkeppnishæfa starfsemi. Svona fyrirkomulag tryggir hámarksafrakstur til þjóðarinnar af auðlindinni en ekki ofurhagnað örfárra handhafa kvótans, eins og nú er.Skjóðan skrifar í Markaðinn í Fréttablaðinu á miðvikudögum. Hún er frekju- og leiðindaskjóða, sem lætur ekkert mannlegt sér óviðkomandi. Skjóðan Mest lesið „Krakkar sem gistu hjá okkur vissu ekki hvað var að gerast!“ Atvinnulíf Hinn almenni borgari þurfi ekki að dæla í sig steinefnum Neytendur Blár Opal seldist á fimmtán þúsund Neytendur „Sársaukafullt að sjá“ IKEA vasa dýrari í Góða hirðinum Neytendur MAST varar við ólöglegu innihaldsefni í fæðubótarefni Neytendur Leiðtogakulnun: Þegar yfirmaðurinn er alveg búinn á því Atvinnulíf Brimborg lækkar verð á rafbílnum Volvo EX30 Samstarf Festi fær að kaupa Lyfju Neytendur Danir höndla ekki kóresku pakkanúðlurnar Viðskipti erlent Ekki lengur hægt að sjá hvað aðrir „læka“ Viðskipti erlent Fleiri fréttir Húsnæði B5 auglýst til leigu enn og aftur Selja höfuðstöðvarnar sem voru rýmdar vegna myglu „Betur borgandi ferðamenn“ enginn bjargvættur ferðaþjónustunnar Vetrarþjónustan þungur baggi á borginni Gerður Björt nýr framkvæmdastjóri rekstrarþjónustu Wise Kristján Andrésson gengur til liðs við Arion banka Running Tide segir upp öllu starfsfólki á Íslandi Stefnt á að virkjun Hvalár geti hafist eftir tvö ár Bjór, bingó og bíó í Vinabæ á ný Frederiksen víkur fyrir Bird Áhöfnum tveggja skipa Þorbjarnar sagt upp Sigurður Tómasson til liðs við Origo Hrefna og Unnur til Novum Easyjet flýgur frá Akureyri til Manchester í vetur 500 manns sóttu um störf hjá OCHE Reykjavík Fyrsta íslenska grænkera ostagerðin í hættu Skuldar þrotabúi föður síns fleiri milljarða Fleiri farþegar og betri nýting Gengu frá 135 milljarða samningi um endurfjármögnun skulda Fjárfesta fyrir þrjá milljarða í Reykjanesbæ og Hafnarfirði Ein og hálf milljón farþega á fyrstu fimm mánuðum ársins Ingibjörg Ösp yfir nýrri rekstrarráðgjöf Expectus Þrír nýir stjórnendur hjá Festi „Að fara í slag við þessa risa er nánast ómögulegt“ Fjórir sérfræðingar til liðs við Helix Vilhjálmur Hilmarsson nýr hagfræðingur Visku Heimtu hlutinn úr helju og verða stærstu einkafjárfestarnir Varar við þenslu á byggingamarkaði Ráðinn tækni- og þróunarstjóri Defend Iceland Bein útsending: Ásgeir og Arnór sitja fyrir svörum Sjá meira
Tilraun sjávarútvegsráðherra til að framselja í raun varanleg yfirráð yfir makrílnum í íslenskri landhelgi til örfárra útgerðarfyrirtækja er runnin út í sandinn. Kornið sem fyllti mælinn var væntanlega tilkynning frá Fiskistofu um að stofnunin væri engan veginn búin undir að standa fyrir framkvæmd þeirra breytinga sem frumvarp ráðherra felur í sér. Þingmeirihlutinn fer ekki í stríð við þjóðina og mögulega forsetann um þetta mál – ekki að sinni. Harður áróður hefur verið rekinn fyrir því að íslenskur sjávarútvegur sé svo sérstök atvinnugrein að um hana gildi ekki almennar reglur, sem annars gilda í öllum viðskiptum alls staðar. Grunnur arðbærs sjávarútvegs hér á landi liggur í því að nýta mjög verðmæta og takmarkaða auðlind, sem er í sameign þjóðarinnar. Fram til þessa hefur aflaheimildum verið úthlutað til eins árs í senn og veiðigjöld verið afskaplega hófleg, alla vega gagnvart stórútgerðinni, sem auk þess að ráða yfir megninu af bolfiskkvótanum situr á nánast öllum uppsjávarkvóta. Á síðustu árum hafa stjórnvöld reynt að koma á langtímaúthlutun á kvóta sem felur í sér varanlegt framsal til fárra á sameiginlegri auðlind þjóðarinnar. Engu virðist breyta hvaða flokkar sitja í ríkisstjórn. Allir vilja þeir koma kvótanum í varanlegt fóstur hjá stórútgerðinni. Rökin hafa verið þau að útgerð kalli á svo miklar fjárfestingar að nauðsynlegt sé að fyrirsjáanleiki ríki í greininni. Menn muni einfaldlega ekki fjárfesta nema hafa fiskinn ávallt tryggan alla vega 15 ár inn í framtíðina. Fjárfestingarskortur muni leiða til hnignunar íslensks sjávarútvegs og þar með skerða lífskjör þjóðarinnar. En heldur þessi málflutningur vatni? Hver er munurinn á t.d. útgerðarfyrirtæki og flutningaskipafélagi eða flugfélagi? Ekki kallar flutningastarfsemi eða flugrekstur á minni fjárfestingar en útgerð. Í öllum tilfellum standa eigendur fyrirtækjanna frammi fyrir því að reksturinn er háður mikilli óvissu. Hvernig þróast olíuverð? Hvernig þróast almennt efnahagsástand í heiminum? Hvernig þróast verðlag vörunnar sem verið er að selja? Hví þurfa ekki skipafélög og flugfélög sérstaka niðurgreiðslu eins og útgerðin? Það þarf auðvitað ekki að afhenda útgerðinni fiskinn í sjónum til varanlegra afnota til að sjávarútvegur á Íslandi skili þjóðarbúinu hámarks tekjum. Það ætti að bjóða upp kvótahlutdeild til hæstbjóðenda til skamms tíma í senn, t.d. til 1-3 ára og hægt er að tryggja með almennum reglum að erlendir kaupendur sogi ekki auðlindina úr landi. Frjáls markaður með aflaheimildir og efling fiskmarkaða tryggir hráefnisöryggi þeirra sem stunda samkeppnishæfa starfsemi. Svona fyrirkomulag tryggir hámarksafrakstur til þjóðarinnar af auðlindinni en ekki ofurhagnað örfárra handhafa kvótans, eins og nú er.Skjóðan skrifar í Markaðinn í Fréttablaðinu á miðvikudögum. Hún er frekju- og leiðindaskjóða, sem lætur ekkert mannlegt sér óviðkomandi.
Skjóðan Mest lesið „Krakkar sem gistu hjá okkur vissu ekki hvað var að gerast!“ Atvinnulíf Hinn almenni borgari þurfi ekki að dæla í sig steinefnum Neytendur Blár Opal seldist á fimmtán þúsund Neytendur „Sársaukafullt að sjá“ IKEA vasa dýrari í Góða hirðinum Neytendur MAST varar við ólöglegu innihaldsefni í fæðubótarefni Neytendur Leiðtogakulnun: Þegar yfirmaðurinn er alveg búinn á því Atvinnulíf Brimborg lækkar verð á rafbílnum Volvo EX30 Samstarf Festi fær að kaupa Lyfju Neytendur Danir höndla ekki kóresku pakkanúðlurnar Viðskipti erlent Ekki lengur hægt að sjá hvað aðrir „læka“ Viðskipti erlent Fleiri fréttir Húsnæði B5 auglýst til leigu enn og aftur Selja höfuðstöðvarnar sem voru rýmdar vegna myglu „Betur borgandi ferðamenn“ enginn bjargvættur ferðaþjónustunnar Vetrarþjónustan þungur baggi á borginni Gerður Björt nýr framkvæmdastjóri rekstrarþjónustu Wise Kristján Andrésson gengur til liðs við Arion banka Running Tide segir upp öllu starfsfólki á Íslandi Stefnt á að virkjun Hvalár geti hafist eftir tvö ár Bjór, bingó og bíó í Vinabæ á ný Frederiksen víkur fyrir Bird Áhöfnum tveggja skipa Þorbjarnar sagt upp Sigurður Tómasson til liðs við Origo Hrefna og Unnur til Novum Easyjet flýgur frá Akureyri til Manchester í vetur 500 manns sóttu um störf hjá OCHE Reykjavík Fyrsta íslenska grænkera ostagerðin í hættu Skuldar þrotabúi föður síns fleiri milljarða Fleiri farþegar og betri nýting Gengu frá 135 milljarða samningi um endurfjármögnun skulda Fjárfesta fyrir þrjá milljarða í Reykjanesbæ og Hafnarfirði Ein og hálf milljón farþega á fyrstu fimm mánuðum ársins Ingibjörg Ösp yfir nýrri rekstrarráðgjöf Expectus Þrír nýir stjórnendur hjá Festi „Að fara í slag við þessa risa er nánast ómögulegt“ Fjórir sérfræðingar til liðs við Helix Vilhjálmur Hilmarsson nýr hagfræðingur Visku Heimtu hlutinn úr helju og verða stærstu einkafjárfestarnir Varar við þenslu á byggingamarkaði Ráðinn tækni- og þróunarstjóri Defend Iceland Bein útsending: Ásgeir og Arnór sitja fyrir svörum Sjá meira