Á sama tíma, á sama stað Ólöf Guðmundsdóttir og Friðrik Árnason skrifa 11. október 2024 12:33 Fyrir ári síðan kom fram frumvarp til fjárlaga. Þar kom fram líkt og lengi hafði verið vitað að gistináttaskattur kæmi til framkvæmda á ný en hann hafði aðeins verið felldur niður tímabundið vegna heimsfaraldurs. Það kom því engum á óvart að hann tæki aftur gildi en það sem fylgdi einnig með í pakkanum – og kom á óvart – voru breytingar á skattinum til hækkunar. Þær breytingar voru endanlega lagðar fram mánuði fyrir gildistöku og skatturinn tvöfaldaðist! Þannig hækkaði þessi sértæki skattur á gististaði með nær engum fyrirvara. Hagstofa Íslands hefur birt tölulegar upplýsingar um gistinætur á öllum gististöðum fyrstu átta mánuði ársins. Þegar litið er til fyrri árshelmings hefur gistinóttum á hótelum meðal erlendra ferðamanna fækkað um 6% á milli ára. Þar er sérstaklega varhugavert að þeim fækkaði mun meira á Austurlandi á þeim tíma eða um 24% á milli ára sem segir okkur að ferðamennirnir eru ekki að ferðast jafn víða um landið og áður. Það er áhyggjuefni og gengur í raun þvert á markmið stjórnvalda sem ganga í grunninn út á að erlendir ferðamenn hafi hér lengri viðveru, ferðist víðar um landið, styðji við byggðir utan höfuðborgarsvæðisins og skilji meira eftir sig um allt land. Beitum almennri skynsemi Nú er farið að hausta á nýjan leik og hefur nýtt frumvarp til fjárlaga litið dagsins ljós. Þar kemur fram að til standi að gera breytingar á gjaldtöku á ferðaþjónustu í samræmi við nýsamþykkta ferðamálastefnu. Þar eru boðaðar breytingar á gjaldtöku ferðamanna sem eiga að auka tekjur ríkisins um tæpa tvo milljarða króna. Í fjármálaáætluninni sem birt var í vor kom eftirfarandi fram: „[…] til skoðunar að setja á fót gjaldtöku sem stuðlar að sjálfbærni ferðamannastaða þannig að fjöldi þeirra verði í samræmi við þolmörk náttúruauðlinda, innviða og samfélagsins í heild. Samhliða þeirri vinnu er gert ráð fyrir endurskoðun á gistináttagjaldi.“ Því er tilefni til að árétta að gistináttaskattur hefur afar lítið með sjálfbærni ferðamannastaða að gera enda er hann ekki til þess fallinn að hafa áhrif á hvernig ferðamenn sem komnir eru til landsins á hverjum tíma ferðast um einstaka staði heldur er hann eingöngu tekjuöflun fyrir ríkissjóð. Horfum lengra fram í tímann Í útvarpsfréttum RÚV 6. september sl. var fjármálaráðherra spurður hvort fyrirhugaðar skattahækkanir væru í farvegi, hann neitaði því. Þau ummæli ráðherra voru ein og sér fagnaðarefni enda er það svo að við getum nefnilega gert hlutina með skynsömum hætti. Nú er stuttur tími til áramóta. Fyrirsjáanleiki og heildarmynd skipta höfuðmáli þegar kemur að breytingum á skattkerfinu, sér í lagi fyrir atvinnugrein sem starfar jafn langt fram í tímann og ferðaþjónusta. Breytingar sem gerðar eru á skattkerfinu til hækkunar með litlum fyrirvara setja almennt áætlanir fyrirtækja í uppnám og mynda óstöðugleika og óvissu í rekstrarumhverfi þeirra. Sérstaklega þegar harðnar á dalnum, þá verða áhrif slíkra breytinga sársaukafyllri. Það eru blikur á lofti Núna eru blikur á lofti hjá hótelum og öðrum gististöðum hér á landi og hafa miklar kostnaðarhækkanir undanfarinna ára dregið úr samkeppnishæfni íslenskrar ferðaþjónustu. Á meðan er staðan önnur hjá okkar helstu samkeppnislöndum og hefur erlendum gistinóttum fjölgað milli ára á öllum hinum Norðurlöndunum ef litið er til fyrri helming ársins, skv. gögnum Eurostat. Stjórnvöld verða ávallt að huga – nú í meiri mæli en áður – að alþjóðlegri samkeppni íslenskra ferðaþjónustufyrirtækja. Ljóst er að gistináttaskattur er ekki innheimtur á öðrum Norðurlöndum en hérlendis. Það er engum til bóta að við séum hér aftur, á sama tíma, á sama stað, að horfa upp á gistináttaskattinn og hugsanlega breytingar á honum til hækkunar. Það þarf að hlúa að fjöregginu sem íslensk ferðaþjónusta er til að það haldi áfram að blómstra. Mikilvægt er að stjórnvöld sýni skynsemi og dug og einfaldlega afnemi gistináttaskattinn. Það er kominn tími til að jafna samkeppnisstöðu gististaða á Íslandi. Höfundar eru Ólöf Guðmundsdóttir, hótelstjóri og formaður gististaðanefndar SAF og Friðrik Árnason, hótelstjóri og nefndarmaður í gististaðanefnd SAF. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ríkisstjórn Bjarna Benediktssonar Ferðamennska á Íslandi Skattar og tollar Mest lesið Kveðjur úr Grafarvogi til þeirra sem kasta steinum úr glerhúsi Davíð Már Sigurðsson Skoðun Jafnaðarmennskan og verkalýðsbaráttan Sigfús Ómar Höskuldsson Skoðun Leiðsöguhundurinn Gaur gerir mig að betri manneskju Þorkell J. Steindal Skoðun Það sem er ósagt varðandi vinnubrögð hjá Háskólanum á Akureyri Þóra Sigurðardóttir Skoðun Opið bréf til fjármálaráðherra, Daða Más Kristóferssonar Íris Róbertsdóttir Skoðun Að undirbúa börnin okkar fyrir heim sem er að hverfa Halldóra Mogensen Skoðun Hvað er „furry“ annars? Jóhanna Jódís Antonsdóttir Skoðun Sjúklingur settur í fangaklefa Arnar Þór Jónsson Skoðun Ég kalla hann Isildur; mentorinn minn er gervigreind Björgmundur Guðmundsson Skoðun Fimmtíu ár frá lokum Víetnamstríðsins Finnur Th. Eiríksson Skoðun Skoðun Skoðun Tikkað í skipulagsboxin Samúel Torfi Pétursson skrifar Skoðun Það sem er ósagt varðandi vinnubrögð hjá Háskólanum á Akureyri Þóra Sigurðardóttir skrifar Skoðun Sjúklingur settur í fangaklefa Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Opið bréf til fjármálaráðherra, Daða Más Kristóferssonar Íris Róbertsdóttir skrifar Skoðun Ég kalla hann Isildur; mentorinn minn er gervigreind Björgmundur Guðmundsson skrifar Skoðun Hvað er „furry“ annars? Jóhanna Jódís Antonsdóttir skrifar Skoðun Jafnaðarmennskan og verkalýðsbaráttan Sigfús Ómar Höskuldsson skrifar Skoðun Hljóð og mynd íslenskra varna Arnór Sigurjónsson skrifar Skoðun Kveðjur úr Grafarvogi til þeirra sem kasta steinum úr glerhúsi Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Leiðsöguhundurinn Gaur gerir mig að betri manneskju Þorkell J. Steindal skrifar Skoðun Fimmtíu ár frá lokum Víetnamstríðsins Finnur Th. Eiríksson skrifar Skoðun Að undirbúa börnin okkar fyrir heim sem er að hverfa Halldóra Mogensen skrifar Skoðun Hollar skólamáltíðir fyrir loftslagið og líðan barna Laufey Steingrímsdóttir,Anna Sigríður Ólafsdóttir skrifar Skoðun Bókin er minn óvinur, en mig langar samt í verknám! Davíð Bergmann skrifar Skoðun Ilmurinn af jarðolíu er svo lokkandi Sævar Helgi Lárusson skrifar Skoðun Hvað er að frétta af humrinum? Jónas Páll Jónasson skrifar Skoðun Þeir greiða sem njóta, eða hvað? Jóhannes Þór Skúlason,Pálmi Viðar Snorrason skrifar Skoðun Samskiptasáttmáli; skúffuskjal eða stórgott verkfæri Helena Katrín Hjaltadóttir,Íris Helga G. Baldursdóttir skrifar Skoðun Sigrar og raunir íslenska hestsins Elín Íris Fanndal skrifar Skoðun Reykjavíkurborg á flestar félagslegar íbúðir en Garðabær rekur lestina Heimir Már Pétursson skrifar Skoðun Góðir grannar Landsvirkjunar og við hin Kjartan Ágústsson skrifar Skoðun Hittumst á rauðum sokkum 1. maí Finnbjörn A. Hermannsson,Kolbrún Halldórsdóttir,Magnús Þór Jónsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Mikilvægi orkuspáa Ingvar Júlíus Baldursson skrifar Skoðun Þegar innflutningurinn ræður ríkjum Anton Guðmundsson skrifar Skoðun Vladímír Pútín: Hvað er að marka hann? Steinar Björgvinsson skrifar Skoðun Örlög Úkraínu varða frið og öryggi á Íslandi Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Vegamál á tímum skattahækkana og vantrausts Benedikt S. Benediktsson skrifar Skoðun Konur og menntun Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun Aðför ríkisstjórnar Kristrúnar Frostadóttur að flóttafólki Hópur stjórnarkvenna í Solaris skrifar Skoðun Hanna Katrín og Co, koma til bjargar Björn Ólafsson skrifar Sjá meira
Fyrir ári síðan kom fram frumvarp til fjárlaga. Þar kom fram líkt og lengi hafði verið vitað að gistináttaskattur kæmi til framkvæmda á ný en hann hafði aðeins verið felldur niður tímabundið vegna heimsfaraldurs. Það kom því engum á óvart að hann tæki aftur gildi en það sem fylgdi einnig með í pakkanum – og kom á óvart – voru breytingar á skattinum til hækkunar. Þær breytingar voru endanlega lagðar fram mánuði fyrir gildistöku og skatturinn tvöfaldaðist! Þannig hækkaði þessi sértæki skattur á gististaði með nær engum fyrirvara. Hagstofa Íslands hefur birt tölulegar upplýsingar um gistinætur á öllum gististöðum fyrstu átta mánuði ársins. Þegar litið er til fyrri árshelmings hefur gistinóttum á hótelum meðal erlendra ferðamanna fækkað um 6% á milli ára. Þar er sérstaklega varhugavert að þeim fækkaði mun meira á Austurlandi á þeim tíma eða um 24% á milli ára sem segir okkur að ferðamennirnir eru ekki að ferðast jafn víða um landið og áður. Það er áhyggjuefni og gengur í raun þvert á markmið stjórnvalda sem ganga í grunninn út á að erlendir ferðamenn hafi hér lengri viðveru, ferðist víðar um landið, styðji við byggðir utan höfuðborgarsvæðisins og skilji meira eftir sig um allt land. Beitum almennri skynsemi Nú er farið að hausta á nýjan leik og hefur nýtt frumvarp til fjárlaga litið dagsins ljós. Þar kemur fram að til standi að gera breytingar á gjaldtöku á ferðaþjónustu í samræmi við nýsamþykkta ferðamálastefnu. Þar eru boðaðar breytingar á gjaldtöku ferðamanna sem eiga að auka tekjur ríkisins um tæpa tvo milljarða króna. Í fjármálaáætluninni sem birt var í vor kom eftirfarandi fram: „[…] til skoðunar að setja á fót gjaldtöku sem stuðlar að sjálfbærni ferðamannastaða þannig að fjöldi þeirra verði í samræmi við þolmörk náttúruauðlinda, innviða og samfélagsins í heild. Samhliða þeirri vinnu er gert ráð fyrir endurskoðun á gistináttagjaldi.“ Því er tilefni til að árétta að gistináttaskattur hefur afar lítið með sjálfbærni ferðamannastaða að gera enda er hann ekki til þess fallinn að hafa áhrif á hvernig ferðamenn sem komnir eru til landsins á hverjum tíma ferðast um einstaka staði heldur er hann eingöngu tekjuöflun fyrir ríkissjóð. Horfum lengra fram í tímann Í útvarpsfréttum RÚV 6. september sl. var fjármálaráðherra spurður hvort fyrirhugaðar skattahækkanir væru í farvegi, hann neitaði því. Þau ummæli ráðherra voru ein og sér fagnaðarefni enda er það svo að við getum nefnilega gert hlutina með skynsömum hætti. Nú er stuttur tími til áramóta. Fyrirsjáanleiki og heildarmynd skipta höfuðmáli þegar kemur að breytingum á skattkerfinu, sér í lagi fyrir atvinnugrein sem starfar jafn langt fram í tímann og ferðaþjónusta. Breytingar sem gerðar eru á skattkerfinu til hækkunar með litlum fyrirvara setja almennt áætlanir fyrirtækja í uppnám og mynda óstöðugleika og óvissu í rekstrarumhverfi þeirra. Sérstaklega þegar harðnar á dalnum, þá verða áhrif slíkra breytinga sársaukafyllri. Það eru blikur á lofti Núna eru blikur á lofti hjá hótelum og öðrum gististöðum hér á landi og hafa miklar kostnaðarhækkanir undanfarinna ára dregið úr samkeppnishæfni íslenskrar ferðaþjónustu. Á meðan er staðan önnur hjá okkar helstu samkeppnislöndum og hefur erlendum gistinóttum fjölgað milli ára á öllum hinum Norðurlöndunum ef litið er til fyrri helming ársins, skv. gögnum Eurostat. Stjórnvöld verða ávallt að huga – nú í meiri mæli en áður – að alþjóðlegri samkeppni íslenskra ferðaþjónustufyrirtækja. Ljóst er að gistináttaskattur er ekki innheimtur á öðrum Norðurlöndum en hérlendis. Það er engum til bóta að við séum hér aftur, á sama tíma, á sama stað, að horfa upp á gistináttaskattinn og hugsanlega breytingar á honum til hækkunar. Það þarf að hlúa að fjöregginu sem íslensk ferðaþjónusta er til að það haldi áfram að blómstra. Mikilvægt er að stjórnvöld sýni skynsemi og dug og einfaldlega afnemi gistináttaskattinn. Það er kominn tími til að jafna samkeppnisstöðu gististaða á Íslandi. Höfundar eru Ólöf Guðmundsdóttir, hótelstjóri og formaður gististaðanefndar SAF og Friðrik Árnason, hótelstjóri og nefndarmaður í gististaðanefnd SAF.
Skoðun Það sem er ósagt varðandi vinnubrögð hjá Háskólanum á Akureyri Þóra Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Hollar skólamáltíðir fyrir loftslagið og líðan barna Laufey Steingrímsdóttir,Anna Sigríður Ólafsdóttir skrifar
Skoðun Samskiptasáttmáli; skúffuskjal eða stórgott verkfæri Helena Katrín Hjaltadóttir,Íris Helga G. Baldursdóttir skrifar
Skoðun Reykjavíkurborg á flestar félagslegar íbúðir en Garðabær rekur lestina Heimir Már Pétursson skrifar
Skoðun Hittumst á rauðum sokkum 1. maí Finnbjörn A. Hermannsson,Kolbrún Halldórsdóttir,Magnús Þór Jónsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar
Skoðun Aðför ríkisstjórnar Kristrúnar Frostadóttur að flóttafólki Hópur stjórnarkvenna í Solaris skrifar