Áskorun til ríkisstjórnarinnar og sveitarfélaga: Tími til að fjárfesta í framtíð barna okkar Kristján Gísli Stefánsson skrifar 24. janúar 2025 11:30 Undirrituð foreldraráð í leikskólum í Grafarvogi skora á stjórnvöld að grípa til tafarlausra og afgerandi aðgerða til að takast á við alvarlega stöðu faglegs starfs í leikskólum. Fyrstu árin í lífi barns skapa undirstöðu fyrir langtímavelgengni þess, en samt standa margir leikskólar okkar frammi fyrir verulegum áskorunum sem grafa undan getu þeirra til að veita hágæða menntun. Það er kominn tími til að tryggja að öll börn hafi aðgang að nærandi, styðjandi og auðgandi leikskólaupplifun í nútímasamfélagi. Núverandi staða leikskólakennslu Faglegi þátturinn í íslensku leikskólastarfi í dag er líklega með þeim bestu sem völ er á, en okkur vantar leikskólakennara. Árið 2006 luku 166 manns námi á háskólastigi í leikskólakennarafræðum, en einungis tveir útskrifuðust árið 2013 þegar leikskólakennaranámið var lengt um tvö ár. Fjöldi útskrifaðra fór ekki yfir 31 til ársins 2020. Það gefur augaleið að slíkur fjöldi heldur ekki í við þá kennara sem hverfa frá sökum aldurs eða til annara starfa sem skila hærri launum. Þó að leikskólinn ætti að vera staður fyrir börn til að læra og vaxa í gegnum leik, sköpunargáfu og félagsleg samskipti eru allt of margir leikskólar undirmönnuð af faglærðum leikskólakennurum, m.a. vegna ofangreindra aðstæðna. Börn á slíkum leikskólum verða fyrir meira en smávægilegum óþægindum sökum þessa; þetta hefur langvarandi afleiðingar fyrir þau. Hvers vegna þetta skiptir máli? Rannsóknir sýna að fyrstu æviárin eru gríðarlega mikilvæg fyrir vitsmunalegan, tilfinningalegan og félagslegan þroska barna. Það er ekki hægt að ofmeta mikilvægi barnafræðslu, enda sýna rannsóknir ítrekað að hágæða menntun snemma á lífsleiðinni leiðir til betri árangurs barna yfir ævina. Börn sem njóta gæða leikskólanáms eru líklegri til að ná árangri í námi, þróa betri félagslega færni og tilfinningalegan þroska, auk þess sem þau hafa hærra útskriftarhlutfall á síðari skólastigum. Án rétts stuðnings í leikskólanum er líklegra að börn eigi í erfiðleikum í námi á seinni árum, auk þess sem félagslegur og tilfinningalegur þroski þeirra getur verið skertur. Fjárfesting í menntun snemma á lífsleiðinni er því ein hagkvæmasta aðferðin til að bæta félagslegan hreyfanleika og draga úr ójöfnuði í samfélagi okkar. Góðir og vel mannaðir leikskólar eru ekki bara fjárfesting í einstöku barni heldur framtíð alls samfélags okkar. Með því að taka á þessum málum núna getum við dregið úr þörfinni fyrir kostnaðarsamar úrbætur í framtíðinni, dregið úr tíðni afbrota og atvinnuleysis, sem og skapað réttlátara samfélag þar sem hvert barn, óháð bakgrunni, hefur tækifæri til að ná árangri og blómstra. Framtíð barnanna okkar veltur á gæðum fyrstu menntunarreynslu þeirra. Það er ljóst að núverandi nálgun samfélagsins á leikskólakennslu er ófullnægjandi. Við skorum því á stjórnvöld að grípa tafarlaust til aðgerða til að taka leikskólamálin traustataki og fjárfesta í framtíð barnanna okkar með því að tryggja að sérhvert barn hafi aðgang að hágæða, vel útfærðu og sanngjörnu leikskólanámi. Tíminn til að bregðast við er núna. Börnin okkar eiga betra skilið og við sem samfélag höfum ekki efni á að bíða lengur. Höfundur er í foreldraráði Brekkuborgar og Fífuborgar. Foreldraráð Ungbarnaleikskólinn Ársól Foreldraráð Brekkuborg Foreldraráð Hamrar Foreldraráð Klettaborg Foreldraráð Sunnufold Foreldraráð Fífuborg Foreldraráð Laufskálar Foreldraráð Lyngheimar Foreldraráð Hulduheimar Foreldraráð Funaborg Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Leikskólar Skóla- og menntamál Börn og uppeldi Mest lesið Pólitískt hugrekki og pólitískt hugleysi: ólík stefna tveggja systurflokka Birgir Finnsson Skoðun Sættir þú þig við þetta? Jón Pétur Zimsen Skoðun Sniðgangan á Rapyd slær öll met Björn B. Björnsson Skoðun Augnablikið Magnús Jóhann Hjartarson Skoðun Tölum um stóra valdaframsalsmálið Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Alþingi gleymir aftur fötluðum börnum Lúðvík Júlíusson Skoðun Listnám er lífsbjörg – opið bréf til ráðherra mennta, félags og heilbrigðismála, til stuðnings Söngskóla Sigurðar Demetz Dagbjört Andrésdóttir Skoðun Það þarf ekki að biðjast afsökunar á því að segja satt Þórður Snær Júlíusson Skoðun Gott frumvarp, en hvað með verklagið? Bogi Ragnarsson Skoðun Litla landið sem kennir heiminum – Ísland og þróunarsamvinna í gegnum menntun GRÓ skólanna Verena Karlsdóttir,Hreiðar Þór Valtýsson,Þór Heiðar Ásgeirsson Skoðun Skoðun Skoðun Virði barna og ungmenna Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Sættir þú þig við þetta? Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Alþingi gleymir aftur fötluðum börnum Lúðvík Júlíusson skrifar Skoðun Lægri gjöld, fleiri tækifæri Bragi Bjarnason skrifar Skoðun Tölum um stóra valdaframsalsmálið Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Litla landið sem kennir heiminum – Ísland og þróunarsamvinna í gegnum menntun GRÓ skólanna Verena Karlsdóttir,Hreiðar Þór Valtýsson,Þór Heiðar Ásgeirsson skrifar Skoðun Öflugar varnir krefjast stöndugra fréttamiðla Sigríður Dögg Auðunsdóttir skrifar Skoðun Gott frumvarp, en hvað með verklagið? Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Augnablikið Magnús Jóhann Hjartarson skrifar Skoðun Listnám er lífsbjörg – opið bréf til ráðherra mennta, félags og heilbrigðismála, til stuðnings Söngskóla Sigurðar Demetz Dagbjört Andrésdóttir skrifar Skoðun Það þarf ekki að biðjast afsökunar á því að segja satt Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Lífeyrissjóðirnir og Íslandsbanki, hluthafafundur á mánudag Bolli Héðinsson skrifar Skoðun „Þegar arkitektinn fer á flug“ - opinber umræða á villigötum Eyrún Arnarsdóttir skrifar Skoðun Heilbrigðiskerfið þarf stjórnvöld með bein í nefinu Svandís Svavarsdóttir skrifar Skoðun Börn eru hvorki veiðigjöld né öryggis- og varnarmál Grímur Atlason skrifar Skoðun Í vörn gegn sjálfum sér? Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Mig langar að byggja heim með frið og umlykja með ást Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Þjóðin stendur með sjúkraliðum Sandra B. Franks skrifar Skoðun Vegið að íslenska lífeyriskerfinu Björgvin Jón Bjarnason,Þóra Eggertsdóttir,Halldór Kristinsson,Guðmundur Svavarsson,Elsa Björk Pétursdóttir,Jón Ólafur Halldórsson,Arnar Hjaltalín skrifar Skoðun Ísland gjaldþrota vegna fatlaðs fólks? Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Veiðigjöld, gaslýsingar og valdníðsla Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Sniðgangan á Rapyd slær öll met Björn B. Björnsson skrifar Skoðun Pólitískt hugrekki og pólitískt hugleysi: ólík stefna tveggja systurflokka Birgir Finnsson skrifar Skoðun Árið 2023 kemur aldrei aftur Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Trumpistar eru víða Trausti Breiðfjörð Magnússon skrifar Skoðun Fasteignagjöld eru lág í Reykjavík Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Gerræðisleg áform í anda Ráðstjórnarríkjanna Guðmundur Fertram Sigurjónsson skrifar Skoðun Opið svar til formanns Samleik- Útsvarsgreiðendur borga leikskólann í Kópavogi! Rakel Ýr Isaksen skrifar Skoðun Nýbakaðir foreldrar og óbökuð loforð Ingveldur Anna Sigurðardóttir skrifar Skoðun Þegar bráðamóttakan drepur þig hraðar Hólmfríður Ásta Hjaltadóttir skrifar Sjá meira
Undirrituð foreldraráð í leikskólum í Grafarvogi skora á stjórnvöld að grípa til tafarlausra og afgerandi aðgerða til að takast á við alvarlega stöðu faglegs starfs í leikskólum. Fyrstu árin í lífi barns skapa undirstöðu fyrir langtímavelgengni þess, en samt standa margir leikskólar okkar frammi fyrir verulegum áskorunum sem grafa undan getu þeirra til að veita hágæða menntun. Það er kominn tími til að tryggja að öll börn hafi aðgang að nærandi, styðjandi og auðgandi leikskólaupplifun í nútímasamfélagi. Núverandi staða leikskólakennslu Faglegi þátturinn í íslensku leikskólastarfi í dag er líklega með þeim bestu sem völ er á, en okkur vantar leikskólakennara. Árið 2006 luku 166 manns námi á háskólastigi í leikskólakennarafræðum, en einungis tveir útskrifuðust árið 2013 þegar leikskólakennaranámið var lengt um tvö ár. Fjöldi útskrifaðra fór ekki yfir 31 til ársins 2020. Það gefur augaleið að slíkur fjöldi heldur ekki í við þá kennara sem hverfa frá sökum aldurs eða til annara starfa sem skila hærri launum. Þó að leikskólinn ætti að vera staður fyrir börn til að læra og vaxa í gegnum leik, sköpunargáfu og félagsleg samskipti eru allt of margir leikskólar undirmönnuð af faglærðum leikskólakennurum, m.a. vegna ofangreindra aðstæðna. Börn á slíkum leikskólum verða fyrir meira en smávægilegum óþægindum sökum þessa; þetta hefur langvarandi afleiðingar fyrir þau. Hvers vegna þetta skiptir máli? Rannsóknir sýna að fyrstu æviárin eru gríðarlega mikilvæg fyrir vitsmunalegan, tilfinningalegan og félagslegan þroska barna. Það er ekki hægt að ofmeta mikilvægi barnafræðslu, enda sýna rannsóknir ítrekað að hágæða menntun snemma á lífsleiðinni leiðir til betri árangurs barna yfir ævina. Börn sem njóta gæða leikskólanáms eru líklegri til að ná árangri í námi, þróa betri félagslega færni og tilfinningalegan þroska, auk þess sem þau hafa hærra útskriftarhlutfall á síðari skólastigum. Án rétts stuðnings í leikskólanum er líklegra að börn eigi í erfiðleikum í námi á seinni árum, auk þess sem félagslegur og tilfinningalegur þroski þeirra getur verið skertur. Fjárfesting í menntun snemma á lífsleiðinni er því ein hagkvæmasta aðferðin til að bæta félagslegan hreyfanleika og draga úr ójöfnuði í samfélagi okkar. Góðir og vel mannaðir leikskólar eru ekki bara fjárfesting í einstöku barni heldur framtíð alls samfélags okkar. Með því að taka á þessum málum núna getum við dregið úr þörfinni fyrir kostnaðarsamar úrbætur í framtíðinni, dregið úr tíðni afbrota og atvinnuleysis, sem og skapað réttlátara samfélag þar sem hvert barn, óháð bakgrunni, hefur tækifæri til að ná árangri og blómstra. Framtíð barnanna okkar veltur á gæðum fyrstu menntunarreynslu þeirra. Það er ljóst að núverandi nálgun samfélagsins á leikskólakennslu er ófullnægjandi. Við skorum því á stjórnvöld að grípa tafarlaust til aðgerða til að taka leikskólamálin traustataki og fjárfesta í framtíð barnanna okkar með því að tryggja að sérhvert barn hafi aðgang að hágæða, vel útfærðu og sanngjörnu leikskólanámi. Tíminn til að bregðast við er núna. Börnin okkar eiga betra skilið og við sem samfélag höfum ekki efni á að bíða lengur. Höfundur er í foreldraráði Brekkuborgar og Fífuborgar. Foreldraráð Ungbarnaleikskólinn Ársól Foreldraráð Brekkuborg Foreldraráð Hamrar Foreldraráð Klettaborg Foreldraráð Sunnufold Foreldraráð Fífuborg Foreldraráð Laufskálar Foreldraráð Lyngheimar Foreldraráð Hulduheimar Foreldraráð Funaborg
Listnám er lífsbjörg – opið bréf til ráðherra mennta, félags og heilbrigðismála, til stuðnings Söngskóla Sigurðar Demetz Dagbjört Andrésdóttir Skoðun
Litla landið sem kennir heiminum – Ísland og þróunarsamvinna í gegnum menntun GRÓ skólanna Verena Karlsdóttir,Hreiðar Þór Valtýsson,Þór Heiðar Ásgeirsson Skoðun
Skoðun Litla landið sem kennir heiminum – Ísland og þróunarsamvinna í gegnum menntun GRÓ skólanna Verena Karlsdóttir,Hreiðar Þór Valtýsson,Þór Heiðar Ásgeirsson skrifar
Skoðun Listnám er lífsbjörg – opið bréf til ráðherra mennta, félags og heilbrigðismála, til stuðnings Söngskóla Sigurðar Demetz Dagbjört Andrésdóttir skrifar
Skoðun Vegið að íslenska lífeyriskerfinu Björgvin Jón Bjarnason,Þóra Eggertsdóttir,Halldór Kristinsson,Guðmundur Svavarsson,Elsa Björk Pétursdóttir,Jón Ólafur Halldórsson,Arnar Hjaltalín skrifar
Skoðun Pólitískt hugrekki og pólitískt hugleysi: ólík stefna tveggja systurflokka Birgir Finnsson skrifar
Skoðun Opið svar til formanns Samleik- Útsvarsgreiðendur borga leikskólann í Kópavogi! Rakel Ýr Isaksen skrifar
Listnám er lífsbjörg – opið bréf til ráðherra mennta, félags og heilbrigðismála, til stuðnings Söngskóla Sigurðar Demetz Dagbjört Andrésdóttir Skoðun
Litla landið sem kennir heiminum – Ísland og þróunarsamvinna í gegnum menntun GRÓ skólanna Verena Karlsdóttir,Hreiðar Þór Valtýsson,Þór Heiðar Ásgeirsson Skoðun