Myndbirtingar af þjófum geta spillt fyrir lögreglu Kristinn Haukur Guðnason skrifar 17. júní 2023 07:00 Guðmundur Pétur segir að fólk megi afhenda lögreglu myndbönd af þjófum en engum öðrum. Egill Aðalsteinsson Borið hefur á því að fólk sem lent hefur í þjófnaði birti myndir af meintum þjófum á samfélagsmiðlum. Persónuvernd hefur reynt að fá fólk til að senda myndir og myndbönd til lögreglu og taka úr birtingu. Sífellt fleiri heimili eru með öryggismyndavélar sem geta tekið bæði ljósmyndir og myndbönd innan sem utanhúss. Þjófnaður úr heimahúsum er algengur, meðal annars á verkfærum og raftækjum, og þjófarnir nást oft glóðvolgir á mynd. Borið hefur á því að þessar myndir séu birtar, óblörraðar, á samfélagsmiðlum og sagt að viðkomandi hafi stolið einhverjum hlut. Oft eru þessar myndir birtar í svokölluðum hverfa- eða bæjargrúbbum á Facebook en einnig á síðum fólks. Nýleg slík færsla hljómar á eftirfarandi veg: „Vantar að ná tali af þessum manni hann fór inní bílinn hjá mér og stal af mér milwukee hersluvél og jbl heyrnatólum ásamt einhverjum smáhlutum ef einhver þekkir til þessa mannst má hafa samband við mig í síma […] eða lögregluna á höfuðborgarsvæðinu“ Og önnur: „Mig vantar að finna þennan mann. Hann braust inn í bíl hjá mér og stal verkfærum sem voru í honum. Atvikið átti sér stað 08.06 .23. Endilega deilið.“ Stanslaus þjófnaðarfaraldur Guðmundur Pétur Guðmundsson, lögreglufulltrúi hjá Lögreglunni á höfuðborgarsvæðinu, segir enga sérstaka þjófnaðarhrinu um þessar mundir. „Ekkert meira en venjulega. Það er alltaf stanslaus þjófnaðarfaraldur,“ segir hann hins vegar. Oft er um góðkunningja lögreglunnar að ræða og myndbönd geta hjálpað mikið.Getty Hann segir jafn framt að það megi ekki birta svona myndir á samfélagsmiðlum, þar sem verið sé að sverta eða bera sakir á fólk sem þekkjanlegt sé á myndum. Annað gildi um blörraðar myndir. „Stundum fáum við kærur þar sem um ræðir brot á persónuverndarlögum. Annað hvort í riti eða myndum,“ segir hann. Lögreglan skipti sér hins vegar ekki af málum nema að það komi kæra. Góðkunningjar lögreglunnar Aðspurður um réttan feril segir Guðmundur að fólk eigi að tilkynna innbrot, húsbrot eða þjófnað til lögreglu og afhenda svo öll gögn. „Fólk má afhenda lögreglu upptökur en engum öðrum,“ segir hann. Þetta beri oft árangur því að oft þekkja lögreglumenn viðkomandi meintan þjóf í sjón. Guðmundur segir myndbandsupptökur mjög gott verkfæri fyrir lögregluna. Mjög oft takist að leysa mál vegna þeirra. Annars þurfi lögreglan að standa þjófinn að verki, grípa hann með þýfið eða hafa vitni til afspurnar. Birting getur tafið Helga Sigríður Þórhallsdóttir, sviðsstjóri eftirlits hjá Persónuvernd, segir að stofnunin hafi ekki orðið vör við fjölgun innsendra erinda í þessum málum. Það sé hins vegar eðlilegt í ljósi þess að þeir sem eru á myndunum séu ekki líklegir til að kvarta. Reglulega berist þó ábendingar og fyrirspurnir um myndbirtingar sem þessar. „Persónuvernd hefur í gegnum tíðina leitast við að hafa samband við þá sem birta myndefni úr eftirlitsmyndavélum á Netinu, upplýsa um reglurnar og beina því til fólks að taka myndefnið úr birtingu og leita frekar til lögreglu. Ekki er þó hægt að bregðast við öllum ábendingum,“ segir Helga. Helga bendir á að Persónuvernd hafi heimild til að leggja á sektir í þessum tilvikum en enn hafi ekki komið til þess. Ráðleggur Persónuvernd fólk til að leita til lögreglu. Í vissum tilvikum birti lögreglan sjálf slíkt myndefni í tengslum við rannsóknir mála þó að einstaklingar hafi ekki heimild til þess. Helga segir að það geti jafn vel tafið fyrir úrlausn máls að myndefni sé komið í almenna birtingu á samfélagsmiðlum. Mega sekta Aðspurð um viðurlög við myndbirtingum segir Helga að Persónuvernd hafi ýmis tól. „Þegar um er að ræða brot gegn persónuverndarlögunum getur Persónuvernd til dæmis lagt bann við birtingu myndefnis eða sektað vegna birtingarinnar,“ segir hún. „Enn sem komið er hafa þó ekki verið lagðar á sektir í málum sem varða myndbirtingar á Netinu.“ Persónuvernd hefur ekki formlega úrskurðað um myndbirtingar úr eftirlitsmyndavélum af hálfu einstaklinga þó til séu fordæmi frá stofnuninni um annars konar birtingar. „Rétt er að nefna að þegar einstaklingar birta myndir á samfélagsmiðlum getur eftir atvikum þurft að skoða hvort niðurstaðan ráðist frekar af túlkun ákvæðis stjórnarskrárinnar um tjáningarfrelsi en persónuverndarlögunum, en þegar það á við getur það heyrt undir dómstóla fremur en Persónuvernd að fjalla um birtinguna. Þetta er metið í hverju tilviki fyrir sig,“ segir hún. Lögreglumál Persónuvernd Ljósmyndun Samfélagsmiðlar Mest lesið Trump látinn vita að nafn hans væri í Epstein-skjölunum Erlent Kári um njósnatalið: „Óvarlegt af mér og býsna óheiðarlegt“ Innlent „Held að sjávarútvegurinn hafi misst samtalið við þjóðina“ Innlent „Hvað næst? Sparka í okkur? Berja okkur? Stinga einhverju í okkur?“ Innlent Vinnur á fjórum stöðum en eigin íbúð fjarlægur draumur Innlent Handtekinn í Laugardal grunaður um mansal Innlent Slóðinn að gosinu einungis fyrir viðbragðsaðila og jeppa Icelandia Innlent Málinu lokið og Kohberger sleppur við dauðarefsingu Erlent Selenskí sagður stíga skref í átt að alræði Erlent Þingmaður telur að vísa ætti skvettaranum úr landi Innlent Fleiri fréttir Kári um njósnatalið: „Óvarlegt af mér og býsna óheiðarlegt“ Handtekinn í Laugardal grunaður um mansal „Held að sjávarútvegurinn hafi misst samtalið við þjóðina“ 250 þúsund gestir skemmtiferðaskipa á Akureyri í sumar „Hvað næst? Sparka í okkur? Berja okkur? Stinga einhverju í okkur?“ Vinnur á fjórum stöðum en eigin íbúð fjarlægur draumur Slóðinn að gosinu einungis fyrir viðbragðsaðila og jeppa Icelandia Útgerðin misst tengsl við almenning og ómögulegt að fá greiðslumat Tengist ekki skuggaflota Rússlands Játaði gróft ofbeldi gegn eigin foreldrum og að hafa ekið á mann Þingmaður telur að vísa ætti skvettaranum úr landi Þyrlan sótti slasaðan einstakling í Skaftafell Gæsluvarðhald yfir sveðjumanni í Úlfarsárdal framlengt þriðja sinni Sjaldséður beinhákarl í Faxaflóa Sérsveitin handtók mann í Garðabæ „Íbúar eru einfaldlega komnir með nóg“ Einn handtekinn vegna frelsissviptingar í Árbæ Meirihluti vill banna sjókvíaeldi Almenn andstaða við sjókvíaeldi og neikvætt viðhorf til þéttingar byggðar „Þetta er grátt mál þó ég hafi ekki gert neitt rangt“ Ætlar að kæra skvettarann sem segir árásina „bara brandara“ Virðist alls ekki sjá eftir skvettunni Sökk í mýri við Stokkseyri Gosmóðan fýkur á brott Meirihluti landsmanna ánægður með söluna á Íslandsbanka Karl Héðinn stígur til hliðar 56 prósent landsmanna neikvæð gegn þéttingu byggðar Umferð beint um Þrengslin í dag Sjö í fangageymslum og þremur vísað úr kirkju Stöðug virkni í einum gíg og gosmengun spáð á Suðurlandi Sjá meira
Sífellt fleiri heimili eru með öryggismyndavélar sem geta tekið bæði ljósmyndir og myndbönd innan sem utanhúss. Þjófnaður úr heimahúsum er algengur, meðal annars á verkfærum og raftækjum, og þjófarnir nást oft glóðvolgir á mynd. Borið hefur á því að þessar myndir séu birtar, óblörraðar, á samfélagsmiðlum og sagt að viðkomandi hafi stolið einhverjum hlut. Oft eru þessar myndir birtar í svokölluðum hverfa- eða bæjargrúbbum á Facebook en einnig á síðum fólks. Nýleg slík færsla hljómar á eftirfarandi veg: „Vantar að ná tali af þessum manni hann fór inní bílinn hjá mér og stal af mér milwukee hersluvél og jbl heyrnatólum ásamt einhverjum smáhlutum ef einhver þekkir til þessa mannst má hafa samband við mig í síma […] eða lögregluna á höfuðborgarsvæðinu“ Og önnur: „Mig vantar að finna þennan mann. Hann braust inn í bíl hjá mér og stal verkfærum sem voru í honum. Atvikið átti sér stað 08.06 .23. Endilega deilið.“ Stanslaus þjófnaðarfaraldur Guðmundur Pétur Guðmundsson, lögreglufulltrúi hjá Lögreglunni á höfuðborgarsvæðinu, segir enga sérstaka þjófnaðarhrinu um þessar mundir. „Ekkert meira en venjulega. Það er alltaf stanslaus þjófnaðarfaraldur,“ segir hann hins vegar. Oft er um góðkunningja lögreglunnar að ræða og myndbönd geta hjálpað mikið.Getty Hann segir jafn framt að það megi ekki birta svona myndir á samfélagsmiðlum, þar sem verið sé að sverta eða bera sakir á fólk sem þekkjanlegt sé á myndum. Annað gildi um blörraðar myndir. „Stundum fáum við kærur þar sem um ræðir brot á persónuverndarlögum. Annað hvort í riti eða myndum,“ segir hann. Lögreglan skipti sér hins vegar ekki af málum nema að það komi kæra. Góðkunningjar lögreglunnar Aðspurður um réttan feril segir Guðmundur að fólk eigi að tilkynna innbrot, húsbrot eða þjófnað til lögreglu og afhenda svo öll gögn. „Fólk má afhenda lögreglu upptökur en engum öðrum,“ segir hann. Þetta beri oft árangur því að oft þekkja lögreglumenn viðkomandi meintan þjóf í sjón. Guðmundur segir myndbandsupptökur mjög gott verkfæri fyrir lögregluna. Mjög oft takist að leysa mál vegna þeirra. Annars þurfi lögreglan að standa þjófinn að verki, grípa hann með þýfið eða hafa vitni til afspurnar. Birting getur tafið Helga Sigríður Þórhallsdóttir, sviðsstjóri eftirlits hjá Persónuvernd, segir að stofnunin hafi ekki orðið vör við fjölgun innsendra erinda í þessum málum. Það sé hins vegar eðlilegt í ljósi þess að þeir sem eru á myndunum séu ekki líklegir til að kvarta. Reglulega berist þó ábendingar og fyrirspurnir um myndbirtingar sem þessar. „Persónuvernd hefur í gegnum tíðina leitast við að hafa samband við þá sem birta myndefni úr eftirlitsmyndavélum á Netinu, upplýsa um reglurnar og beina því til fólks að taka myndefnið úr birtingu og leita frekar til lögreglu. Ekki er þó hægt að bregðast við öllum ábendingum,“ segir Helga. Helga bendir á að Persónuvernd hafi heimild til að leggja á sektir í þessum tilvikum en enn hafi ekki komið til þess. Ráðleggur Persónuvernd fólk til að leita til lögreglu. Í vissum tilvikum birti lögreglan sjálf slíkt myndefni í tengslum við rannsóknir mála þó að einstaklingar hafi ekki heimild til þess. Helga segir að það geti jafn vel tafið fyrir úrlausn máls að myndefni sé komið í almenna birtingu á samfélagsmiðlum. Mega sekta Aðspurð um viðurlög við myndbirtingum segir Helga að Persónuvernd hafi ýmis tól. „Þegar um er að ræða brot gegn persónuverndarlögunum getur Persónuvernd til dæmis lagt bann við birtingu myndefnis eða sektað vegna birtingarinnar,“ segir hún. „Enn sem komið er hafa þó ekki verið lagðar á sektir í málum sem varða myndbirtingar á Netinu.“ Persónuvernd hefur ekki formlega úrskurðað um myndbirtingar úr eftirlitsmyndavélum af hálfu einstaklinga þó til séu fordæmi frá stofnuninni um annars konar birtingar. „Rétt er að nefna að þegar einstaklingar birta myndir á samfélagsmiðlum getur eftir atvikum þurft að skoða hvort niðurstaðan ráðist frekar af túlkun ákvæðis stjórnarskrárinnar um tjáningarfrelsi en persónuverndarlögunum, en þegar það á við getur það heyrt undir dómstóla fremur en Persónuvernd að fjalla um birtinguna. Þetta er metið í hverju tilviki fyrir sig,“ segir hún.
Lögreglumál Persónuvernd Ljósmyndun Samfélagsmiðlar Mest lesið Trump látinn vita að nafn hans væri í Epstein-skjölunum Erlent Kári um njósnatalið: „Óvarlegt af mér og býsna óheiðarlegt“ Innlent „Held að sjávarútvegurinn hafi misst samtalið við þjóðina“ Innlent „Hvað næst? Sparka í okkur? Berja okkur? Stinga einhverju í okkur?“ Innlent Vinnur á fjórum stöðum en eigin íbúð fjarlægur draumur Innlent Handtekinn í Laugardal grunaður um mansal Innlent Slóðinn að gosinu einungis fyrir viðbragðsaðila og jeppa Icelandia Innlent Málinu lokið og Kohberger sleppur við dauðarefsingu Erlent Selenskí sagður stíga skref í átt að alræði Erlent Þingmaður telur að vísa ætti skvettaranum úr landi Innlent Fleiri fréttir Kári um njósnatalið: „Óvarlegt af mér og býsna óheiðarlegt“ Handtekinn í Laugardal grunaður um mansal „Held að sjávarútvegurinn hafi misst samtalið við þjóðina“ 250 þúsund gestir skemmtiferðaskipa á Akureyri í sumar „Hvað næst? Sparka í okkur? Berja okkur? Stinga einhverju í okkur?“ Vinnur á fjórum stöðum en eigin íbúð fjarlægur draumur Slóðinn að gosinu einungis fyrir viðbragðsaðila og jeppa Icelandia Útgerðin misst tengsl við almenning og ómögulegt að fá greiðslumat Tengist ekki skuggaflota Rússlands Játaði gróft ofbeldi gegn eigin foreldrum og að hafa ekið á mann Þingmaður telur að vísa ætti skvettaranum úr landi Þyrlan sótti slasaðan einstakling í Skaftafell Gæsluvarðhald yfir sveðjumanni í Úlfarsárdal framlengt þriðja sinni Sjaldséður beinhákarl í Faxaflóa Sérsveitin handtók mann í Garðabæ „Íbúar eru einfaldlega komnir með nóg“ Einn handtekinn vegna frelsissviptingar í Árbæ Meirihluti vill banna sjókvíaeldi Almenn andstaða við sjókvíaeldi og neikvætt viðhorf til þéttingar byggðar „Þetta er grátt mál þó ég hafi ekki gert neitt rangt“ Ætlar að kæra skvettarann sem segir árásina „bara brandara“ Virðist alls ekki sjá eftir skvettunni Sökk í mýri við Stokkseyri Gosmóðan fýkur á brott Meirihluti landsmanna ánægður með söluna á Íslandsbanka Karl Héðinn stígur til hliðar 56 prósent landsmanna neikvæð gegn þéttingu byggðar Umferð beint um Þrengslin í dag Sjö í fangageymslum og þremur vísað úr kirkju Stöðug virkni í einum gíg og gosmengun spáð á Suðurlandi Sjá meira