Borgarfulltrúar í Reykjavík - velkomin í spilatíma! Anna Hugadóttir skrifar 7. nóvember 2022 10:31 Málefni tónlistarskólanna hafa verið áberandi í fjölmiðlum undanfarið enda biðlistar víða langir. Hlutfallslega eru mun færri nemendur á neðri stigum í tónlistarnámi í Reykjavík samanborið við önnur sveitarfélög og stuðningur borgarinnar við tónlistarnám lakari. Ekki hefur tekist að snúa við þeim niðurskurði sem tónlistarskólarnir í borginni tóku á sig eftir Hrun þó borgarbúum hafi síðan fjölgað um rúm 20 þúsund. Í nýlegu viðtali við fréttastofu RÚV lýsti Alexandra Briem borgarfulltrúi þeirri skoðun sinni að vandinn lægi ekki síst hjá tónlistarskólunum, rekstarform þeirra væri óhagkvæmt, einkakennslan sem kerfið byggir á sé dýr og til þess að fjölga nemendum í tónlistarnámi ætti frekar að stefna á aukna hópkennslu, vel að merkja í sparnaðarskyni en ekki á faglegum forsendum. Íslenska tónlistarskólakerfið byggir á lögbundinni námskrá með áherslu á einkakennslu en einkakennsla er langt í frá eina kennsluformið sem skólarnir nýta sér. Auk hljóðfæratímanna sækja nemendur hóptíma af ýmsu tagi; samspil, tónfræðagreinar, kórastarf, ýmis námskeið og forskóla svo eitthvað sé nefnt. Í opinberri umræðu eru einkakennsla og hópkennsla í tónlistarskólum oft lagðar að jöfnu en við sem störfum í tónlistarskólunum vitum að þar er um að ræða gjörólíkar kennsluaðferðir sem hafa mismunandi markmið og skila ólíkum niðurstöðum og árangri. Fögin sem kennd eru í hóptímum koma ekki í stað einkatímanna heldur auka þau gildi námsins og þar með gæði þess. Í einkatímum erum við aftur á móti í kjörstöðu til að þjálfa handverkið, sjálfa færnina á hljóðfærið, sem er stór hluti tónlistarnámsins. Í einkatímunum getum við líka betur lagað námið að áhugasviðum nemendanna, virkjað þá í eigin sköpun og mætt þeim á þeirra forsendum. Hrein hópkennsla á hljóðfæri er engan veginn sambærileg einkakennslu enda skilar hún nemendum ekki sömu eftirfylgni og sveigjanleika. Því er viðbúið að nemendur sem aðeins fá hóptíma á sitt hljóðfæri öðlist minni færni en nemendur sem njóta einstaklingsbundinnar kennslu. Fæst okkar sem störfum við tónlistarkennslu höfum áhuga á að búa til tvöfalt kerfi þar sem einungis þau sem geta borgað fyrir aukatíma utan hópkennslu ná góðri færni á sitt hljóðfæri eins og raunin hefur orðið í mörgum nágrannalöndum okkar. Það er ekki jafnrétti til náms. Því ættu borgaryfirvöld frekar að leggja áherslu á að gera gæðanám aðgengilegra fleirum óháð þjóðfélagsstöðu í stað þess að hola kerfið að innan. Munum að músíkalitet fer ekki í manngreinarálit. Íslendingar eiga fjölmargt afreksfólk á sviði tónlistar. Í mínum geira, klassíska geiranum, starfa Íslendingar sem einleikarar, stjórnendur, hljómsveitaspilarar og kammertónlistarmenn um allan heim og íslenskir tónlistarnemar eru fyllilega samkeppnishæfir þegar keppt er um pláss í tónlistarháskólum erlendis. Á Íslandi, þar sem búa rúmlega 370.000 manns eru starfræktar 2 sinfóníuhljómsveitir atvinnufólks, 3 (!) ungmennasinfóníuhljómsveitir auk fjölmargra kammerhópa. Þá er ótalinn mikill fjöldi sjálfstætt starfandi atvinnutónlistarfólks sem starfar þvert á stíla og allt það áhugafólk sem leikur á hljóðfæri og syngur sér og öðrum til ánægju og lífsfyllingar. Þessi gróska verður ekki til úr engu. Hún er afrakstur þrotlausrar vinnu og æfinga undir leiðsögn fagfólks sem allt er atvinnufólk á sínu sviði – og þeirrar einstaklingsbundnu leiðsagnar sem við getum veitt í tónlistarskólakerfi sem er einstakt á heimsvísu. Kæru borgarfulltrúar, mér er málið skylt á marga vegu. Í öðru tónlistarskólakerfi en því íslenska hefði ég einfaldlega aldrei átt möguleika á því að gera tónlist að ævistarfi. Ég bý einnig svo vel að hafa tveggja áratuga reynslu af tónlistarkennslu, bæði hér heima og erlendis þar sem ég hef kynnst mismunandi kerfum af eigin raun. Hér heima kenni ég bæði einkakennslu og hópkennslu samkvæmt námsskrá í Tónskóla Sigursveins og er því í einstakri stöðu til þess að gefa ykkur innsýn inn í vinnu okkar sem störfum í tónlistarskólunum og menntum framtíð íslenskrar tónlistar. Sú innsýn er nauðsynleg þegar taka á ákvarðanir um framtíð kerfisins. Ég og nokkrir frábærir kollegar mínir í Tónskóla Sigursveins og Suzukitónlistarskólanum Allegro bjóðum ykkur að fylgja okkur eftir í kennslu til að kynnast ólíkum kennsluaðferðum og læra um vinnu okkar og nemendanna. Hafið samband við skrifstofur skólanna sem leiða okkur saman. Verið velkomin í spilatíma, við hlökkum til að sjá ykkur! Höfundur er víóluleikari og tónlistarkennari í Reykjavík. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skóla - og menntamál Reykjavík Borgarstjórn Tónlistarnám Mest lesið Enn einn kvennahópurinn sem þarf bara að vera duglegri að harka af sér? Diljá Mist Einarsdóttir Skoðun Charlie og sjúkleikaverksmiðjan Guðjón Eggert Agnarsson Skoðun Austurland – þrælanýlenda Íslands Björn Ármann Ólafsson Skoðun Ert þú meðalmaðurinn? Jóhann Óskar Jóhannsson Skoðun Af Millet-úlpum og öldrunarmálum Þröstur V. Söring Skoðun Flumbrugangur í framhaldsskólum Jón Pétur Zimsen Skoðun Nútímaviðskipti og lögin sem gleymdist að uppfæra Fróði Steingrímsson Skoðun Mikilvægi aukinnar verndunar hafsvæða og leiðrétting Hrönn Egilsdóttir Skoðun „Words are wind“ Ingólfur Hermannsson Skoðun Nú þarf bæði sleggju og vélsög Trausti Hjálmarsson,Ólafur Stephensen Skoðun Skoðun Skoðun Austurland – þrælanýlenda Íslands Björn Ármann Ólafsson skrifar Skoðun Gervigreindin stöðluð - öryggisins vegna Hanna Kristín Skaftadóttir,Helga Sigrún Harðardóttir skrifar Skoðun Frelsi, framtíð og vistvænar samgöngur: Hvers vegna Ísland þarf að hugsa stærra Sigurborg Ósk Haraldsdóttir skrifar Skoðun Atvinnustefna er alvöru mál Jóhannes Þór Skúlason skrifar Skoðun 1984 og Hunger Games á sama sviðinu Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Mikilvægi aukinnar verndunar hafsvæða og leiðrétting Hrönn Egilsdóttir skrifar Skoðun Betri leið til einföldunar regluverks Pétur Halldórsson skrifar Skoðun Af Millet-úlpum og öldrunarmálum Þröstur V. Söring skrifar Skoðun Charlie og sjúkleikaverksmiðjan Guðjón Eggert Agnarsson skrifar Skoðun Nú þarf bæði sleggju og vélsög Trausti Hjálmarsson,Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Nútímaviðskipti og lögin sem gleymdist að uppfæra Fróði Steingrímsson skrifar Skoðun Sjálfsvíg eru ekki óumflýjanleg Sigurþóra Bergsdóttir skrifar Skoðun „Words are wind“ Ingólfur Hermannsson skrifar Skoðun Ert þú meðalmaðurinn? Jóhann Óskar Jóhannsson skrifar Skoðun Enn einn kvennahópurinn sem þarf bara að vera duglegri að harka af sér? Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Flumbrugangur í framhaldsskólum Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Miðbær Selfoss vekur ánægju Bragi Bjarnason skrifar Skoðun PCOS: Er ódýrara að halda heilsu eða meðhöndla veikindi? Elísa Ósk Línadóttir skrifar Skoðun Opinn og alþjóðlegur: Krísa erlendra nemenda við íslenska háskóla Melissa Anne Pfeffer skrifar Skoðun Be Kind - ekki kind Aðalheiður Mjöll Þórarinsdóttir ,Perla Magnúsdóttir skrifar Skoðun Illa verndaðir Íslendingar Sighvatur Björgvinsson skrifar Skoðun Viðreisn afhjúpar sig endanlega Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Heimalestur – gæðastund en ekki grátur og gnístan tanna Svava Þ. Hjaltalín skrifar Skoðun Frelsi til sölu Erling Kári Freysson skrifar Skoðun Vangaveltur um íslenskt barnaefni – Hvers vegna skiptir það máli að börn heyri sjálf sig? Tinna Björg Kristinsdóttir,Valdimar Gylfason skrifar Skoðun Móðir í Breiðholti hjólar 5.000 kílómetra Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Viðreisn lætur verkin tala Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Sterkara framhaldsskólakerfi Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Hægfara endalok sjónvarps útsendinga fyrir móttöku á loftneti á Íslandi Jón Frímann Jónsson skrifar Skoðun Eru Íslendingar feigir? Olíuvinnsla! Sigurður Loftur Thorlacius skrifar Sjá meira
Málefni tónlistarskólanna hafa verið áberandi í fjölmiðlum undanfarið enda biðlistar víða langir. Hlutfallslega eru mun færri nemendur á neðri stigum í tónlistarnámi í Reykjavík samanborið við önnur sveitarfélög og stuðningur borgarinnar við tónlistarnám lakari. Ekki hefur tekist að snúa við þeim niðurskurði sem tónlistarskólarnir í borginni tóku á sig eftir Hrun þó borgarbúum hafi síðan fjölgað um rúm 20 þúsund. Í nýlegu viðtali við fréttastofu RÚV lýsti Alexandra Briem borgarfulltrúi þeirri skoðun sinni að vandinn lægi ekki síst hjá tónlistarskólunum, rekstarform þeirra væri óhagkvæmt, einkakennslan sem kerfið byggir á sé dýr og til þess að fjölga nemendum í tónlistarnámi ætti frekar að stefna á aukna hópkennslu, vel að merkja í sparnaðarskyni en ekki á faglegum forsendum. Íslenska tónlistarskólakerfið byggir á lögbundinni námskrá með áherslu á einkakennslu en einkakennsla er langt í frá eina kennsluformið sem skólarnir nýta sér. Auk hljóðfæratímanna sækja nemendur hóptíma af ýmsu tagi; samspil, tónfræðagreinar, kórastarf, ýmis námskeið og forskóla svo eitthvað sé nefnt. Í opinberri umræðu eru einkakennsla og hópkennsla í tónlistarskólum oft lagðar að jöfnu en við sem störfum í tónlistarskólunum vitum að þar er um að ræða gjörólíkar kennsluaðferðir sem hafa mismunandi markmið og skila ólíkum niðurstöðum og árangri. Fögin sem kennd eru í hóptímum koma ekki í stað einkatímanna heldur auka þau gildi námsins og þar með gæði þess. Í einkatímum erum við aftur á móti í kjörstöðu til að þjálfa handverkið, sjálfa færnina á hljóðfærið, sem er stór hluti tónlistarnámsins. Í einkatímunum getum við líka betur lagað námið að áhugasviðum nemendanna, virkjað þá í eigin sköpun og mætt þeim á þeirra forsendum. Hrein hópkennsla á hljóðfæri er engan veginn sambærileg einkakennslu enda skilar hún nemendum ekki sömu eftirfylgni og sveigjanleika. Því er viðbúið að nemendur sem aðeins fá hóptíma á sitt hljóðfæri öðlist minni færni en nemendur sem njóta einstaklingsbundinnar kennslu. Fæst okkar sem störfum við tónlistarkennslu höfum áhuga á að búa til tvöfalt kerfi þar sem einungis þau sem geta borgað fyrir aukatíma utan hópkennslu ná góðri færni á sitt hljóðfæri eins og raunin hefur orðið í mörgum nágrannalöndum okkar. Það er ekki jafnrétti til náms. Því ættu borgaryfirvöld frekar að leggja áherslu á að gera gæðanám aðgengilegra fleirum óháð þjóðfélagsstöðu í stað þess að hola kerfið að innan. Munum að músíkalitet fer ekki í manngreinarálit. Íslendingar eiga fjölmargt afreksfólk á sviði tónlistar. Í mínum geira, klassíska geiranum, starfa Íslendingar sem einleikarar, stjórnendur, hljómsveitaspilarar og kammertónlistarmenn um allan heim og íslenskir tónlistarnemar eru fyllilega samkeppnishæfir þegar keppt er um pláss í tónlistarháskólum erlendis. Á Íslandi, þar sem búa rúmlega 370.000 manns eru starfræktar 2 sinfóníuhljómsveitir atvinnufólks, 3 (!) ungmennasinfóníuhljómsveitir auk fjölmargra kammerhópa. Þá er ótalinn mikill fjöldi sjálfstætt starfandi atvinnutónlistarfólks sem starfar þvert á stíla og allt það áhugafólk sem leikur á hljóðfæri og syngur sér og öðrum til ánægju og lífsfyllingar. Þessi gróska verður ekki til úr engu. Hún er afrakstur þrotlausrar vinnu og æfinga undir leiðsögn fagfólks sem allt er atvinnufólk á sínu sviði – og þeirrar einstaklingsbundnu leiðsagnar sem við getum veitt í tónlistarskólakerfi sem er einstakt á heimsvísu. Kæru borgarfulltrúar, mér er málið skylt á marga vegu. Í öðru tónlistarskólakerfi en því íslenska hefði ég einfaldlega aldrei átt möguleika á því að gera tónlist að ævistarfi. Ég bý einnig svo vel að hafa tveggja áratuga reynslu af tónlistarkennslu, bæði hér heima og erlendis þar sem ég hef kynnst mismunandi kerfum af eigin raun. Hér heima kenni ég bæði einkakennslu og hópkennslu samkvæmt námsskrá í Tónskóla Sigursveins og er því í einstakri stöðu til þess að gefa ykkur innsýn inn í vinnu okkar sem störfum í tónlistarskólunum og menntum framtíð íslenskrar tónlistar. Sú innsýn er nauðsynleg þegar taka á ákvarðanir um framtíð kerfisins. Ég og nokkrir frábærir kollegar mínir í Tónskóla Sigursveins og Suzukitónlistarskólanum Allegro bjóðum ykkur að fylgja okkur eftir í kennslu til að kynnast ólíkum kennsluaðferðum og læra um vinnu okkar og nemendanna. Hafið samband við skrifstofur skólanna sem leiða okkur saman. Verið velkomin í spilatíma, við hlökkum til að sjá ykkur! Höfundur er víóluleikari og tónlistarkennari í Reykjavík.
Enn einn kvennahópurinn sem þarf bara að vera duglegri að harka af sér? Diljá Mist Einarsdóttir Skoðun
Skoðun Gervigreindin stöðluð - öryggisins vegna Hanna Kristín Skaftadóttir,Helga Sigrún Harðardóttir skrifar
Skoðun Frelsi, framtíð og vistvænar samgöngur: Hvers vegna Ísland þarf að hugsa stærra Sigurborg Ósk Haraldsdóttir skrifar
Skoðun Enn einn kvennahópurinn sem þarf bara að vera duglegri að harka af sér? Diljá Mist Einarsdóttir skrifar
Skoðun Opinn og alþjóðlegur: Krísa erlendra nemenda við íslenska háskóla Melissa Anne Pfeffer skrifar
Skoðun Vangaveltur um íslenskt barnaefni – Hvers vegna skiptir það máli að börn heyri sjálf sig? Tinna Björg Kristinsdóttir,Valdimar Gylfason skrifar
Skoðun Hægfara endalok sjónvarps útsendinga fyrir móttöku á loftneti á Íslandi Jón Frímann Jónsson skrifar
Enn einn kvennahópurinn sem þarf bara að vera duglegri að harka af sér? Diljá Mist Einarsdóttir Skoðun