Borgarfulltrúar í Reykjavík - velkomin í spilatíma! Anna Hugadóttir skrifar 7. nóvember 2022 10:31 Málefni tónlistarskólanna hafa verið áberandi í fjölmiðlum undanfarið enda biðlistar víða langir. Hlutfallslega eru mun færri nemendur á neðri stigum í tónlistarnámi í Reykjavík samanborið við önnur sveitarfélög og stuðningur borgarinnar við tónlistarnám lakari. Ekki hefur tekist að snúa við þeim niðurskurði sem tónlistarskólarnir í borginni tóku á sig eftir Hrun þó borgarbúum hafi síðan fjölgað um rúm 20 þúsund. Í nýlegu viðtali við fréttastofu RÚV lýsti Alexandra Briem borgarfulltrúi þeirri skoðun sinni að vandinn lægi ekki síst hjá tónlistarskólunum, rekstarform þeirra væri óhagkvæmt, einkakennslan sem kerfið byggir á sé dýr og til þess að fjölga nemendum í tónlistarnámi ætti frekar að stefna á aukna hópkennslu, vel að merkja í sparnaðarskyni en ekki á faglegum forsendum. Íslenska tónlistarskólakerfið byggir á lögbundinni námskrá með áherslu á einkakennslu en einkakennsla er langt í frá eina kennsluformið sem skólarnir nýta sér. Auk hljóðfæratímanna sækja nemendur hóptíma af ýmsu tagi; samspil, tónfræðagreinar, kórastarf, ýmis námskeið og forskóla svo eitthvað sé nefnt. Í opinberri umræðu eru einkakennsla og hópkennsla í tónlistarskólum oft lagðar að jöfnu en við sem störfum í tónlistarskólunum vitum að þar er um að ræða gjörólíkar kennsluaðferðir sem hafa mismunandi markmið og skila ólíkum niðurstöðum og árangri. Fögin sem kennd eru í hóptímum koma ekki í stað einkatímanna heldur auka þau gildi námsins og þar með gæði þess. Í einkatímum erum við aftur á móti í kjörstöðu til að þjálfa handverkið, sjálfa færnina á hljóðfærið, sem er stór hluti tónlistarnámsins. Í einkatímunum getum við líka betur lagað námið að áhugasviðum nemendanna, virkjað þá í eigin sköpun og mætt þeim á þeirra forsendum. Hrein hópkennsla á hljóðfæri er engan veginn sambærileg einkakennslu enda skilar hún nemendum ekki sömu eftirfylgni og sveigjanleika. Því er viðbúið að nemendur sem aðeins fá hóptíma á sitt hljóðfæri öðlist minni færni en nemendur sem njóta einstaklingsbundinnar kennslu. Fæst okkar sem störfum við tónlistarkennslu höfum áhuga á að búa til tvöfalt kerfi þar sem einungis þau sem geta borgað fyrir aukatíma utan hópkennslu ná góðri færni á sitt hljóðfæri eins og raunin hefur orðið í mörgum nágrannalöndum okkar. Það er ekki jafnrétti til náms. Því ættu borgaryfirvöld frekar að leggja áherslu á að gera gæðanám aðgengilegra fleirum óháð þjóðfélagsstöðu í stað þess að hola kerfið að innan. Munum að músíkalitet fer ekki í manngreinarálit. Íslendingar eiga fjölmargt afreksfólk á sviði tónlistar. Í mínum geira, klassíska geiranum, starfa Íslendingar sem einleikarar, stjórnendur, hljómsveitaspilarar og kammertónlistarmenn um allan heim og íslenskir tónlistarnemar eru fyllilega samkeppnishæfir þegar keppt er um pláss í tónlistarháskólum erlendis. Á Íslandi, þar sem búa rúmlega 370.000 manns eru starfræktar 2 sinfóníuhljómsveitir atvinnufólks, 3 (!) ungmennasinfóníuhljómsveitir auk fjölmargra kammerhópa. Þá er ótalinn mikill fjöldi sjálfstætt starfandi atvinnutónlistarfólks sem starfar þvert á stíla og allt það áhugafólk sem leikur á hljóðfæri og syngur sér og öðrum til ánægju og lífsfyllingar. Þessi gróska verður ekki til úr engu. Hún er afrakstur þrotlausrar vinnu og æfinga undir leiðsögn fagfólks sem allt er atvinnufólk á sínu sviði – og þeirrar einstaklingsbundnu leiðsagnar sem við getum veitt í tónlistarskólakerfi sem er einstakt á heimsvísu. Kæru borgarfulltrúar, mér er málið skylt á marga vegu. Í öðru tónlistarskólakerfi en því íslenska hefði ég einfaldlega aldrei átt möguleika á því að gera tónlist að ævistarfi. Ég bý einnig svo vel að hafa tveggja áratuga reynslu af tónlistarkennslu, bæði hér heima og erlendis þar sem ég hef kynnst mismunandi kerfum af eigin raun. Hér heima kenni ég bæði einkakennslu og hópkennslu samkvæmt námsskrá í Tónskóla Sigursveins og er því í einstakri stöðu til þess að gefa ykkur innsýn inn í vinnu okkar sem störfum í tónlistarskólunum og menntum framtíð íslenskrar tónlistar. Sú innsýn er nauðsynleg þegar taka á ákvarðanir um framtíð kerfisins. Ég og nokkrir frábærir kollegar mínir í Tónskóla Sigursveins og Suzukitónlistarskólanum Allegro bjóðum ykkur að fylgja okkur eftir í kennslu til að kynnast ólíkum kennsluaðferðum og læra um vinnu okkar og nemendanna. Hafið samband við skrifstofur skólanna sem leiða okkur saman. Verið velkomin í spilatíma, við hlökkum til að sjá ykkur! Höfundur er víóluleikari og tónlistarkennari í Reykjavík. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skóla - og menntamál Reykjavík Borgarstjórn Tónlistarnám Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Nú vandast valið Ebba Margrét Magnúsdóttir Skoðun The man who would be king Ian McDonald Skoðun Ókostir forsetaframbjóðandans Katrínar Jakobsdóttur Alfreð Sturla Böðvarsson Skoðun Jarðakaup í nýjum tilgangi Halla Hrund Logadóttir Skoðun Borgar þú 65 prósent skatt af þínum tekjum? Guðfinnur Sigurvinsson Skoðun Eru orkumálin að fara úr böndunum? Jónas Guðmundsson Skoðun Af auðvaldsmönnum og undirlægjuhætti Ester Hilmarsdóttir Skoðun Forsetaframboð í Fellini stíl Stefán Ólafsson Skoðun Norska veiðistöðin Friðrik Erlingsson Skoðun Norskir herrar eða íslenskir? Þóra Bergný Guðmundsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Nú vandast valið Ebba Margrét Magnúsdóttir skrifar Skoðun The man who would be king Ian McDonald skrifar Skoðun Umhverfisávinningur þess að þrifta Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Ókostir forsetaframbjóðandans Katrínar Jakobsdóttur Alfreð Sturla Böðvarsson skrifar Skoðun Eru orkumálin að fara úr böndunum? Jónas Guðmundsson skrifar Skoðun Skipulagsmál og uppbygging í Árborg Bragi Bjarnason skrifar Skoðun Ég kýs… Gísli Ásgeirsson skrifar Skoðun Forsetaframboð í Fellini stíl Stefán Ólafsson skrifar Skoðun Borgar þú 65 prósent skatt af þínum tekjum? Guðfinnur Sigurvinsson skrifar Skoðun Brúarsmið á Bessastaði Jóhanna Vigdís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Nú getum við brotið blað Ragnheiður Davíðsdóttir skrifar Skoðun Við þurfum loftslagsaðgerðir, ekki grænþvott Andrés Ingi Jónsson skrifar Skoðun Af hverju bara hálft skref áfram? Gísli Rafn Ólafsson skrifar Skoðun Baldur í þágu mannúðar og samfélags Anna María Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Hvar er Reykjavegur? Ari Trausti Guðmundsson skrifar Skoðun Af auðvaldsmönnum og undirlægjuhætti Ester Hilmarsdóttir skrifar Skoðun Hafðu áhrif á líf barna Ída Björg Unnarsdóttir skrifar Skoðun Stórbætum samgöngur Logi Einarsson skrifar Skoðun Norska veiðistöðin Friðrik Erlingsson skrifar Skoðun Köllum það réttu nafni: Fordóma Derek Terell Allen skrifar Skoðun Ótrúverðugt plan að annars góðum markmiðum Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Formleg uppgjöf Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Örlætisgerningur Vilhjálmur H. Vilhjálmsson skrifar Skoðun Fjármunum veitt þangað sem neyðin er mest Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Sjálfbær framtíð Vestfjarða Sigríður Ólöf Kristjánsdóttir,Aðalsteinn Óskarsson skrifar Skoðun Burt með pólitík á Bessastöðum Kristmundur Carter skrifar Skoðun Náttúran njóti vafans, ótímabundið Bjarkey Olsen Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Íþróttir fyrir öll, jöfnum og bætum leikinn Hólmfríður Sigþórsdóttir,Anna Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Nýr „loftslagsvænn“ iðnaður - neikvæð áhrif á lífríki og fiskveiðar Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun „Almennings“ samgöngur? Bragi Gunnlaugsson skrifar Sjá meira
Málefni tónlistarskólanna hafa verið áberandi í fjölmiðlum undanfarið enda biðlistar víða langir. Hlutfallslega eru mun færri nemendur á neðri stigum í tónlistarnámi í Reykjavík samanborið við önnur sveitarfélög og stuðningur borgarinnar við tónlistarnám lakari. Ekki hefur tekist að snúa við þeim niðurskurði sem tónlistarskólarnir í borginni tóku á sig eftir Hrun þó borgarbúum hafi síðan fjölgað um rúm 20 þúsund. Í nýlegu viðtali við fréttastofu RÚV lýsti Alexandra Briem borgarfulltrúi þeirri skoðun sinni að vandinn lægi ekki síst hjá tónlistarskólunum, rekstarform þeirra væri óhagkvæmt, einkakennslan sem kerfið byggir á sé dýr og til þess að fjölga nemendum í tónlistarnámi ætti frekar að stefna á aukna hópkennslu, vel að merkja í sparnaðarskyni en ekki á faglegum forsendum. Íslenska tónlistarskólakerfið byggir á lögbundinni námskrá með áherslu á einkakennslu en einkakennsla er langt í frá eina kennsluformið sem skólarnir nýta sér. Auk hljóðfæratímanna sækja nemendur hóptíma af ýmsu tagi; samspil, tónfræðagreinar, kórastarf, ýmis námskeið og forskóla svo eitthvað sé nefnt. Í opinberri umræðu eru einkakennsla og hópkennsla í tónlistarskólum oft lagðar að jöfnu en við sem störfum í tónlistarskólunum vitum að þar er um að ræða gjörólíkar kennsluaðferðir sem hafa mismunandi markmið og skila ólíkum niðurstöðum og árangri. Fögin sem kennd eru í hóptímum koma ekki í stað einkatímanna heldur auka þau gildi námsins og þar með gæði þess. Í einkatímum erum við aftur á móti í kjörstöðu til að þjálfa handverkið, sjálfa færnina á hljóðfærið, sem er stór hluti tónlistarnámsins. Í einkatímunum getum við líka betur lagað námið að áhugasviðum nemendanna, virkjað þá í eigin sköpun og mætt þeim á þeirra forsendum. Hrein hópkennsla á hljóðfæri er engan veginn sambærileg einkakennslu enda skilar hún nemendum ekki sömu eftirfylgni og sveigjanleika. Því er viðbúið að nemendur sem aðeins fá hóptíma á sitt hljóðfæri öðlist minni færni en nemendur sem njóta einstaklingsbundinnar kennslu. Fæst okkar sem störfum við tónlistarkennslu höfum áhuga á að búa til tvöfalt kerfi þar sem einungis þau sem geta borgað fyrir aukatíma utan hópkennslu ná góðri færni á sitt hljóðfæri eins og raunin hefur orðið í mörgum nágrannalöndum okkar. Það er ekki jafnrétti til náms. Því ættu borgaryfirvöld frekar að leggja áherslu á að gera gæðanám aðgengilegra fleirum óháð þjóðfélagsstöðu í stað þess að hola kerfið að innan. Munum að músíkalitet fer ekki í manngreinarálit. Íslendingar eiga fjölmargt afreksfólk á sviði tónlistar. Í mínum geira, klassíska geiranum, starfa Íslendingar sem einleikarar, stjórnendur, hljómsveitaspilarar og kammertónlistarmenn um allan heim og íslenskir tónlistarnemar eru fyllilega samkeppnishæfir þegar keppt er um pláss í tónlistarháskólum erlendis. Á Íslandi, þar sem búa rúmlega 370.000 manns eru starfræktar 2 sinfóníuhljómsveitir atvinnufólks, 3 (!) ungmennasinfóníuhljómsveitir auk fjölmargra kammerhópa. Þá er ótalinn mikill fjöldi sjálfstætt starfandi atvinnutónlistarfólks sem starfar þvert á stíla og allt það áhugafólk sem leikur á hljóðfæri og syngur sér og öðrum til ánægju og lífsfyllingar. Þessi gróska verður ekki til úr engu. Hún er afrakstur þrotlausrar vinnu og æfinga undir leiðsögn fagfólks sem allt er atvinnufólk á sínu sviði – og þeirrar einstaklingsbundnu leiðsagnar sem við getum veitt í tónlistarskólakerfi sem er einstakt á heimsvísu. Kæru borgarfulltrúar, mér er málið skylt á marga vegu. Í öðru tónlistarskólakerfi en því íslenska hefði ég einfaldlega aldrei átt möguleika á því að gera tónlist að ævistarfi. Ég bý einnig svo vel að hafa tveggja áratuga reynslu af tónlistarkennslu, bæði hér heima og erlendis þar sem ég hef kynnst mismunandi kerfum af eigin raun. Hér heima kenni ég bæði einkakennslu og hópkennslu samkvæmt námsskrá í Tónskóla Sigursveins og er því í einstakri stöðu til þess að gefa ykkur innsýn inn í vinnu okkar sem störfum í tónlistarskólunum og menntum framtíð íslenskrar tónlistar. Sú innsýn er nauðsynleg þegar taka á ákvarðanir um framtíð kerfisins. Ég og nokkrir frábærir kollegar mínir í Tónskóla Sigursveins og Suzukitónlistarskólanum Allegro bjóðum ykkur að fylgja okkur eftir í kennslu til að kynnast ólíkum kennsluaðferðum og læra um vinnu okkar og nemendanna. Hafið samband við skrifstofur skólanna sem leiða okkur saman. Verið velkomin í spilatíma, við hlökkum til að sjá ykkur! Höfundur er víóluleikari og tónlistarkennari í Reykjavík.
Skoðun Íþróttir fyrir öll, jöfnum og bætum leikinn Hólmfríður Sigþórsdóttir,Anna Þorsteinsdóttir skrifar
Skoðun Nýr „loftslagsvænn“ iðnaður - neikvæð áhrif á lífríki og fiskveiðar Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir skrifar