Heiftarleg markaðssetning 31. janúar 2005 00:01 Markaðssetningin á verkjalyfinu Vioxx var mjög heiftarleg, segir Magnús Jóhannsson prófessor í lyfjafræði við læknadeild Háskóla Íslands. Hann bendir á að framleiðandi lyfsins hafi farið í mikla auglýsingaherferð í Bandaríkjunum til að ná eyrum almennings. Þá sé frægur fundurinn sem haldinn var í Berlín, líklega fyrir tveimur og hálfu ári, á vegum fyrirtækisins. "Þar var einungis fjallað um Vioxx og þangað boðið stórum hópi lækna, meðal annars frá Íslandi," rifjar hann upp. "Ég heyrði lýsingar af fundinum. Þar var talað daginn út og daginn inn um kosti lyfsins, en ekkert rætt um gallana. Mjög lituð umfjöllun. Svo var þessu ágæta fólki haldið uppi undir því yfirskini að þetta væri símenntun eða almenn fræðsla sem það var náttúrlega ekki. Það var eingöngu verið að vegsama þarna þetta eina lyf. Þetta er það dæmi sem ég hef heyrt um, en eflaust eru þau fleiri." Vioxx hefur verið tekið af markaði Í Evrópu og Bandaríkjunum vegna aukaverkana frá hjarta- og æðakerfi, sem geta valdið heilablóðfalli eða hjartaáfalli. Í kjölfarið ákváðu sérfræðinefnd Lyfjastofnunar Evrópu og Matvæla- og lyfjaeftirlit Bandaríkjanna að taka þennan lyfjaflokk til gagngerrar skoðunar. Vioxx skilaði sínu Magnús segir að komið hafi á óvart að framleiðandinn skyldi sjálfur taka lyfið af markaði. Margir hefðu viljað skýra það með því að umfjöllunin hafi verið orðin svo erfið fyrir hann og fyrirtækið væri búið að fá inn margfalt meira en sem numið hefði öllum kostnaði sem lagður hefði verið út. Lyfið hefði þannig verið búið að skila sínu. "Það getur vel verið að það sé rétt, því Vioxx seldist alveg ótrúlega mikið," segir Magnús. Spurður um hugsanlegar málssóknir á hendur fyrirtækinu vegna skaða sem sjúklingar telji sig hafa orðið fyrir af notkun þess segir hann að afar erfitt sé að sanna skaðsemi af völdum þess, nánast ómögulegt. Flestir sjúklinganna séu á þeim aldri að þeir geti verið farnir að fá æða- og hjartasjúkdóma af öðrum völdum. Þetta hafi meir að segja sýnt sig í thalidomid - málinu fyrr á árum. Þá hafi viðkomandi lyfjaframleiðandi getað náð samningum við fórnarlömbin. Sömu sögu hefði verið að segja um fyrstu getnaðarvarnartöflurnar sem hefðu haft í för með sér aukna hættu á tilteknum sjúkdómum. Tiltölulega fáir hefðu farið í málaferli. Þau hefðu orðið mjög langdregin og líklega litlu skilað. "Það er hægt að sýna fram á samband í stórum faraldsfræðirannsóknum, en afar erfitt að sanna þetta í einstökum tilvikum. Þar getur verið um að ræða sjúkling sem kominn er með alvarlegan kransæðasjúkdóm, fer að taka svona lyf og fær áfall. Hann hefði fengið áfall hvort eð var." Rannsakað hér Magnús segir að verið sé að undirbúa rannsóknir hér á landi undir forystu Guðmundar Þorgeirssonar hjartalæknis á Landspítala háskólasjúkrahúsi, með þátttöku ýmissa lyfja- og heilbrigðisstofnana. "Við höfum mun betri möguleika hér á Íslandi heldur en margir annars staðar til þess að athuga Vioxx og skyld lyf, það er COX - 2 hemla. Fyrir fáeinum árum voru sett hér lög um lyfjagagnagrunn, sem fór í gang 2001. Rannsóknin mun beinast að því að athuga hvort þessi lyf valdi hjarta- og heilaáföllum hér. Hægt er að finna út hverjir hafa fengið hjarta- og heilaáföll á þessum tíma og fletta síðan upp í grunninum og athuga hvort þetta fólk hefur verið að taka þessi lyf. Það er svo borið saman við samanburðarhóp," segir Magnús og bætir við að tilskilin leyfi þurfi að liggja fyrir áður en farið sé í slíka rannsókn, því strangar reglur gildi til að mynda um gagnagrunninn. Fréttir Heilbrigðismál Innlent Mest lesið Meintur þjófur leitaði til lögreglu vegna framkvæmdastjórans Innlent Ágengir ferðamenn hafi sært syrgjandi Mýrdælinga Innlent Vonast til að spáin rætist ekki: Rigning og 22 metrar á sekúndu Innlent Dóttirin í Súlunesi ákærð Innlent Fjórir látnir eftir skotárás á Manhattan Erlent Maxwell biðlar til Hæstaréttar Erlent Langtímarannsóknir skorti á áhrifum kreatíns Innlent Íhuga að greiða sextíu milljarða til að friðþægja Trump Erlent „Þetta er auðvitað stórhættulegt“ Innlent Fundaði með Guterres: Tveggja ríkja lausnin sé eina lausnin Innlent Fleiri fréttir Engin fjármögnun gereyðingarvopna á Íslandi Enn varað við svikapóstum: „Við hlökkum til að fá jákvæða svörun frá þér“ Samstarfið við Íra og Frakka tímafrekt Hefja gjaldtöku við höfnina í Stykkishólmi Ágengir ferðamenn hafi sært syrgjandi Mýrdælinga Neyðarástand á Gasa og ágengir túristar angra kirkjugesti Dóttirin í Súlunesi ákærð Vonast til að spáin rætist ekki: Rigning og 22 metrar á sekúndu Rannsaka áhrif samfélagsmiðla á heilastarfsemi barna Meintur þjófur leitaði til lögreglu vegna framkvæmdastjórans Gat ekki sannað að verkstæðið tjónaði vélina Mögulegur fyrirboði um goslok Fundaði með Guterres: Tveggja ríkja lausnin sé eina lausnin Ungir menn staðnir að því að skjóta gelkúlum á vegfarendur Enn gýs úr einum megingíg og virknin nokkuð stöðug Langtímarannsóknir skorti á áhrifum kreatíns „Þetta er auðvitað stórhættulegt“ Styttist í háþróuð gervigreindarsvindl á íslensku Setja þurfi meiri þunga í hagsmunagæslu gagnvart ESB Neyðast til að endurbyggja grunnskólann vegna myglu Bílar fullir af bensínbrúsum séu úti um alla borg Áhyggjur af tollum ESB, olíuþjófur gómaður og fífldjarfir ferðamenn „Í minningu sonar - og allra þeirra sem aldrei komu heim“ MBA-nemi kvartaði og kveinaði en beið lægri hlut Hjólreiðamaður slasaður við Kerlingarfjöll Árekstur í Öxnadal Ung stúlka varð fyrir húsbíl og hljóp af vettvangi Vilja að ríkisstjórnin leggi allt kapp í að afstýra tollunum Sagði sig úr þingmannahóp: „Ég læt ekki nota mig í slíkum tilgangi“ Ekkert hægt að gera nema húseigendur kæri Sjá meira
Markaðssetningin á verkjalyfinu Vioxx var mjög heiftarleg, segir Magnús Jóhannsson prófessor í lyfjafræði við læknadeild Háskóla Íslands. Hann bendir á að framleiðandi lyfsins hafi farið í mikla auglýsingaherferð í Bandaríkjunum til að ná eyrum almennings. Þá sé frægur fundurinn sem haldinn var í Berlín, líklega fyrir tveimur og hálfu ári, á vegum fyrirtækisins. "Þar var einungis fjallað um Vioxx og þangað boðið stórum hópi lækna, meðal annars frá Íslandi," rifjar hann upp. "Ég heyrði lýsingar af fundinum. Þar var talað daginn út og daginn inn um kosti lyfsins, en ekkert rætt um gallana. Mjög lituð umfjöllun. Svo var þessu ágæta fólki haldið uppi undir því yfirskini að þetta væri símenntun eða almenn fræðsla sem það var náttúrlega ekki. Það var eingöngu verið að vegsama þarna þetta eina lyf. Þetta er það dæmi sem ég hef heyrt um, en eflaust eru þau fleiri." Vioxx hefur verið tekið af markaði Í Evrópu og Bandaríkjunum vegna aukaverkana frá hjarta- og æðakerfi, sem geta valdið heilablóðfalli eða hjartaáfalli. Í kjölfarið ákváðu sérfræðinefnd Lyfjastofnunar Evrópu og Matvæla- og lyfjaeftirlit Bandaríkjanna að taka þennan lyfjaflokk til gagngerrar skoðunar. Vioxx skilaði sínu Magnús segir að komið hafi á óvart að framleiðandinn skyldi sjálfur taka lyfið af markaði. Margir hefðu viljað skýra það með því að umfjöllunin hafi verið orðin svo erfið fyrir hann og fyrirtækið væri búið að fá inn margfalt meira en sem numið hefði öllum kostnaði sem lagður hefði verið út. Lyfið hefði þannig verið búið að skila sínu. "Það getur vel verið að það sé rétt, því Vioxx seldist alveg ótrúlega mikið," segir Magnús. Spurður um hugsanlegar málssóknir á hendur fyrirtækinu vegna skaða sem sjúklingar telji sig hafa orðið fyrir af notkun þess segir hann að afar erfitt sé að sanna skaðsemi af völdum þess, nánast ómögulegt. Flestir sjúklinganna séu á þeim aldri að þeir geti verið farnir að fá æða- og hjartasjúkdóma af öðrum völdum. Þetta hafi meir að segja sýnt sig í thalidomid - málinu fyrr á árum. Þá hafi viðkomandi lyfjaframleiðandi getað náð samningum við fórnarlömbin. Sömu sögu hefði verið að segja um fyrstu getnaðarvarnartöflurnar sem hefðu haft í för með sér aukna hættu á tilteknum sjúkdómum. Tiltölulega fáir hefðu farið í málaferli. Þau hefðu orðið mjög langdregin og líklega litlu skilað. "Það er hægt að sýna fram á samband í stórum faraldsfræðirannsóknum, en afar erfitt að sanna þetta í einstökum tilvikum. Þar getur verið um að ræða sjúkling sem kominn er með alvarlegan kransæðasjúkdóm, fer að taka svona lyf og fær áfall. Hann hefði fengið áfall hvort eð var." Rannsakað hér Magnús segir að verið sé að undirbúa rannsóknir hér á landi undir forystu Guðmundar Þorgeirssonar hjartalæknis á Landspítala háskólasjúkrahúsi, með þátttöku ýmissa lyfja- og heilbrigðisstofnana. "Við höfum mun betri möguleika hér á Íslandi heldur en margir annars staðar til þess að athuga Vioxx og skyld lyf, það er COX - 2 hemla. Fyrir fáeinum árum voru sett hér lög um lyfjagagnagrunn, sem fór í gang 2001. Rannsóknin mun beinast að því að athuga hvort þessi lyf valdi hjarta- og heilaáföllum hér. Hægt er að finna út hverjir hafa fengið hjarta- og heilaáföll á þessum tíma og fletta síðan upp í grunninum og athuga hvort þetta fólk hefur verið að taka þessi lyf. Það er svo borið saman við samanburðarhóp," segir Magnús og bætir við að tilskilin leyfi þurfi að liggja fyrir áður en farið sé í slíka rannsókn, því strangar reglur gildi til að mynda um gagnagrunninn.
Fréttir Heilbrigðismál Innlent Mest lesið Meintur þjófur leitaði til lögreglu vegna framkvæmdastjórans Innlent Ágengir ferðamenn hafi sært syrgjandi Mýrdælinga Innlent Vonast til að spáin rætist ekki: Rigning og 22 metrar á sekúndu Innlent Dóttirin í Súlunesi ákærð Innlent Fjórir látnir eftir skotárás á Manhattan Erlent Maxwell biðlar til Hæstaréttar Erlent Langtímarannsóknir skorti á áhrifum kreatíns Innlent Íhuga að greiða sextíu milljarða til að friðþægja Trump Erlent „Þetta er auðvitað stórhættulegt“ Innlent Fundaði með Guterres: Tveggja ríkja lausnin sé eina lausnin Innlent Fleiri fréttir Engin fjármögnun gereyðingarvopna á Íslandi Enn varað við svikapóstum: „Við hlökkum til að fá jákvæða svörun frá þér“ Samstarfið við Íra og Frakka tímafrekt Hefja gjaldtöku við höfnina í Stykkishólmi Ágengir ferðamenn hafi sært syrgjandi Mýrdælinga Neyðarástand á Gasa og ágengir túristar angra kirkjugesti Dóttirin í Súlunesi ákærð Vonast til að spáin rætist ekki: Rigning og 22 metrar á sekúndu Rannsaka áhrif samfélagsmiðla á heilastarfsemi barna Meintur þjófur leitaði til lögreglu vegna framkvæmdastjórans Gat ekki sannað að verkstæðið tjónaði vélina Mögulegur fyrirboði um goslok Fundaði með Guterres: Tveggja ríkja lausnin sé eina lausnin Ungir menn staðnir að því að skjóta gelkúlum á vegfarendur Enn gýs úr einum megingíg og virknin nokkuð stöðug Langtímarannsóknir skorti á áhrifum kreatíns „Þetta er auðvitað stórhættulegt“ Styttist í háþróuð gervigreindarsvindl á íslensku Setja þurfi meiri þunga í hagsmunagæslu gagnvart ESB Neyðast til að endurbyggja grunnskólann vegna myglu Bílar fullir af bensínbrúsum séu úti um alla borg Áhyggjur af tollum ESB, olíuþjófur gómaður og fífldjarfir ferðamenn „Í minningu sonar - og allra þeirra sem aldrei komu heim“ MBA-nemi kvartaði og kveinaði en beið lægri hlut Hjólreiðamaður slasaður við Kerlingarfjöll Árekstur í Öxnadal Ung stúlka varð fyrir húsbíl og hljóp af vettvangi Vilja að ríkisstjórnin leggi allt kapp í að afstýra tollunum Sagði sig úr þingmannahóp: „Ég læt ekki nota mig í slíkum tilgangi“ Ekkert hægt að gera nema húseigendur kæri Sjá meira