Er okrað á okkur? 1. júlí 2005 00:01 Þar til fyrir skömmu var eitt fyrirtæki svo gott sem einrátt á markaði fyrir erlend tímarit hérlendis, allt þar til Griffill og Office 1 fóru að bjóða upp á erlend tímarit á lægra verði, reyndar einnig í mun minna úrvali en Penninn - blaðadreifing sem hefur ráðið lögum og lofum á þessu sviði íslensks markaðar. Þetta kemur upp í hugann þegar maður veltir fyrir sér verðlagningu erlendra tímarita. Það hefur lengi blasað við kaupendum erlendra tímarita að þau eru afar dýr hingað komin. Algengt verð glanstímarita er kannski á bilinu þúsund til 1.400 krónur, þó fjöldann allan af tímaritum megi fá á hærra verði eða lægra. Þar til fyrir nokkrum mánuðum stóð undirritaður í þeirri trú að þetta væri nokkuð sem fólk þyrfti að sætta sig við til að fá uppáhaldstímaritin sín meðan þau væru enn ný, sérstaklega tímarit frá Bandaríkjunum sem maður hefur löngum talið að væru lengi á leiðinni til Íslands ef maður pantaði þau í áskrift eða fokdýr ef maður vildi fá þau tímanlega. Fyrir nokkru fór undirritaður þó að efast. Þá var svo að í David Letterman var vísað til efnis í nýjasta tölublaði uppáhaldstímarits undirritaðs sem þá var nýkomið út í Bandaríkjunum, ekkert merkilegt í sjálfu sér nema fyrir þá sök að þetta var annað tölublaðið sem kom út á eftir því sem þá var í sölu hér á Íslandi, hér var vel að merkja um tímarit sem kemur út einu sinni í mánuði. Nú voru góð ráð dýr. Þegar við bættist að tímaritið hafði nýlega hækkað úr 935 krónum í 990 krónur þrátt fyrir að dollarinn væri þá í algjöru lágmarki, innan við 60 krónur, fauk í undirritaðan sem ákvað að prófa að panta sér áskrift. Ársáskriftin kostaði 2.400 krónur. Fyrir hana fást tólf tölublöð send heim á 200 krónur hvert tölublað (svo þarf auðvitað að melda 14 prósenta virðisaukaskattinn við yfirvöld, það eru 28 krónur). Hér heima fengjust tvö tölublöð fyrir sama verð, tólf tölublöð kosta 11.910 krónur, munurinn á ársvísu er því um 9.500 krónur. Þessi verðmunur væri ef til vill skiljanlegur og ásættanlegur ef maður fengi blaðið mun fyrr í íslenskum bókabúðum en með póstinum. Niðurstaðan var hins vegar þveröfug, blaðið kemur alltaf einni til tveimur vikum fyrr í pósti (á 200 krónur stykkið) en það barst í verslanir (á 990 krónur stykkið). Því gat ekki annað en vaknað spurningin: Er verið að okra á okkur? Verðið í þessu tilfelli er hærra og þjónustan verri. Þetta endurspeglast líka í tveimur úttektum Morgunblaðsins þar sem mælt hefur verið með áskrift sem hagkvæmari kosti en að kaupa erlend tímarit úti í búð, þar kemur þó ekki fram hvort tekið er tillit til þess hvenær tölublöðin berast. Tímaritið sem undirritaður pantaði er frá Conde Nast sem gefur út fjölda tímarita sem fást hér og því óhætt að ætla að í mörgum tilfellum sé hægt að spara verulegar fjárhæðir og fá blöðin fyrr en ella með því að panta þau í áskrift frekar en að kaupa stök blöð í bókabúðum. Þetta er þó væntanlega ekki algilt því fyrir fáeinum árum voru þau blöð og tímarit sem undirritaður pantaði frá öðrum útgefendum í Bandaríkjunum vanalega um mánuði lengur að berast með áskrift en í búðir, þau tímarit hefur undirritaður ekki pantað síðan og veit því ekki hvort einhver breyting hafi orðið þar á. Lengi hefur legið fyrir að flutningskostnaður hækkar vöruverð verulega. Það er skiljanlegt. Hins vegar vekur þessi verðmunur upp spurninguna um hvort hér sé hækkun í hafi eins og Hjörleifur Guttormsson talaði um þegar hann taldi eigendur álversins í Straumsvík svindla á Íslendingum. Vísbendingar eru um að hægt sé að fá tímarit mun ódýrari í íslenskum bókabúðum en nú er. Í það minnsta má spara tugi prósenta á því að kaupa blöð í Griffli eða Office 1 þó úrvalið þar sé minna en þar sem best er, í Bókabúð Máls og Menningar á Laugavegi og Eymundsson á Lækjartorgi. Forsvarsmaður Pennans - blaðadreifingar hefur sagt ástæðuna fyrir verðmuninum annars vegar flutningskostnað og hins vegar kostnað vegna þess að fyrirtækið skuldbindi sig til að vera með mikið úrval í mörgum verslunum. Svo verður að taka tillit til að lága verðið hjá Office 1 og Griffli kann að einhverju leiti að vera auglýsingabrella til að draga viðskiptavini í verslanir sínar. Sé svo á verð væntanlega eftir að hækka hjá þeim, sé þetta hins vegar fyllilega raunsætt verður Penninn - blaðadreifing væntanlega að fara að endurskoða sína stefnu. Spurningin er hins vegar hversu lengi neytendur sætta sig við að greiða svo hátt verð sem raun ber vitni. Brynjólfur Þór Guðmundsson - brynjolfur@frettabladid.is Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Brynjólfur Þór Guðmundsson Í brennidepli Mest lesið Daði Már týnir sjálfum sér Heiðrún Lind Marteinsdóttir Skoðun Stöðvum Hamas. Einungis þannig getum við stöðvað hryllinginn á Gaza BIrgir Finnsson Skoðun 140 sinnum líklegra að verða fyrir eldingu Sigurður G. Guðjónsson Skoðun Stéttarkerfi Halldóra Lillý Jóhannsdóttir Skoðun Traust í húfi Eyjólfur Ármannsson Skoðun Verðmætasköpun án virðingar Berglind Harpa Svavarsdóttir Skoðun Æfingin skapar meistarann! Sigurjón Már Fox Gunnarsson Skoðun Dagur líffræðilegrar fjölbreytni 2025 Rannveig Magnúsdóttir,Ole Sandberg,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Rebecca Thompson,Skúli Skúlason,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun Samhljómur við náttúruna og sjálfbæra þróun Anna María Ágústsdóttir Skoðun Enginn á verðinum – um ábyrgð, framtíðarsýn og mikilvægi forvirkrar stjórnsýslu Guðjón Heiðar Pálsson Skoðun Skoðun Skoðun Matvælaverð hefur nær þrefaldast frá stofnun Viðskiptaráðs! Sigríður Ingibjörg Ingadóttir skrifar Skoðun Alvarleg staða í umhverfi fréttamiðla Rósa Guðbjartsdóttir skrifar Skoðun Stéttarkerfi Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Stöðvum Hamas. Einungis þannig getum við stöðvað hryllinginn á Gaza BIrgir Finnsson skrifar Skoðun Dagur líffræðilegrar fjölbreytni 2025 Rannveig Magnúsdóttir,Ole Sandberg,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Rebecca Thompson,Skúli Skúlason,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Æfingin skapar meistarann! Sigurjón Már Fox Gunnarsson skrifar Skoðun 140 sinnum líklegra að verða fyrir eldingu Sigurður G. Guðjónsson skrifar Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar Skoðun Traust í húfi Eyjólfur Ármannsson skrifar Skoðun Verðmætasköpun án virðingar Berglind Harpa Svavarsdóttir skrifar Skoðun Daði Már týnir sjálfum sér Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Samhljómur við náttúruna og sjálfbæra þróun Anna María Ágústsdóttir skrifar Skoðun Aðgerðir gegn mansali í forgangi Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Enginn á verðinum – um ábyrgð, framtíðarsýn og mikilvægi forvirkrar stjórnsýslu Guðjón Heiðar Pálsson skrifar Skoðun Framtíðin fær húsnæði Ingunn Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Börnin sem deyja á Gaza Elín Pjetursdóttir skrifar Skoðun Brýr, sýkingar og börn Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar Skoðun Hvað er lýðskóli eiginlega? Margrét Gauja Magnúsdóttir skrifar Skoðun Búum til pláss fyrir framtíðina Birna Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Hættuleg ofnotkun svefnlyfja á Íslandi Drífa Sigfúsdóttir skrifar Skoðun Kveikjum neistann um allt land Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Ætlar Ísland að fara sömu leið og Evrópa í útlendingamálum? Kári Allansson skrifar Skoðun Samtökin 78 verðlauna sögufölsun Böðvar Björnsson skrifar Skoðun Afstaða – á vaktinni í 20 ár Arndís Vilhjálmsdóttir,Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar Skoðun Menntun sem mannréttindi – ekki forréttindi París Anna Bergmann,Sigurður Kári Harðarson skrifar Skoðun Varað við embætti sérstaks saksóknara Gestur Jónsson skrifar Skoðun Út af sporinu en ekki týnd að eilífu María Helena Mazul skrifar Skoðun Meira að segja formaður Viðreisnar Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Gaza sveltur til dauða - Tími bréfaskrifta er löngu liðinn Magnús Magnússon,Hjálmtýr Heiðdal skrifar Sjá meira
Þar til fyrir skömmu var eitt fyrirtæki svo gott sem einrátt á markaði fyrir erlend tímarit hérlendis, allt þar til Griffill og Office 1 fóru að bjóða upp á erlend tímarit á lægra verði, reyndar einnig í mun minna úrvali en Penninn - blaðadreifing sem hefur ráðið lögum og lofum á þessu sviði íslensks markaðar. Þetta kemur upp í hugann þegar maður veltir fyrir sér verðlagningu erlendra tímarita. Það hefur lengi blasað við kaupendum erlendra tímarita að þau eru afar dýr hingað komin. Algengt verð glanstímarita er kannski á bilinu þúsund til 1.400 krónur, þó fjöldann allan af tímaritum megi fá á hærra verði eða lægra. Þar til fyrir nokkrum mánuðum stóð undirritaður í þeirri trú að þetta væri nokkuð sem fólk þyrfti að sætta sig við til að fá uppáhaldstímaritin sín meðan þau væru enn ný, sérstaklega tímarit frá Bandaríkjunum sem maður hefur löngum talið að væru lengi á leiðinni til Íslands ef maður pantaði þau í áskrift eða fokdýr ef maður vildi fá þau tímanlega. Fyrir nokkru fór undirritaður þó að efast. Þá var svo að í David Letterman var vísað til efnis í nýjasta tölublaði uppáhaldstímarits undirritaðs sem þá var nýkomið út í Bandaríkjunum, ekkert merkilegt í sjálfu sér nema fyrir þá sök að þetta var annað tölublaðið sem kom út á eftir því sem þá var í sölu hér á Íslandi, hér var vel að merkja um tímarit sem kemur út einu sinni í mánuði. Nú voru góð ráð dýr. Þegar við bættist að tímaritið hafði nýlega hækkað úr 935 krónum í 990 krónur þrátt fyrir að dollarinn væri þá í algjöru lágmarki, innan við 60 krónur, fauk í undirritaðan sem ákvað að prófa að panta sér áskrift. Ársáskriftin kostaði 2.400 krónur. Fyrir hana fást tólf tölublöð send heim á 200 krónur hvert tölublað (svo þarf auðvitað að melda 14 prósenta virðisaukaskattinn við yfirvöld, það eru 28 krónur). Hér heima fengjust tvö tölublöð fyrir sama verð, tólf tölublöð kosta 11.910 krónur, munurinn á ársvísu er því um 9.500 krónur. Þessi verðmunur væri ef til vill skiljanlegur og ásættanlegur ef maður fengi blaðið mun fyrr í íslenskum bókabúðum en með póstinum. Niðurstaðan var hins vegar þveröfug, blaðið kemur alltaf einni til tveimur vikum fyrr í pósti (á 200 krónur stykkið) en það barst í verslanir (á 990 krónur stykkið). Því gat ekki annað en vaknað spurningin: Er verið að okra á okkur? Verðið í þessu tilfelli er hærra og þjónustan verri. Þetta endurspeglast líka í tveimur úttektum Morgunblaðsins þar sem mælt hefur verið með áskrift sem hagkvæmari kosti en að kaupa erlend tímarit úti í búð, þar kemur þó ekki fram hvort tekið er tillit til þess hvenær tölublöðin berast. Tímaritið sem undirritaður pantaði er frá Conde Nast sem gefur út fjölda tímarita sem fást hér og því óhætt að ætla að í mörgum tilfellum sé hægt að spara verulegar fjárhæðir og fá blöðin fyrr en ella með því að panta þau í áskrift frekar en að kaupa stök blöð í bókabúðum. Þetta er þó væntanlega ekki algilt því fyrir fáeinum árum voru þau blöð og tímarit sem undirritaður pantaði frá öðrum útgefendum í Bandaríkjunum vanalega um mánuði lengur að berast með áskrift en í búðir, þau tímarit hefur undirritaður ekki pantað síðan og veit því ekki hvort einhver breyting hafi orðið þar á. Lengi hefur legið fyrir að flutningskostnaður hækkar vöruverð verulega. Það er skiljanlegt. Hins vegar vekur þessi verðmunur upp spurninguna um hvort hér sé hækkun í hafi eins og Hjörleifur Guttormsson talaði um þegar hann taldi eigendur álversins í Straumsvík svindla á Íslendingum. Vísbendingar eru um að hægt sé að fá tímarit mun ódýrari í íslenskum bókabúðum en nú er. Í það minnsta má spara tugi prósenta á því að kaupa blöð í Griffli eða Office 1 þó úrvalið þar sé minna en þar sem best er, í Bókabúð Máls og Menningar á Laugavegi og Eymundsson á Lækjartorgi. Forsvarsmaður Pennans - blaðadreifingar hefur sagt ástæðuna fyrir verðmuninum annars vegar flutningskostnað og hins vegar kostnað vegna þess að fyrirtækið skuldbindi sig til að vera með mikið úrval í mörgum verslunum. Svo verður að taka tillit til að lága verðið hjá Office 1 og Griffli kann að einhverju leiti að vera auglýsingabrella til að draga viðskiptavini í verslanir sínar. Sé svo á verð væntanlega eftir að hækka hjá þeim, sé þetta hins vegar fyllilega raunsætt verður Penninn - blaðadreifing væntanlega að fara að endurskoða sína stefnu. Spurningin er hins vegar hversu lengi neytendur sætta sig við að greiða svo hátt verð sem raun ber vitni. Brynjólfur Þór Guðmundsson - brynjolfur@frettabladid.is
Dagur líffræðilegrar fjölbreytni 2025 Rannveig Magnúsdóttir,Ole Sandberg,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Rebecca Thompson,Skúli Skúlason,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun
Enginn á verðinum – um ábyrgð, framtíðarsýn og mikilvægi forvirkrar stjórnsýslu Guðjón Heiðar Pálsson Skoðun
Skoðun Matvælaverð hefur nær þrefaldast frá stofnun Viðskiptaráðs! Sigríður Ingibjörg Ingadóttir skrifar
Skoðun Dagur líffræðilegrar fjölbreytni 2025 Rannveig Magnúsdóttir,Ole Sandberg,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Rebecca Thompson,Skúli Skúlason,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir skrifar
Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar
Skoðun Enginn á verðinum – um ábyrgð, framtíðarsýn og mikilvægi forvirkrar stjórnsýslu Guðjón Heiðar Pálsson skrifar
Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar
Skoðun Menntun sem mannréttindi – ekki forréttindi París Anna Bergmann,Sigurður Kári Harðarson skrifar
Skoðun Gaza sveltur til dauða - Tími bréfaskrifta er löngu liðinn Magnús Magnússon,Hjálmtýr Heiðdal skrifar
Dagur líffræðilegrar fjölbreytni 2025 Rannveig Magnúsdóttir,Ole Sandberg,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Rebecca Thompson,Skúli Skúlason,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun
Enginn á verðinum – um ábyrgð, framtíðarsýn og mikilvægi forvirkrar stjórnsýslu Guðjón Heiðar Pálsson Skoðun