Vinstri og hægri pólitík úr sögunni að mati þekkingarfræðings Nanna Elísa Jakobsdóttir skrifar 3. júlí 2015 16:31 Steve Fuller er félagslegur þekkingarfræðingur. Vísir/TEDx Hugmyndin um vinstri og hægri væng í pólitík hefur verið langlíf en er nú á undanhaldi að mati Steve Fuller, prófessors í þekkingarfræði við Warwick háskóla. Hann hélt fyrirlestur á TEDxReykjavík í maí síðastliðnum þar sem hann kynnti hugmyndir sínar um upp og niður hreyfingar í stjórnmálum frekar en hægri og vinstri öfl. Sérstaklega áhugavert er að skoða hugmyndir Fullers fyrir Íslendinga þar sem þingmönnum hefur verið tíðrætt um nauðsyn breytinga þegar kemur að lýðræði og ákvarðanatöku í landinu auk þess sem þjóðin hefur kallað eftir öðruvísi vinnubrögðum.Sjá einnig: Hávær mótmæli yfir hátíðarræðu forsætisráðherra Fuller segist í fyrirlestrinum hafa orðið var við það, eins og fleiri prófessorar, að nemendur hans hafi áhuga á pólitík og álíti sig virka í því sem þeir kalla pólitík en það passi ekki inn í vinstri hægri kerfi stjórnmálanna í dag. Skilgreining flokka og manna í vinstri og hægri væng stjórnmála á rætur sínar að rekja til frönsku byltingarinnar eins og kunnugt er. Þá sátu þeir hægra megin í þinginu sem töldu lögmæti eiga að sækja í fortíðina. „Það átti að treysta hefðinni og því sem hefur virkað í fortíðinni,“ segir Fuller. En hvað þeir sem vildu breytingar og að fara nýja leið sátu vinstra megin í þinginu. Fólk mun skiptast í upp- og niðursinna „Í upphafi var spurningin milli vinstri og hægri hvort fortíðin veitti einskonar sjálfvirka lagaheimild fyrir áframhaldandi framtíð eða hvort það var alltaf opin ákvörðun um hvernig við höldum til framtíðar.“ Fuller bendir á að þessi skilgreining hafi breyst mikið á síðastliðnum árum. Að hans mati mun hún brátt verða úrelt og fólk taki að skilgreina sig sem uppsinnaða og niðursinnaða í pólitík.Sjá einnig: Bjarni vill breytingar: „Menn mala fram á nótt“ Uppsinnaðir, á ensku kallar Fuller þá upwingers, verða þá þeir sem líta til geimsins frekar en niður á jörðina og trúa því að mannkynið geti og eigi að taka úthugsaðar áhættur til þess að við getum þróast enn frekar. Það fólk trúir því að við höfum náð þeim árangri sem við höfum náð í dag með því að hugsa stórt og þannig að ekkert hamli okkur. Niðursinnaðir, sem á ensku kallast downwingers, eru þeir sem telja að möguleika mannsins verði að miða við náttúruna sem skapaði okkur fyrst og fremst, við séum í grunninn dýr og ekkert æðri öðrum stofnum. Fuller útskýrir þetta í fyrirlestrinum sem sjá má hér að neðan. Mest lesið Segir upp hjá RÚV og snýr sér að pólitík Innlent Hættur við að styðja Höllu Hrund Innlent Dramatík þegar tveimur var tilkynnt um ólögleg framboð Innlent Viktor og Kári heltast úr lestinni Innlent Halla Hrund fremst í nýrri könnun og Katrín dottin niður í þriðja sæti Innlent Helmingurinn af búslóðinni í ruslið Innlent Guðrún á Glitstöðum segir vaðið yfir vilja almennings Innlent Ástand hinnar látnu bar þess merki að henni hefði verið ráðinn bani Innlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent Boða verkfallsaðgerðir á Keflavíkurflugvelli í maí Innlent Fleiri fréttir Vinstri græn aldrei með minna fylgi Eltihrellirinn langoftast fyrrverandi maki Ógild framboð, flug í lamasessi og draumaferð í Disney „Ég held að Landskjörstjórn þurfi að endurskoða sína lögfræðiþekkingu“ Hættur við að styðja Höllu Hrund Meðferðarstöðinni Vík lokað í sumar Boða verkfallsaðgerðir á Keflavíkurflugvelli í maí Kjörinn heiðursmeðlimur í bandarísku lista- og vísindaakademíuna Guðrún á Glitstöðum segir vaðið yfir vilja almennings Helmingurinn af búslóðinni í ruslið Fyrstu tilnefningar til Vigdísarverðlauna Evrópuráðsþingsins kynntar á Alþingi Segir upp hjá RÚV og snýr sér að pólitík Ellefu verða í framboði til embættis forseta Íslands Landlæknir fer með ákvörðun Persónuverndar fyrir dóm Stór hópur fanga sem ekki treystir stofnunum Viktor og Kári heltast úr lestinni Ástand hinnar látnu bar þess merki að henni hefði verið ráðinn bani Dramatík þegar tveimur var tilkynnt um ólögleg framboð Best ef forseti hefur ekki verið í stjórnmálastarfi Ráðherra kynnir nýtt mælaborð farsældar barna Skjálfti við Bláfjöll í morgun og óbreytt við Sundhnúk Ætlaði að ganga frá álverinu og upp á Keflavíkurflugvöll Halla Hrund fremst í nýrri könnun og Katrín dottin niður í þriðja sæti Vopnuð rán tíðari en fólk gerir sér grein fyrir Óttast að saga slökkviliða á Íslandi glatist Plokkdagurinn mikli haldinn hátíðlegur um land allt Á ofsahraða undir áhrifum fíkniefna Efnahagsstefnan sé að ýta fólki í verðtryggð lán Ók blindfullur við Grímsvötn og hótaði að drepa alla Langt í að þeir nái sér að fullu Sjá meira
Hugmyndin um vinstri og hægri væng í pólitík hefur verið langlíf en er nú á undanhaldi að mati Steve Fuller, prófessors í þekkingarfræði við Warwick háskóla. Hann hélt fyrirlestur á TEDxReykjavík í maí síðastliðnum þar sem hann kynnti hugmyndir sínar um upp og niður hreyfingar í stjórnmálum frekar en hægri og vinstri öfl. Sérstaklega áhugavert er að skoða hugmyndir Fullers fyrir Íslendinga þar sem þingmönnum hefur verið tíðrætt um nauðsyn breytinga þegar kemur að lýðræði og ákvarðanatöku í landinu auk þess sem þjóðin hefur kallað eftir öðruvísi vinnubrögðum.Sjá einnig: Hávær mótmæli yfir hátíðarræðu forsætisráðherra Fuller segist í fyrirlestrinum hafa orðið var við það, eins og fleiri prófessorar, að nemendur hans hafi áhuga á pólitík og álíti sig virka í því sem þeir kalla pólitík en það passi ekki inn í vinstri hægri kerfi stjórnmálanna í dag. Skilgreining flokka og manna í vinstri og hægri væng stjórnmála á rætur sínar að rekja til frönsku byltingarinnar eins og kunnugt er. Þá sátu þeir hægra megin í þinginu sem töldu lögmæti eiga að sækja í fortíðina. „Það átti að treysta hefðinni og því sem hefur virkað í fortíðinni,“ segir Fuller. En hvað þeir sem vildu breytingar og að fara nýja leið sátu vinstra megin í þinginu. Fólk mun skiptast í upp- og niðursinna „Í upphafi var spurningin milli vinstri og hægri hvort fortíðin veitti einskonar sjálfvirka lagaheimild fyrir áframhaldandi framtíð eða hvort það var alltaf opin ákvörðun um hvernig við höldum til framtíðar.“ Fuller bendir á að þessi skilgreining hafi breyst mikið á síðastliðnum árum. Að hans mati mun hún brátt verða úrelt og fólk taki að skilgreina sig sem uppsinnaða og niðursinnaða í pólitík.Sjá einnig: Bjarni vill breytingar: „Menn mala fram á nótt“ Uppsinnaðir, á ensku kallar Fuller þá upwingers, verða þá þeir sem líta til geimsins frekar en niður á jörðina og trúa því að mannkynið geti og eigi að taka úthugsaðar áhættur til þess að við getum þróast enn frekar. Það fólk trúir því að við höfum náð þeim árangri sem við höfum náð í dag með því að hugsa stórt og þannig að ekkert hamli okkur. Niðursinnaðir, sem á ensku kallast downwingers, eru þeir sem telja að möguleika mannsins verði að miða við náttúruna sem skapaði okkur fyrst og fremst, við séum í grunninn dýr og ekkert æðri öðrum stofnum. Fuller útskýrir þetta í fyrirlestrinum sem sjá má hér að neðan.
Mest lesið Segir upp hjá RÚV og snýr sér að pólitík Innlent Hættur við að styðja Höllu Hrund Innlent Dramatík þegar tveimur var tilkynnt um ólögleg framboð Innlent Viktor og Kári heltast úr lestinni Innlent Halla Hrund fremst í nýrri könnun og Katrín dottin niður í þriðja sæti Innlent Helmingurinn af búslóðinni í ruslið Innlent Guðrún á Glitstöðum segir vaðið yfir vilja almennings Innlent Ástand hinnar látnu bar þess merki að henni hefði verið ráðinn bani Innlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent Boða verkfallsaðgerðir á Keflavíkurflugvelli í maí Innlent Fleiri fréttir Vinstri græn aldrei með minna fylgi Eltihrellirinn langoftast fyrrverandi maki Ógild framboð, flug í lamasessi og draumaferð í Disney „Ég held að Landskjörstjórn þurfi að endurskoða sína lögfræðiþekkingu“ Hættur við að styðja Höllu Hrund Meðferðarstöðinni Vík lokað í sumar Boða verkfallsaðgerðir á Keflavíkurflugvelli í maí Kjörinn heiðursmeðlimur í bandarísku lista- og vísindaakademíuna Guðrún á Glitstöðum segir vaðið yfir vilja almennings Helmingurinn af búslóðinni í ruslið Fyrstu tilnefningar til Vigdísarverðlauna Evrópuráðsþingsins kynntar á Alþingi Segir upp hjá RÚV og snýr sér að pólitík Ellefu verða í framboði til embættis forseta Íslands Landlæknir fer með ákvörðun Persónuverndar fyrir dóm Stór hópur fanga sem ekki treystir stofnunum Viktor og Kári heltast úr lestinni Ástand hinnar látnu bar þess merki að henni hefði verið ráðinn bani Dramatík þegar tveimur var tilkynnt um ólögleg framboð Best ef forseti hefur ekki verið í stjórnmálastarfi Ráðherra kynnir nýtt mælaborð farsældar barna Skjálfti við Bláfjöll í morgun og óbreytt við Sundhnúk Ætlaði að ganga frá álverinu og upp á Keflavíkurflugvöll Halla Hrund fremst í nýrri könnun og Katrín dottin niður í þriðja sæti Vopnuð rán tíðari en fólk gerir sér grein fyrir Óttast að saga slökkviliða á Íslandi glatist Plokkdagurinn mikli haldinn hátíðlegur um land allt Á ofsahraða undir áhrifum fíkniefna Efnahagsstefnan sé að ýta fólki í verðtryggð lán Ók blindfullur við Grímsvötn og hótaði að drepa alla Langt í að þeir nái sér að fullu Sjá meira