Björn Þorsteinsson er gefandi og gagnrýninn stjórnandi fyrir öflugan Háskóla Íslands Nanna Hlín Halldórsdóttir og Katrín Pálmad. Þorgerðardóttir skrifa 28. febrúar 2025 13:32 Nú líður að kosningum til embættis rektors Háskóla Íslands og það eru okkur undirrituðum mikil gleðitíðindi að Björn Þorsteinsson bjóði sig fram. Um þessar mundir hangir skuggi skammsýnna sérhagsmuna yfir heiminum, og aldrei hefur verið mikilvægara að standa vörð um vægi gagnrýnnar hugsunar og sjálfstæðrar þekkingarleitar á borð við þá sem á sér stað í háskólasamfélaginu á Íslandi. Við teljum Björn vel til þess fallinn að leiða slíka starfsemi í krafti embættis rektors HÍ. Báðar kynntumst við Birni fyrst sem kennara og leiðbeinanda og þekkjum hann nú sem samstarfsmann í námsbraut í heimspeki. Björn opnaði fyrir okkur dyrnar að algerlega nýjum leiðum til þess að veita ólíkum sviðum mannlífs og umhverfis gagnrýna athygli. Björn er vinsæll kennari sem sinnir nemendum sínum vel. Hann hlustar af árvekni, tekur vel í hugmyndir nemenda og leiðbeinir þeim á styðjandi hátt við að dýpka þær og skýra. Honum tekst að skapa frábært samfélag með nemendum í sérhverju námskeiði þar sem góðar umræður og gagnrýnin hugsun eru ávallt í forsvari. Björn er framúrskarandi fræðimaður á sínu sviði. Við höfum starfað með Birni að rannsóknum bæði innanlands sem og erlendis, enda hefur Björn verið virkur í fjölda alþjóðlegra rannsóknarteyma og tekið virkan þátt í því að gera Háskóla Íslands að þeim alþjóðlega rannsóknarháskóla sem hann er orðinn. Í því starfi hefur hann ávallt stutt doktorsnema og nýja rannsakendur ötullega við rannsóknir sínar. Fræðimennska Björns einkennist af samfélagsgagnrýni og nær hann að fanga marga þá þræði daglegs lífs sem er erfitt að skýra með orðum. Þetta er einmitt einn helsti styrkur Björns þegar kemur að því að vera verðugur málsvari HÍ sem þjóðskóla. Þetta er mikilvægara nú en endranær þegar hagnýtingakrafa atvinnulífsins laumar sér sífellt dýpra í hvern krók og kima samfélagsins. Við treystum Birni til að standa vörð um akademískt frelsi og faglegt sjálfstæði HÍ gagnvart hvers kyns pólítískri skammsýni og öðrum eiginhagsmunaöflum. Björn er einn af þeim fræðimönnum HÍ sem hefur verið hvað ötulastur að varðveita það að hugsa og skrifa á íslensku, þýða sígild verk á íslenska tungu og stuðla að því að nemendur geti lesið fræðin á íslensku. Þetta er oftar en ekki vanmetið verk og hafa fræðiþýðingar að miklu leyti verið unnar í sjálfboðastarfi. Með sterka stoð í alþjóðlegum rannsóknarteymum sem og mikilvægri vinnu að fræðum á íslensku sýnir Björn að hann hefur ríkan skilning á því sem mikilvægt er að rektor alþjóðlegs rannsóknarháskóla sem og þjóðskóla búi yfir. Björn er þjónandi stjórnandi sem nær að leiða saman og sameina fólk sem mætti segja að væru sem andstæðir pólar. Hann er fljótur að sjá hvað felst í ólíkum sjónarmiðum og hvaða lendingu megi finna. Björn vann á skrifstofu rektors í stjórnartíð Páls Skúlasonar heitins og kom þar að því merkilega starfi að stofna Háskóla unga fólksins sem hefur verið eitt mikilvægasta samfélagsverkefni HÍ. Hann hefur enn fremur veitt gjöfullega af sérfræðiþekkingu sinni í erindum og fjölmiðlaviðtölum hér á landi. Þannig hefur Björn framúrskarandi hæfni einmitt til þess að tengja saman þá ólíku þætti sem einkenna Háskóla Íslands: kennslu, alþjóðlegt rannsóknarstarf, innlent fræðistarf, samfélagslega virkni og stjórnun. Háskóli Íslands hefur verið undirfjármagnaður um langt skeið og sjálfar höfum við fundið fyrir því sem nemendur og starfsfólk HÍ, jafnvel allt aftur til áranna fyrir efnahagshrun. HÍ hefur verið rekinn af ástríðu starfsfólks þar sem það stendur frammi fyrir ótal mikilvægum verkefnum sem hefðu þurft frekar mannskap til að sinna sem og frekari fjármögnun. Við treystum Birni til þess að vera sá rektor sem eflir Háskóla Íslands svo að nemendur geti notið kennslu háskólakennara sem hafa einnig tíma og rými fyrir sínar rannsóknir. Við hvetjum nemendur og starfsfólk Háskóla Íslands til þess að skoða metnaðarfulla stefnuskrá hans og getum vottað að Björn gerir það sem hann segist ætla að gera. Höfundar eru sérfræðingur og doktorsnemi við deild heimspeki, sagnfræði og fornleifafræði. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Rektorskjör við Háskóla Íslands Háskólar Mest lesið Við höfum ekki efni á norsku leiðinni Heiðrún Lind Marteinsdóttir Skoðun Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty Skoðun Hver er viðskiptalegur ávinningur af EES-samningnum? Sigurbjörn Svavarsson Skoðun Fólkið sem gleymdist í Grindavík Bryndís Gunnlaugsdóttir Skoðun Elsku ASÍ, bara… Nei Sunna Arnardóttir Skoðun Börnin á Gasa Ebba Margrét Magnúsdóttir Skoðun Styðjum þá sem bjarga okkur Jens Garðar Helgason Skoðun Embætti þitt geta allir séð Ragnheiður Davíðsdóttir Skoðun Gigtarmaí 2025 – Stuðlum að forvörnum, fræðslu og vitundarvakningu Hrönn Stefánsdóttir Skoðun Sósíalistar á vaktinni í átta ár Sanna Magdalena Mörtudóttir Skoðun Skoðun Skoðun Áskorun til ráðherra mennta- og barnamála og ráðherra menningarmála Anna Klara Georgsdóttir skrifar Skoðun Fólkið sem gleymdist í Grindavík Bryndís Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Rússar pyntuðu og myrtu úkraínsku blaðakonuna Viktoriiu Roshchyna Erlingur Erlingsson skrifar Skoðun Á að sameina ÍSÍ og UMFÍ? Ómar Stefánsson skrifar Skoðun Elsku ASÍ, bara… Nei Sunna Arnardóttir skrifar Skoðun Gigtarmaí 2025 – Stuðlum að forvörnum, fræðslu og vitundarvakningu Hrönn Stefánsdóttir skrifar Skoðun Við höfum ekki efni á norsku leiðinni Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Sósíalistar á vaktinni í átta ár Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun Styðjum þá sem bjarga okkur Jens Garðar Helgason skrifar Skoðun Hver er viðskiptalegur ávinningur af EES-samningnum? Sigurbjörn Svavarsson skrifar Skoðun Embætti þitt geta allir séð Ragnheiður Davíðsdóttir skrifar Skoðun Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty skrifar Skoðun Hver á dómur að vera hjá ungmenni fyrir að fremja alvarlegt afbrot, jafnvel morð? Davíð Bergmann skrifar Skoðun Sigursaga Evrópu í 21 ár Pawel Bartoszek skrifar Skoðun Verkalýðshreyfingin, Dagbjört og ESB Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Börnin á Gasa Ebba Margrét Magnúsdóttir skrifar Skoðun Myndir þú ráða fatlað fólk í vinnu? Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Hvað ert þú að gera? Eiður Welding skrifar Skoðun Rauðir sokkar á 1. maí Sveinn Ólafsson skrifar Skoðun 1. maí er líka fyrir fatlað fólk! Geirdís Hanna Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Verkalýðshreyfingin á næsta leik í Evrópuumræðunni Dagbjört Hákonardóttir skrifar Skoðun Á milli steins og sleggju Heinemann Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Heiðrum íslenska hestinn Berglind Margo Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Allir eiga rétt á virku lífi — líka fatlað fólk Anna Margrét Bjarnadóttir skrifar Skoðun Er kominn tími á Útlendingafrí? Marion Poilvez skrifar Skoðun Janus og jakkalakkarnir Óskar Guðmundsson skrifar Skoðun Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir skrifar Skoðun Hvað ætlar þú að vera þegar þú verður stór? Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Samtalið um dauðann veldur okkur óöryggi Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Sköpum störf við hæfi! Unnur Hrefna Jóhannsóttir skrifar Sjá meira
Nú líður að kosningum til embættis rektors Háskóla Íslands og það eru okkur undirrituðum mikil gleðitíðindi að Björn Þorsteinsson bjóði sig fram. Um þessar mundir hangir skuggi skammsýnna sérhagsmuna yfir heiminum, og aldrei hefur verið mikilvægara að standa vörð um vægi gagnrýnnar hugsunar og sjálfstæðrar þekkingarleitar á borð við þá sem á sér stað í háskólasamfélaginu á Íslandi. Við teljum Björn vel til þess fallinn að leiða slíka starfsemi í krafti embættis rektors HÍ. Báðar kynntumst við Birni fyrst sem kennara og leiðbeinanda og þekkjum hann nú sem samstarfsmann í námsbraut í heimspeki. Björn opnaði fyrir okkur dyrnar að algerlega nýjum leiðum til þess að veita ólíkum sviðum mannlífs og umhverfis gagnrýna athygli. Björn er vinsæll kennari sem sinnir nemendum sínum vel. Hann hlustar af árvekni, tekur vel í hugmyndir nemenda og leiðbeinir þeim á styðjandi hátt við að dýpka þær og skýra. Honum tekst að skapa frábært samfélag með nemendum í sérhverju námskeiði þar sem góðar umræður og gagnrýnin hugsun eru ávallt í forsvari. Björn er framúrskarandi fræðimaður á sínu sviði. Við höfum starfað með Birni að rannsóknum bæði innanlands sem og erlendis, enda hefur Björn verið virkur í fjölda alþjóðlegra rannsóknarteyma og tekið virkan þátt í því að gera Háskóla Íslands að þeim alþjóðlega rannsóknarháskóla sem hann er orðinn. Í því starfi hefur hann ávallt stutt doktorsnema og nýja rannsakendur ötullega við rannsóknir sínar. Fræðimennska Björns einkennist af samfélagsgagnrýni og nær hann að fanga marga þá þræði daglegs lífs sem er erfitt að skýra með orðum. Þetta er einmitt einn helsti styrkur Björns þegar kemur að því að vera verðugur málsvari HÍ sem þjóðskóla. Þetta er mikilvægara nú en endranær þegar hagnýtingakrafa atvinnulífsins laumar sér sífellt dýpra í hvern krók og kima samfélagsins. Við treystum Birni til að standa vörð um akademískt frelsi og faglegt sjálfstæði HÍ gagnvart hvers kyns pólítískri skammsýni og öðrum eiginhagsmunaöflum. Björn er einn af þeim fræðimönnum HÍ sem hefur verið hvað ötulastur að varðveita það að hugsa og skrifa á íslensku, þýða sígild verk á íslenska tungu og stuðla að því að nemendur geti lesið fræðin á íslensku. Þetta er oftar en ekki vanmetið verk og hafa fræðiþýðingar að miklu leyti verið unnar í sjálfboðastarfi. Með sterka stoð í alþjóðlegum rannsóknarteymum sem og mikilvægri vinnu að fræðum á íslensku sýnir Björn að hann hefur ríkan skilning á því sem mikilvægt er að rektor alþjóðlegs rannsóknarháskóla sem og þjóðskóla búi yfir. Björn er þjónandi stjórnandi sem nær að leiða saman og sameina fólk sem mætti segja að væru sem andstæðir pólar. Hann er fljótur að sjá hvað felst í ólíkum sjónarmiðum og hvaða lendingu megi finna. Björn vann á skrifstofu rektors í stjórnartíð Páls Skúlasonar heitins og kom þar að því merkilega starfi að stofna Háskóla unga fólksins sem hefur verið eitt mikilvægasta samfélagsverkefni HÍ. Hann hefur enn fremur veitt gjöfullega af sérfræðiþekkingu sinni í erindum og fjölmiðlaviðtölum hér á landi. Þannig hefur Björn framúrskarandi hæfni einmitt til þess að tengja saman þá ólíku þætti sem einkenna Háskóla Íslands: kennslu, alþjóðlegt rannsóknarstarf, innlent fræðistarf, samfélagslega virkni og stjórnun. Háskóli Íslands hefur verið undirfjármagnaður um langt skeið og sjálfar höfum við fundið fyrir því sem nemendur og starfsfólk HÍ, jafnvel allt aftur til áranna fyrir efnahagshrun. HÍ hefur verið rekinn af ástríðu starfsfólks þar sem það stendur frammi fyrir ótal mikilvægum verkefnum sem hefðu þurft frekar mannskap til að sinna sem og frekari fjármögnun. Við treystum Birni til þess að vera sá rektor sem eflir Háskóla Íslands svo að nemendur geti notið kennslu háskólakennara sem hafa einnig tíma og rými fyrir sínar rannsóknir. Við hvetjum nemendur og starfsfólk Háskóla Íslands til þess að skoða metnaðarfulla stefnuskrá hans og getum vottað að Björn gerir það sem hann segist ætla að gera. Höfundar eru sérfræðingur og doktorsnemi við deild heimspeki, sagnfræði og fornleifafræði.
Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty Skoðun
Skoðun Áskorun til ráðherra mennta- og barnamála og ráðherra menningarmála Anna Klara Georgsdóttir skrifar
Skoðun Rússar pyntuðu og myrtu úkraínsku blaðakonuna Viktoriiu Roshchyna Erlingur Erlingsson skrifar
Skoðun Gigtarmaí 2025 – Stuðlum að forvörnum, fræðslu og vitundarvakningu Hrönn Stefánsdóttir skrifar
Skoðun Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty skrifar
Skoðun Hver á dómur að vera hjá ungmenni fyrir að fremja alvarlegt afbrot, jafnvel morð? Davíð Bergmann skrifar
Skoðun Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir skrifar
Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty Skoðun