Áskorun til ríkisstjórnarinnar og sveitarfélaga: Tími til að fjárfesta í framtíð barna okkar Kristján Gísli Stefánsson skrifar 24. janúar 2025 11:30 Undirrituð foreldraráð í leikskólum í Grafarvogi skora á stjórnvöld að grípa til tafarlausra og afgerandi aðgerða til að takast á við alvarlega stöðu faglegs starfs í leikskólum. Fyrstu árin í lífi barns skapa undirstöðu fyrir langtímavelgengni þess, en samt standa margir leikskólar okkar frammi fyrir verulegum áskorunum sem grafa undan getu þeirra til að veita hágæða menntun. Það er kominn tími til að tryggja að öll börn hafi aðgang að nærandi, styðjandi og auðgandi leikskólaupplifun í nútímasamfélagi. Núverandi staða leikskólakennslu Faglegi þátturinn í íslensku leikskólastarfi í dag er líklega með þeim bestu sem völ er á, en okkur vantar leikskólakennara. Árið 2006 luku 166 manns námi á háskólastigi í leikskólakennarafræðum, en einungis tveir útskrifuðust árið 2013 þegar leikskólakennaranámið var lengt um tvö ár. Fjöldi útskrifaðra fór ekki yfir 31 til ársins 2020. Það gefur augaleið að slíkur fjöldi heldur ekki í við þá kennara sem hverfa frá sökum aldurs eða til annara starfa sem skila hærri launum. Þó að leikskólinn ætti að vera staður fyrir börn til að læra og vaxa í gegnum leik, sköpunargáfu og félagsleg samskipti eru allt of margir leikskólar undirmönnuð af faglærðum leikskólakennurum, m.a. vegna ofangreindra aðstæðna. Börn á slíkum leikskólum verða fyrir meira en smávægilegum óþægindum sökum þessa; þetta hefur langvarandi afleiðingar fyrir þau. Hvers vegna þetta skiptir máli? Rannsóknir sýna að fyrstu æviárin eru gríðarlega mikilvæg fyrir vitsmunalegan, tilfinningalegan og félagslegan þroska barna. Það er ekki hægt að ofmeta mikilvægi barnafræðslu, enda sýna rannsóknir ítrekað að hágæða menntun snemma á lífsleiðinni leiðir til betri árangurs barna yfir ævina. Börn sem njóta gæða leikskólanáms eru líklegri til að ná árangri í námi, þróa betri félagslega færni og tilfinningalegan þroska, auk þess sem þau hafa hærra útskriftarhlutfall á síðari skólastigum. Án rétts stuðnings í leikskólanum er líklegra að börn eigi í erfiðleikum í námi á seinni árum, auk þess sem félagslegur og tilfinningalegur þroski þeirra getur verið skertur. Fjárfesting í menntun snemma á lífsleiðinni er því ein hagkvæmasta aðferðin til að bæta félagslegan hreyfanleika og draga úr ójöfnuði í samfélagi okkar. Góðir og vel mannaðir leikskólar eru ekki bara fjárfesting í einstöku barni heldur framtíð alls samfélags okkar. Með því að taka á þessum málum núna getum við dregið úr þörfinni fyrir kostnaðarsamar úrbætur í framtíðinni, dregið úr tíðni afbrota og atvinnuleysis, sem og skapað réttlátara samfélag þar sem hvert barn, óháð bakgrunni, hefur tækifæri til að ná árangri og blómstra. Framtíð barnanna okkar veltur á gæðum fyrstu menntunarreynslu þeirra. Það er ljóst að núverandi nálgun samfélagsins á leikskólakennslu er ófullnægjandi. Við skorum því á stjórnvöld að grípa tafarlaust til aðgerða til að taka leikskólamálin traustataki og fjárfesta í framtíð barnanna okkar með því að tryggja að sérhvert barn hafi aðgang að hágæða, vel útfærðu og sanngjörnu leikskólanámi. Tíminn til að bregðast við er núna. Börnin okkar eiga betra skilið og við sem samfélag höfum ekki efni á að bíða lengur. Höfundur er í foreldraráði Brekkuborgar og Fífuborgar. Foreldraráð Ungbarnaleikskólinn Ársól Foreldraráð Brekkuborg Foreldraráð Hamrar Foreldraráð Klettaborg Foreldraráð Sunnufold Foreldraráð Fífuborg Foreldraráð Laufskálar Foreldraráð Lyngheimar Foreldraráð Hulduheimar Foreldraráð Funaborg Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Leikskólar Skóla- og menntamál Börn og uppeldi Mest lesið Ævinlega þakkláti flóttamaðurinn Zeljka Kristín Klobucar Skoðun Við þurfum ekki að loka landinu – við þurfum að opna augun Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir Skoðun Vér vesalingar Ingólfur Sverrisson Skoðun Leikrit Landsvirkjunar Snæbjörn Guðmundsson Skoðun Svona eða hinsegin, hvert okkar verður næst? Unnar Geir Unnarsson Skoðun Þurfum við virkilega „leyniþjónustu”? Helen Ólafsdóttir Skoðun Ákall til íslenskra stjórnmálamanna Magnús Árni Skjöld Magnússon Skoðun Reynisfjara og mannréttindasáttmáli Evrópu Róbert R. Spanó Skoðun Plan Samfylkingar: Svona náum við niður vöxtunum Jóhann Páll Jóhannsson Skoðun Byrjað á öfugum enda! Hjálmtýr Heiðdal Skoðun Skoðun Skoðun Ævinlega þakkláti flóttamaðurinn Zeljka Kristín Klobucar skrifar Skoðun Vér vesalingar Ingólfur Sverrisson skrifar Skoðun Leikrit Landsvirkjunar Snæbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Við þurfum ekki að loka landinu – við þurfum að opna augun Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Svona eða hinsegin, hvert okkar verður næst? Unnar Geir Unnarsson skrifar Skoðun Reynisfjara og mannréttindasáttmáli Evrópu Róbert R. Spanó skrifar Skoðun Að hlúa að foreldrum: Forvörn sem skiptir máli Áróra Huld Bjarnadóttir skrifar Skoðun Ákall til íslenskra stjórnmálamanna Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Þurfum við virkilega „leyniþjónustu”? Helen Ólafsdóttir skrifar Skoðun Byrjað á öfugum enda! Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Væri ekki hlaupið út aftur Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Gervigreind fyrir alla — en fyrir hvern í raun? Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Hefur ítrekað hótað okkur áður Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Þjóðaratkvæðagreiðsla vegna umsóknar um aðild að ESB er stjórnsýslugrín! Júlíus Valsson skrifar Skoðun Bandaríkin voru alltaf vondi kallinn Karl Héðinn Kristjánsson skrifar Skoðun Erum við á leiðinni í hnífavesti? Davíð Bergmann skrifar Skoðun Ákall til umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra að standa við gefin loforð Laura Sólveig Lefort Scheefer,Snorri Hallgrímsson,Sigurlaug Eir Beck Þórsdóttir,Jóhanna Malen Skúladóttir,Ida Karólína Harris,Antonia Hamann,Julien Nayet-Pelletier skrifar Skoðun Kæfandi klámhögg sveitarstjóra Jón Trausti Reynisson skrifar Skoðun Klár fyrir Verslunarmannahelgina? Ágúst Mogensen skrifar Skoðun Vegið að börnum í pólitískri aðför að ferðaþjónustunni Einar Freyr Elínarson skrifar Skoðun Hið tæra illa Gunnar Hólmsteinn Ársælsson skrifar Skoðun Ferðamannaiðnaður? Nei, ferðaþjónusta! Guðmundur Björnsson skrifar Skoðun Hæðarveiki og lyf Ari Trausti Guðmundsson skrifar Skoðun Landsvirkjun hafin yfir lög Björg Eva Erlendsdóttir skrifar Skoðun Fjárskipti við slit óvígðrar sambúðar: Meginreglur og frávik Sveinn Ævar Sveinsson skrifar Skoðun Þau eru framtíðin – en fá ekki að njóta nútímans Sigurður Kári skrifar Skoðun Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hvers vegna þegir kristin, vestræn menning? Ómar Torfason skrifar Skoðun Trump les tölvupóstinn þinn Mörður Áslaugarson skrifar Skoðun „Já, hvað með bara að skjóta hann!“ Þórhildur Hjaltadóttir skrifar Sjá meira
Undirrituð foreldraráð í leikskólum í Grafarvogi skora á stjórnvöld að grípa til tafarlausra og afgerandi aðgerða til að takast á við alvarlega stöðu faglegs starfs í leikskólum. Fyrstu árin í lífi barns skapa undirstöðu fyrir langtímavelgengni þess, en samt standa margir leikskólar okkar frammi fyrir verulegum áskorunum sem grafa undan getu þeirra til að veita hágæða menntun. Það er kominn tími til að tryggja að öll börn hafi aðgang að nærandi, styðjandi og auðgandi leikskólaupplifun í nútímasamfélagi. Núverandi staða leikskólakennslu Faglegi þátturinn í íslensku leikskólastarfi í dag er líklega með þeim bestu sem völ er á, en okkur vantar leikskólakennara. Árið 2006 luku 166 manns námi á háskólastigi í leikskólakennarafræðum, en einungis tveir útskrifuðust árið 2013 þegar leikskólakennaranámið var lengt um tvö ár. Fjöldi útskrifaðra fór ekki yfir 31 til ársins 2020. Það gefur augaleið að slíkur fjöldi heldur ekki í við þá kennara sem hverfa frá sökum aldurs eða til annara starfa sem skila hærri launum. Þó að leikskólinn ætti að vera staður fyrir börn til að læra og vaxa í gegnum leik, sköpunargáfu og félagsleg samskipti eru allt of margir leikskólar undirmönnuð af faglærðum leikskólakennurum, m.a. vegna ofangreindra aðstæðna. Börn á slíkum leikskólum verða fyrir meira en smávægilegum óþægindum sökum þessa; þetta hefur langvarandi afleiðingar fyrir þau. Hvers vegna þetta skiptir máli? Rannsóknir sýna að fyrstu æviárin eru gríðarlega mikilvæg fyrir vitsmunalegan, tilfinningalegan og félagslegan þroska barna. Það er ekki hægt að ofmeta mikilvægi barnafræðslu, enda sýna rannsóknir ítrekað að hágæða menntun snemma á lífsleiðinni leiðir til betri árangurs barna yfir ævina. Börn sem njóta gæða leikskólanáms eru líklegri til að ná árangri í námi, þróa betri félagslega færni og tilfinningalegan þroska, auk þess sem þau hafa hærra útskriftarhlutfall á síðari skólastigum. Án rétts stuðnings í leikskólanum er líklegra að börn eigi í erfiðleikum í námi á seinni árum, auk þess sem félagslegur og tilfinningalegur þroski þeirra getur verið skertur. Fjárfesting í menntun snemma á lífsleiðinni er því ein hagkvæmasta aðferðin til að bæta félagslegan hreyfanleika og draga úr ójöfnuði í samfélagi okkar. Góðir og vel mannaðir leikskólar eru ekki bara fjárfesting í einstöku barni heldur framtíð alls samfélags okkar. Með því að taka á þessum málum núna getum við dregið úr þörfinni fyrir kostnaðarsamar úrbætur í framtíðinni, dregið úr tíðni afbrota og atvinnuleysis, sem og skapað réttlátara samfélag þar sem hvert barn, óháð bakgrunni, hefur tækifæri til að ná árangri og blómstra. Framtíð barnanna okkar veltur á gæðum fyrstu menntunarreynslu þeirra. Það er ljóst að núverandi nálgun samfélagsins á leikskólakennslu er ófullnægjandi. Við skorum því á stjórnvöld að grípa tafarlaust til aðgerða til að taka leikskólamálin traustataki og fjárfesta í framtíð barnanna okkar með því að tryggja að sérhvert barn hafi aðgang að hágæða, vel útfærðu og sanngjörnu leikskólanámi. Tíminn til að bregðast við er núna. Börnin okkar eiga betra skilið og við sem samfélag höfum ekki efni á að bíða lengur. Höfundur er í foreldraráði Brekkuborgar og Fífuborgar. Foreldraráð Ungbarnaleikskólinn Ársól Foreldraráð Brekkuborg Foreldraráð Hamrar Foreldraráð Klettaborg Foreldraráð Sunnufold Foreldraráð Fífuborg Foreldraráð Laufskálar Foreldraráð Lyngheimar Foreldraráð Hulduheimar Foreldraráð Funaborg
Skoðun Við þurfum ekki að loka landinu – við þurfum að opna augun Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar
Skoðun Þjóðaratkvæðagreiðsla vegna umsóknar um aðild að ESB er stjórnsýslugrín! Júlíus Valsson skrifar
Skoðun Ákall til umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra að standa við gefin loforð Laura Sólveig Lefort Scheefer,Snorri Hallgrímsson,Sigurlaug Eir Beck Þórsdóttir,Jóhanna Malen Skúladóttir,Ida Karólína Harris,Antonia Hamann,Julien Nayet-Pelletier skrifar
Skoðun Fjárskipti við slit óvígðrar sambúðar: Meginreglur og frávik Sveinn Ævar Sveinsson skrifar
Skoðun Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir skrifar