Háskóli Íslands þarfnast afburðaleiðtoga Snorri Þór Sigurðsson skrifar 6. mars 2025 13:32 Háskóli Íslands (HÍ) er vanfjármagnaður. Fjárframlagið til hans er um þriðjungi minna en meðaltal háskóla á Norðurlöndunum, þar sem starfsemi og verðlag er svipað. Fyrri ríkisstjórnir hafa haft þetta viðmið sem langtímamarkmið en eins og staðan er náum við ekki einu sinni meðaltali OECD. Fjármögnun háskóla bar ekki á góma í umræðu í aðdraganda síðustu kosninga og er ekki að finna í sáttmála nýrrar ríkisstjórnar. Skilningur hennar á vanda HÍ og metnaður í málefnum hans mun koma í ljós þegar hulunni verður svipt af fjármálaáætlun næstu fimm ára. Fjárhagsvandi HÍ er ekki eins áberandi og langir biðlistar í heilbrigðiskerfinu eða holur í vegakerfinu. Reisuleg og traustvekjandi Aðalbygging HÍ blasir við og skólinn heldur snurðulaust áfram að brautskrá nemendur. Þar er sannarlega unnt að gleðjast yfir ýmsu, bæði á vettvangi kennslu og rannsókna. Fjárskorturinn er samt raunverulegur og hefur mikil áhrif á starfsemina. Stöðug krafa um hagræðingu og sparnað skerðir þjónustu við nemendur og rýrir gæði námsins. Vanmönnun eykur álag og dregur úr starfsánægju starfsfólks. Nýtum dýrmæta þekkingu og sköpunarkraft Á sama tíma og grunnfjárveiting HÍ er skorin við nögl hefur verið dregið úr framlagi til opinberra rannsóknasjóða, en rannsóknastyrkir eru forsenda öflugra rannsókna innan HÍ. Slíkir styrkir greiða laun framhaldsnema og nýdoktora sem koma að rannsóknum. Úthlutunarhlutfallið hjá Rannsóknasjóði er komið niður í 17% og við þær aðstæður er verkefnum með hæstu einkunn hafnað. Það er þyngra en tárum taki að sjá unga fólkinu, sem er að hefja sinn feril sem sjálfstæðir rannsakendur, neitað um styrki þrátt fyrir háa einkunn. Enn eitt ár að baki og óvissa um áframhaldið. Þetta fólk hefur yfirleitt lagt í langtímanám erlendis og starfað sem nýdoktorar, oft í virtustu háskólunum. Það hefur verið styrkur okkar að margir af okkar bestu nemendum sækja nám erlendis, kynnast nýjustu rannsóknasviðunum og koma síðan heim með þessa dýrmætu þekkingu. Það er sannarlega dapurlegt þegar slíkir sprotar finna ekki frjóan jarðveg. Af mikilli framsýni og dugnaði er búið að fjárfesta í húsnæði, innviðum og mannauði HÍ. Þetta er fastakostnaður. Aftur á móti er sköpunarkrafturinn sem þar býr vannýttur á meðan fjármagn til rannsókna er af skornum skammti. Það er eins og að nota einungis fyrstu tvo gírana á mótorhjólinu. Að skerða framlög til HÍ og opinberra samkeppnissjóða í sparnaðarskyni er að spara aurinn og kasta krónunni. Magnús Karl skarar fram úr Á tímum sem þessum er einkar mikilvægt fyrir HÍ að eiga sér öflugan leiðtoga. Nú stöndum við frammi fyrir rektorskjöri og að öðrum frambjóðendum ólöstuðum tel ég Magnús Karl Magnússon skara fram úr. Hann brennur fyrir málefnum HÍ og hefur um árabil haldið merki kennslu og vísinda á lofti í fjölmiðlum. HÍ þarf einmitt sterkan málsvara. Ekki einungis til að biðla til stjórnmálamanna, heldur einnig að eiga hreinskiptið og uppbyggilegt samtal við almenning, eins og Magnús Karl hefur sjálfur bent á. Það er þjóðin sem ákveður hvernig háskóla hún vill eiga. Magnús Karl hefur víðtæka reynslu í meginþáttum starfsemi HÍ, kennslu, rannsóknum og stjórnun. Hann hefur fengið lof fyrir kennslu í grunnámi og hefur leiðbeint doktorsnemum. Magnús Karl er öflugur vísindamaður og hefur sinnt ýmsum stjórnunarstörfum, m.a. sem deildarforseti læknadeildar. Það hefur verið ánægjulegt að sjá Magnús Karl sitja fyrir svörum á framboðsfundum því reynsla hans og skilningur á starfsemi og áskorunum HÍ hefur leitt til skjótra og skýrra svara. Svörin eru ekki alltaf þau sem fólk vonast eftir, því Magnús Karl hefur sterka réttlætiskennd og ber hag allra fyrir brjósti. Sýn hans er skýr og grundvallast á þeim göfugu gildum sem hann hefur að leiðarljósi. Ég er sannfærður um að Magnús Karl mun leggja allt sitt af mörkum til að efla HÍ enn frekar að gæðum, vegsauka og virðingu. Ég styð framboð hans af heilum hug. Höfundur er prófessor í efnafræði við Raunvísindadeild Háskóla Íslands. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Rektorskjör við Háskóla Íslands Háskólar Mest lesið Hamas og átökin við Ísrael – hvað er ekki sagt upphátt? Einar G Harðarson Skoðun Opið bréf til stjórnvalda Elín Ýr Arnar Hafdísardóttir Skoðun „Litla stúlkan og ruddarnir“ - Hugleiðing um stöðu Íslands á alþj.vettv. Flosi Þorgeirsson Skoðun Næstu sólarhringar á Gaza skipta sköpum Hlynur Már Vilhjálmsson Skoðun Þjóðareign, trú og skattar Svanur Guðmundsson Skoðun Við skuldum þeim að hlusta Ólafur Adolfsson Skoðun Hvernig gengur nýjum kennurum í grunnskólakennslu? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Aðalheiður Anna Erlingsdóttir,Andri Rafn Ottesen,Maríanna Jónsdóttir Maríudóttir,Valgerður S. Bjarnadóttir Skoðun Lífið er eins og konfektkassi, þú veist aldrei hvernig mola þú færð Elín Íris Fanndal Skoðun Hvers virði er lambakjöt? Hafliði Halldórsson Skoðun Matvælaverð hefur nær þrefaldast frá stofnun Viðskiptaráðs! Sigríður Ingibjörg Ingadóttir Skoðun Skoðun Skoðun Hvers virði er lambakjöt? Hafliði Halldórsson skrifar Skoðun Lífið er eins og konfektkassi, þú veist aldrei hvernig mola þú færð Elín Íris Fanndal skrifar Skoðun Þjóðareign, trú og skattar Svanur Guðmundsson skrifar Skoðun Hamas og átökin við Ísrael – hvað er ekki sagt upphátt? Einar G Harðarson skrifar Skoðun Gjaldfrjálsar máltíðir fyrir leikskólabörn Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Næstu sólarhringar á Gaza skipta sköpum Hlynur Már Vilhjálmsson skrifar Skoðun Hvernig gengur nýjum kennurum í grunnskólakennslu? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Aðalheiður Anna Erlingsdóttir,Andri Rafn Ottesen,Maríanna Jónsdóttir Maríudóttir,Valgerður S. Bjarnadóttir skrifar Skoðun Huglæg réttlætiskennd og skattar á verðmætasköpun Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Loksins fær þyrlan heimili fyrir norðan Njáll Trausti Friðbertsson skrifar Skoðun Opið bréf til stjórnvalda Elín Ýr Arnar Hafdísardóttir skrifar Skoðun Við skuldum þeim að hlusta Ólafur Adolfsson skrifar Skoðun „Litla stúlkan og ruddarnir“ - Hugleiðing um stöðu Íslands á alþj.vettv. Flosi Þorgeirsson skrifar Skoðun Mikilvæg gagnrýni eða tilraun til valdayfirtöku í Sósíalistaflokknum? Ása Lind Finnbogadóttir skrifar Skoðun Matvælaverð hefur nær þrefaldast frá stofnun Viðskiptaráðs! Sigríður Ingibjörg Ingadóttir skrifar Skoðun Alvarleg staða í umhverfi fréttamiðla Rósa Guðbjartsdóttir skrifar Skoðun Stéttarkerfi Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Stöðvum Hamas. Einungis þannig getum við stöðvað hryllinginn á Gaza BIrgir Finnsson skrifar Skoðun Dagur líffræðilegrar fjölbreytni 2025 Rannveig Magnúsdóttir,Ole Sandberg,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Rebecca Thompson,Skúli Skúlason,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Æfingin skapar meistarann! Sigurjón Már Fox Gunnarsson skrifar Skoðun 140 sinnum líklegra að verða fyrir eldingu Sigurður G. Guðjónsson skrifar Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar Skoðun Traust í húfi Eyjólfur Ármannsson skrifar Skoðun Verðmætasköpun án virðingar Berglind Harpa Svavarsdóttir skrifar Skoðun Daði Már týnir sjálfum sér Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Samhljómur við náttúruna og sjálfbæra þróun Anna María Ágústsdóttir skrifar Skoðun Aðgerðir gegn mansali í forgangi Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Enginn á verðinum – um ábyrgð, framtíðarsýn og mikilvægi forvirkrar stjórnsýslu Guðjón Heiðar Pálsson skrifar Skoðun Framtíðin fær húsnæði Ingunn Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Börnin sem deyja á Gaza Elín Pjetursdóttir skrifar Skoðun Brýr, sýkingar og börn Jón Pétur Zimsen skrifar Sjá meira
Háskóli Íslands (HÍ) er vanfjármagnaður. Fjárframlagið til hans er um þriðjungi minna en meðaltal háskóla á Norðurlöndunum, þar sem starfsemi og verðlag er svipað. Fyrri ríkisstjórnir hafa haft þetta viðmið sem langtímamarkmið en eins og staðan er náum við ekki einu sinni meðaltali OECD. Fjármögnun háskóla bar ekki á góma í umræðu í aðdraganda síðustu kosninga og er ekki að finna í sáttmála nýrrar ríkisstjórnar. Skilningur hennar á vanda HÍ og metnaður í málefnum hans mun koma í ljós þegar hulunni verður svipt af fjármálaáætlun næstu fimm ára. Fjárhagsvandi HÍ er ekki eins áberandi og langir biðlistar í heilbrigðiskerfinu eða holur í vegakerfinu. Reisuleg og traustvekjandi Aðalbygging HÍ blasir við og skólinn heldur snurðulaust áfram að brautskrá nemendur. Þar er sannarlega unnt að gleðjast yfir ýmsu, bæði á vettvangi kennslu og rannsókna. Fjárskorturinn er samt raunverulegur og hefur mikil áhrif á starfsemina. Stöðug krafa um hagræðingu og sparnað skerðir þjónustu við nemendur og rýrir gæði námsins. Vanmönnun eykur álag og dregur úr starfsánægju starfsfólks. Nýtum dýrmæta þekkingu og sköpunarkraft Á sama tíma og grunnfjárveiting HÍ er skorin við nögl hefur verið dregið úr framlagi til opinberra rannsóknasjóða, en rannsóknastyrkir eru forsenda öflugra rannsókna innan HÍ. Slíkir styrkir greiða laun framhaldsnema og nýdoktora sem koma að rannsóknum. Úthlutunarhlutfallið hjá Rannsóknasjóði er komið niður í 17% og við þær aðstæður er verkefnum með hæstu einkunn hafnað. Það er þyngra en tárum taki að sjá unga fólkinu, sem er að hefja sinn feril sem sjálfstæðir rannsakendur, neitað um styrki þrátt fyrir háa einkunn. Enn eitt ár að baki og óvissa um áframhaldið. Þetta fólk hefur yfirleitt lagt í langtímanám erlendis og starfað sem nýdoktorar, oft í virtustu háskólunum. Það hefur verið styrkur okkar að margir af okkar bestu nemendum sækja nám erlendis, kynnast nýjustu rannsóknasviðunum og koma síðan heim með þessa dýrmætu þekkingu. Það er sannarlega dapurlegt þegar slíkir sprotar finna ekki frjóan jarðveg. Af mikilli framsýni og dugnaði er búið að fjárfesta í húsnæði, innviðum og mannauði HÍ. Þetta er fastakostnaður. Aftur á móti er sköpunarkrafturinn sem þar býr vannýttur á meðan fjármagn til rannsókna er af skornum skammti. Það er eins og að nota einungis fyrstu tvo gírana á mótorhjólinu. Að skerða framlög til HÍ og opinberra samkeppnissjóða í sparnaðarskyni er að spara aurinn og kasta krónunni. Magnús Karl skarar fram úr Á tímum sem þessum er einkar mikilvægt fyrir HÍ að eiga sér öflugan leiðtoga. Nú stöndum við frammi fyrir rektorskjöri og að öðrum frambjóðendum ólöstuðum tel ég Magnús Karl Magnússon skara fram úr. Hann brennur fyrir málefnum HÍ og hefur um árabil haldið merki kennslu og vísinda á lofti í fjölmiðlum. HÍ þarf einmitt sterkan málsvara. Ekki einungis til að biðla til stjórnmálamanna, heldur einnig að eiga hreinskiptið og uppbyggilegt samtal við almenning, eins og Magnús Karl hefur sjálfur bent á. Það er þjóðin sem ákveður hvernig háskóla hún vill eiga. Magnús Karl hefur víðtæka reynslu í meginþáttum starfsemi HÍ, kennslu, rannsóknum og stjórnun. Hann hefur fengið lof fyrir kennslu í grunnámi og hefur leiðbeint doktorsnemum. Magnús Karl er öflugur vísindamaður og hefur sinnt ýmsum stjórnunarstörfum, m.a. sem deildarforseti læknadeildar. Það hefur verið ánægjulegt að sjá Magnús Karl sitja fyrir svörum á framboðsfundum því reynsla hans og skilningur á starfsemi og áskorunum HÍ hefur leitt til skjótra og skýrra svara. Svörin eru ekki alltaf þau sem fólk vonast eftir, því Magnús Karl hefur sterka réttlætiskennd og ber hag allra fyrir brjósti. Sýn hans er skýr og grundvallast á þeim göfugu gildum sem hann hefur að leiðarljósi. Ég er sannfærður um að Magnús Karl mun leggja allt sitt af mörkum til að efla HÍ enn frekar að gæðum, vegsauka og virðingu. Ég styð framboð hans af heilum hug. Höfundur er prófessor í efnafræði við Raunvísindadeild Háskóla Íslands.
Hvernig gengur nýjum kennurum í grunnskólakennslu? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Aðalheiður Anna Erlingsdóttir,Andri Rafn Ottesen,Maríanna Jónsdóttir Maríudóttir,Valgerður S. Bjarnadóttir Skoðun
Matvælaverð hefur nær þrefaldast frá stofnun Viðskiptaráðs! Sigríður Ingibjörg Ingadóttir Skoðun
Skoðun Lífið er eins og konfektkassi, þú veist aldrei hvernig mola þú færð Elín Íris Fanndal skrifar
Skoðun Hvernig gengur nýjum kennurum í grunnskólakennslu? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Aðalheiður Anna Erlingsdóttir,Andri Rafn Ottesen,Maríanna Jónsdóttir Maríudóttir,Valgerður S. Bjarnadóttir skrifar
Skoðun „Litla stúlkan og ruddarnir“ - Hugleiðing um stöðu Íslands á alþj.vettv. Flosi Þorgeirsson skrifar
Skoðun Mikilvæg gagnrýni eða tilraun til valdayfirtöku í Sósíalistaflokknum? Ása Lind Finnbogadóttir skrifar
Skoðun Matvælaverð hefur nær þrefaldast frá stofnun Viðskiptaráðs! Sigríður Ingibjörg Ingadóttir skrifar
Skoðun Dagur líffræðilegrar fjölbreytni 2025 Rannveig Magnúsdóttir,Ole Sandberg,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Rebecca Thompson,Skúli Skúlason,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir skrifar
Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar
Skoðun Enginn á verðinum – um ábyrgð, framtíðarsýn og mikilvægi forvirkrar stjórnsýslu Guðjón Heiðar Pálsson skrifar
Hvernig gengur nýjum kennurum í grunnskólakennslu? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Aðalheiður Anna Erlingsdóttir,Andri Rafn Ottesen,Maríanna Jónsdóttir Maríudóttir,Valgerður S. Bjarnadóttir Skoðun
Matvælaverð hefur nær þrefaldast frá stofnun Viðskiptaráðs! Sigríður Ingibjörg Ingadóttir Skoðun