Valkvæðir hagsmunir hins opinbera Kristinn Karl Brynjarsson skrifar 24. maí 2022 19:00 Nú á dögunum virtist vera að birta til heilbrigðiskerfinu þegar fréttir bárust af því að til stæði að bjóða út þá öldrunarþjónustu sem Landspítalinn (LSH) sinnir á Vífilsstöðum. Þjónustan félli ekki, að sögn forstjóra LSH að kjarnastarfsemi spítalans. Af þeim sökum væri rétt að þjónustan yrði boðin út svo spítalinn gæti sinnt kjarnastarfsemi sinni af meiri krafti. Einu mótbárurnar sem ekki má rekja til flokkapólitíkur, voru frá þeim sem hafa beina hagsmuni af því að LSH reki þessa einingu áfram þ.e. frá starfsfólki og stéttarfélagi þess. Vissulega er þetta þó þrátt fyrir allt spor í rétta átt, en skilur þó eftir spurningar, eins og hvort að til dæmis liðskiptiaðgerðir séu endilega hluti kjarnastarfsemi spítalans. Reyndar má færa fyrir þvi rök að á LSH þurfi að framkvæma ákveðinn fjölda slíkra aðgerða svo læknar sem þar starfa viðhaldi færni sinni og að spítalinn geti sinnt hlutverki sínu sem háskólasjúkrahús. Sá fjöldi aðgerða er þó fjarri þeim fjölda aðgerða sem sökum sífellt lengri biðlista þarf að framkvæmaár hvert um ókomin ár. Kostnaður við hverja aðgerð er ekki tekinn af fjárframlögum til spítalans af fjárlögum. Svo varla því um að kenna að þau framlög séu ekki næg. Heldur greiða Sjúkratryggingar Íslands sérstaklega fyrir hverja aðgerð sem framkvæmd er. Í rúm fimm ár, síðan Klíníkin við Ármúla fékk öll leyfi til rekstrar fimm daga legudeildar, hefur Klíníkin, við litlar sem engar undirtektir, farið þess á leit við heilbrigðsyfirvöld að stofan fái samning við Sjúkratryggingar Íslands um framkvæmd liðskiptiaðgerða. Kostnaður við hverja aðgerð yrði á pari við það Sjúkratryggingar Íslands greiða nú þegar LSH og fleiri ríkisreknum sjúkrastofnunum fyrir slíkar aðgerðir. Það er auðvitað þanng, svo það fái að koma fram, að yrði Klíníkinni hleypt að samningaborðinu varðandi liðskiptiaðgerðir og jafnvel fleiri aðgerðir sem biðlisti er eftir að kostnaður Sjúkratrygginga Íslands myndi auðvitað aukast í réttu hlutfalli við þá fjölgun á aðgerðum sem ætti sér stað.Færa má þó fyrir því rök að sá kosntaður kæmi að langmestu leyti til baka, þar sem fjöldi fólks á vinnualdri þyrfti síður að dvelja mánuðum ef ekki árum saman utan vinnumarkaðar, bryðjandi verkjalyf á meðan það biði eftir aðgerð. Þegar heilbrigðisráðherra var á dögunum inntur eftir því hvort að til stæði að semja við Klíníkina um liðskiptiaðgerðir, setti hann strax þá fyrirvara, að slíkt gæti verið varasamt því hætt væri við því að læknar myndu í stórum stíl flykkjast af LSH og yfir á Klíníkina.Eflaust myndu einhverjir hugsa sér til hreyfings, en það þó daglegur viðburður nánast að læknar og annað heilbrigðisstarfsfólk LSH geri það. Ekki endilega vegna þess að sífellt sé verið að bjóða því önnur störf, heldur fyrst og fremst vegna skipulags og stjórnunar á LSH. Ef að ótti ráðherrans, sem að mig reyndar grunar að sé runninn undan rifjum stjórnenda LSH, sé á rökum reistur, væri þá kannski ekki bara best að Sjúkratryggingar Íslands endurnýjuðu ekki samninga við einkareknar stofur í heilbrigðisþjónustu svo starfsfólk þeirra flykkist til starfa hjá ríkinu og eyði þeim mönnunnarvanda sem þar er og hefur verið uppi svo árum skipti? Mætti kannski laga mönnunnarvandann með því að þrengja enn frekar að starfsskilyrðum heilbrigðisstarfsfólks? Svarið við þessum báðum spurningum er það, að þrengri starfsskilyrði heilbrigðisstarfsfólks myndi leiða til meiri landflótta heilbrigðisstarfsfólks en þekkst hefur hingað til. Enda heilbrigðisstarfsfólk jafn mismunandi að það er margt. Sumum fellur það vel að starfa hjá ríki og öðrum að starfa við eigin rekstur eða á einkarekinni stofu. Horfa þarf því til þess að rekstrarform í heilbrigðisþjónustu og annarri velferðarþjónustu sé sem fjölbreyttast svo hægt sé að tryggja það að sem flestir starfi við þessa geira í landinu. Ef að ekki hefði verið fyrir ótal einkareknar stofur með starfandi læknum á, hefðu þær stofur og þeir læknar sem á þeim starfa til dæmis ekki getað komið LSH og Heilsugæslunni til aðstoðar í Covidfaraldrinum, vegna þess að allt þetta fólk væri allt eins starfandi erlendis ef það gæti ekki eða fengi að starfa hérlendis í því starfsumhverfi sem það kýs að starfa í. Til þess að hægt sé að mæla, með afgerandi hætti, árangur hins ríkistekna heilbrigðiskerfis á hinum ýmsu sviðum, þarf það samkeppni á jafnréttisgrundvelli. Auk þess sem að samkeppnin myndi vonandi leiða til betra skipulags og stjórnarhátta í ríkisrekna heilbrigðiskerfinu. En kannski vill ríkisrekna kerfið ekki þessa samkeppni. Enda hefur það oft á tíðum virst sem það hugi frekar að því að viðhalda sjálfu sér sem sístækkandi hægfara bákni, fremur en að huga að og uppfylla réttindi sjúkratryggðra Íslendinga og annarra sem hér búa. Höfundur er formaður Verkalýðsráðs Sjálfstæðisflokksins. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Kristinn Karl Brynjarsson Heilbrigðismál Landspítalinn Hjúkrunarheimili Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Halldór 18.05.2024 Halldór Heilbrigðiskerfi Íslands - Tími fyrir lausnir! Victor Gudmundsson Skoðun Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt Skoðun Birni Bjarnasyni svarað Arnar Þór Jónsson Skoðun Kjósum Katrínu Kjartan Ragnarsson Skoðun Opið bréf til landsliðsmanna Íslands í blaki Guðbergur Egill Eyjólfsson Skoðun Baldur Þórhallsson er vitur og vís Bryndís Friðgeirsdóttir Skoðun Formaður húsfélagsins Guðmundur Andri Thorsson Skoðun Mesti stjórnmálamaðurinn? Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Ég kýs Helgu Þórisdóttur Gerður Rún Guðlaugsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Ég kýs Helgu Þórisdóttur Gerður Rún Guðlaugsdóttir skrifar Skoðun Yfirborðskenndur stríðsáróður og McCarthýismi hjá háskólaprófessor Tjörvi Schiöth skrifar Skoðun Formaður húsfélagsins Guðmundur Andri Thorsson skrifar Skoðun Opið bréf til landsliðsmanna Íslands í blaki Guðbergur Egill Eyjólfsson skrifar Skoðun Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Kosningum frestað Ása Berglind Hjálmarsdóttir,Hrönn Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Mesti stjórnmálamaðurinn? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Birni Bjarnasyni svarað Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Því miður ekkert annað í stöðunni en að fresta atkvæðagreiðslu um verkefni Heidelberg Gestur Þór Kristjánsson,Erla Sif Markúsdóttir,Sigurbjörg Jenný Jónsdóttir,Grétar Ingi Erlendsson skrifar Skoðun Baldur Þórhallsson er vitur og vís Bryndís Friðgeirsdóttir skrifar Skoðun Kjósum Katrínu Kjartan Ragnarsson skrifar Skoðun Neikvæð áhrif þess að útiloka forsetaframbjóðendur frá kappræðum strax komin í ljós Ástþór Magnússon skrifar Skoðun Nýtt sveitarfélag Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Stafrænn ójöfnuður á upplýsingaöld Stella Samúelsdóttir,Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Varfærnisleg fagnaðarlæti Berglind Sunna Bragadóttir skrifar Skoðun „Ég skal baka fyrir Gunnar en ég kýs Kristján“ Páll Magnússon skrifar Skoðun Daðrað við sölu Björn Sævar Einarsson skrifar Skoðun Rannsóknir á söfnum skapa dýrmæta þekkingu Arndís Bergsdóttr skrifar Skoðun Sagan sem verður að segja Drífa Snædal skrifar Skoðun Nýsköpun innviða Jóhanna Ýr Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Fjöldi fyrirtækja hætta með Rapyd Oddný Björg Rafnsdóttir skrifar Skoðun Forsetaframbjóðendur undir áhrifum Kremlverja? Bjarni Már Magnússon skrifar Skoðun Bréf frá móður Berglind Fríða Viggósdóttir skrifar Skoðun Vill ekki lengur íslenzkan her? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hafa íslensk fjarskiptafélög málað sig út í horn? Aron Heiðar Steinsson skrifar Skoðun Á Ísland framtíð í NATO? Hilmar Þór Hilmarsson skrifar Skoðun Fjallkonan nýja, hún Katrín Þorvaldur Logason skrifar Skoðun Heilsa íslenskrar þjóðar, samofin framþróun í læknisfræði á Íslandi Theódór Skúli Sigurðsson skrifar Skoðun Njótum reynslu Katrínar Valgerður Bjarnadóttir skrifar Skoðun Katrínu á Bessastaði Brynja Þorbjörnsdóttir skrifar Sjá meira
Nú á dögunum virtist vera að birta til heilbrigðiskerfinu þegar fréttir bárust af því að til stæði að bjóða út þá öldrunarþjónustu sem Landspítalinn (LSH) sinnir á Vífilsstöðum. Þjónustan félli ekki, að sögn forstjóra LSH að kjarnastarfsemi spítalans. Af þeim sökum væri rétt að þjónustan yrði boðin út svo spítalinn gæti sinnt kjarnastarfsemi sinni af meiri krafti. Einu mótbárurnar sem ekki má rekja til flokkapólitíkur, voru frá þeim sem hafa beina hagsmuni af því að LSH reki þessa einingu áfram þ.e. frá starfsfólki og stéttarfélagi þess. Vissulega er þetta þó þrátt fyrir allt spor í rétta átt, en skilur þó eftir spurningar, eins og hvort að til dæmis liðskiptiaðgerðir séu endilega hluti kjarnastarfsemi spítalans. Reyndar má færa fyrir þvi rök að á LSH þurfi að framkvæma ákveðinn fjölda slíkra aðgerða svo læknar sem þar starfa viðhaldi færni sinni og að spítalinn geti sinnt hlutverki sínu sem háskólasjúkrahús. Sá fjöldi aðgerða er þó fjarri þeim fjölda aðgerða sem sökum sífellt lengri biðlista þarf að framkvæmaár hvert um ókomin ár. Kostnaður við hverja aðgerð er ekki tekinn af fjárframlögum til spítalans af fjárlögum. Svo varla því um að kenna að þau framlög séu ekki næg. Heldur greiða Sjúkratryggingar Íslands sérstaklega fyrir hverja aðgerð sem framkvæmd er. Í rúm fimm ár, síðan Klíníkin við Ármúla fékk öll leyfi til rekstrar fimm daga legudeildar, hefur Klíníkin, við litlar sem engar undirtektir, farið þess á leit við heilbrigðsyfirvöld að stofan fái samning við Sjúkratryggingar Íslands um framkvæmd liðskiptiaðgerða. Kostnaður við hverja aðgerð yrði á pari við það Sjúkratryggingar Íslands greiða nú þegar LSH og fleiri ríkisreknum sjúkrastofnunum fyrir slíkar aðgerðir. Það er auðvitað þanng, svo það fái að koma fram, að yrði Klíníkinni hleypt að samningaborðinu varðandi liðskiptiaðgerðir og jafnvel fleiri aðgerðir sem biðlisti er eftir að kostnaður Sjúkratrygginga Íslands myndi auðvitað aukast í réttu hlutfalli við þá fjölgun á aðgerðum sem ætti sér stað.Færa má þó fyrir því rök að sá kosntaður kæmi að langmestu leyti til baka, þar sem fjöldi fólks á vinnualdri þyrfti síður að dvelja mánuðum ef ekki árum saman utan vinnumarkaðar, bryðjandi verkjalyf á meðan það biði eftir aðgerð. Þegar heilbrigðisráðherra var á dögunum inntur eftir því hvort að til stæði að semja við Klíníkina um liðskiptiaðgerðir, setti hann strax þá fyrirvara, að slíkt gæti verið varasamt því hætt væri við því að læknar myndu í stórum stíl flykkjast af LSH og yfir á Klíníkina.Eflaust myndu einhverjir hugsa sér til hreyfings, en það þó daglegur viðburður nánast að læknar og annað heilbrigðisstarfsfólk LSH geri það. Ekki endilega vegna þess að sífellt sé verið að bjóða því önnur störf, heldur fyrst og fremst vegna skipulags og stjórnunar á LSH. Ef að ótti ráðherrans, sem að mig reyndar grunar að sé runninn undan rifjum stjórnenda LSH, sé á rökum reistur, væri þá kannski ekki bara best að Sjúkratryggingar Íslands endurnýjuðu ekki samninga við einkareknar stofur í heilbrigðisþjónustu svo starfsfólk þeirra flykkist til starfa hjá ríkinu og eyði þeim mönnunnarvanda sem þar er og hefur verið uppi svo árum skipti? Mætti kannski laga mönnunnarvandann með því að þrengja enn frekar að starfsskilyrðum heilbrigðisstarfsfólks? Svarið við þessum báðum spurningum er það, að þrengri starfsskilyrði heilbrigðisstarfsfólks myndi leiða til meiri landflótta heilbrigðisstarfsfólks en þekkst hefur hingað til. Enda heilbrigðisstarfsfólk jafn mismunandi að það er margt. Sumum fellur það vel að starfa hjá ríki og öðrum að starfa við eigin rekstur eða á einkarekinni stofu. Horfa þarf því til þess að rekstrarform í heilbrigðisþjónustu og annarri velferðarþjónustu sé sem fjölbreyttast svo hægt sé að tryggja það að sem flestir starfi við þessa geira í landinu. Ef að ekki hefði verið fyrir ótal einkareknar stofur með starfandi læknum á, hefðu þær stofur og þeir læknar sem á þeim starfa til dæmis ekki getað komið LSH og Heilsugæslunni til aðstoðar í Covidfaraldrinum, vegna þess að allt þetta fólk væri allt eins starfandi erlendis ef það gæti ekki eða fengi að starfa hérlendis í því starfsumhverfi sem það kýs að starfa í. Til þess að hægt sé að mæla, með afgerandi hætti, árangur hins ríkistekna heilbrigðiskerfis á hinum ýmsu sviðum, þarf það samkeppni á jafnréttisgrundvelli. Auk þess sem að samkeppnin myndi vonandi leiða til betra skipulags og stjórnarhátta í ríkisrekna heilbrigðiskerfinu. En kannski vill ríkisrekna kerfið ekki þessa samkeppni. Enda hefur það oft á tíðum virst sem það hugi frekar að því að viðhalda sjálfu sér sem sístækkandi hægfara bákni, fremur en að huga að og uppfylla réttindi sjúkratryggðra Íslendinga og annarra sem hér búa. Höfundur er formaður Verkalýðsráðs Sjálfstæðisflokksins.
Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt Skoðun
Skoðun Yfirborðskenndur stríðsáróður og McCarthýismi hjá háskólaprófessor Tjörvi Schiöth skrifar
Skoðun Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt skrifar
Skoðun Því miður ekkert annað í stöðunni en að fresta atkvæðagreiðslu um verkefni Heidelberg Gestur Þór Kristjánsson,Erla Sif Markúsdóttir,Sigurbjörg Jenný Jónsdóttir,Grétar Ingi Erlendsson skrifar
Skoðun Neikvæð áhrif þess að útiloka forsetaframbjóðendur frá kappræðum strax komin í ljós Ástþór Magnússon skrifar
Skoðun Heilsa íslenskrar þjóðar, samofin framþróun í læknisfræði á Íslandi Theódór Skúli Sigurðsson skrifar
Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt Skoðun