Sjávarútvegur á að skila miklu til samfélagsins Kolbeinn Árnason skrifar 7. maí 2015 07:00 Góðar viðtökur undirskriftasöfnunar á vefsíðunni Þjóðareign má m.a. rekja til fullyrðinga Jón Steinssonar, hagfræðings og eins aðstandenda söfnunarinnar. Jón fullyrðir að íslenska ríkið sé hlunnfarið um 40-60 milljarða árlega þar sem ekki hafi verið gengið nægilega hart fram í skattlagningu þessarar grundvallarstoðar íslensks efnahags. Fullt tilefni er að staldra við þessa fullyrðingu. Samanlagður hagnaður útgerðarinnar, allt frá smábátum upp í stærstu fjölveiðiskip, nam 28 milljörðum króna á árinu 2013. Hér er undanskilinn hagnaður af vinnslunni enda hafa veiðigjöld verið réttlætt með því að um sé að ræða nýtingu á sameiginlegri auðlind þjóðarinnar. Því getur varla fundist stoð fyrir þessum fullyrðingum Jóns.Hagnaður útgerðarinnar Hagnaður útgerðarinnar er tilkominn vegna sölu á fiski m.a. til landsvinnslunnar. Samanlagt keypti íslensk fiskvinnsla afla fyrir um 130 milljarða króna árið 2013, en hagnaður fiskvinnslunnar í fyrra nam ríflega 30 milljörðum króna. Þetta þýðir að Jón telur að sjávarútvegurinn eigi einfaldlega að greiða allan hagnað af veiðum og vinnslu í veiðigjöld. Óþarfi er að fjölyrða um hvaða áhrif slíkt skattumhverfi hefði á fjárfestingu sjávarútvegsins og framgang hans. Rétt er að halda því til að haga íslenskar fiskvinnslur og útgerðir greiddu hátt í 30 milljarða samanlagt í skatta og opinber gjöld (tekjuskattur fyrirtækja, veiðigjöld og tryggingagjald árið 2013). Góð afkoma greinarinnar gerir að verkum að skattgreiðslur urðu umtalsvert hærri meðal annars vegna aukningar á greiðslu tekjuskatts. Mikilvægt er að hafa í huga að velgengni íslensks sjávarútvegs byggir á öflugri virðiskeðju sem nær allt frá veiðum til markaðssetningar og sölu erlendis. Í þessu ferli felast mestu verðmæti og mesti styrkur íslensks sjávarútvegs. Af þessu erum við stolt, ekki síst í ljósi þess að íslenskur sjávarútvegur er sá eini innan ríkja OECD sem ekki er ríkisstyrktur. Einna hæstir styrkir til sjávarútvegs eru reyndar veittir í Noregi en þar eru ekki innheimt veiðigjöld. Við teljum mikilvægt að varðveita þessa sérstöðu íslensks sjávarútvegs.Uppboð á makríl Þá hefur þess verið krafist að makrílkvótinn verði boðinn upp árlega að því er virðist í máli Jóns Steinssonar. Það mundi skapa óróa í bæjarfélögum sem byggja á fiskveiðum að geta aðeins séð ár fram í tímann og rekstrargrundvöllur fyrirtækja sem þurfa að byggja á svo takmarkaðri framtíðarsýn verður erfiður. Þá er óvíst hvort lán fengjust fyrir tækjum í vinnslu, hvað þá til að mynda kaupsamninga og viðskiptasambönd erlendis. Samtök fyrirtækja í sjávarútvegi óska eftir því að mótað verði framtíðarskipulag sem stuðli að frekari farsælli þróun sjávarútvegs á Íslandi. Ein aðalútflutningsgrein þjóðarinnar á ekki að þurfa að búa við óvissu gagnvart stjórnvöldum sem leggst ofan á óstöðuguleika á alþjóðlegum mörkuðum auk þeirrar óvissu sem felst í því að nýta lifandi auðlind. Langtímasjónarmið hljóta alltaf að vera heillavænlegasta leiðin þegar kemur að nýtingu auðlinda og fjárfreks atvinnureksturs sem samfélagið byggir afkomu sína á.Samstarf atvinnugreina Íslenskum fyrirtækjum í sjávarútvegi hefur tekist að fá gott verð fyrir afurðir sínar. Ekki ber að þakka sjávarútvegsfyrirtækjum það einum heldur samvinnu þeirra við öflug sölufyrirtæki, flutningsfyrirtæki sem og iðnfyrirtæki sem hafa skapað vinnslutæki á heimsmælikvarða og aukið þar með verðmæti og nýtingu sjávarfangs. Þessi samvinna milli greinanna hefur orðið til þess að Íslendingar fá nær fjörutíu prósentum meira verðmæti úr veiddu kílói á þorski en Norðmenn samkvæmt skýrslu McKinsey&Company um íslenskt efnahagslíf frá 2012. Þar kemur líka fram að engin þjóð þénar hlutfallslega jafn mikið á sjávarútvegi og Íslendingar og engin sjálfstæð þjóð á jafn mikið undir sjávarútvegi og Íslendingar. Sjávarútvegurinn ber mikla ábyrgð gagnvart íslensku samfélagi og við viljum standa undir henni. Sjávarútvegurinn er útflutningsgrein og velgengni hans byggir á því að standast erlenda samkeppni þegar kemur að gæðum, þróun, verði og kostnaði.Hlúum að útflutningsgreinum Göran Persson, fyrrverandi forsætisráðherra Svíþjóðar, minnti á mikilvægi þess að gæta að útflutningsgreinunum þegar tekist væri á við samdrátt þegar hann kom hingað til lands í síðastliðnum mánuði. Persson sagði Íslendinga hafa margt fram að færa og vera í raun í öfundsverðri stöðu. Þjóðin væri ung, vel menntuð og rík af auðlindum þannig að hér væru allar forsendur til staðar til að auka samkeppnishæfni og bæta lífskjör landsmanna. Til þess að það takist verði þjóðin hins vegar að vera varkár en í grundvallaratriðum séu efnahagshorfur Íslands góðar.Hefurðu sögu að segja eða skoðun að deila? Ef svo er sendu okkur grein ásamt mynd á netfangið ritstjorn(hja)visir.is Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Til þeirra sem fagna Sigurður Gísli Bond Snorrason Skoðun Tekist á um hvort lýðræðið á Íslandi sé virkt eða hvort hefðaréttur sé á völdum Þórður Snær Júlíusson Skoðun Orðhengilsháttur og lygar Elín Erna Steinarsdóttir Skoðun Hversu mikið er nóg? Guðríður Eldey Arnardóttir Skoðun Að semja er ekki veikleiki – það er forsenda lýðræðis Elliði Vignisson Skoðun Stöðvum helvíti á jörðu Birna Þórarinsdóttir,Bjarni Gíslason,Gísli Rafn Ólafsson,Sigríður Schram,Stella Samúelsdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir Skoðun Sumar og sól – en ekki alltaf sátt í sálinni Ellen Calmon Skoðun Þetta eru ekki eðlileg vinnubrögð Bryndís Haraldsdóttir Skoðun Hagur hluthafanna alltaf og undantekningarlaust í forgangi Jón Kaldal Skoðun Það sem ekki má segja um það sem enginn vill sjá Viðar Hreinsson Skoðun Skoðun Skoðun Geislameðferð sem lífsbjörg Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Þetta eru ekki eðlileg vinnubrögð Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Stöðvum helvíti á jörðu Birna Þórarinsdóttir,Bjarni Gíslason,Gísli Rafn Ólafsson,Sigríður Schram,Stella Samúelsdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Hversu mikið er nóg? Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Til þeirra sem fagna Sigurður Gísli Bond Snorrason skrifar Skoðun Að semja er ekki veikleiki – það er forsenda lýðræðis Elliði Vignisson skrifar Skoðun Tekist á um hvort lýðræðið á Íslandi sé virkt eða hvort hefðaréttur sé á völdum Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Sumar og sól – en ekki alltaf sátt í sálinni Ellen Calmon skrifar Skoðun Að flokka hver vinnur og hver tapar Tryggvi Rúnar Brynjarsson skrifar Skoðun Hagur hluthafanna alltaf og undantekningarlaust í forgangi Jón Kaldal skrifar Skoðun Má berja blaðamenn? Sigríður Dögg Auðunsdóttir skrifar Skoðun Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir skrifar Skoðun Vonir um vopnahlé eins og hálmstrá Sveinn Rúnar Hauksson skrifar Skoðun Samfélagið innan samfélagsins Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Til hamingju Íslendingar með nýja Óperu Andri Björn Róbertsson skrifar Skoðun Hvers vegna hatar SFS smábáta? Svarið tengist veiðigjöldum Kjartan Páll Sveinsson skrifar Skoðun „Oft er flagð undir fögru skinni“ Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Orðhengilsháttur og lygar Elín Erna Steinarsdóttir skrifar Skoðun Fjögurra daga vinnuvika – nýr veruleiki? Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Ráðherra gengur fram án laga Svanur Guðmundsson skrifar Skoðun Hagkvæmur kostur utan friðlands Jóna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Gagnsæi og inntak Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Sumargjöf Þórunn Sigurðardóttir skrifar Skoðun Hannað fyrir miklu stærri markaði Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Grafarvogur framtíðar verður til Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Málþófið um veiðigjöldin vekur miskunnsama Samverja Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Menntastefna 2030 Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Ágætu fyrrum samstarfsaðilar á Þjóðminjasafni Íslands Uggi Jónsson skrifar Skoðun Ferðamannaþorpin - Náttúruvá Þóra B. Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson skrifar Sjá meira
Góðar viðtökur undirskriftasöfnunar á vefsíðunni Þjóðareign má m.a. rekja til fullyrðinga Jón Steinssonar, hagfræðings og eins aðstandenda söfnunarinnar. Jón fullyrðir að íslenska ríkið sé hlunnfarið um 40-60 milljarða árlega þar sem ekki hafi verið gengið nægilega hart fram í skattlagningu þessarar grundvallarstoðar íslensks efnahags. Fullt tilefni er að staldra við þessa fullyrðingu. Samanlagður hagnaður útgerðarinnar, allt frá smábátum upp í stærstu fjölveiðiskip, nam 28 milljörðum króna á árinu 2013. Hér er undanskilinn hagnaður af vinnslunni enda hafa veiðigjöld verið réttlætt með því að um sé að ræða nýtingu á sameiginlegri auðlind þjóðarinnar. Því getur varla fundist stoð fyrir þessum fullyrðingum Jóns.Hagnaður útgerðarinnar Hagnaður útgerðarinnar er tilkominn vegna sölu á fiski m.a. til landsvinnslunnar. Samanlagt keypti íslensk fiskvinnsla afla fyrir um 130 milljarða króna árið 2013, en hagnaður fiskvinnslunnar í fyrra nam ríflega 30 milljörðum króna. Þetta þýðir að Jón telur að sjávarútvegurinn eigi einfaldlega að greiða allan hagnað af veiðum og vinnslu í veiðigjöld. Óþarfi er að fjölyrða um hvaða áhrif slíkt skattumhverfi hefði á fjárfestingu sjávarútvegsins og framgang hans. Rétt er að halda því til að haga íslenskar fiskvinnslur og útgerðir greiddu hátt í 30 milljarða samanlagt í skatta og opinber gjöld (tekjuskattur fyrirtækja, veiðigjöld og tryggingagjald árið 2013). Góð afkoma greinarinnar gerir að verkum að skattgreiðslur urðu umtalsvert hærri meðal annars vegna aukningar á greiðslu tekjuskatts. Mikilvægt er að hafa í huga að velgengni íslensks sjávarútvegs byggir á öflugri virðiskeðju sem nær allt frá veiðum til markaðssetningar og sölu erlendis. Í þessu ferli felast mestu verðmæti og mesti styrkur íslensks sjávarútvegs. Af þessu erum við stolt, ekki síst í ljósi þess að íslenskur sjávarútvegur er sá eini innan ríkja OECD sem ekki er ríkisstyrktur. Einna hæstir styrkir til sjávarútvegs eru reyndar veittir í Noregi en þar eru ekki innheimt veiðigjöld. Við teljum mikilvægt að varðveita þessa sérstöðu íslensks sjávarútvegs.Uppboð á makríl Þá hefur þess verið krafist að makrílkvótinn verði boðinn upp árlega að því er virðist í máli Jóns Steinssonar. Það mundi skapa óróa í bæjarfélögum sem byggja á fiskveiðum að geta aðeins séð ár fram í tímann og rekstrargrundvöllur fyrirtækja sem þurfa að byggja á svo takmarkaðri framtíðarsýn verður erfiður. Þá er óvíst hvort lán fengjust fyrir tækjum í vinnslu, hvað þá til að mynda kaupsamninga og viðskiptasambönd erlendis. Samtök fyrirtækja í sjávarútvegi óska eftir því að mótað verði framtíðarskipulag sem stuðli að frekari farsælli þróun sjávarútvegs á Íslandi. Ein aðalútflutningsgrein þjóðarinnar á ekki að þurfa að búa við óvissu gagnvart stjórnvöldum sem leggst ofan á óstöðuguleika á alþjóðlegum mörkuðum auk þeirrar óvissu sem felst í því að nýta lifandi auðlind. Langtímasjónarmið hljóta alltaf að vera heillavænlegasta leiðin þegar kemur að nýtingu auðlinda og fjárfreks atvinnureksturs sem samfélagið byggir afkomu sína á.Samstarf atvinnugreina Íslenskum fyrirtækjum í sjávarútvegi hefur tekist að fá gott verð fyrir afurðir sínar. Ekki ber að þakka sjávarútvegsfyrirtækjum það einum heldur samvinnu þeirra við öflug sölufyrirtæki, flutningsfyrirtæki sem og iðnfyrirtæki sem hafa skapað vinnslutæki á heimsmælikvarða og aukið þar með verðmæti og nýtingu sjávarfangs. Þessi samvinna milli greinanna hefur orðið til þess að Íslendingar fá nær fjörutíu prósentum meira verðmæti úr veiddu kílói á þorski en Norðmenn samkvæmt skýrslu McKinsey&Company um íslenskt efnahagslíf frá 2012. Þar kemur líka fram að engin þjóð þénar hlutfallslega jafn mikið á sjávarútvegi og Íslendingar og engin sjálfstæð þjóð á jafn mikið undir sjávarútvegi og Íslendingar. Sjávarútvegurinn ber mikla ábyrgð gagnvart íslensku samfélagi og við viljum standa undir henni. Sjávarútvegurinn er útflutningsgrein og velgengni hans byggir á því að standast erlenda samkeppni þegar kemur að gæðum, þróun, verði og kostnaði.Hlúum að útflutningsgreinum Göran Persson, fyrrverandi forsætisráðherra Svíþjóðar, minnti á mikilvægi þess að gæta að útflutningsgreinunum þegar tekist væri á við samdrátt þegar hann kom hingað til lands í síðastliðnum mánuði. Persson sagði Íslendinga hafa margt fram að færa og vera í raun í öfundsverðri stöðu. Þjóðin væri ung, vel menntuð og rík af auðlindum þannig að hér væru allar forsendur til staðar til að auka samkeppnishæfni og bæta lífskjör landsmanna. Til þess að það takist verði þjóðin hins vegar að vera varkár en í grundvallaratriðum séu efnahagshorfur Íslands góðar.Hefurðu sögu að segja eða skoðun að deila? Ef svo er sendu okkur grein ásamt mynd á netfangið ritstjorn(hja)visir.is
Tekist á um hvort lýðræðið á Íslandi sé virkt eða hvort hefðaréttur sé á völdum Þórður Snær Júlíusson Skoðun
Stöðvum helvíti á jörðu Birna Þórarinsdóttir,Bjarni Gíslason,Gísli Rafn Ólafsson,Sigríður Schram,Stella Samúelsdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir Skoðun
Skoðun Stöðvum helvíti á jörðu Birna Þórarinsdóttir,Bjarni Gíslason,Gísli Rafn Ólafsson,Sigríður Schram,Stella Samúelsdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar
Skoðun Tekist á um hvort lýðræðið á Íslandi sé virkt eða hvort hefðaréttur sé á völdum Þórður Snær Júlíusson skrifar
Skoðun Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir skrifar
Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson skrifar
Tekist á um hvort lýðræðið á Íslandi sé virkt eða hvort hefðaréttur sé á völdum Þórður Snær Júlíusson Skoðun
Stöðvum helvíti á jörðu Birna Þórarinsdóttir,Bjarni Gíslason,Gísli Rafn Ólafsson,Sigríður Schram,Stella Samúelsdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir Skoðun