Ver fornan fræðimann 18. mars 2014 10:30 „Hann gætti ekki aðeins Forngripasafnsins, sem þá var á Dómkirkjuloftinu, heldur ferðaðist um stóran hluta landsins, kannaði fornleifar og talaði við fólk,“ segir Gunnar um Sigurð Vigfússon. Fréttablaðið/GVA „Mér finnst Sigurður birtast í skrifum sínum og verkum eins og hver annar menntamaður og tel hann hafa verið marktækan fornleifafræðing,“ segir Gunnar Karlsson sagnfræðingur um Sigurð Vigfússon, sem var forstöðumaður Forngripasafnsins frá því um 1880 til 1892. Gunnar heldur hádegiserindi um hann í Þjóðminjasafninu í dag. Sigurður var af fátæku fólki kominn, var ólæs 14 ára gamall, samkvæmt vitnisburði sóknarprests, og naut ekki skólagöngu í uppvextinum. Síðar nam hann gullsmíði, meðal annars í Kaupmannahöfn og stundaði þá iðju í Reykjavík þangað til hann tók við safninu. „Sigurður hefur orðið fyrir gagnrýni og skopi fræðimanna fyrir trúgirni á Íslendingasögur. Hann hafi sífellt verið að leita staðfestingar á atburðum sem segir frá í sögunum. En hann gerði miklu meira. Hann gætti ekki aðeins Forngripasafnsins, sem þá var á Dómkirkjuloftinu, heldur ferðaðist um stóran hluta landsins, kannaði fornleifar og talaði við fólk,“ lýsir Gunnar og segir skýrslur hans merkilegan vitnisburð um hversu fólk var vel að sér um fornleifar á Íslandi á síðari hluta 20. aldar. Þrátt fyrir að presturinn teldi Sigurð ólæsan 14 ára segir Gunnar hann hafa orðið furðu fróðan og meðal annars vitna í dönsk rit. „Svo hefur hann orðið ágætlega skrifandi og efni eftir hann var oft stór hluti af árbók Fornleifafélagsins,“ segir sagnfræðingurinn. Sigurður Vigfússon var sá þriðji til að annast Forngripasafnið sem nú heitir Þjóðminjasafn. Fyrstur var Sigurður Guðmundsson málari og annar í röðinni var Jón Árnason þjóðsagnasafnari. „Sigurður Vigfússon var aðstoðarmaður Jóns og tók svo við,“ segir Gunnar. „Hann kemur inn í þetta þegar Sigurður Guðmundsson málari er að hanna íslenska kvenþjóðbúninginn. Þá hefur verið leitað til Sigurðar Vigfússonar með smíði silfurverksins. Þannig komust þeir Sigurðarnir í samband.“ Fyrirlestur Gunnars í Þjóðminjasafninu í dag er öllum opinn og aðgangur er ókeypis. Menning Mest lesið Var ekki beðinn um að skrifa meira á RÚV eftir pistilinn 2022 Lífið Björgólfur og Kristín í fimmtugsafmæli Beckham Lífið Stjörnulífið: Drottningar á Bessastöðum Lífið Mæðgin á stóra sviðinu í Feneyjum með íslenskan arkitektúr Menning Áhorfendur djúpt snortnir á forsýningu Stóru stundarinnar Lífið Áttu sturlaða stund á Times Square Lífið Verðmiðinn hækkar á höll Antons Lífið Glamúr og glæsileiki í fimmtugsafmæli Kristínar Ólafs Lífið The Wire og Sopranos-leikari látinn Lífið Stærsti sinueldur Íslandssögunnar í myndum Lífið Fleiri fréttir Mæðgin á stóra sviðinu í Feneyjum með íslenskan arkitektúr „Heyri allt í einu hversu steikt þetta er orðið“ þegar hún útskýrir veikindin fyrir vinum Íslendingar vekja athygli í menningarlífi Kaupmannahafnar Fimmtíu ára ljósmyndaveisla á sýningu GVA Arngunnur Ýr er bæjarlistamaður Hafnarfjarðar 2025 Lóa Hlín, Rán, Mars og Elías Rúni fá Barnabókaverðlaun Reykjavíkurborgar Hugmyndin kviknaði í New York þegar eldgos hófst heima Egill Heiðar Anton Pálsson tekur við sem leikhússtjóri Elti konuna sína yfir hálfan hnöttinn Fjöldi fólks á opnun fölsuðu verkanna Mario Vargas Llosa fallinn frá Alls 38 milljónum króna úthlutað úr Myndlistarsjóði Sá stórt tækifæri í fjárfestingarhlið listarinnar Klukkur og kaffibollar í partýi á Prikinu „Mikilvægt að gera hluti sem hann yrði stoltur af“ Fordæmd ást kúrekanna á fjallinu Sjá meira
„Mér finnst Sigurður birtast í skrifum sínum og verkum eins og hver annar menntamaður og tel hann hafa verið marktækan fornleifafræðing,“ segir Gunnar Karlsson sagnfræðingur um Sigurð Vigfússon, sem var forstöðumaður Forngripasafnsins frá því um 1880 til 1892. Gunnar heldur hádegiserindi um hann í Þjóðminjasafninu í dag. Sigurður var af fátæku fólki kominn, var ólæs 14 ára gamall, samkvæmt vitnisburði sóknarprests, og naut ekki skólagöngu í uppvextinum. Síðar nam hann gullsmíði, meðal annars í Kaupmannahöfn og stundaði þá iðju í Reykjavík þangað til hann tók við safninu. „Sigurður hefur orðið fyrir gagnrýni og skopi fræðimanna fyrir trúgirni á Íslendingasögur. Hann hafi sífellt verið að leita staðfestingar á atburðum sem segir frá í sögunum. En hann gerði miklu meira. Hann gætti ekki aðeins Forngripasafnsins, sem þá var á Dómkirkjuloftinu, heldur ferðaðist um stóran hluta landsins, kannaði fornleifar og talaði við fólk,“ lýsir Gunnar og segir skýrslur hans merkilegan vitnisburð um hversu fólk var vel að sér um fornleifar á Íslandi á síðari hluta 20. aldar. Þrátt fyrir að presturinn teldi Sigurð ólæsan 14 ára segir Gunnar hann hafa orðið furðu fróðan og meðal annars vitna í dönsk rit. „Svo hefur hann orðið ágætlega skrifandi og efni eftir hann var oft stór hluti af árbók Fornleifafélagsins,“ segir sagnfræðingurinn. Sigurður Vigfússon var sá þriðji til að annast Forngripasafnið sem nú heitir Þjóðminjasafn. Fyrstur var Sigurður Guðmundsson málari og annar í röðinni var Jón Árnason þjóðsagnasafnari. „Sigurður Vigfússon var aðstoðarmaður Jóns og tók svo við,“ segir Gunnar. „Hann kemur inn í þetta þegar Sigurður Guðmundsson málari er að hanna íslenska kvenþjóðbúninginn. Þá hefur verið leitað til Sigurðar Vigfússonar með smíði silfurverksins. Þannig komust þeir Sigurðarnir í samband.“ Fyrirlestur Gunnars í Þjóðminjasafninu í dag er öllum opinn og aðgangur er ókeypis.
Menning Mest lesið Var ekki beðinn um að skrifa meira á RÚV eftir pistilinn 2022 Lífið Björgólfur og Kristín í fimmtugsafmæli Beckham Lífið Stjörnulífið: Drottningar á Bessastöðum Lífið Mæðgin á stóra sviðinu í Feneyjum með íslenskan arkitektúr Menning Áhorfendur djúpt snortnir á forsýningu Stóru stundarinnar Lífið Áttu sturlaða stund á Times Square Lífið Verðmiðinn hækkar á höll Antons Lífið Glamúr og glæsileiki í fimmtugsafmæli Kristínar Ólafs Lífið The Wire og Sopranos-leikari látinn Lífið Stærsti sinueldur Íslandssögunnar í myndum Lífið Fleiri fréttir Mæðgin á stóra sviðinu í Feneyjum með íslenskan arkitektúr „Heyri allt í einu hversu steikt þetta er orðið“ þegar hún útskýrir veikindin fyrir vinum Íslendingar vekja athygli í menningarlífi Kaupmannahafnar Fimmtíu ára ljósmyndaveisla á sýningu GVA Arngunnur Ýr er bæjarlistamaður Hafnarfjarðar 2025 Lóa Hlín, Rán, Mars og Elías Rúni fá Barnabókaverðlaun Reykjavíkurborgar Hugmyndin kviknaði í New York þegar eldgos hófst heima Egill Heiðar Anton Pálsson tekur við sem leikhússtjóri Elti konuna sína yfir hálfan hnöttinn Fjöldi fólks á opnun fölsuðu verkanna Mario Vargas Llosa fallinn frá Alls 38 milljónum króna úthlutað úr Myndlistarsjóði Sá stórt tækifæri í fjárfestingarhlið listarinnar Klukkur og kaffibollar í partýi á Prikinu „Mikilvægt að gera hluti sem hann yrði stoltur af“ Fordæmd ást kúrekanna á fjallinu Sjá meira