Hjálpum laxinum í Elliðaánum Stefán Jón Hafstein skrifar 16. júlí 2004 00:01 Elliðaárnar - Stefán Jón Hafstein borgarfulltrúi Samráðshópur um málefni Elliðaánna sem skipaður er samkvæmt samþykkt borgarráðs hefur nú starfað í tæpt ár og leggur til: 1) Að fylgt verði tölulegum markmiðum um vatnsmiðlun á áhrifasvæði virkjunar í Elliðaánum, enda miða þau að því að skilgreina þarfir lífríksins umfram orkuvinnslu. Þessi viðmið liggja fyrir í samvinnu við Orkuveituna og verður fylgt í vetur þegar orkuvinnsla hefst. 2) Að úttekt á notagildi settjarna við árnar verði hraðað og metið sjálfstætt hvort ný tjörn við ósasvæðið komi að gagni. Tjarnirnar eru fjórar og sú fimmta fyrirhuguð við ósasvæðið; áfram verði fylgst með því að fyrirtæki við ósasvæðið fylgi eftir ávinningi sem náðst hefur í frárennslismálum þar. 3) Að fylgt verði eftir styrkveitingu úr Fiskræktarsjóði sem hópurinn hafði forgöngu um að tryggja og þakkað er fyrir. Verkefnið miðar að því að nýliðun laxa hefjist á ný í Suðurá og Hólmsá, en þar hefur hún misfarist af óskýrðum ástæðum undanfarin ár. Stjórn Stangaveiðifélagsins ætlar að leggja fram fé, og þá mun Orkuveitan tryggja rausnarlegt framlag til að verkefnið fari af stað. 4) Að gerð verði tilraun með að lækka veiðiálag á lax í ánum, það er, að færri fiskar verði drepnir sem hlutfall af göngum í árnar en áður. Beint verði tilmælum til veiðimanna að nýting ánna verði hófleg og þeir sleppi megninu af veiddum laxi. Í veiðihúsi verði leiðbeiningar þar um. Stjórn SVFR hefur fengið ályktun hópsins um þetta efni og tekið vel í, vonast er til að þessu verði fylgt eftir við veiðimenn. 5) Að 100 metra árhelgi verði virt og framkvæmdir sem nær ánni eru verði undir sérstöku eftirliti. Hópurinn vill vinna að frekari tillögum og samráði um verklag sem tryggi þetta og formfesti eftirlit með því að framkvæmdir á svæði ánna skaði þær ekki. Reykjavíkurborg vill vernda árnar og lífríki þeirra og stuðla að því að þær geti fóstrað fiskistofna á vatnasviðinu með sjálfbærum hætti. Hugmyndafræðin um sjálfbæra þróun felur í sér að ein kynslóð skili til þeirrar næstu þeim verðmætum sem hún hefur með höndum án þess að svo sé gengið á þau að óendurkræft sé. Þetta þýðir að vatnasvið Elliðaánna á áfram að fóstra fiskistofna sem sjá um vöxt sinn og viðgang með náttúrulegum hætti (umhverfisþátturinn); að árnar þurfa að þrífast í manngerðu umhverfi (efnahagsþátturinn); að árnar þurfa að þrífast í sátt við þau not sem mannfólk hefur af þeim, með veiðum, útivist og öðrum hætti sem skiptir máli í mannlífi í borginni (félagsþættir). Fiskistofnar á vatnasviði ánna eru misvel haldnir. Laxinn á greinilega undir högg að sækja. Veiðimálastofnun hefur kynnt hópnum gögn sem sýna að ástand laxastofnins er verra í Elliðaánum en í nærliggjandi ám - miðað við almenna niðursveiflu í laxagengd. Leirvogsá, Laxá í Kjós og Úlfarsá eru ár sem ættu að sveiflast með svipuðum hætti og Elliðaárnar væru ástæður niðursveiflu í stofni aðeins náttúrulegar. Svo er ekki. Elliðaárnar eiga greinilega við vanda að etja sem er stærri en í nærliggjandi ám og verður ekki skýrður með svæðisbundinni eða tímabundinni náttúrusveiflu. Ástæður eru helstar taldar: -Kýlaveikin 1995 sem olli miklum usla í ánum. -Mikil blöndun við eldislax fyrir og í kringum 1990. -Harðnandi sambýli við manngert umhverfi sem hefur áhrif á marga vegu sem ekki eru allir auðskýrðir. -Óskýrðar aðstæður sem valda því að nýliðun hefur misfarist undanfarin ár á mikilvægustu riðstöðvum laxins í Suðurá og Hólmsá; ennfremur sýna gögn að nú ganga seiði yngri til sjávar en áður, og eru ekki jafn hæf og eldri kynslóðir til að snúa aftur úr hafi. -Sambýli við virkjun í ánum hefur verið gagnrýnt. Silungur er drjúgur í ánum og Elliðavatni. Urriði stendur vel eftir því sem rannsóknir sýna, bleikja í Elliðavatni virðist láta undan síga og er vert að gefa frekari gaum að tilgátum um ástæður þess. Hópurinn kannaði gagnrýni á starfsemi virkjunarinnar og reyndi að vanda sérstaklega tillögur um það hvernig lífríkið verði ávallt látið njóta vafans í sambýli við hana. Fastmótaðar tillögur liggja nú fyrir um það. Gengið var eftir upplýsingum sem sýna að seiðauppeldi gengur hvað best í ánum á áhrifasvæði virkjunarinnar, svo ekki er hægt að kenna henni um hvað það varðar. Ofar Elliðavatns og utan áhrifasvæðis virkjunar hefur nýliðun misfarist undanfarin ár og vekur áhyggjur. Samráðshópurinn leggur til að þeim tilmælum verði beint til veiðimanna í ánum í sumar að þeir hlífi laxi sem mest með því að sleppa veiddum fiskum. Hópurinn leggst ekki gegn hófsamri nýtingu sem feli í sér að þeir sem áhuga hafa á taki með sér lax í soðið, en hvetur eindregið til þess að stefnt verði að því að veiðiálag verði minnkað. Hópurinn beinir því til stjórnar Stangaveiðifélags Reykjavíkur að tilmælum um þetta efni verði komið til allra veiðimanna sem stunda árnar og þeim gefnar leiðbeiningar um hvernig sleppa megi laxi ósködduðum. Fagnað er framlögum til að kanna ástæður þess að nýliðun hefur misfarist í efsta hluta ánna. Þá er ljóst að þau viðmið um vatnsrennsli ánna sem nú hafa verið sett munu tryggja mun betur en fyrr stöðug lífsskilyrði smádýra og seiða í ánum. Í hópnum sitja: Ásgeir Margeirsson aðstoðarforstjóri OR, Kristján Guðjónsson frá SVFR, Þórólfur Antonsson fiskifræðingur frá Veiðimálastofnun, Magnús Sigurðsson veiðivörður, Stefán Jón Hafstein borgarfulltrúi, formaður. Fjölmargir hafa komið á fundi hópsins í vetur til ráðgjafar. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Stefán Jón Hafstein Mest lesið Heilbrigðiskerfi Íslands - Látum verkin tala! Victor Guðmundsson Skoðun Hörmungarnar sem heimurinn hunsar Ragnar Schram Skoðun Dýrasti staður í heimi Ragnhildur Hólmgeirsdóttir Skoðun Pólitískt ofbeldi, fasismi og tvískinnungur valdsins Davíð Aron Routley,Karl Héðinn Kristjánsson Skoðun Grafið undan grunnstoð ríka samfélagsins Ragnar Þór Ingólfsson Skoðun Mennskan er fórnarlamb Menningarstríðsins! - Tilvist fólks er aldrei hugmyndafræði eða skoðun! Arna Magnea Danks Skoðun Við hvað erum við hrædd? Ingvi Hrafn Laxdal Victorsson Skoðun Einn pakki á dag Guðmundur Ingi Þóroddsson Skoðun Ákall til allra velunnara Sólheima í Grímsnesi Ingibjörg Rósa Björnsdóttir Skoðun Höfuðborgin eftir fimmtíu ár, hvað erum við að tala um? Samúel Torfi Pétursson Skoðun Skoðun Skoðun Við hvað erum við hrædd? Ingvi Hrafn Laxdal Victorsson skrifar Skoðun Höfuðborgin eftir fimmtíu ár, hvað erum við að tala um? Samúel Torfi Pétursson skrifar Skoðun Pólitískt ofbeldi, fasismi og tvískinnungur valdsins Davíð Aron Routley,Karl Héðinn Kristjánsson skrifar Skoðun Örugg heilbrigðisþjónusta fyrir öll börn frá upphafi - Alþjóðlegur dagur sjúklingaöryggis 2025 María Heimisdóttir skrifar Skoðun Einn pakki á dag Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Heilbrigðiskerfi Íslands - Látum verkin tala! Victor Guðmundsson skrifar Skoðun Hörmungarnar sem heimurinn hunsar Ragnar Schram skrifar Skoðun Dýrasti staður í heimi Ragnhildur Hólmgeirsdóttir skrifar Skoðun Grafið undan grunnstoð ríka samfélagsins Ragnar Þór Ingólfsson skrifar Skoðun Mennskan er fórnarlamb Menningarstríðsins! - Tilvist fólks er aldrei hugmyndafræði eða skoðun! Arna Magnea Danks skrifar Skoðun Milljarðar evra streyma enn til Pútíns Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Speglar geta aðeins logið – um hlutlægni, huglægni og mennskuna Hjalti Hrafn Hafþórsson skrifar Skoðun Að þétta byggð Halldór Eiríksson skrifar Skoðun Þegar viðskiptalíkan Vesturlanda er stríð – og almenningur borgar brúsann Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Slökkvum ekki Ljósið Rósa Guðbjartsdóttir skrifar Skoðun Er það ekki sjálfsögð krafa að fá bílastæði? Aðalsteinn Haukur Sverrisson skrifar Skoðun Of lítið, of seint! Hjálmtýr Heiðdal,Magnús Magnússon skrifar Skoðun Halla fer að ræða um frið við einræðisherra Daníel Þröstur Pálsson skrifar Skoðun Ákall til allra velunnara Sólheima í Grímsnesi Ingibjörg Rósa Björnsdóttir skrifar Skoðun Varðveitum vatnið – hugvekja Hópur starfsfólks Náttúruminjasafns Íslands skrifar Skoðun Innviðaskuld við íslenskuna Eiríkur Rögnvaldsson skrifar Skoðun Náttúruvernd er loftslagsaðgerð og loftslagsaðgerðir þjóna náttúrunni Þorgerður María Þorbjarnardóttir skrifar Skoðun Fatlað fólk rukkað með rangindum fyrir bílastæði Haukur Ragnar Hauksson skrifar Skoðun Vissir þú, að.... og eða er þér bara slétt sama Björn Ólafsson skrifar Skoðun Hver hagnast á hatrinu? Halldóra Mogensen skrifar Skoðun Öfgamaður deyr Andri Þorvarðarson skrifar Skoðun Að taka til í orkumálum Guðrún Schmidt skrifar Skoðun Börn sem skilja ekki kennarann Ingibjörg Ólöf Isaksen skrifar Skoðun Skortur á rafiðnaðarfólki ógnar samkeppnishæfni Evrópu Kristján Daníel Sigurbergsson skrifar Skoðun Siglt gegn þjóðarmorði Cyma Farah,Sólveig Ásta Sigurðardóttir skrifar Sjá meira
Elliðaárnar - Stefán Jón Hafstein borgarfulltrúi Samráðshópur um málefni Elliðaánna sem skipaður er samkvæmt samþykkt borgarráðs hefur nú starfað í tæpt ár og leggur til: 1) Að fylgt verði tölulegum markmiðum um vatnsmiðlun á áhrifasvæði virkjunar í Elliðaánum, enda miða þau að því að skilgreina þarfir lífríksins umfram orkuvinnslu. Þessi viðmið liggja fyrir í samvinnu við Orkuveituna og verður fylgt í vetur þegar orkuvinnsla hefst. 2) Að úttekt á notagildi settjarna við árnar verði hraðað og metið sjálfstætt hvort ný tjörn við ósasvæðið komi að gagni. Tjarnirnar eru fjórar og sú fimmta fyrirhuguð við ósasvæðið; áfram verði fylgst með því að fyrirtæki við ósasvæðið fylgi eftir ávinningi sem náðst hefur í frárennslismálum þar. 3) Að fylgt verði eftir styrkveitingu úr Fiskræktarsjóði sem hópurinn hafði forgöngu um að tryggja og þakkað er fyrir. Verkefnið miðar að því að nýliðun laxa hefjist á ný í Suðurá og Hólmsá, en þar hefur hún misfarist af óskýrðum ástæðum undanfarin ár. Stjórn Stangaveiðifélagsins ætlar að leggja fram fé, og þá mun Orkuveitan tryggja rausnarlegt framlag til að verkefnið fari af stað. 4) Að gerð verði tilraun með að lækka veiðiálag á lax í ánum, það er, að færri fiskar verði drepnir sem hlutfall af göngum í árnar en áður. Beint verði tilmælum til veiðimanna að nýting ánna verði hófleg og þeir sleppi megninu af veiddum laxi. Í veiðihúsi verði leiðbeiningar þar um. Stjórn SVFR hefur fengið ályktun hópsins um þetta efni og tekið vel í, vonast er til að þessu verði fylgt eftir við veiðimenn. 5) Að 100 metra árhelgi verði virt og framkvæmdir sem nær ánni eru verði undir sérstöku eftirliti. Hópurinn vill vinna að frekari tillögum og samráði um verklag sem tryggi þetta og formfesti eftirlit með því að framkvæmdir á svæði ánna skaði þær ekki. Reykjavíkurborg vill vernda árnar og lífríki þeirra og stuðla að því að þær geti fóstrað fiskistofna á vatnasviðinu með sjálfbærum hætti. Hugmyndafræðin um sjálfbæra þróun felur í sér að ein kynslóð skili til þeirrar næstu þeim verðmætum sem hún hefur með höndum án þess að svo sé gengið á þau að óendurkræft sé. Þetta þýðir að vatnasvið Elliðaánna á áfram að fóstra fiskistofna sem sjá um vöxt sinn og viðgang með náttúrulegum hætti (umhverfisþátturinn); að árnar þurfa að þrífast í manngerðu umhverfi (efnahagsþátturinn); að árnar þurfa að þrífast í sátt við þau not sem mannfólk hefur af þeim, með veiðum, útivist og öðrum hætti sem skiptir máli í mannlífi í borginni (félagsþættir). Fiskistofnar á vatnasviði ánna eru misvel haldnir. Laxinn á greinilega undir högg að sækja. Veiðimálastofnun hefur kynnt hópnum gögn sem sýna að ástand laxastofnins er verra í Elliðaánum en í nærliggjandi ám - miðað við almenna niðursveiflu í laxagengd. Leirvogsá, Laxá í Kjós og Úlfarsá eru ár sem ættu að sveiflast með svipuðum hætti og Elliðaárnar væru ástæður niðursveiflu í stofni aðeins náttúrulegar. Svo er ekki. Elliðaárnar eiga greinilega við vanda að etja sem er stærri en í nærliggjandi ám og verður ekki skýrður með svæðisbundinni eða tímabundinni náttúrusveiflu. Ástæður eru helstar taldar: -Kýlaveikin 1995 sem olli miklum usla í ánum. -Mikil blöndun við eldislax fyrir og í kringum 1990. -Harðnandi sambýli við manngert umhverfi sem hefur áhrif á marga vegu sem ekki eru allir auðskýrðir. -Óskýrðar aðstæður sem valda því að nýliðun hefur misfarist undanfarin ár á mikilvægustu riðstöðvum laxins í Suðurá og Hólmsá; ennfremur sýna gögn að nú ganga seiði yngri til sjávar en áður, og eru ekki jafn hæf og eldri kynslóðir til að snúa aftur úr hafi. -Sambýli við virkjun í ánum hefur verið gagnrýnt. Silungur er drjúgur í ánum og Elliðavatni. Urriði stendur vel eftir því sem rannsóknir sýna, bleikja í Elliðavatni virðist láta undan síga og er vert að gefa frekari gaum að tilgátum um ástæður þess. Hópurinn kannaði gagnrýni á starfsemi virkjunarinnar og reyndi að vanda sérstaklega tillögur um það hvernig lífríkið verði ávallt látið njóta vafans í sambýli við hana. Fastmótaðar tillögur liggja nú fyrir um það. Gengið var eftir upplýsingum sem sýna að seiðauppeldi gengur hvað best í ánum á áhrifasvæði virkjunarinnar, svo ekki er hægt að kenna henni um hvað það varðar. Ofar Elliðavatns og utan áhrifasvæðis virkjunar hefur nýliðun misfarist undanfarin ár og vekur áhyggjur. Samráðshópurinn leggur til að þeim tilmælum verði beint til veiðimanna í ánum í sumar að þeir hlífi laxi sem mest með því að sleppa veiddum fiskum. Hópurinn leggst ekki gegn hófsamri nýtingu sem feli í sér að þeir sem áhuga hafa á taki með sér lax í soðið, en hvetur eindregið til þess að stefnt verði að því að veiðiálag verði minnkað. Hópurinn beinir því til stjórnar Stangaveiðifélags Reykjavíkur að tilmælum um þetta efni verði komið til allra veiðimanna sem stunda árnar og þeim gefnar leiðbeiningar um hvernig sleppa megi laxi ósködduðum. Fagnað er framlögum til að kanna ástæður þess að nýliðun hefur misfarist í efsta hluta ánna. Þá er ljóst að þau viðmið um vatnsrennsli ánna sem nú hafa verið sett munu tryggja mun betur en fyrr stöðug lífsskilyrði smádýra og seiða í ánum. Í hópnum sitja: Ásgeir Margeirsson aðstoðarforstjóri OR, Kristján Guðjónsson frá SVFR, Þórólfur Antonsson fiskifræðingur frá Veiðimálastofnun, Magnús Sigurðsson veiðivörður, Stefán Jón Hafstein borgarfulltrúi, formaður. Fjölmargir hafa komið á fundi hópsins í vetur til ráðgjafar.
Pólitískt ofbeldi, fasismi og tvískinnungur valdsins Davíð Aron Routley,Karl Héðinn Kristjánsson Skoðun
Mennskan er fórnarlamb Menningarstríðsins! - Tilvist fólks er aldrei hugmyndafræði eða skoðun! Arna Magnea Danks Skoðun
Skoðun Pólitískt ofbeldi, fasismi og tvískinnungur valdsins Davíð Aron Routley,Karl Héðinn Kristjánsson skrifar
Skoðun Örugg heilbrigðisþjónusta fyrir öll börn frá upphafi - Alþjóðlegur dagur sjúklingaöryggis 2025 María Heimisdóttir skrifar
Skoðun Mennskan er fórnarlamb Menningarstríðsins! - Tilvist fólks er aldrei hugmyndafræði eða skoðun! Arna Magnea Danks skrifar
Skoðun Speglar geta aðeins logið – um hlutlægni, huglægni og mennskuna Hjalti Hrafn Hafþórsson skrifar
Skoðun Þegar viðskiptalíkan Vesturlanda er stríð – og almenningur borgar brúsann Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir skrifar
Skoðun Náttúruvernd er loftslagsaðgerð og loftslagsaðgerðir þjóna náttúrunni Þorgerður María Þorbjarnardóttir skrifar
Skoðun Skortur á rafiðnaðarfólki ógnar samkeppnishæfni Evrópu Kristján Daníel Sigurbergsson skrifar
Pólitískt ofbeldi, fasismi og tvískinnungur valdsins Davíð Aron Routley,Karl Héðinn Kristjánsson Skoðun
Mennskan er fórnarlamb Menningarstríðsins! - Tilvist fólks er aldrei hugmyndafræði eða skoðun! Arna Magnea Danks Skoðun