Unga fólkið í eldinum Bjarni Þorsteinsson skrifar 10. júní 2015 07:00 Áratugum saman hafa íbúar á landsbyggðinni þurft að horfa þungeygir á eftir unga, hugmyndaríka og menntaða fólkinu suður – einsleit heimabyggðin hefur yfirleitt haft upp á of fátt að bjóða fyrir þetta fólk. Þessir fólksflutningar eru orðnir að einhvers konar mynstri sem er búið að grafa sig inn í sveitirnar og sjávarsíðuna. Nú er komið að höfuðborgarbúum að bætast í þennan hóp, að sjá á eftir unga, hæfileikaríka og vel menntaða fólkinu fara suður til að skapa sér nýtt líf þar sem áhugi er fyrir hendi að nýta sér hæfileika þess og athafnaþrá, þar sem það getur lifað eðlilegu lífi, eignast börn og tekið þátt í samfélaginu.Baneitraður kokteill „Það er búið að eyðileggja framtíð mína hérna – en ég læt ekki taka af mér gleðina líka.“ Þetta sagði hress, ung kona við mig nýlega, kona sem er að ljúka strembnu háskólanámi samhliða því að undirbúa flutning af landi brott. Ekki af því að hana hungrar í að kynnast nýjum og ferskum straumum í framandi löndum – leiksvið framtíðardrauma hennar hefur ætíð verið Ísland – heldur vegna þess að það sem bíður hennar hér sem ungri menntakonu er baneitraður kokteill lágra launa og himinhás húsnæðis- og framfærslukostnaðar, kryddaður ónýtum gjaldmiðli, verðtryggingu og þrúgandi von- og hugmyndaleysi. Og hún er ekki ein í þessari stöðu; úti um allt er ungt fólk að velta þessu fyrir sér, sumir láta sér nægja að hugsa þetta og bíta á jaxlinn, aðrir hafa ákveðið að taka þetta örlagaþrungna skref. Það eru engin haldreipi í boði fyrir þetta fólk, engar líflínur eru sendar út. Einungis gíróseðlar. Þegar jörðin brennur undir unga menntafólkinu bregðast ráðamenn svo við með undarlegu áhuga- og afskiptaleysi, stofna til átaka um mál sem eru ekki á dagskrá og fara í óskiljanlega fjölbragðaglímu við andstæðinga sína þar sem allt er leyft. Og gjaldfella sjálfa sig enn meir. Þeir eru örugglega fáir ef nokkrir sem bera þá hugmynd í höfðinu að við þurfum að losa okkur við þetta unga menntafólk úr landi. Að hrekja það burt af heimavelli sínum, að stuðla að því að fjölskyldur liðist í sundur, að ömmur og afar þurfi að tengjast barnabörnunum gegnum internetið. En samt höfum við komið málum þannig fyrir að það sem við virðumst leggja öðru fremur áherslu á að bjóða nýjum kynslóðum upp á eru einhæf láglaunastörf, vinna við fiskvinnslu og málmbræðslu og að þjóna ferðamönnum. Allt það fé og öll sú vinna og ástúð sem lögð hefur verið í að koma þessu unga fólki til manns og mennta skiptir allt í einu ekki neinu máli. Hægt að afskrifa það eins og skuldir eldri kynslóða.Tonnatak hagsmunagæslu Það eru stórir flekar að rifna upp úr því bútasaumsteppi sem samfélagið er. En þetta eru ekki stjórnlausar náttúruhamfarir, þetta er ástand sem við höfum sjálf skapað og getum líka breytt. Við erum öll ábyrg fyrir þessu, þau sem hafa völdin og peningana mest, en þau sem komu þessum öflum til valda og veita þeim skjól bera líka mikla ábyrgð. Við búum í landi með gríðarlegum auðlindum og dugmiklu fólki sem flest allt þráir að búa í betra og réttlátara samfélagi þar sem er pláss fyrir alla, þar sem er jarðvegur sem við getum öll þrifist í. Samfélagi sem er eins og litríkt og flókið bútasaumsteppi þar sem hægt er að finna nýja og gamla búta, slitið denim, grófa ull og skræpótt velúr en ekki bara teinótt terylin og gæðasilki. Samfélagi sem er saumað saman með lifandi þræði vináttu, fjölskyldutengsla, kærleika, umhyggju og virðingar – ekki límt saman með tonnataki hagsmunagæslu, frekju og afskiptaleysis. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Heilbrigðiskerfi Íslands - Tími fyrir lausnir! Victor Gudmundsson Skoðun Bréf frá móður Berglind Fríða Viggósdóttir Skoðun Forsetaframbjóðendur undir áhrifum Kremlverja? Bjarni Már Magnússon Skoðun „Ég skal baka fyrir Gunnar en ég kýs Kristján“ Páll Magnússon Skoðun Fjöldi fyrirtækja hætta með Rapyd Oddný Björg Rafnsdóttir Skoðun Fjallkonan nýja, hún Katrín Þorvaldur Logason Skoðun Forseti Íslands, Baldur Þórhallsson Friðrik Erlingsson Skoðun Sagan sem verður að segja Drífa Snædal Skoðun Njótum reynslu Katrínar Valgerður Bjarnadóttir Skoðun Vill ekki lengur íslenzkan her? Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Neikvæð áhrif þess að útiloka forsetaframbjóðendur frá kappræðum strax komin í ljós Ástþór Magnússon skrifar Skoðun Nýtt sveitarfélag Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Stafrænn ójöfnuður á upplýsingaöld Stella Samúelsdóttir,Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Varfærnisleg fagnaðarlæti Berglind Sunna Bragadóttir skrifar Skoðun „Ég skal baka fyrir Gunnar en ég kýs Kristján“ Páll Magnússon skrifar Skoðun Daðrað við sölu Björn Sævar Einarsson skrifar Skoðun Rannsóknir á söfnum skapa dýrmæta þekkingu Arndís Bergsdóttr skrifar Skoðun Sagan sem verður að segja Drífa Snædal skrifar Skoðun Nýsköpun innviða Jóhanna Ýr Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Fjöldi fyrirtækja hætta með Rapyd Oddný Björg Rafnsdóttir skrifar Skoðun Forsetaframbjóðendur undir áhrifum Kremlverja? Bjarni Már Magnússon skrifar Skoðun Bréf frá móður Berglind Fríða Viggósdóttir skrifar Skoðun Vill ekki lengur íslenzkan her? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hafa íslensk fjarskiptafélög málað sig út í horn? Aron Heiðar Steinsson skrifar Skoðun Á Ísland framtíð í NATO? Hilmar Þór Hilmarsson skrifar Skoðun Fjallkonan nýja, hún Katrín Þorvaldur Logason skrifar Skoðun Heilsa íslenskrar þjóðar, samofin framþróun í læknisfræði á Íslandi Theódór Skúli Sigurðsson skrifar Skoðun Njótum reynslu Katrínar Valgerður Bjarnadóttir skrifar Skoðun Katrínu á Bessastaði Brynja Þorbjörnsdóttir skrifar Skoðun Eru stjórnvöld að virða réttindi barna á flótta? Hópur fólks í ungmennaráði UNICEF á Íslandi skrifar Skoðun Forseti Íslands, Baldur Þórhallsson Friðrik Erlingsson skrifar Skoðun Algeng mistök við fasteignakaup og hvernig þú forðast þau Kristín Ósk Þórðardóttir skrifar Skoðun Er ungum mönnum sama um sjófólk? Kjartan Sveinn Guðmundsson skrifar Skoðun Þörfin fyrir heimilislækna Bjarni Jónsson skrifar Skoðun Um lýðræði — Þrjár spurningar til forsetaframbjóðenda Hjörtur Hjartarson skrifar Skoðun 30% kaupmáttaraukning með evru Guðmundur Ragnarsson skrifar Skoðun Halla Tómasdóttir yrði góður forseti Rannveig Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Forsetinn má ekki fara á taugum Gísli Jökull Gíslason skrifar Skoðun „Brandarinn er búinn!“ María Heba Þorkelsdóttir skrifar Skoðun Katrín kann sig Aðalheiður Björk Olgudóttir skrifar Sjá meira
Áratugum saman hafa íbúar á landsbyggðinni þurft að horfa þungeygir á eftir unga, hugmyndaríka og menntaða fólkinu suður – einsleit heimabyggðin hefur yfirleitt haft upp á of fátt að bjóða fyrir þetta fólk. Þessir fólksflutningar eru orðnir að einhvers konar mynstri sem er búið að grafa sig inn í sveitirnar og sjávarsíðuna. Nú er komið að höfuðborgarbúum að bætast í þennan hóp, að sjá á eftir unga, hæfileikaríka og vel menntaða fólkinu fara suður til að skapa sér nýtt líf þar sem áhugi er fyrir hendi að nýta sér hæfileika þess og athafnaþrá, þar sem það getur lifað eðlilegu lífi, eignast börn og tekið þátt í samfélaginu.Baneitraður kokteill „Það er búið að eyðileggja framtíð mína hérna – en ég læt ekki taka af mér gleðina líka.“ Þetta sagði hress, ung kona við mig nýlega, kona sem er að ljúka strembnu háskólanámi samhliða því að undirbúa flutning af landi brott. Ekki af því að hana hungrar í að kynnast nýjum og ferskum straumum í framandi löndum – leiksvið framtíðardrauma hennar hefur ætíð verið Ísland – heldur vegna þess að það sem bíður hennar hér sem ungri menntakonu er baneitraður kokteill lágra launa og himinhás húsnæðis- og framfærslukostnaðar, kryddaður ónýtum gjaldmiðli, verðtryggingu og þrúgandi von- og hugmyndaleysi. Og hún er ekki ein í þessari stöðu; úti um allt er ungt fólk að velta þessu fyrir sér, sumir láta sér nægja að hugsa þetta og bíta á jaxlinn, aðrir hafa ákveðið að taka þetta örlagaþrungna skref. Það eru engin haldreipi í boði fyrir þetta fólk, engar líflínur eru sendar út. Einungis gíróseðlar. Þegar jörðin brennur undir unga menntafólkinu bregðast ráðamenn svo við með undarlegu áhuga- og afskiptaleysi, stofna til átaka um mál sem eru ekki á dagskrá og fara í óskiljanlega fjölbragðaglímu við andstæðinga sína þar sem allt er leyft. Og gjaldfella sjálfa sig enn meir. Þeir eru örugglega fáir ef nokkrir sem bera þá hugmynd í höfðinu að við þurfum að losa okkur við þetta unga menntafólk úr landi. Að hrekja það burt af heimavelli sínum, að stuðla að því að fjölskyldur liðist í sundur, að ömmur og afar þurfi að tengjast barnabörnunum gegnum internetið. En samt höfum við komið málum þannig fyrir að það sem við virðumst leggja öðru fremur áherslu á að bjóða nýjum kynslóðum upp á eru einhæf láglaunastörf, vinna við fiskvinnslu og málmbræðslu og að þjóna ferðamönnum. Allt það fé og öll sú vinna og ástúð sem lögð hefur verið í að koma þessu unga fólki til manns og mennta skiptir allt í einu ekki neinu máli. Hægt að afskrifa það eins og skuldir eldri kynslóða.Tonnatak hagsmunagæslu Það eru stórir flekar að rifna upp úr því bútasaumsteppi sem samfélagið er. En þetta eru ekki stjórnlausar náttúruhamfarir, þetta er ástand sem við höfum sjálf skapað og getum líka breytt. Við erum öll ábyrg fyrir þessu, þau sem hafa völdin og peningana mest, en þau sem komu þessum öflum til valda og veita þeim skjól bera líka mikla ábyrgð. Við búum í landi með gríðarlegum auðlindum og dugmiklu fólki sem flest allt þráir að búa í betra og réttlátara samfélagi þar sem er pláss fyrir alla, þar sem er jarðvegur sem við getum öll þrifist í. Samfélagi sem er eins og litríkt og flókið bútasaumsteppi þar sem hægt er að finna nýja og gamla búta, slitið denim, grófa ull og skræpótt velúr en ekki bara teinótt terylin og gæðasilki. Samfélagi sem er saumað saman með lifandi þræði vináttu, fjölskyldutengsla, kærleika, umhyggju og virðingar – ekki límt saman með tonnataki hagsmunagæslu, frekju og afskiptaleysis.
Skoðun Neikvæð áhrif þess að útiloka forsetaframbjóðendur frá kappræðum strax komin í ljós Ástþór Magnússon skrifar
Skoðun Heilsa íslenskrar þjóðar, samofin framþróun í læknisfræði á Íslandi Theódór Skúli Sigurðsson skrifar
Skoðun Eru stjórnvöld að virða réttindi barna á flótta? Hópur fólks í ungmennaráði UNICEF á Íslandi skrifar
Skoðun Algeng mistök við fasteignakaup og hvernig þú forðast þau Kristín Ósk Þórðardóttir skrifar