Eru móttökuskólar málið? Thelma Rut Haukdal Magnúsdóttir skrifar 25. október 2024 12:47 Kennarar eru verðmætur hópur í okkar samfélagi. Þau taka við okkar dýrustu djásnum og vinna að því að skapa þeim öruggt rými til náms og leiks. Á kennara hefur ýmist dunið í gegnum tíðina, kjarabarátta, sífelld endurnýjun matsviðmiða, covid, og ekki síst þessa dagana vegna fyrirhugaðs verkfalls. Kennarar eiga skilið að samfélagið styðji þau í réttmætri baráttu fyrir betri kjörum. Skólakerfið sjálft er þó ekki hafið yfir gagnrýni og ég held að kennarar séu einmitt sá hópur sem myndi fagna skilvirkara kerfi. Móttaka nemenda af erlendum uppruna Ein stærsta breytan í skólakerfinu síðustu ár er sú mikla aukning innflytjenda hingað til lands. Í grein háskóla-, iðnaðar-, og nýsköpunarráðherra um móttökuskóla telur hún að um 30% nemenda í íslensku skólakerfi séu með erlendan bakgrunn. Menntakerfið verður að bregðast við þessari aukningu svo að kennarar geti sinnt sínu lögbundna starfi og til þess að öll börn fái viðeigandi menntun og séu í stakk búin að verða virkir þjóðfélagsþegnar þau komast á fullorðinsár. Háskóla-, iðnaðar-, og nýsköpunarráðherra varpar fram hugmynd um móttökuskóla og ég fagna því að við séum að minnsta kosti í þessari umræðu til að leita lausna. Samfélagið hefur hins vegar tekið þá ákvörðun að við viljum vera með skóla án aðgreiningar. Ef við ætlum að halda þeirri skilgreiningu tel ég mun vænlegri kost að hafa móttökudeildir í hverjum skóla. Kostir móttökudeilda Í móttökudeildum fá nemendur að vera hluti af skólasamfélaginu og kynnast öðrum nemendum og skólabrag í sínum hverfisskóla. Þessi leið stuðlar að fjölbreyttu skólasamfélagi og dregur úr líkum á jaðarsetningu. Sterk móttökudeild getur tekið betur á móti innflytjendum og skapað þeim öruggara rými til náms, á jafnari grundvelli. Þetta gefur einnig kennurum það rými sem þeir þurfa til að sinna almennri kennslu og hafa betri bakgrunnsupplýsingar um stöðu barns þegar það kemur svo í bekkinn. Kennarinn fær upplýsingar frá móttökudeild um hvar barnið er statt og hefur þangað bjargir að sækja varðandi framhaldið. Barnið hefur möguleika á að sækja kennslustundir með bekknum auk þess að geta fengið sérstakan stuðning í ákveðnum greinum. Í innleiðingu móttökudeilda tel ég vera gífurlegt tækifæri fyrir skólana að fagna þeirri fjölmenningu sem prýðir nú íslenskt samfélag. Í móttökuteymi væri þýðingarmikið að fá kennara, ráðgjafa, sálfræðinga og stuðningsfulltrúa með fjölbreytt móðurmál og fjölbreyttan bakgrunn. Mikilvægt er að fólk sem kemur frá útlöndum hafi tækifæri til þess að nýta sína menntun og verið mikilvægur hlekkur í menntun barna af erlendum uppruna. Í störfum mínum með börnum hef ég því miður alltof mikla reynslu af því úrræðaleysi sem mætir börnum og foreldrum sem þurfa aðstoð. Það eru svo mörg tækifæri sem við erum ekki að nýta, sérstaklega þegar kemur okkar fjölmenningarsamfélagi og hvernig hægt sé að nýta þann mannauð sem hefur flust hingað til lands. Hér erum við með börn og foreldra sem koma úr hræðilegum aðstæðum. Hér á landi, sem dæmi, er ekki einn starfandi sálfræðingur sem talar úkraínsku né pólsku. Það er ekki vegna skorts á fólki en möguleikar þessara sérfræðinga til þess að nýta sitt nám eru hverfandi í okkar samfélagi. Við ættum að nýta þennan dýrmæta mannauð og fá sérfræðinga með fjölbreyttan bakgrunn og móðurmál inn í skólana. „It takes a village…“ Nú er tækfæri fyrir samfélagið að búa til þorp í kringum börn landsins. Við þurfum móttökudeildir þar sem börn geta átt samskipti við skólafélaga í sínum heimaskóla, notið handleiðslu og fagmennsku kennara – og haft möguleika á að tala við ráðgjafa, sálfræðinga eða starfsfólk, jafnvel á sínu móðurmáli. Minni móttökudeildir innan skólanna myndar öruggt og stuðningsríkt umhverfi þar sem börn geta aðlagast aðstæðum og komist inn í tungumálið áður en þau koma inn í almenna bekki. Kennarar fá þannig einnig mikilvægar upplýsingar um námsstöðu barnsins, sem auðveldar þeim að skipuleggja námsefnið á grundvelli þarfa hvers og eins. Þetta fyrirkomulag gefur börnunum möguleika á að taka þátt í almennum tímum í ýmsum greinum, en með viðbótarstuðningi þar sem þörf er á, til að tryggja jafnari námsgrundvöll og félagslega þátttöku í bekknum. Höfundur er umsjónarkennari og skipar 7. sæti á lista Viðreisnar í Reykjavíkurkjördæmi suður. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Grunnskólar Innflytjendamál Skóla- og menntamál Skoðun: Alþingiskosningar 2024 Mest lesið Sjö staðreyndir í útlendingamálum Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir Skoðun Sjálfstæðisstefnan og frelsið Helgi Áss Grétarsson Skoðun Svargrein: Ísland á víst að íhuga aðild að ESB Ágúst Ólafur Ágústsson Skoðun Sumarfríinu aflýst Sigurður Helgi Pálmason Skoðun „Er allt í lagi?“ Olga Björt Þórðardóttir Skoðun Um mýkt, menntun og von Sigurður Árni Reynisson Skoðun Einmanaleiki: Skortir þig tengsl við þig eða aðra? Sigrún Þóra Sveinsdóttir Skoðun Gerir háskólanám þig að grunnskólakennara? Davíð Már Sigurðsson Skoðun Úr skotgröfum í netkerfin: Netárásir á innviði Vesturlanda Ýmir Vigfússon Skoðun Fordómar gagnvart hinsegin fólki – Reynslusaga Geir Gunnar Markússon Skoðun Skoðun Skoðun Sjálfstæðisstefnan og frelsið Helgi Áss Grétarsson skrifar Skoðun Sjö staðreyndir í útlendingamálum Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Þegar fjölbreytileikinn verður ógn: Afneitun, andstaða og ótti við hið mannlega Haukur Logi Jóhannsson skrifar Skoðun Einmanaleiki: Skortir þig tengsl við þig eða aðra? Sigrún Þóra Sveinsdóttir skrifar Skoðun Svargrein: Ísland á víst að íhuga aðild að ESB Ágúst Ólafur Ágústsson skrifar Skoðun Fjölbreytni í endurhæfingu skiptir máli Hólmfríður Einarsdóttir skrifar Skoðun Sumarfríinu aflýst Sigurður Helgi Pálmason skrifar Skoðun Úr skotgröfum í netkerfin: Netárásir á innviði Vesturlanda Ýmir Vigfússon skrifar Skoðun Fordómar gagnvart hinsegin fólki – Reynslusaga Geir Gunnar Markússon skrifar Skoðun „Er allt í lagi?“ Olga Björt Þórðardóttir skrifar Skoðun Göngum í Haag hópinn Þórhildur Sunna Ævarsdóttir skrifar Skoðun Kirkjuklukkur hringja Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Gerir háskólanám þig að grunnskólakennara? Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Stríð skapar ekki frið Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun Íslenska stóðhryssan og Evrópa Hallgerður Ljósynja Hauksdóttir skrifar Skoðun Hvammsvirkjun – Skyldur ráðherra og réttur samfélagsins Eggert Valur Guðmundsson skrifar Skoðun Norska leiðin er fasismi Jón Frímann Jónsson skrifar Skoðun Um mýkt, menntun og von Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Höfum alla burði til þess Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Tímabær rannsókn dómsmálaráðuneytisins Sigmundur Davíð Gunnlaugsson skrifar Skoðun Umsókn krefst ákvörðunar – ekki ákalls Erna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Hjálp, barnið mitt spilar Roblox! Kristín Magnúsdóttir skrifar Skoðun Líkindi með guðstrú og djöflatrú Gunnar Björgvinsson skrifar Skoðun Ævinlega þakkláti flóttamaðurinn Zeljka Kristín Klobucar skrifar Skoðun Vér vesalingar Ingólfur Sverrisson skrifar Skoðun Leikrit Landsvirkjunar Snæbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Við þurfum ekki að loka landinu – við þurfum að opna augun Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Svona eða hinsegin, hvert okkar verður næst? Unnar Geir Unnarsson skrifar Skoðun Reynisfjara og mannréttindasáttmáli Evrópu Róbert R. Spanó skrifar Skoðun Að hlúa að foreldrum: Forvörn sem skiptir máli Áróra Huld Bjarnadóttir skrifar Sjá meira
Kennarar eru verðmætur hópur í okkar samfélagi. Þau taka við okkar dýrustu djásnum og vinna að því að skapa þeim öruggt rými til náms og leiks. Á kennara hefur ýmist dunið í gegnum tíðina, kjarabarátta, sífelld endurnýjun matsviðmiða, covid, og ekki síst þessa dagana vegna fyrirhugaðs verkfalls. Kennarar eiga skilið að samfélagið styðji þau í réttmætri baráttu fyrir betri kjörum. Skólakerfið sjálft er þó ekki hafið yfir gagnrýni og ég held að kennarar séu einmitt sá hópur sem myndi fagna skilvirkara kerfi. Móttaka nemenda af erlendum uppruna Ein stærsta breytan í skólakerfinu síðustu ár er sú mikla aukning innflytjenda hingað til lands. Í grein háskóla-, iðnaðar-, og nýsköpunarráðherra um móttökuskóla telur hún að um 30% nemenda í íslensku skólakerfi séu með erlendan bakgrunn. Menntakerfið verður að bregðast við þessari aukningu svo að kennarar geti sinnt sínu lögbundna starfi og til þess að öll börn fái viðeigandi menntun og séu í stakk búin að verða virkir þjóðfélagsþegnar þau komast á fullorðinsár. Háskóla-, iðnaðar-, og nýsköpunarráðherra varpar fram hugmynd um móttökuskóla og ég fagna því að við séum að minnsta kosti í þessari umræðu til að leita lausna. Samfélagið hefur hins vegar tekið þá ákvörðun að við viljum vera með skóla án aðgreiningar. Ef við ætlum að halda þeirri skilgreiningu tel ég mun vænlegri kost að hafa móttökudeildir í hverjum skóla. Kostir móttökudeilda Í móttökudeildum fá nemendur að vera hluti af skólasamfélaginu og kynnast öðrum nemendum og skólabrag í sínum hverfisskóla. Þessi leið stuðlar að fjölbreyttu skólasamfélagi og dregur úr líkum á jaðarsetningu. Sterk móttökudeild getur tekið betur á móti innflytjendum og skapað þeim öruggara rými til náms, á jafnari grundvelli. Þetta gefur einnig kennurum það rými sem þeir þurfa til að sinna almennri kennslu og hafa betri bakgrunnsupplýsingar um stöðu barns þegar það kemur svo í bekkinn. Kennarinn fær upplýsingar frá móttökudeild um hvar barnið er statt og hefur þangað bjargir að sækja varðandi framhaldið. Barnið hefur möguleika á að sækja kennslustundir með bekknum auk þess að geta fengið sérstakan stuðning í ákveðnum greinum. Í innleiðingu móttökudeilda tel ég vera gífurlegt tækifæri fyrir skólana að fagna þeirri fjölmenningu sem prýðir nú íslenskt samfélag. Í móttökuteymi væri þýðingarmikið að fá kennara, ráðgjafa, sálfræðinga og stuðningsfulltrúa með fjölbreytt móðurmál og fjölbreyttan bakgrunn. Mikilvægt er að fólk sem kemur frá útlöndum hafi tækifæri til þess að nýta sína menntun og verið mikilvægur hlekkur í menntun barna af erlendum uppruna. Í störfum mínum með börnum hef ég því miður alltof mikla reynslu af því úrræðaleysi sem mætir börnum og foreldrum sem þurfa aðstoð. Það eru svo mörg tækifæri sem við erum ekki að nýta, sérstaklega þegar kemur okkar fjölmenningarsamfélagi og hvernig hægt sé að nýta þann mannauð sem hefur flust hingað til lands. Hér erum við með börn og foreldra sem koma úr hræðilegum aðstæðum. Hér á landi, sem dæmi, er ekki einn starfandi sálfræðingur sem talar úkraínsku né pólsku. Það er ekki vegna skorts á fólki en möguleikar þessara sérfræðinga til þess að nýta sitt nám eru hverfandi í okkar samfélagi. Við ættum að nýta þennan dýrmæta mannauð og fá sérfræðinga með fjölbreyttan bakgrunn og móðurmál inn í skólana. „It takes a village…“ Nú er tækfæri fyrir samfélagið að búa til þorp í kringum börn landsins. Við þurfum móttökudeildir þar sem börn geta átt samskipti við skólafélaga í sínum heimaskóla, notið handleiðslu og fagmennsku kennara – og haft möguleika á að tala við ráðgjafa, sálfræðinga eða starfsfólk, jafnvel á sínu móðurmáli. Minni móttökudeildir innan skólanna myndar öruggt og stuðningsríkt umhverfi þar sem börn geta aðlagast aðstæðum og komist inn í tungumálið áður en þau koma inn í almenna bekki. Kennarar fá þannig einnig mikilvægar upplýsingar um námsstöðu barnsins, sem auðveldar þeim að skipuleggja námsefnið á grundvelli þarfa hvers og eins. Þetta fyrirkomulag gefur börnunum möguleika á að taka þátt í almennum tímum í ýmsum greinum, en með viðbótarstuðningi þar sem þörf er á, til að tryggja jafnari námsgrundvöll og félagslega þátttöku í bekknum. Höfundur er umsjónarkennari og skipar 7. sæti á lista Viðreisnar í Reykjavíkurkjördæmi suður.
Skoðun Þegar fjölbreytileikinn verður ógn: Afneitun, andstaða og ótti við hið mannlega Haukur Logi Jóhannsson skrifar
Skoðun Við þurfum ekki að loka landinu – við þurfum að opna augun Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar