Frestur til að skila athugasemdum við nýtt deiliskipulag Heiðmerkur að renna út Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar 1. júlí 2025 09:01 Um þessar mundir er unnið að nýju deiliskipulagi fyrir náttúruperluna og vatnsverndarsvæðið Heiðmörk. Frestur til að skila inn athugasemdum rennur út miðvikudaginn 2. júlí. Mikilvægt er að vel takist til þannig að áfram ríki sátt um þetta mikilvæga og vinsæla svæði borgarinnar. Friðlandið í Heiðmörk er 75 ára á þessu ári. Heiðmörk er eitt helsta útivistarsvæði Reykjavíkur og alls höfuðborgarsvæðissins. Skógræktarfélag Reykjavíkur hefur á undanförnum áratugum unnið metnaðarfullt starf varðandi skógrækt og innviðauppbyggingu í þessari einstöku náttúruperlu í jaðri höfuðborgarsvæðisins. Mikilvæg auðlind Eins og allir vita er Heiðmörk ekki bara vinsælt útivistarsvæði heldur helsta vatnsverndarsvæði Reykjavíkur. Þess vegna er skylda okkar allra að tryggja að sú vernd sé í takt við nútíma kröfur um verndun neysluvatns. Hreint vatn er ein mikilvægasta auðlind hverrar þjóðar. Aðgengi að hreinu neysluvatni er ekki sjálfsagður hlutur þótt við Íslendingar þekkjum varla nokkuð annað. Villta vestrið Mannleg mistök geta auðveldlega valdið skaða á viðkvæmum vatnsverndarsvæðum Heiðmerkur. Í raun má segja að hingað til hafi umgengismál um þetta mikilvæga vatnsverndarsvæði minnt svolítið á „villta vestrið.“ Í gegnum Heiðmörk liggja malarvegir þar sem allar tegundir bíla geta brunað í gegn án nokkurra takmarkana. Umferð olíubíla er þó að sjálfsögðu bönnuð. Þrátt fyrir það eru dæmi um að litlu mátti muna eins og þegar olíubíll valt á afleggjara inn í Heiðmörk á sínum tíma. Dæmi eru um ofsaakstur einkabíla innan Heiðmerkur að nóttu til. Einnig er mikil umferð hesta á reiðstígum á svæðinu. Þess vegna hafa Veitur ásamt Heilbrigðiseftirliti Reykjavíkur lagt fram tillögur til að tryggja enn betur öryggi vatnsverndarsvæða innan Heiðmerkur. Það er ekki bara löngu tímabært heldur umfram allt nauðsynlegt. Mikil fjöldi gesta Rúmlega hálf milljón gesta fer um Heiðmörk á hverju ári. Þrátt fyrir töluverða innviðauppbyggingu er takmörkuð salernisaðstaða til staðar á svæðinu, af augljósum ástæðum. Það er auðvitað nokkuð snúið að sinna viðhaldi og hreinsun á slíkri aðstöðu innan þeirra vatnsverndarsvæða sem hvað vinsælust eru af göngufólki. Þar með er ekki sagt að allur þessi fjöldi fólks sem um viðkvæmustu svæðin fara þurfi ekki á slíkri aðstöðu að halda þegar náttúran kallar. Nýtt deiliskipulag Á vef Reykjavíkurborgar má finna eftirfarandi tilkynningu: „Reykjavíkurborg hefur undanfarna mánuði unnið að mótun nýs deiliskipulags fyrir Heiðmörk í samvinnu við Veitur, Skógræktarfélag Reykjavíkur, Orkuveitu Reykjavíkur og Heilbrigðiseftirlit Reykjavíkur. Áhersla Reykjavíkurborgar er að Heiðmörk verði áfram aðgengilegt og fjölbreytt útivistarsvæði í sátt við vatnsvernd, enda leikur Heiðmörk mikilvægt hlutverk hvað varðar lýðheilsu höfuðborgarbúa.“ Breytingar á aðgengi Það yrði of langt mál að fjalla um allt sem fram kemur í drögum að nýju deiliskipulagi. Það má finna í heild sinni í Skipulagsgátt. Skipulagið gerir ráð fyrir að lokað verði fyrir almenna bílaumferð um grannsvæði vatnsverndar. Það þýðir að fólk getur ekki keyrt eins nálægt sumum þeirra svæða sem hvað vinsælust hafa verið. Flestir sem að þessu koma hjá borginni hafa fullan skilning á að sumum finnist þetta óþarflega mikil skerðing á því frelsi sem fyrir var. Einnig verður um að ræða beina lokun á allri umferð um tiltölulega lítinn hluta vatnstökusvæða. Mikilvægi góðra upplýsinga Það verður því væntanlega hlutverk Veitna og annara samstarfsaðila að upplýsa almenning og hagaðila eins vel og hægt er um mikilvægi þess sem fram undan er varðandi mótun þessa nýja deiliskipulags. Huga þarf enn betur að aðgengismálum inn í Heiðmörkina, sérstaklega varðandi aðkomu fatlaðs fólks og annarra sem erfiðara eiga um gang. Til framtíðar þarf allt aðgengi í Heiðmörk að uppfylla bæði nútímakröfur til vatnsverndar sem og mikilvægi svæðisins til útivistar. Tækifæri til framtíðar Það hefur aldrei verið jafn mikilvægt og nú að tryggja bæði hreinleika og öryggi þeirrar mikilvægu auðlindar sem vatnið í Heiðmörk svo sannarlega er. Nú skiptir öllu máli að vel sé haldið um þá mótunarvinnu sem framundan er og að tekið verði tillit til sjónarmiða sem flestra. Nauðsynlegar aðgerðir varðandi öryggi neysluvatns verða þó alltaf að njóta vafans. Höfundur er fyrsti varaborgarfulltrúi Flokks fólksins og situr í umhverfis- og skipulagsráði og heilbrigðisnefnd. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Heiðmörk Vatnsvernd í Heiðmörk Reykjavík Skipulag Borgarstjórn Flokkur fólksins Einar Sveinbjörn Guðmundsson Mest lesið Háskólinn á Bifröst – Öflugur og sjálfstæður fjarnámsskóli Sólveig Hallsteinsdóttir Skoðun Það eru fleiri fiskar í sjónum og fleiri sjónarmið í hafstjórn Guðbjörg Ásta Ólafsdóttir Skoðun Skapandi menntun skilar raunverulegum árangri Bryngeir Valdimarsson Skoðun Sex ára sáttmáli Davíð Þorláksson Skoðun Heiðursgestur Viðreisnar vill heimsveldi Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir Skoðun Háskólasamfélagið geri skyldu sína strax, stjórnvöld hafa brugðist Auður Magndís Auðardóttir,Elí Hörpu og Önundar,Eyrún Ólöf Sigurðardóttir,Helga Ögmundardóttir,Íris Ellenberger,Inga Björk Margrétar Bjarnadóttir,Katrín Pálmad. Þorgerðardóttir Skoðun Þúsundir kusu Sönnu Anna Bentína Hermansen Einarsdóttir,Ármann Hákon Gunnarsson,Baldvin Björgvinsson,Brynja Guðnadóttir,Haraldur Ingi Haraldsson,Jón Hallur Haraldsson,Kolbrún Erna Pétursdóttir,Ólafur H. Ólafsson,Rakel Hildardóttir,Sigrún Jónsdóttir Skoðun Framtíðarskipulag Keldnalands er ekki útópía – og þaðan af síður dystópía Birkir Ingibjartsson Skoðun Styrkjum stöðu leigjenda Kristján Þórður Snæbjarnarson Skoðun Skoðun Skoðun Háskólinn á Bifröst – Öflugur og sjálfstæður fjarnámsskóli Sólveig Hallsteinsdóttir skrifar Skoðun Það eru fleiri fiskar í sjónum og fleiri sjónarmið í hafstjórn Guðbjörg Ásta Ólafsdóttir skrifar Skoðun Skapandi menntun skilar raunverulegum árangri Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Sex ára sáttmáli Davíð Þorláksson skrifar Skoðun Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir skrifar Skoðun Stjórnendur sem mega ekki stjórna Stefán Vagn Stefánsson skrifar Skoðun Stokkhólmseinkenni sem við ættum að forðast Aðalsteinn Júlíus Magnússon skrifar Skoðun Eflum iðnlöggjöfina og stöðvum brotin Hilmar Harðarson skrifar Skoðun Pjattkratar taka til Þorsteinn Sæmundsson skrifar Skoðun Sumt er bara ekki hægt að rökræða Ása Lind Finnbogadóttir skrifar Skoðun Vaxtamunarviðskipti láta aftur á sér kræla Jökull Sólberg Auðunsson skrifar Skoðun Áskorun til ríkisstjórnarinnar: Innleiðum birgðaskyldu á eldsneyti Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Rétt skal vera rétt um gatnamót við Höfðabakka og Bæjarháls Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Háskólasamfélagið geri skyldu sína strax, stjórnvöld hafa brugðist Auður Magndís Auðardóttir,Elí Hörpu og Önundar,Eyrún Ólöf Sigurðardóttir,Helga Ögmundardóttir,Íris Ellenberger,Inga Björk Margrétar Bjarnadóttir,Katrín Pálmad. Þorgerðardóttir skrifar Skoðun Þúsundir kusu Sönnu Anna Bentína Hermansen Einarsdóttir,Ármann Hákon Gunnarsson,Baldvin Björgvinsson,Brynja Guðnadóttir,Haraldur Ingi Haraldsson,Jón Hallur Haraldsson,Kolbrún Erna Pétursdóttir,Ólafur H. Ólafsson,Rakel Hildardóttir,Sigrún Jónsdóttir skrifar Skoðun NATO riðar til falls en hvað þýðir það fyrir skilnaðarbarnið Ísland? Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Græðgin í forgrunni Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Greiningar eða lausnir – hvort vegur þyngra? Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Sterk staða Hafnarfjarðar Orri Björnsson skrifar Skoðun Bless bless jafnlaunavottun Sigríður Margrét Oddsdóttir skrifar Skoðun Miðstýrt skólakerfi eða fjölbreytni með samræmdu gæðamati? Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Heiðursgestur Viðreisnar vill heimsveldi Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Veðmál barna – hættulegur leikur sem hægt er að stöðva Jóhann Steinar Ingimundarson skrifar Skoðun Allt leikur í umburðarlyndi – eða hvað? Sigurður Eyjólfur Sigurjónsson skrifar Skoðun Lyfjafræðingar - traustur stuðningur í flóknum heimi Sigurbjörg Sæunn Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Þvílíkt „plan“ fyrir íslensk heimili Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Ísland og móðurplanta með erindi Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Háttvirta nýja þingkonan, María Rut Kristinsdóttir Ólafur Grétar Gunnarsson skrifar Skoðun Alþjóðadagur krabbameinsrannsókna – eitthvað sem mig varðar? Halla Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Af hverju ættum við að stunda geðrækt, rétt eins og líkamsrækt? Sigrún Þóra Sveinsdóttir skrifar Sjá meira
Um þessar mundir er unnið að nýju deiliskipulagi fyrir náttúruperluna og vatnsverndarsvæðið Heiðmörk. Frestur til að skila inn athugasemdum rennur út miðvikudaginn 2. júlí. Mikilvægt er að vel takist til þannig að áfram ríki sátt um þetta mikilvæga og vinsæla svæði borgarinnar. Friðlandið í Heiðmörk er 75 ára á þessu ári. Heiðmörk er eitt helsta útivistarsvæði Reykjavíkur og alls höfuðborgarsvæðissins. Skógræktarfélag Reykjavíkur hefur á undanförnum áratugum unnið metnaðarfullt starf varðandi skógrækt og innviðauppbyggingu í þessari einstöku náttúruperlu í jaðri höfuðborgarsvæðisins. Mikilvæg auðlind Eins og allir vita er Heiðmörk ekki bara vinsælt útivistarsvæði heldur helsta vatnsverndarsvæði Reykjavíkur. Þess vegna er skylda okkar allra að tryggja að sú vernd sé í takt við nútíma kröfur um verndun neysluvatns. Hreint vatn er ein mikilvægasta auðlind hverrar þjóðar. Aðgengi að hreinu neysluvatni er ekki sjálfsagður hlutur þótt við Íslendingar þekkjum varla nokkuð annað. Villta vestrið Mannleg mistök geta auðveldlega valdið skaða á viðkvæmum vatnsverndarsvæðum Heiðmerkur. Í raun má segja að hingað til hafi umgengismál um þetta mikilvæga vatnsverndarsvæði minnt svolítið á „villta vestrið.“ Í gegnum Heiðmörk liggja malarvegir þar sem allar tegundir bíla geta brunað í gegn án nokkurra takmarkana. Umferð olíubíla er þó að sjálfsögðu bönnuð. Þrátt fyrir það eru dæmi um að litlu mátti muna eins og þegar olíubíll valt á afleggjara inn í Heiðmörk á sínum tíma. Dæmi eru um ofsaakstur einkabíla innan Heiðmerkur að nóttu til. Einnig er mikil umferð hesta á reiðstígum á svæðinu. Þess vegna hafa Veitur ásamt Heilbrigðiseftirliti Reykjavíkur lagt fram tillögur til að tryggja enn betur öryggi vatnsverndarsvæða innan Heiðmerkur. Það er ekki bara löngu tímabært heldur umfram allt nauðsynlegt. Mikil fjöldi gesta Rúmlega hálf milljón gesta fer um Heiðmörk á hverju ári. Þrátt fyrir töluverða innviðauppbyggingu er takmörkuð salernisaðstaða til staðar á svæðinu, af augljósum ástæðum. Það er auðvitað nokkuð snúið að sinna viðhaldi og hreinsun á slíkri aðstöðu innan þeirra vatnsverndarsvæða sem hvað vinsælust eru af göngufólki. Þar með er ekki sagt að allur þessi fjöldi fólks sem um viðkvæmustu svæðin fara þurfi ekki á slíkri aðstöðu að halda þegar náttúran kallar. Nýtt deiliskipulag Á vef Reykjavíkurborgar má finna eftirfarandi tilkynningu: „Reykjavíkurborg hefur undanfarna mánuði unnið að mótun nýs deiliskipulags fyrir Heiðmörk í samvinnu við Veitur, Skógræktarfélag Reykjavíkur, Orkuveitu Reykjavíkur og Heilbrigðiseftirlit Reykjavíkur. Áhersla Reykjavíkurborgar er að Heiðmörk verði áfram aðgengilegt og fjölbreytt útivistarsvæði í sátt við vatnsvernd, enda leikur Heiðmörk mikilvægt hlutverk hvað varðar lýðheilsu höfuðborgarbúa.“ Breytingar á aðgengi Það yrði of langt mál að fjalla um allt sem fram kemur í drögum að nýju deiliskipulagi. Það má finna í heild sinni í Skipulagsgátt. Skipulagið gerir ráð fyrir að lokað verði fyrir almenna bílaumferð um grannsvæði vatnsverndar. Það þýðir að fólk getur ekki keyrt eins nálægt sumum þeirra svæða sem hvað vinsælust hafa verið. Flestir sem að þessu koma hjá borginni hafa fullan skilning á að sumum finnist þetta óþarflega mikil skerðing á því frelsi sem fyrir var. Einnig verður um að ræða beina lokun á allri umferð um tiltölulega lítinn hluta vatnstökusvæða. Mikilvægi góðra upplýsinga Það verður því væntanlega hlutverk Veitna og annara samstarfsaðila að upplýsa almenning og hagaðila eins vel og hægt er um mikilvægi þess sem fram undan er varðandi mótun þessa nýja deiliskipulags. Huga þarf enn betur að aðgengismálum inn í Heiðmörkina, sérstaklega varðandi aðkomu fatlaðs fólks og annarra sem erfiðara eiga um gang. Til framtíðar þarf allt aðgengi í Heiðmörk að uppfylla bæði nútímakröfur til vatnsverndar sem og mikilvægi svæðisins til útivistar. Tækifæri til framtíðar Það hefur aldrei verið jafn mikilvægt og nú að tryggja bæði hreinleika og öryggi þeirrar mikilvægu auðlindar sem vatnið í Heiðmörk svo sannarlega er. Nú skiptir öllu máli að vel sé haldið um þá mótunarvinnu sem framundan er og að tekið verði tillit til sjónarmiða sem flestra. Nauðsynlegar aðgerðir varðandi öryggi neysluvatns verða þó alltaf að njóta vafans. Höfundur er fyrsti varaborgarfulltrúi Flokks fólksins og situr í umhverfis- og skipulagsráði og heilbrigðisnefnd.
Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir Skoðun
Háskólasamfélagið geri skyldu sína strax, stjórnvöld hafa brugðist Auður Magndís Auðardóttir,Elí Hörpu og Önundar,Eyrún Ólöf Sigurðardóttir,Helga Ögmundardóttir,Íris Ellenberger,Inga Björk Margrétar Bjarnadóttir,Katrín Pálmad. Þorgerðardóttir Skoðun
Þúsundir kusu Sönnu Anna Bentína Hermansen Einarsdóttir,Ármann Hákon Gunnarsson,Baldvin Björgvinsson,Brynja Guðnadóttir,Haraldur Ingi Haraldsson,Jón Hallur Haraldsson,Kolbrún Erna Pétursdóttir,Ólafur H. Ólafsson,Rakel Hildardóttir,Sigrún Jónsdóttir Skoðun
Framtíðarskipulag Keldnalands er ekki útópía – og þaðan af síður dystópía Birkir Ingibjartsson Skoðun
Skoðun Háskólinn á Bifröst – Öflugur og sjálfstæður fjarnámsskóli Sólveig Hallsteinsdóttir skrifar
Skoðun Það eru fleiri fiskar í sjónum og fleiri sjónarmið í hafstjórn Guðbjörg Ásta Ólafsdóttir skrifar
Skoðun Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir skrifar
Skoðun Áskorun til ríkisstjórnarinnar: Innleiðum birgðaskyldu á eldsneyti Halla Hrund Logadóttir skrifar
Skoðun Rétt skal vera rétt um gatnamót við Höfðabakka og Bæjarháls Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar
Skoðun Háskólasamfélagið geri skyldu sína strax, stjórnvöld hafa brugðist Auður Magndís Auðardóttir,Elí Hörpu og Önundar,Eyrún Ólöf Sigurðardóttir,Helga Ögmundardóttir,Íris Ellenberger,Inga Björk Margrétar Bjarnadóttir,Katrín Pálmad. Þorgerðardóttir skrifar
Skoðun Þúsundir kusu Sönnu Anna Bentína Hermansen Einarsdóttir,Ármann Hákon Gunnarsson,Baldvin Björgvinsson,Brynja Guðnadóttir,Haraldur Ingi Haraldsson,Jón Hallur Haraldsson,Kolbrún Erna Pétursdóttir,Ólafur H. Ólafsson,Rakel Hildardóttir,Sigrún Jónsdóttir skrifar
Skoðun NATO riðar til falls en hvað þýðir það fyrir skilnaðarbarnið Ísland? Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir skrifar
Skoðun Af hverju ættum við að stunda geðrækt, rétt eins og líkamsrækt? Sigrún Þóra Sveinsdóttir skrifar
Af hverju kynjafræði? Og hvaða greinar hafa fengið svipaðar mótbárur í gegnum tíðina? Guðrún Elísa Friðbjargardóttir Sævarsdóttir Skoðun
Háskólasamfélagið geri skyldu sína strax, stjórnvöld hafa brugðist Auður Magndís Auðardóttir,Elí Hörpu og Önundar,Eyrún Ólöf Sigurðardóttir,Helga Ögmundardóttir,Íris Ellenberger,Inga Björk Margrétar Bjarnadóttir,Katrín Pálmad. Þorgerðardóttir Skoðun
Þúsundir kusu Sönnu Anna Bentína Hermansen Einarsdóttir,Ármann Hákon Gunnarsson,Baldvin Björgvinsson,Brynja Guðnadóttir,Haraldur Ingi Haraldsson,Jón Hallur Haraldsson,Kolbrún Erna Pétursdóttir,Ólafur H. Ólafsson,Rakel Hildardóttir,Sigrún Jónsdóttir Skoðun
Framtíðarskipulag Keldnalands er ekki útópía – og þaðan af síður dystópía Birkir Ingibjartsson Skoðun