Kópavogsmódelið er lífgjöf til leikskólans Rakel Ýr Isaksen skrifar 6. september 2024 09:01 Ísland er eina Evrópuríkið sem hefur tekist að stytta vinnutíma launafólks verulega á síðustu árum með því markmiði að gera íslenskt samfélag fjölskylduvænna (bsrb.is).Eiga börnin okkar ekki að njóta góðs af því? Hart hefur verið tekist á um Kópavogsmódelið í leikskólamálum undanfarið. Einkum vegna þess að gjöld fyrir dvalartíma barna í leikskólum Kópavogs, umfram 30 gjaldfrjálsar stundir á viku, hafa hækkað. Margir foreldrar sem hafa tök á því, hafa stytt dvalartíma barna sinna og þar með dregið úr útgjöldum heimilisins. Styttri viðvera einstakra barna dregur jafnframt úr álagi, hávaða og þrengslum fyrir þau börn sem dvelja þar lengur. Tekjulágir foreldrar og starfsfólk leikskóla fá verulegan afslátt af dvalargjöldum barna sinna umfram gjaldfrjálsa tímann. Allir foreldrar sem kjósa eða þurfa dvalartíma umfram sex gjaldfrjálsar klukkustundir á dag hafa því tök á því, óháð efnahag eða aðstæðum. Það var þó ekki skortur á fjármagni sem knúði fram breytingarnar heldur var megin orsök vanda leikskólanna of langur dvalartími barna. Fyrir breytingar var meðal dvalartími barna vel umfram daglegt vinnuframlag starfsmanns í fullu starfi. Kópavogsbær niðurgreiðir áfram 6 milljarða króna í leikskólagjöld eða 3,3 milljónir með hverju leikskólabarni. Vellíðan barna í leikskólum er ekki eingöngu skilgreind út frá lengd dvalartíma þeirra í leikskólanum, heldur gæðum þeirrar þjónustu sem hægt er að veita, stöðugleika í starfsmannahaldi og fagmennsku leikskólakennara. Rannsóknir sýna jafnframt að þegar hávaði, lítið pláss og mannekla einkennir leikskólastarfið hefur það neikvæð áhrif á börn og starfsfólk. Kópavogsbær leiðir þessar breytingar í þágu barna til þess að tryggja gæði og tilvist leikskólans. Mikilvægrar stofnunar sem ýtir undir jafnrétti í samfélaginu. Eins og komið hefur fram var ekki unnt að sinna þessari mikilvægu þjónustu án umfangsmikilla breytinga. Við finnum hve mikið hefur dregið úr áreiti og hávaða sérstaklega í upphafi og lok dags. Betur hefur gengið að ráða inn starfsfólk og því geta fleiri börn fengið leikskólapláss. Ekki hefur þurft að senda börn heim eða loka deildum vegna manneklu, en slík skerðing á þjónustu bitnaði líklega áður meira á tekjulægra foreldri barns. Ekki finnum við markverðan mun á því hvort móðir eða faðir sæki börnin oftar í leikskólann fyrir eða eftir breytingar. Það er þó mín upplifun að feður hafa flestir, undanfarin ár, verið mjög virkir þátttakendur í daglegu lífi barna sinna og að þeir ekki síður en mæður hagræði vinnutíma sínum til þess að stytta vinnudag barna sinna. Hins vegar sjáum við fleiri ömmur og afa taka þátt í að sækja börnin einstaka sinnum sem er ánægjuleg viðbót og styrkir tengsl fjölskyldu og leikskóla enn frekar. Það þarf þorp til að ala upp barn og þessi lífgjöf til leikskóla í Kópavogi er samstarfsverkefni foreldra og starfsfóks sveitarfélagsins. Að eyða örlítið minni tíma í vinnunni og meiri tíma með barni sínu tel ég ekki vera fórn eða afturför í réttindabaráttu kvenna. Né heldur að verið sé að velta vanda leikskólans yfir á foreldra eða konur sérstaklega. Ábyrgð á velferð barna liggur alltaf fyrst og fremst hjá foreldrum. Fæstir foreldrar myndu sætta sig til langframa við þann raunveruleika sem blasti við í leikskólamálum, þar sem foreldrar þurftu ítrekað að sækja börnin vegna manneklu og vanmáttugt starfsfólk gerði sitt besta í óbærilegum aðstæðum. Ég er leikskólakennari með 20 ára starfsreynslu, aðstoðarleikskólastjóri með meistaragráðu í stjórnun menntastofnana og mér er annt um leikskólastarf. Að mínu mati er Kópavogsmódelið velheppnuð björgunaraðgerð þjónustu sem var nær dauða en lífi. Virkilega flott og hugrakkt framfaraskref sem þjónar okkar besta fólki, leikskólabörnunum. Höfundur er aðstoðarleikskólastjóri í Kópavogi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Kópavogur Börn og uppeldi Leikskólar Skóla- og menntamál Mest lesið Er kominn tími á Útlendingafrí? Marion Poilvez Skoðun Janus og jakkalakkarnir Óskar Guðmundsson Skoðun Hvað ætlar þú að vera þegar þú verður stór? Ása Berglind Hjálmarsdóttir Skoðun Samtalið um dauðann veldur okkur óöryggi Ingrid Kuhlman Skoðun Immigrant Women: Essential Workers, Rising Voices on Labor Day Maru Alemán Skoðun Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir Skoðun Kveðjur úr Grafarvogi til þeirra sem kasta steinum úr glerhúsi Davíð Már Sigurðsson Skoðun Sköpum störf við hæfi! Unnur Hrefna Jóhannsóttir Skoðun Allir eiga rétt á virku lífi — líka fatlað fólk Anna Margrét Bjarnadóttir Skoðun Á milli steins og sleggju Heinemann Ólafur Stephensen Skoðun Skoðun Skoðun 1.maí er líka fyrir fatlað fólk! Geirdís Hanna Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Verkalýðshreyfingin á næsta leik í Evrópuumræðunni Dagbjört Hákonardóttir skrifar Skoðun Á milli steins og sleggju Heinemann Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Heiðrum íslenska hestinn Berglind Margo Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Allir eiga rétt á virku lífi — líka fatlað fólk Anna Margrét Bjarnadóttir skrifar Skoðun Er kominn tími á Útlendingafrí? Marion Poilvez skrifar Skoðun Janus og jakkalakkarnir Óskar Guðmundsson skrifar Skoðun Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir skrifar Skoðun Hvað ætlar þú að vera þegar þú verður stór? Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Samtalið um dauðann veldur okkur óöryggi Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Sköpum störf við hæfi! Unnur Hrefna Jóhannsóttir skrifar Skoðun Immigrant Women: Essential Workers, Rising Voices on Labor Day Maru Alemán skrifar Skoðun Tikkað í skipulagsboxin Samúel Torfi Pétursson skrifar Skoðun Það sem er ósagt varðandi vinnubrögð hjá Háskólanum á Akureyri Þóra Sigurðardóttir skrifar Skoðun Sjúklingur settur í fangaklefa Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Opið bréf til fjármálaráðherra, Daða Más Kristóferssonar Íris Róbertsdóttir skrifar Skoðun Ég kalla hann Isildur; mentorinn minn er gervigreind Björgmundur Guðmundsson skrifar Skoðun Hvað er „furry“ annars? Jóhanna Jódís Antonsdóttir skrifar Skoðun Jafnaðarmennskan og verkalýðsbaráttan Sigfús Ómar Höskuldsson skrifar Skoðun Hljóð og mynd íslenskra varna Arnór Sigurjónsson skrifar Skoðun Kveðjur úr Grafarvogi til þeirra sem kasta steinum úr glerhúsi Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Leiðsöguhundurinn Gaur gerir mig að betri manneskju Þorkell J. Steindal skrifar Skoðun Fimmtíu ár frá lokum Víetnamstríðsins Finnur Th. Eiríksson skrifar Skoðun Að undirbúa börnin okkar fyrir heim sem er að hverfa Halldóra Mogensen skrifar Skoðun Hollar skólamáltíðir fyrir loftslagið og líðan barna Laufey Steingrímsdóttir,Anna Sigríður Ólafsdóttir skrifar Skoðun Bókin er minn óvinur, en mig langar samt í verknám! Davíð Bergmann skrifar Skoðun Ilmurinn af jarðolíu er svo lokkandi Sævar Helgi Lárusson skrifar Skoðun Hvað er að frétta af humrinum? Jónas Páll Jónasson skrifar Skoðun Þeir greiða sem njóta, eða hvað? Jóhannes Þór Skúlason,Pálmi Viðar Snorrason skrifar Skoðun Samskiptasáttmáli; skúffuskjal eða stórgott verkfæri Helena Katrín Hjaltadóttir,Íris Helga G. Baldursdóttir skrifar Sjá meira
Ísland er eina Evrópuríkið sem hefur tekist að stytta vinnutíma launafólks verulega á síðustu árum með því markmiði að gera íslenskt samfélag fjölskylduvænna (bsrb.is).Eiga börnin okkar ekki að njóta góðs af því? Hart hefur verið tekist á um Kópavogsmódelið í leikskólamálum undanfarið. Einkum vegna þess að gjöld fyrir dvalartíma barna í leikskólum Kópavogs, umfram 30 gjaldfrjálsar stundir á viku, hafa hækkað. Margir foreldrar sem hafa tök á því, hafa stytt dvalartíma barna sinna og þar með dregið úr útgjöldum heimilisins. Styttri viðvera einstakra barna dregur jafnframt úr álagi, hávaða og þrengslum fyrir þau börn sem dvelja þar lengur. Tekjulágir foreldrar og starfsfólk leikskóla fá verulegan afslátt af dvalargjöldum barna sinna umfram gjaldfrjálsa tímann. Allir foreldrar sem kjósa eða þurfa dvalartíma umfram sex gjaldfrjálsar klukkustundir á dag hafa því tök á því, óháð efnahag eða aðstæðum. Það var þó ekki skortur á fjármagni sem knúði fram breytingarnar heldur var megin orsök vanda leikskólanna of langur dvalartími barna. Fyrir breytingar var meðal dvalartími barna vel umfram daglegt vinnuframlag starfsmanns í fullu starfi. Kópavogsbær niðurgreiðir áfram 6 milljarða króna í leikskólagjöld eða 3,3 milljónir með hverju leikskólabarni. Vellíðan barna í leikskólum er ekki eingöngu skilgreind út frá lengd dvalartíma þeirra í leikskólanum, heldur gæðum þeirrar þjónustu sem hægt er að veita, stöðugleika í starfsmannahaldi og fagmennsku leikskólakennara. Rannsóknir sýna jafnframt að þegar hávaði, lítið pláss og mannekla einkennir leikskólastarfið hefur það neikvæð áhrif á börn og starfsfólk. Kópavogsbær leiðir þessar breytingar í þágu barna til þess að tryggja gæði og tilvist leikskólans. Mikilvægrar stofnunar sem ýtir undir jafnrétti í samfélaginu. Eins og komið hefur fram var ekki unnt að sinna þessari mikilvægu þjónustu án umfangsmikilla breytinga. Við finnum hve mikið hefur dregið úr áreiti og hávaða sérstaklega í upphafi og lok dags. Betur hefur gengið að ráða inn starfsfólk og því geta fleiri börn fengið leikskólapláss. Ekki hefur þurft að senda börn heim eða loka deildum vegna manneklu, en slík skerðing á þjónustu bitnaði líklega áður meira á tekjulægra foreldri barns. Ekki finnum við markverðan mun á því hvort móðir eða faðir sæki börnin oftar í leikskólann fyrir eða eftir breytingar. Það er þó mín upplifun að feður hafa flestir, undanfarin ár, verið mjög virkir þátttakendur í daglegu lífi barna sinna og að þeir ekki síður en mæður hagræði vinnutíma sínum til þess að stytta vinnudag barna sinna. Hins vegar sjáum við fleiri ömmur og afa taka þátt í að sækja börnin einstaka sinnum sem er ánægjuleg viðbót og styrkir tengsl fjölskyldu og leikskóla enn frekar. Það þarf þorp til að ala upp barn og þessi lífgjöf til leikskóla í Kópavogi er samstarfsverkefni foreldra og starfsfóks sveitarfélagsins. Að eyða örlítið minni tíma í vinnunni og meiri tíma með barni sínu tel ég ekki vera fórn eða afturför í réttindabaráttu kvenna. Né heldur að verið sé að velta vanda leikskólans yfir á foreldra eða konur sérstaklega. Ábyrgð á velferð barna liggur alltaf fyrst og fremst hjá foreldrum. Fæstir foreldrar myndu sætta sig til langframa við þann raunveruleika sem blasti við í leikskólamálum, þar sem foreldrar þurftu ítrekað að sækja börnin vegna manneklu og vanmáttugt starfsfólk gerði sitt besta í óbærilegum aðstæðum. Ég er leikskólakennari með 20 ára starfsreynslu, aðstoðarleikskólastjóri með meistaragráðu í stjórnun menntastofnana og mér er annt um leikskólastarf. Að mínu mati er Kópavogsmódelið velheppnuð björgunaraðgerð þjónustu sem var nær dauða en lífi. Virkilega flott og hugrakkt framfaraskref sem þjónar okkar besta fólki, leikskólabörnunum. Höfundur er aðstoðarleikskólastjóri í Kópavogi.
Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir Skoðun
Skoðun Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir skrifar
Skoðun Það sem er ósagt varðandi vinnubrögð hjá Háskólanum á Akureyri Þóra Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Hollar skólamáltíðir fyrir loftslagið og líðan barna Laufey Steingrímsdóttir,Anna Sigríður Ólafsdóttir skrifar
Skoðun Samskiptasáttmáli; skúffuskjal eða stórgott verkfæri Helena Katrín Hjaltadóttir,Íris Helga G. Baldursdóttir skrifar
Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir Skoðun