Greiðsluhlé meðlaga í desember Gunnar Kristinn Þórðarson skrifar 10. október 2013 06:00 Í sumar óskuðu Samtök meðlagsgreiðenda eftir samstarfi við Samband íslenskra sveitarfélaga við að koma siðbótum á viðskipti stofnana sveitarfélaga við meðlagsgreiðendur. Fóru samtökin fram á að sambandið hlutaðist til um málefni meðlagsgreiðenda og takmörkuðu heimildir Innheimtustofnunar sveitarfélaga til að ganga að eigum og útborguðum launum meðlagsgreiðenda. Að auki töldum við nauðsynlegt að félagsþjónusta sveitarfélaganna kæmi til móts við meðlagsgreiðendur eins og foreldra en ekki eins og barnslausa einstaklinga eins og málum nú er háttað. Stjórn sambandsins hafnaði samstarfsbeiðni samtakanna samhljóða. Svo dæmi séu tekin vita samtökin um dæmi þar sem fimm barna faðir er með 180.000 krónur í útborgaðar tekjur og er gert að greiða þrjú meðlög á meðan önnur safnast upp í skuld samkvæmt samningi. Eftir standa um 100.000 kr. sem viðkomandi hefur til að kosta nauðsynjar og uppeldi. Þegar hann leitar á náðir félagsþjónustunnar kemur hann að lokuðum dyrum þar sem hann er færður til bókar sem barnlaus einstaklingur sem getur sýnt fram á heildarlaun. Dæmi sem þessi eru mörg og sum hver skelfileg. Kaldlyndið er algert og án samanburðar við nokkurt nágrannaríki. Engu er líkara en að þessum einstaklingum sé refsað fyrir glæp sem þeir aldrei frömdu og standa frammi fyrir velferðarkerfinu sem réttlausir borgarar; mort civile hinnar norrænu velferðar. Samband íslenskra sveitarfélaga er sú stofnun sem skapar þær reglugerðir sem Innheimtustofnun og félagsþjónustan fara eftir. Sveitarfélögin njóta stjórnskipulegs sjálfstæðis og geta því ekki varpað ábyrgð sinni í þessum málum yfir á löggjafann eða framkvæmdarvaldið. Innheimtustofnun hefur nær ótakmarkaðar heimildir til að ganga að eigum og útborguðum launum meðlagsgreiðenda og félagsþjónustan lítur á umgengnisforeldra sem barnlausa einstaklinga þegar hún metur þörf þeirra fyrir félagslega aðstoð. Til að bæta gráu ofan á svart horfir félagsþjónustan ekki til ráðstöfunartekna við slíkt mat eða hversu mörg börn einstaklingurinn hefur á framfæri.Umboðsmaður tekur undir Samtökin leituðu til umboðsmanns barna og spurðu hann hvort framganga þessi gengi í berhögg við rétt barna til umgengni við feður sína eftir skilnað. Ekki er annað hægt en að sjá að umboðsmaður taki undir málstað samtakanna þar sem hann segir meðal annars: „Umboðsmaður barna telur það mikilvægt hagsmunamál barna að grunnframfærsla beggja foreldra þeirra sé tryggð, þannig að foreldrar geti sinnt skyldu sinni til framfærslu barna sinna, sbr. 53. gr. barnalaga nr. 76/2003 og umgengni, sbr. 46, gr. sömu laga. Þó að það sé mikilvægt að mati umboðsmanns að innheimta meðlög frá foreldrum þarf að tryggja að innheimtuaðferðir takmarki ekki möguleika foreldra til að sinna skyldu sinni gagnvart börnum sínum… Öll börn eiga rétt á að umgangast báða foreldra með reglubundnum hætti. Þessi réttur er meðal annars tryggður í 3. mgr. 9. gr. Barnasáttmála Sameinuðu þjóðanna, sbr. lög nr. 19/2013 og 46. gr. barnalaga nr. 76/2003. Til þess að tryggja að þessi réttur sé virtur er mikilvægt að mati umboðsmanns barna að ríki og sveitarfélög líti ekki á umgengnisforeldra sem barnlausa einstaklinga heldur taki tillit til þess að þeir séu með barn á framfæri. Við ákvörðun félagsþjónustu sveitarfélaganna um fjárhagsaðstoð þarf ávallt að meta aðstæður heildrænt og ætti það mat að taka tillit til þess að umgengnisforeldri ber skylda til að sinna bæði framfærslu og umgengni við barn sitt.“ Við þetta er að bæta að samtökin telja framgöngu sveitarfélaganna ekki samræmast 76. gr. stjórnarskrár þar sem segir: „Öllum, sem þess þurfa, skal tryggður í lögum réttur til aðstoðar vegna sjúkleika, örorku, elli, atvinnuleysis, örbirgðar og sambærilegra atvika. Öllum skal tryggður í lögum réttur til almennrar menntunar og fræðslu við sitt hæfi. Börnum skal tryggð í lögum sú vernd og umönnun sem velferð þeirra krefst.“Almenningur styðji Samtökin hvetja alla þá meðlagsgreiðendur sem borga til Innheimtustofnunar til að taka þátt í greiðsluhléinu og vonumst við til að allur almenningur styðji við bakið á meðlagsgreiðendum í aðgerðum þessum. Mikilvægt er hér að árétta að deiluaðili meðlagsgreiðenda er Samband íslenskra sveitarfélaga og enginn annar. Einnig er mikilvægt að ítreka að greiðsluhléið nær ekki til annarra greiðslna til lögheimilisforeldra né heldur á það við um aukin meðlög. Að sama skapi hvetjum við umgengnisforeldra til að halda áfram að sinna sínum uppeldisskyldum með stakri prýði eins og þeir hafa gert hingað til og létta undir með lögheimilisforeldrum með að bjóða þeim aukna umgengni. Sú aðgerð sem hér um ræðir er borgaraleg óhlýðni sem miðar að því að treysta samtakamátt meðlagsgreiðenda og sýna hinu opinbera að því er ekki stætt á að hunsa kröfur þessara 14.000 fjölskyldna í landinu. Meðlagsgreiðendur borga með 20.000 börnum til Innheimtustofnunar í mánuði hverjum og má því ætla að í skilvísum mánuði greiði þeir um hálfan milljarð króna til sveitarfélaganna. Með aðgerðunum stöðvum við þetta fjárflæði tímabundið. Að lokum viljum við árétta að aðgerðirnar eru hlé á greiðslum og erum við þar með ekki að hvetja meðlagsgreiðendur til að skorast undan skyldum sínum. Við bendum því meðlagsgreiðendum á að leggja pening fyrir sem nemur meðlögunum og að greiða svo meðlagskröfuna að greiðsluhléinu loknu. Við þá meðlagsgreiðendur sem eiga ekki fyrir nauðsynjum viljum við hins vegar segja þetta: Notið peninginn sem sparast í greiðsluhléinu í að kaupa nauðsynjar fyrir hátíðirnar í desember og gerið svo kröfu á sveitarfélögin að þau virði 76. gr. stjórnarskrárinnar að greiðsluhléinu loknu. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Sá tapar sem fyrstur nefnir nasistana: gengisfelling orðsins „rasisti“ Birgir Finnsson Skoðun Þjóð sem lætur kyrrt liggja? Magnús Árni Skjöld Magnússon Skoðun Umbætur í innkaupum hins opinbera á upplýsingatækni Lilja Björk Guðmundsdóttir Skoðun Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson Skoðun Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift Skoðun Losar Alþingi um leyfisveitinga-flækjuna? Katrín Helga Hallgrímsdóttir Skoðun Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ Skoðun Örvæntingafullir endó-sjúklingar Diljá Mist Einarsdóttir Skoðun Óður til Sigga sjéní Ingvi Þór Georgsson Skoðun Álframleiðsla á Íslandi er ekki bara mikilvæg fyrir Ísland Guðríður Eldey Arnardóttir Skoðun Skoðun Skoðun Átti ekki að klára dæmið í geðheilbrigðismálum? Ingveldur Anna Sigurðardóttir skrifar Skoðun Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ skrifar Skoðun Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift skrifar Skoðun Óður til Sigga sjéní Ingvi Þór Georgsson skrifar Skoðun Álframleiðsla á Íslandi er ekki bara mikilvæg fyrir Ísland Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson skrifar Skoðun Örvæntingafullir endó-sjúklingar Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Þjóð sem lætur kyrrt liggja? Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Umbætur í innkaupum hins opinbera á upplýsingatækni Lilja Björk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Losar Alþingi um leyfisveitinga-flækjuna? Katrín Helga Hallgrímsdóttir skrifar Skoðun Dómsdagur nálgast! Hólmgeir Baldursson skrifar Skoðun Er slysahætta í kringum sorpílátið heima hjá þér? Anna Jóna Kjartansdóttir,Pétur Gísli Jónsson skrifar Skoðun Ég og Parkinson – leitin að greiningu og leiðin til betra lífs Guðrún Einarsdóttir skrifar Skoðun Hvers vegna borga foreldrar í Kópavogi mest? Eydís Inga Valsdóttir skrifar Skoðun Sá tapar sem fyrstur nefnir nasistana: gengisfelling orðsins „rasisti“ Birgir Finnsson skrifar Skoðun Aðgengi er lykill að sjálfstæði, þátttöku og virkni Þuríður Harpa Sigurðardóttir skrifar Skoðun Hagsmunir heildarinnar - Fjórði kafli: Joshua Fought The Battle of Jericho Hannes Örn Blandon skrifar Skoðun Þetta unga fólk getur bara haldið kjafti Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Kveðjum sjálfhverfa og fyrirsjáanlega manninn Halldóra Mogensen skrifar Skoðun Hefur ekki náð sér á strik síðan Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Betri vegir, fleiri lögreglumenn og hægt að komast í meðferð á sumrin Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Austurland skilar verðmætum – innviðirnir þurfa að fylgja Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Faglegt mat eða lukka? IV. Faglegt mat og ósvaraðar spurningar Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Skipulögð glæpastarfsemi er ógn við samfélagið Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Við erum 40 árum á eftir Einar Sverrisson skrifar Skoðun Þétting á 27. brautinni Friðjón R. Friðjónsson skrifar Skoðun Þá verður gott að búa á Íslandi Bjarni Karlsson,Jóna Hrönn Bolladóttir skrifar Skoðun Faglegt mat eða lukka? III: Tækifæri fyrir löggjafann Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Þingmaður til sölu – bátur fylgir með Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Þeir vökulu og tungumálið sem stjórntæki Jóhanna Jakobsdóttir skrifar Sjá meira
Í sumar óskuðu Samtök meðlagsgreiðenda eftir samstarfi við Samband íslenskra sveitarfélaga við að koma siðbótum á viðskipti stofnana sveitarfélaga við meðlagsgreiðendur. Fóru samtökin fram á að sambandið hlutaðist til um málefni meðlagsgreiðenda og takmörkuðu heimildir Innheimtustofnunar sveitarfélaga til að ganga að eigum og útborguðum launum meðlagsgreiðenda. Að auki töldum við nauðsynlegt að félagsþjónusta sveitarfélaganna kæmi til móts við meðlagsgreiðendur eins og foreldra en ekki eins og barnslausa einstaklinga eins og málum nú er háttað. Stjórn sambandsins hafnaði samstarfsbeiðni samtakanna samhljóða. Svo dæmi séu tekin vita samtökin um dæmi þar sem fimm barna faðir er með 180.000 krónur í útborgaðar tekjur og er gert að greiða þrjú meðlög á meðan önnur safnast upp í skuld samkvæmt samningi. Eftir standa um 100.000 kr. sem viðkomandi hefur til að kosta nauðsynjar og uppeldi. Þegar hann leitar á náðir félagsþjónustunnar kemur hann að lokuðum dyrum þar sem hann er færður til bókar sem barnlaus einstaklingur sem getur sýnt fram á heildarlaun. Dæmi sem þessi eru mörg og sum hver skelfileg. Kaldlyndið er algert og án samanburðar við nokkurt nágrannaríki. Engu er líkara en að þessum einstaklingum sé refsað fyrir glæp sem þeir aldrei frömdu og standa frammi fyrir velferðarkerfinu sem réttlausir borgarar; mort civile hinnar norrænu velferðar. Samband íslenskra sveitarfélaga er sú stofnun sem skapar þær reglugerðir sem Innheimtustofnun og félagsþjónustan fara eftir. Sveitarfélögin njóta stjórnskipulegs sjálfstæðis og geta því ekki varpað ábyrgð sinni í þessum málum yfir á löggjafann eða framkvæmdarvaldið. Innheimtustofnun hefur nær ótakmarkaðar heimildir til að ganga að eigum og útborguðum launum meðlagsgreiðenda og félagsþjónustan lítur á umgengnisforeldra sem barnlausa einstaklinga þegar hún metur þörf þeirra fyrir félagslega aðstoð. Til að bæta gráu ofan á svart horfir félagsþjónustan ekki til ráðstöfunartekna við slíkt mat eða hversu mörg börn einstaklingurinn hefur á framfæri.Umboðsmaður tekur undir Samtökin leituðu til umboðsmanns barna og spurðu hann hvort framganga þessi gengi í berhögg við rétt barna til umgengni við feður sína eftir skilnað. Ekki er annað hægt en að sjá að umboðsmaður taki undir málstað samtakanna þar sem hann segir meðal annars: „Umboðsmaður barna telur það mikilvægt hagsmunamál barna að grunnframfærsla beggja foreldra þeirra sé tryggð, þannig að foreldrar geti sinnt skyldu sinni til framfærslu barna sinna, sbr. 53. gr. barnalaga nr. 76/2003 og umgengni, sbr. 46, gr. sömu laga. Þó að það sé mikilvægt að mati umboðsmanns að innheimta meðlög frá foreldrum þarf að tryggja að innheimtuaðferðir takmarki ekki möguleika foreldra til að sinna skyldu sinni gagnvart börnum sínum… Öll börn eiga rétt á að umgangast báða foreldra með reglubundnum hætti. Þessi réttur er meðal annars tryggður í 3. mgr. 9. gr. Barnasáttmála Sameinuðu þjóðanna, sbr. lög nr. 19/2013 og 46. gr. barnalaga nr. 76/2003. Til þess að tryggja að þessi réttur sé virtur er mikilvægt að mati umboðsmanns barna að ríki og sveitarfélög líti ekki á umgengnisforeldra sem barnlausa einstaklinga heldur taki tillit til þess að þeir séu með barn á framfæri. Við ákvörðun félagsþjónustu sveitarfélaganna um fjárhagsaðstoð þarf ávallt að meta aðstæður heildrænt og ætti það mat að taka tillit til þess að umgengnisforeldri ber skylda til að sinna bæði framfærslu og umgengni við barn sitt.“ Við þetta er að bæta að samtökin telja framgöngu sveitarfélaganna ekki samræmast 76. gr. stjórnarskrár þar sem segir: „Öllum, sem þess þurfa, skal tryggður í lögum réttur til aðstoðar vegna sjúkleika, örorku, elli, atvinnuleysis, örbirgðar og sambærilegra atvika. Öllum skal tryggður í lögum réttur til almennrar menntunar og fræðslu við sitt hæfi. Börnum skal tryggð í lögum sú vernd og umönnun sem velferð þeirra krefst.“Almenningur styðji Samtökin hvetja alla þá meðlagsgreiðendur sem borga til Innheimtustofnunar til að taka þátt í greiðsluhléinu og vonumst við til að allur almenningur styðji við bakið á meðlagsgreiðendum í aðgerðum þessum. Mikilvægt er hér að árétta að deiluaðili meðlagsgreiðenda er Samband íslenskra sveitarfélaga og enginn annar. Einnig er mikilvægt að ítreka að greiðsluhléið nær ekki til annarra greiðslna til lögheimilisforeldra né heldur á það við um aukin meðlög. Að sama skapi hvetjum við umgengnisforeldra til að halda áfram að sinna sínum uppeldisskyldum með stakri prýði eins og þeir hafa gert hingað til og létta undir með lögheimilisforeldrum með að bjóða þeim aukna umgengni. Sú aðgerð sem hér um ræðir er borgaraleg óhlýðni sem miðar að því að treysta samtakamátt meðlagsgreiðenda og sýna hinu opinbera að því er ekki stætt á að hunsa kröfur þessara 14.000 fjölskyldna í landinu. Meðlagsgreiðendur borga með 20.000 börnum til Innheimtustofnunar í mánuði hverjum og má því ætla að í skilvísum mánuði greiði þeir um hálfan milljarð króna til sveitarfélaganna. Með aðgerðunum stöðvum við þetta fjárflæði tímabundið. Að lokum viljum við árétta að aðgerðirnar eru hlé á greiðslum og erum við þar með ekki að hvetja meðlagsgreiðendur til að skorast undan skyldum sínum. Við bendum því meðlagsgreiðendum á að leggja pening fyrir sem nemur meðlögunum og að greiða svo meðlagskröfuna að greiðsluhléinu loknu. Við þá meðlagsgreiðendur sem eiga ekki fyrir nauðsynjum viljum við hins vegar segja þetta: Notið peninginn sem sparast í greiðsluhléinu í að kaupa nauðsynjar fyrir hátíðirnar í desember og gerið svo kröfu á sveitarfélögin að þau virði 76. gr. stjórnarskrárinnar að greiðsluhléinu loknu.
Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson Skoðun
Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift Skoðun
Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ Skoðun
Skoðun Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ skrifar
Skoðun Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift skrifar
Skoðun Álframleiðsla á Íslandi er ekki bara mikilvæg fyrir Ísland Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar
Skoðun Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson skrifar
Skoðun Er slysahætta í kringum sorpílátið heima hjá þér? Anna Jóna Kjartansdóttir,Pétur Gísli Jónsson skrifar
Skoðun Sá tapar sem fyrstur nefnir nasistana: gengisfelling orðsins „rasisti“ Birgir Finnsson skrifar
Skoðun Hagsmunir heildarinnar - Fjórði kafli: Joshua Fought The Battle of Jericho Hannes Örn Blandon skrifar
Skoðun Betri vegir, fleiri lögreglumenn og hægt að komast í meðferð á sumrin Þórður Snær Júlíusson skrifar
Skoðun Austurland skilar verðmætum – innviðirnir þurfa að fylgja Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson Skoðun
Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift Skoðun
Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ Skoðun