Dúbaí gæti hrundið af stað nýrri kreppu 28. nóvember 2009 06:00 Kaldranaleg glæsiveröld Uppbyggingin í Dúbaí undanfarin ár hefur einkennst af gríðarlegum metnaði og gegndarlausu óhófi.Nordicphotos/AFP Fréttir af gríðarlegri skuldsetningu og hugsanlega yfirvofandi efnahagshruni í Dúbaí ollu titringi í viðskiptalífi um heim allan. Ótti hefur vaknað um að vandræðin í Dúbaí hafi keðjuverkandi áhrif og endi í nýrri heimskreppu. Dubai World er fyrirtækjasamsteypan sem hefur verið í fararbroddi uppbyggingarinnar í Dúbaí síðustu árin. Sú uppbygging hefur einkennst af bæði gríðarlegum metnaði og gegndarlausu óhófi sem vart á sér neina hliðstæðu. Reistar hafa verið glæsibyggingar, háhýsi og nýir eyjaklasar búnir til við ströndina. Stærsta hús heims er risið þar, og fylgja möguleikar á að hækka það ef aðrir taka upp á að byggja hærra. Öll þessi uppbygging er að stórum hluta framkvæmd fyrir lánsfé, sem reynst hefur erfitt að standa í skilum með. Litlar tekjur eru af nýju glæsimannvirkjunum og olíuauðurinn getur ekki bjargað Dúbaí, því hann er minni þar en víðast hvar í arabaheiminum. Dubai World skuldar 60 milljarða dala og vill fá hálfs árs frest til að gera upp sín mál. Þegar sú beiðni barst voru helstu bankar heims ekki lengi að lækka lánshæfismat annarra stórfyrirtækja í Dúbaí. Lækkun varð í kauphöllum víða um heim. Veruleg hætta þykir á að skuldirnar fáist aldrei greiddar nema kannski að hluta. Sextíu milljarða skuld Dubai World er stór hluti allra skulda Dúbaí erlendis, því þær nema í heild áttatíu milljörðum dala. Tapið myndi lenda á stórum bönkum erlendis. Bresku bankarnir HSBC Holdings og Standard Chartered gætu tapað samtals 788 milljónum dala. Þriðji stærsti banki Japans, sem heitir Sumitomo Mitsui Financial Group, gæti sömuleiðis lent í vandræðum, því hann á einnig hundruð milljónir dala hjá ofurskuldsettum fyrirtækjum í Dúbaí. Byggingafyrirtæki í Japan, Ástralíu og Suður-Kóreu gætu einnig farið illa út úr þessu, því þau hafa verið fengin til að reisa allar nýju byggingarnar í Dúbaí. Verði stórir bankar víða um heim fyrir áfalli vegna hruns í Dúbaí má búast við að þeir þurfi að halda að sér höndum í lánveitingum, sem gæti þýtt nýja lánsfjárkreppu, líka þeirri sem olli hruninu fyrir rúmu ári. gudsteinn@frettabladid.is Mest lesið Íranir neita að hafa skotið eldflaugum Erlent Segja manninn hafa glímt við alvarleg veikindi Innlent Áhrifavaldur sakaður um að bera ábyrgð á dauða dóttur sinnar Erlent Ný skýrsla: Bandaríkjunum mistókst að eyðileggja kjarnorkumannvirki Írana Erlent Stuðningur við veiðigjaldafrumvarpið dregst saman Innlent Fjögur búsetuúrræði Vinnumálastofnunar standa auð Innlent Breytingar á lögum um sjúkratryggingar mismuni eftir efnahagsstöðu Innlent „Þetta rugl í Kastljósi í gær af hálfu forsætisráðherra er skammarlegt“ Innlent Sektaður um 240 þúsund fyrir að halda sauðfé í Grindavík Innlent Ekki um sama þvott að ræða í Björg og Fönn Innlent Fleiri fréttir Æsispenandi forval: Framtíð Demókrataflokksins gæti ráðist í New York Átök í Miðausturlöndum: „Erfitt að meta hvað er í raun og veru í gangi“ Ný skýrsla: Bandaríkjunum mistókst að eyðileggja kjarnorkumannvirki Írana „Þrátt fyrir allan þennan vígbúnað þá er þetta mjög vinalegt“ „Honum fylgir auðvitað ákveðinn ófyrirsjáanleiki“ Óbreyttir borgarar féllu í árásum Rússa á úkraínskar borgir Íranir neita að hafa skotið eldflaugum Áhrifavaldur sakaður um að bera ábyrgð á dauða dóttur sinnar Segir vopnahlé í höfn Trump þakkar Írönum fyrir að láta vita af sér Rýma sextán þorp vegna gróðurelda í Grikklandi Íranir ráðast á herstöð Bandaríkjamanna í Katar Handtóku Evrópubúa sakaðan um njósnir fyrir Ísrael Byrjað að smella af með stærstu myndavél í heimi Meira örplast í flöskum úr gleri en plasti Hífðu lystisnekkjuna sem sökk upp úr sjónum við Sikiley Segja aftur ráðist á neðanjarðarauðgunarstöð í Íran Ísraelar héldu árásum sínum áfram í nótt „Gríðarstór“ árás á höfuðborgina Tuttugu og tveir látnir eftir sjálfsmorðsárás í kirkju Trump hellir sér yfir flokksbróður sinn: „MAGA ætti að losa sig við þennan aumkunarverða aumingja“ Tíu Íslendingar í Íran og fjórir í Ísrael Aðdragandinn: Hótanir og árásir á hótanir og árásir ofan Embættis- og ráðamenn tjá sig um árásina Vaktin: Bandaríkin gera árásir á Íran Árás Bandaríkjanna á Íran: „Íran, yfirgangsseggur Miðausturlandanna, verður að boða til friðar“ Bandaríkjamenn gera loftárásir á Írani Átta látnir hið minnsta eftir að kviknaði í loftbelg Ísraelar bíði ekki eftir grænu ljósi Trump Leiðtogi í hvítrússnesku andspyrnuhreyfingunni frjáls Sjá meira
Fréttir af gríðarlegri skuldsetningu og hugsanlega yfirvofandi efnahagshruni í Dúbaí ollu titringi í viðskiptalífi um heim allan. Ótti hefur vaknað um að vandræðin í Dúbaí hafi keðjuverkandi áhrif og endi í nýrri heimskreppu. Dubai World er fyrirtækjasamsteypan sem hefur verið í fararbroddi uppbyggingarinnar í Dúbaí síðustu árin. Sú uppbygging hefur einkennst af bæði gríðarlegum metnaði og gegndarlausu óhófi sem vart á sér neina hliðstæðu. Reistar hafa verið glæsibyggingar, háhýsi og nýir eyjaklasar búnir til við ströndina. Stærsta hús heims er risið þar, og fylgja möguleikar á að hækka það ef aðrir taka upp á að byggja hærra. Öll þessi uppbygging er að stórum hluta framkvæmd fyrir lánsfé, sem reynst hefur erfitt að standa í skilum með. Litlar tekjur eru af nýju glæsimannvirkjunum og olíuauðurinn getur ekki bjargað Dúbaí, því hann er minni þar en víðast hvar í arabaheiminum. Dubai World skuldar 60 milljarða dala og vill fá hálfs árs frest til að gera upp sín mál. Þegar sú beiðni barst voru helstu bankar heims ekki lengi að lækka lánshæfismat annarra stórfyrirtækja í Dúbaí. Lækkun varð í kauphöllum víða um heim. Veruleg hætta þykir á að skuldirnar fáist aldrei greiddar nema kannski að hluta. Sextíu milljarða skuld Dubai World er stór hluti allra skulda Dúbaí erlendis, því þær nema í heild áttatíu milljörðum dala. Tapið myndi lenda á stórum bönkum erlendis. Bresku bankarnir HSBC Holdings og Standard Chartered gætu tapað samtals 788 milljónum dala. Þriðji stærsti banki Japans, sem heitir Sumitomo Mitsui Financial Group, gæti sömuleiðis lent í vandræðum, því hann á einnig hundruð milljónir dala hjá ofurskuldsettum fyrirtækjum í Dúbaí. Byggingafyrirtæki í Japan, Ástralíu og Suður-Kóreu gætu einnig farið illa út úr þessu, því þau hafa verið fengin til að reisa allar nýju byggingarnar í Dúbaí. Verði stórir bankar víða um heim fyrir áfalli vegna hruns í Dúbaí má búast við að þeir þurfi að halda að sér höndum í lánveitingum, sem gæti þýtt nýja lánsfjárkreppu, líka þeirri sem olli hruninu fyrir rúmu ári. gudsteinn@frettabladid.is
Mest lesið Íranir neita að hafa skotið eldflaugum Erlent Segja manninn hafa glímt við alvarleg veikindi Innlent Áhrifavaldur sakaður um að bera ábyrgð á dauða dóttur sinnar Erlent Ný skýrsla: Bandaríkjunum mistókst að eyðileggja kjarnorkumannvirki Írana Erlent Stuðningur við veiðigjaldafrumvarpið dregst saman Innlent Fjögur búsetuúrræði Vinnumálastofnunar standa auð Innlent Breytingar á lögum um sjúkratryggingar mismuni eftir efnahagsstöðu Innlent „Þetta rugl í Kastljósi í gær af hálfu forsætisráðherra er skammarlegt“ Innlent Sektaður um 240 þúsund fyrir að halda sauðfé í Grindavík Innlent Ekki um sama þvott að ræða í Björg og Fönn Innlent Fleiri fréttir Æsispenandi forval: Framtíð Demókrataflokksins gæti ráðist í New York Átök í Miðausturlöndum: „Erfitt að meta hvað er í raun og veru í gangi“ Ný skýrsla: Bandaríkjunum mistókst að eyðileggja kjarnorkumannvirki Írana „Þrátt fyrir allan þennan vígbúnað þá er þetta mjög vinalegt“ „Honum fylgir auðvitað ákveðinn ófyrirsjáanleiki“ Óbreyttir borgarar féllu í árásum Rússa á úkraínskar borgir Íranir neita að hafa skotið eldflaugum Áhrifavaldur sakaður um að bera ábyrgð á dauða dóttur sinnar Segir vopnahlé í höfn Trump þakkar Írönum fyrir að láta vita af sér Rýma sextán þorp vegna gróðurelda í Grikklandi Íranir ráðast á herstöð Bandaríkjamanna í Katar Handtóku Evrópubúa sakaðan um njósnir fyrir Ísrael Byrjað að smella af með stærstu myndavél í heimi Meira örplast í flöskum úr gleri en plasti Hífðu lystisnekkjuna sem sökk upp úr sjónum við Sikiley Segja aftur ráðist á neðanjarðarauðgunarstöð í Íran Ísraelar héldu árásum sínum áfram í nótt „Gríðarstór“ árás á höfuðborgina Tuttugu og tveir látnir eftir sjálfsmorðsárás í kirkju Trump hellir sér yfir flokksbróður sinn: „MAGA ætti að losa sig við þennan aumkunarverða aumingja“ Tíu Íslendingar í Íran og fjórir í Ísrael Aðdragandinn: Hótanir og árásir á hótanir og árásir ofan Embættis- og ráðamenn tjá sig um árásina Vaktin: Bandaríkin gera árásir á Íran Árás Bandaríkjanna á Íran: „Íran, yfirgangsseggur Miðausturlandanna, verður að boða til friðar“ Bandaríkjamenn gera loftárásir á Írani Átta látnir hið minnsta eftir að kviknaði í loftbelg Ísraelar bíði ekki eftir grænu ljósi Trump Leiðtogi í hvítrússnesku andspyrnuhreyfingunni frjáls Sjá meira