Börn, ungmenni og geðheilsa Tómas Þór Þórðarson og Gunnar Örn Jóhannsson skrifa 15. nóvember 2024 06:17 Börnum á grunnskólastigi er farið að líða betur samkvæmt íslensku æskulýðsrannsókninni sem eru frábærar fréttir. Við vitum öll að unga fólkið okkar átti mjög erfitt í heimsfaraldrinum og margt þeirra hefur ekki náð sér eftir hann. Fram kemur í rannsókninni að almennt líður börnum á aldrinum 11-15 ára betur, einmannaleikinn er minni og þau finna fyrir meiri tilgang í skóla og tómstundum sem er frábært. Það sem er þó vitað er að menntaskólakrakkar, sem mörg hver eru komin á háskólaaldur í dag, fóru mun verr út úr þessum erfiðu tímum og er staðan í menntaskólum landsins sumstaðar mjög erfið vegna andlegra vandamála eftir mikla félagslegar hamlanir. Þetta er okkar næsta kynslóð og þurfum við að grípa strax inn í á þessu stigi. Einnig þarf að horfa til aðgerða sem styrkja hjúkrun og geðheilbrigðismál í gegnum alla skólagönguna svo hægt sé að reyna að sporna við mögulegum vandamálum fyrr og hjálpa börnunum okkar. Það er ekki bara öryggisventill komi eitthvað upp á sem svipar til COVID-19 heldur er það skylda okkar að styðja við næstu kynslóðir. Jafna fjárhagslegar byrðar Sjálfstæðisflokkurinn vill tryggja aukið aðgengi að geðheilbrigðisþjónustu með einfaldara niðurgreiðslukerfi og tækninýjungum og um leið innleiða þjónustutryggingu. Það á nefnilega ekki að skipta máli hver veitir þjónustuna - heldur að hún sé góð og aðgengileg öllum óháð efnahag. Ferli að sálfræðiþjónustu er flókið þar sem Heilsugæslur, Menntaskólar, Háskólar, vinnustaðir, stéttafélög, sveitafélög, VIRK, SÁÁ og fleiri aðilar eru öll þáttakendur að greiða fyrir eða greiða niður sálfræðiþjónustu en stór hópur fólks neyðist samt sem áður til að greiða sjálft fyrir sína sálfræðiþjónustu. Þennan hóp þarf að ná utan um og jafna fjárhagslegar byrðar þeirra sem þurfa á sálfræðiþjónustu að halda líkt og gert er með aðra heilbrigðisþjónustu í greiðsluþáttökukerfi. Sambærileg aðgerð var gerð þegar kostnaður vegna sjúkraþjálfunar var felldur inn í greiðsluþáttökukerfi með frábærum árangri. Bæði fyrir nemendur og foreldra Þetta er hluti, bæði af stórsókn okkar í menntamálum (sem lesa má hér https://xd.is/menntamal/) sem og áherslum okkar í heilbrigðismálum, en þarna tala þessir tveir málaflokkar saman. Ef börn eru heilbrigð líður þeim vel í skólanum og þau haldast lengur í námi. Brottfall hefur verið alltof mikið á framhaldsskólastigi í kjölfar faraldursins og því þurfum við að leita allra leiða til að halda unga fólkinu okkar gangandi í gegnum námið. Bætt aðgengi að geðheilbrigðisþjónustu, bæði fyrir nemendur og foreldra þeirra, er einn af lykilþáttunum í að rétta skútuna á menntaskólastigi en efla þarf líka skólahjúkrun á grunnskólastigi. Með tryggu aðgengi skólahjúkrunarfræðinga að sálfræðiþjónustu fyrir börn erum við að nýta getu og þekkingu þessa hóps til að grípa fyrr inn í þegar eitthvað bjátar á. Stefna í orði og borði Hafa ber í huga að börn endurspegla oft líðan foreldra sinna og því er ekki síst mikilvægt þegar við hugum að líðan barna að huga að líðan foreldra, því er afar brátt að jafna hlut foreldra þegar kemur að aðgengi að geðheilbrigðisþjónustu. Þó létt til meðalþung mál séu í ágætum farvegi er staða þyngri mála viðkvæmari og mikilvægt að gera sambærilegt átak í að greiða aðgengi að sértækari úrræðum. Mannauðurinn sem sinnir geðheilbrigðismálum er takmörkuð auðlind og því mikilvægt að ólík stig geðheilbrigðisþjónustu vinni saman til að tryggja að aðilar fái viðeigandi úrræði og verðum fremst í flokki að tileinka okkur tækninýjungar og nýsköpun. Tækni fleygir fram og þekking okkar á geðheilbrigðisvanda hefur aukist til muna. Heilaörvunarmeðferðir hafa verið í notkun hér á landi í nokkur ár og eru farin að sýna góðan árangur í meðferð erfiðra þunglyndistilfella. Með aukinni þekkingu fleygir þessari tækni fram og verðum við sem samfélag að grípa tækifæri tækninýjunga sem þessara sem eru í senn öruggar, skalanlegar, skilvirkar og án lyfjanotkunar. Stefna Sjálfstæðisflokksins í geðheilbrigðismálum er skýr, hún birtist bæði í því sem á að gera og því sem búið er að gera. Efling sálfræðiþjónustu á heilsugæslum, sálfræðiþjónusta í menntaskólum og fjölgun geðlækna eru dæmi um árangur á síðustu ríkisstjórnar. Við viljum halda áfram þessari vegferð, nýta allt það sem vel hefur verið gert og byggja á því til framtíðar. Höfundar skipa 5. og 9. sæti lista Sjálfstæðisflokksins í Reykjavík suður Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skoðun: Alþingiskosningar 2024 Geðheilbrigði Börn og uppeldi Mest lesið Er kominn tími á Útlendingafrí? Marion Poilvez Skoðun 1. maí er líka fyrir fatlað fólk! Geirdís Hanna Kristjánsdóttir Skoðun Janus og jakkalakkarnir Óskar Guðmundsson Skoðun Verkalýðshreyfingin á næsta leik í Evrópuumræðunni Dagbjört Hákonardóttir Skoðun Á milli steins og sleggju Heinemann Ólafur Stephensen Skoðun Immigrant Women: Essential Workers, Rising Voices on Labor Day Maru Alemán Skoðun Samtalið um dauðann veldur okkur óöryggi Ingrid Kuhlman Skoðun Hvað ert þú að gera? Eiður Welding Skoðun Allir eiga rétt á virku lífi — líka fatlað fólk Anna Margrét Bjarnadóttir Skoðun Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir Skoðun Skoðun Skoðun Verkalýðshreyfingin, Dagbjört og ESB Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Börnin á Gasa Ebba Margrét Magnúsdóttir skrifar Skoðun Myndir þú ráða fatlað fólk í vinnu? Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Hvað ert þú að gera? Eiður Welding skrifar Skoðun Rauðir sokkar á 1. maí Sveinn Ólafsson skrifar Skoðun 1. maí er líka fyrir fatlað fólk! Geirdís Hanna Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Verkalýðshreyfingin á næsta leik í Evrópuumræðunni Dagbjört Hákonardóttir skrifar Skoðun Á milli steins og sleggju Heinemann Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Heiðrum íslenska hestinn Berglind Margo Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Allir eiga rétt á virku lífi — líka fatlað fólk Anna Margrét Bjarnadóttir skrifar Skoðun Er kominn tími á Útlendingafrí? Marion Poilvez skrifar Skoðun Janus og jakkalakkarnir Óskar Guðmundsson skrifar Skoðun Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir skrifar Skoðun Hvað ætlar þú að vera þegar þú verður stór? Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Samtalið um dauðann veldur okkur óöryggi Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Sköpum störf við hæfi! Unnur Hrefna Jóhannsóttir skrifar Skoðun Immigrant Women: Essential Workers, Rising Voices on Labor Day Maru Alemán skrifar Skoðun Tikkað í skipulagsboxin Samúel Torfi Pétursson skrifar Skoðun Það sem er ósagt varðandi vinnubrögð hjá Háskólanum á Akureyri Þóra Sigurðardóttir skrifar Skoðun Sjúklingur settur í fangaklefa Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Opið bréf til fjármálaráðherra, Daða Más Kristóferssonar Íris Róbertsdóttir skrifar Skoðun Ég kalla hann Isildur; mentorinn minn er gervigreind Björgmundur Guðmundsson skrifar Skoðun Hvað er „furry“ annars? Jóhanna Jódís Antonsdóttir skrifar Skoðun Jafnaðarmennskan og verkalýðsbaráttan Sigfús Ómar Höskuldsson skrifar Skoðun Hljóð og mynd íslenskra varna Arnór Sigurjónsson skrifar Skoðun Kveðjur úr Grafarvogi til þeirra sem kasta steinum úr glerhúsi Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Leiðsöguhundurinn Gaur gerir mig að betri manneskju Þorkell J. Steindal skrifar Skoðun Fimmtíu ár frá lokum Víetnamstríðsins Finnur Th. Eiríksson skrifar Skoðun Að undirbúa börnin okkar fyrir heim sem er að hverfa Halldóra Mogensen skrifar Skoðun Hollar skólamáltíðir fyrir loftslagið og líðan barna Laufey Steingrímsdóttir,Anna Sigríður Ólafsdóttir skrifar Sjá meira
Börnum á grunnskólastigi er farið að líða betur samkvæmt íslensku æskulýðsrannsókninni sem eru frábærar fréttir. Við vitum öll að unga fólkið okkar átti mjög erfitt í heimsfaraldrinum og margt þeirra hefur ekki náð sér eftir hann. Fram kemur í rannsókninni að almennt líður börnum á aldrinum 11-15 ára betur, einmannaleikinn er minni og þau finna fyrir meiri tilgang í skóla og tómstundum sem er frábært. Það sem er þó vitað er að menntaskólakrakkar, sem mörg hver eru komin á háskólaaldur í dag, fóru mun verr út úr þessum erfiðu tímum og er staðan í menntaskólum landsins sumstaðar mjög erfið vegna andlegra vandamála eftir mikla félagslegar hamlanir. Þetta er okkar næsta kynslóð og þurfum við að grípa strax inn í á þessu stigi. Einnig þarf að horfa til aðgerða sem styrkja hjúkrun og geðheilbrigðismál í gegnum alla skólagönguna svo hægt sé að reyna að sporna við mögulegum vandamálum fyrr og hjálpa börnunum okkar. Það er ekki bara öryggisventill komi eitthvað upp á sem svipar til COVID-19 heldur er það skylda okkar að styðja við næstu kynslóðir. Jafna fjárhagslegar byrðar Sjálfstæðisflokkurinn vill tryggja aukið aðgengi að geðheilbrigðisþjónustu með einfaldara niðurgreiðslukerfi og tækninýjungum og um leið innleiða þjónustutryggingu. Það á nefnilega ekki að skipta máli hver veitir þjónustuna - heldur að hún sé góð og aðgengileg öllum óháð efnahag. Ferli að sálfræðiþjónustu er flókið þar sem Heilsugæslur, Menntaskólar, Háskólar, vinnustaðir, stéttafélög, sveitafélög, VIRK, SÁÁ og fleiri aðilar eru öll þáttakendur að greiða fyrir eða greiða niður sálfræðiþjónustu en stór hópur fólks neyðist samt sem áður til að greiða sjálft fyrir sína sálfræðiþjónustu. Þennan hóp þarf að ná utan um og jafna fjárhagslegar byrðar þeirra sem þurfa á sálfræðiþjónustu að halda líkt og gert er með aðra heilbrigðisþjónustu í greiðsluþáttökukerfi. Sambærileg aðgerð var gerð þegar kostnaður vegna sjúkraþjálfunar var felldur inn í greiðsluþáttökukerfi með frábærum árangri. Bæði fyrir nemendur og foreldra Þetta er hluti, bæði af stórsókn okkar í menntamálum (sem lesa má hér https://xd.is/menntamal/) sem og áherslum okkar í heilbrigðismálum, en þarna tala þessir tveir málaflokkar saman. Ef börn eru heilbrigð líður þeim vel í skólanum og þau haldast lengur í námi. Brottfall hefur verið alltof mikið á framhaldsskólastigi í kjölfar faraldursins og því þurfum við að leita allra leiða til að halda unga fólkinu okkar gangandi í gegnum námið. Bætt aðgengi að geðheilbrigðisþjónustu, bæði fyrir nemendur og foreldra þeirra, er einn af lykilþáttunum í að rétta skútuna á menntaskólastigi en efla þarf líka skólahjúkrun á grunnskólastigi. Með tryggu aðgengi skólahjúkrunarfræðinga að sálfræðiþjónustu fyrir börn erum við að nýta getu og þekkingu þessa hóps til að grípa fyrr inn í þegar eitthvað bjátar á. Stefna í orði og borði Hafa ber í huga að börn endurspegla oft líðan foreldra sinna og því er ekki síst mikilvægt þegar við hugum að líðan barna að huga að líðan foreldra, því er afar brátt að jafna hlut foreldra þegar kemur að aðgengi að geðheilbrigðisþjónustu. Þó létt til meðalþung mál séu í ágætum farvegi er staða þyngri mála viðkvæmari og mikilvægt að gera sambærilegt átak í að greiða aðgengi að sértækari úrræðum. Mannauðurinn sem sinnir geðheilbrigðismálum er takmörkuð auðlind og því mikilvægt að ólík stig geðheilbrigðisþjónustu vinni saman til að tryggja að aðilar fái viðeigandi úrræði og verðum fremst í flokki að tileinka okkur tækninýjungar og nýsköpun. Tækni fleygir fram og þekking okkar á geðheilbrigðisvanda hefur aukist til muna. Heilaörvunarmeðferðir hafa verið í notkun hér á landi í nokkur ár og eru farin að sýna góðan árangur í meðferð erfiðra þunglyndistilfella. Með aukinni þekkingu fleygir þessari tækni fram og verðum við sem samfélag að grípa tækifæri tækninýjunga sem þessara sem eru í senn öruggar, skalanlegar, skilvirkar og án lyfjanotkunar. Stefna Sjálfstæðisflokksins í geðheilbrigðismálum er skýr, hún birtist bæði í því sem á að gera og því sem búið er að gera. Efling sálfræðiþjónustu á heilsugæslum, sálfræðiþjónusta í menntaskólum og fjölgun geðlækna eru dæmi um árangur á síðustu ríkisstjórnar. Við viljum halda áfram þessari vegferð, nýta allt það sem vel hefur verið gert og byggja á því til framtíðar. Höfundar skipa 5. og 9. sæti lista Sjálfstæðisflokksins í Reykjavík suður
Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir Skoðun
Skoðun Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir skrifar
Skoðun Það sem er ósagt varðandi vinnubrögð hjá Háskólanum á Akureyri Þóra Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Hollar skólamáltíðir fyrir loftslagið og líðan barna Laufey Steingrímsdóttir,Anna Sigríður Ólafsdóttir skrifar
Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir Skoðun