Öryggi í óbyggðum Einar Birkir Einarsson skrifar 31. júlí 2014 07:00 Umsjón með öryggismálum á ferðamannastöðum í óbyggðum landsins er óljós. Slys hafa orðið og er fátt gert til þess að koma í veg fyrir að þau hendi aftur, að því er virðist. Nú í júlí fór ég í frábæra göngu um Jökulfirði við Ísafjarðardjúp. Allur gönguhópurinn er með góða reynslu af ferðum á þessu svæði. Hornstrandafriðlandið er skilgreint í hinum svokallaða „Ib“-flokki, eða sem óbyggðir (e. wilderness), s.k.v. IUCN (Alþjóðanáttúrverndarsambandinu). Svæði sem þetta gerir þær kröfur til gesta sinna að þeir búi að reynslu, tækni og búnaði til ferðalaga á óbyggðasvæðum. Innviðir svæðanna eru litlir og frumstæðir. Á þriðja degi göngunnar komum við í Kjaransvíkurskarð, sem er á milli Kjaransvíkur og Hesteyrarfjarðar. Þar hittum við fyrir Þjóðverja, sem tjáði okkur að deginum áður hefði belgískur ferðamaður verið sóttur með þyrlu Landhelgisgæslunnar eftir að hafa hrapað í snarbröttum og hörðum snjóskaflinum í skarðinu. Vel mátti sjá spor mannsins fram af hengifluginu. Frá Kjaransvíkurskarði liggur leiðin eftir svokölluðum Hesteyrarbrúnum, sem enda í nokkuð brattri hlíð niður að Hesteyri. Þegar á brúnina var komið var þoka og mikill snjór í hlíðinni. Við greindum för í snjónum og eltum þau um stund, en leist ekki á blikuna. Við snerum því við og ákváðum að finna leið innar í dalnum. Við náðum símasambandi við staðarhaldarann í Læknishúsinu á Hesteyri, sem staðfesti að brekkan væri ófær.Virkja þarf samstarf Það var gott að koma að Hesteyri, í mannabyggðir og öruggt skjól, jafnvel þótt draugasaga Yrsu Sigurðardóttur, sem látin er gerast þarna, væri ofarlega í huga. Á Hesteyri hittum við fyrir landvörðinn, sem tók vel á móti okkur. Við töldum okkur leita til rétts aðila með ábendingu um að rétt væri að merkja þessa tvo staði sem ófæra og vísa á hjáleiðir. Það reyndist ekki vera rétt. Áhersla landvarða í óbyggðum er á náttúruvernd, en auk þess sjá þeir um uppbyggingu tjaldsvæða og lagfæringu á göngustígum og fræðslu til ferðamanna um svæðið. Okkur brá heldur við þessar upplýsingar, því við töldum að það væri jafnvel borgaraleg skylda hvers og eins að vara við aðsteðjandi vá sem þessari. Á meðan ég rita þessa grein berast fréttir af bandarískum ferðamönnum sem villtust og eina sem þeir gátu gefið upp um staðsetningu sína var að þeir væru staddir á Hornströndum. Blessunarlega skiluðu þeir sér til Hesteyrar af sjálfsdáðum. Landverðir Hornstrandafriðlandsins vinna mikið og óeigingjarnt starf, en með auknum ferðamannastraumi á þetta svæði vex þörfin á frekari viðbúnaði til að tryggja öryggi fólks. Mér vitanlega hefur ekkert verið gert til að koma í veg fyrir að slys eins og það sem varð í Kjaransvíkurskarði þann 13. júlí síðastliðinn gerist aftur. Skýra þarf hver ber ábyrgð á öryggismálum í óbyggðum og virkja þarf samstarf Umverfisstofnunar, ferðaþjónustunnar og landeigenda í þessum efnum. Sem ferðamaður og unnandi þessa svæðis lýsi ég mig reiðubúinn að koma að slíkri vinnu. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Jarðakaup í nýjum tilgangi Halla Hrund Logadóttir Skoðun Eru orkumálin að fara úr böndunum? Jónas Guðmundsson Skoðun Forsetaframboð í Fellini stíl Stefán Ólafsson Skoðun Borgar þú 65 prósent skatt af þínum tekjum? Guðfinnur Sigurvinsson Skoðun Brúarsmið á Bessastaði Jóhanna Vigdís Guðmundsdóttir Skoðun Skipulagsmál og uppbygging í Árborg Bragi Bjarnason Skoðun Norska veiðistöðin Friðrik Erlingsson Skoðun Af auðvaldsmönnum og undirlægjuhætti Ester Hilmarsdóttir Skoðun Ég kýs… Gísli Ásgeirsson Skoðun Nú getum við brotið blað Ragnheiður Davíðsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Eru orkumálin að fara úr böndunum? Jónas Guðmundsson skrifar Skoðun Skipulagsmál og uppbygging í Árborg Bragi Bjarnason skrifar Skoðun Ég kýs… Gísli Ásgeirsson skrifar Skoðun Forsetaframboð í Fellini stíl Stefán Ólafsson skrifar Skoðun Borgar þú 65 prósent skatt af þínum tekjum? Guðfinnur Sigurvinsson skrifar Skoðun Brúarsmið á Bessastaði Jóhanna Vigdís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Nú getum við brotið blað Ragnheiður Davíðsdóttir skrifar Skoðun Við þurfum loftslagsaðgerðir, ekki grænþvott Andrés Ingi Jónsson skrifar Skoðun Af hverju bara hálft skref áfram? Gísli Rafn Ólafsson skrifar Skoðun Baldur í þágu mannúðar og samfélags Anna María Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Hvar er Reykjavegur? Ari Trausti Guðmundsson skrifar Skoðun Af auðvaldsmönnum og undirlægjuhætti Ester Hilmarsdóttir skrifar Skoðun Hafðu áhrif á líf barna Ída Björg Unnarsdóttir skrifar Skoðun Stórbætum samgöngur Logi Einarsson skrifar Skoðun Norska veiðistöðin Friðrik Erlingsson skrifar Skoðun Köllum það réttu nafni: Fordóma Derek Terell Allen skrifar Skoðun Ótrúverðugt plan að annars góðum markmiðum Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Formleg uppgjöf Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Örlætisgerningur Vilhjálmur H. Vilhjálmsson skrifar Skoðun Fjármunum veitt þangað sem neyðin er mest Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Sjálfbær framtíð Vestfjarða Sigríður Ólöf Kristjánsdóttir,Aðalsteinn Óskarsson skrifar Skoðun Burt með pólitík á Bessastöðum Kristmundur Carter skrifar Skoðun Náttúran njóti vafans, ótímabundið Bjarkey Olsen Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Íþróttir fyrir öll, jöfnum og bætum leikinn Hólmfríður Sigþórsdóttir,Anna Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Nýr „loftslagsvænn“ iðnaður - neikvæð áhrif á lífríki og fiskveiðar Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun „Almennings“ samgöngur? Bragi Gunnlaugsson skrifar Skoðun Góður forseti G. Pétur Matthíasson skrifar Skoðun Hvers vegna Halla Tómasdóttir? Guðjón Sigurðsson skrifar Skoðun Heimildin sem hvarf úr frumvarpi matvælaráðherra Vala Árnadóttir skrifar Skoðun Sníða sér stakk eftir vexti Guðni Magnús Ingvason skrifar Sjá meira
Umsjón með öryggismálum á ferðamannastöðum í óbyggðum landsins er óljós. Slys hafa orðið og er fátt gert til þess að koma í veg fyrir að þau hendi aftur, að því er virðist. Nú í júlí fór ég í frábæra göngu um Jökulfirði við Ísafjarðardjúp. Allur gönguhópurinn er með góða reynslu af ferðum á þessu svæði. Hornstrandafriðlandið er skilgreint í hinum svokallaða „Ib“-flokki, eða sem óbyggðir (e. wilderness), s.k.v. IUCN (Alþjóðanáttúrverndarsambandinu). Svæði sem þetta gerir þær kröfur til gesta sinna að þeir búi að reynslu, tækni og búnaði til ferðalaga á óbyggðasvæðum. Innviðir svæðanna eru litlir og frumstæðir. Á þriðja degi göngunnar komum við í Kjaransvíkurskarð, sem er á milli Kjaransvíkur og Hesteyrarfjarðar. Þar hittum við fyrir Þjóðverja, sem tjáði okkur að deginum áður hefði belgískur ferðamaður verið sóttur með þyrlu Landhelgisgæslunnar eftir að hafa hrapað í snarbröttum og hörðum snjóskaflinum í skarðinu. Vel mátti sjá spor mannsins fram af hengifluginu. Frá Kjaransvíkurskarði liggur leiðin eftir svokölluðum Hesteyrarbrúnum, sem enda í nokkuð brattri hlíð niður að Hesteyri. Þegar á brúnina var komið var þoka og mikill snjór í hlíðinni. Við greindum för í snjónum og eltum þau um stund, en leist ekki á blikuna. Við snerum því við og ákváðum að finna leið innar í dalnum. Við náðum símasambandi við staðarhaldarann í Læknishúsinu á Hesteyri, sem staðfesti að brekkan væri ófær.Virkja þarf samstarf Það var gott að koma að Hesteyri, í mannabyggðir og öruggt skjól, jafnvel þótt draugasaga Yrsu Sigurðardóttur, sem látin er gerast þarna, væri ofarlega í huga. Á Hesteyri hittum við fyrir landvörðinn, sem tók vel á móti okkur. Við töldum okkur leita til rétts aðila með ábendingu um að rétt væri að merkja þessa tvo staði sem ófæra og vísa á hjáleiðir. Það reyndist ekki vera rétt. Áhersla landvarða í óbyggðum er á náttúruvernd, en auk þess sjá þeir um uppbyggingu tjaldsvæða og lagfæringu á göngustígum og fræðslu til ferðamanna um svæðið. Okkur brá heldur við þessar upplýsingar, því við töldum að það væri jafnvel borgaraleg skylda hvers og eins að vara við aðsteðjandi vá sem þessari. Á meðan ég rita þessa grein berast fréttir af bandarískum ferðamönnum sem villtust og eina sem þeir gátu gefið upp um staðsetningu sína var að þeir væru staddir á Hornströndum. Blessunarlega skiluðu þeir sér til Hesteyrar af sjálfsdáðum. Landverðir Hornstrandafriðlandsins vinna mikið og óeigingjarnt starf, en með auknum ferðamannastraumi á þetta svæði vex þörfin á frekari viðbúnaði til að tryggja öryggi fólks. Mér vitanlega hefur ekkert verið gert til að koma í veg fyrir að slys eins og það sem varð í Kjaransvíkurskarði þann 13. júlí síðastliðinn gerist aftur. Skýra þarf hver ber ábyrgð á öryggismálum í óbyggðum og virkja þarf samstarf Umverfisstofnunar, ferðaþjónustunnar og landeigenda í þessum efnum. Sem ferðamaður og unnandi þessa svæðis lýsi ég mig reiðubúinn að koma að slíkri vinnu.
Skoðun Íþróttir fyrir öll, jöfnum og bætum leikinn Hólmfríður Sigþórsdóttir,Anna Þorsteinsdóttir skrifar
Skoðun Nýr „loftslagsvænn“ iðnaður - neikvæð áhrif á lífríki og fiskveiðar Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir skrifar