Tókust á um hvort uppfæra þyrfti varnarsamninginn Tryggvi Páll Tryggvason skrifar 10. mars 2022 12:45 Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir formaður Viðreisnar og Katrín Jakobsdóttur, forsætisráðherra, tókust á á þingi í dag. Vísir/Arnar Katrín Jakobsdóttur, forsætisráðherra og Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir, formaður Viðreisnar, tókust á um hvort þörf væri á því að uppfæra varnarsamning Íslands við Bandaríkin, í ljósi nýrra ógna. Umræðan hófst þegar Þorgerður Katrín tók til máls í óundirbúnum fyrirspurnartíma á Alþingi í morgun. Þar sagði hún varnarsamning Íslands við Bandaríkin, sem skrifað var undir árið 1951, vera hornstein í þjóðaröryggismálum Íslands. Sagði aðstæður breyttar Þorgerður Katrín sagði aðstæður hins vera orðnar verulega breyttar. „Varnarsamningurinn þarf með ótvíræðum hætti að taka til netárása sem beinast gegn öryggi landsins. Hann þarf líka að taka til mikilvægis órofinna samgangna, innviða og samskipta Íslands við umheiminn á ófriðartímum, eins og birgðaflutninga, sæstrengja eða orkuöryggis. Þetta gerir samningurinn ekki í dag,“ sagði Þorgerður Katrín. B-2 Spirit á Keflavíkurflugvelli þann 2. september síðastliðinn.U.S. Air Force/Victoria Hommel Beindi hún þeirri spurningu að Katrínu hvort að hún sem forsætisráðherra og formaður þjóðaröryggisráðs teldi ekki ástæðu vera til að taka upp varnarsamninginn við Bandaríkin. Katrín svaraði spurningu Þorgerðar Katrínar ekki beint, í fyrstu, en sagði að það lægi fyrir að uppfæra þyrfti áhættumat í þjóðaröryggismálum svo að hægt væri að leggja sjálfstætt mat hvar þörfun væri brýnust. Spurði Katrínu aftur Þorgerður Katrín virtist ekki vera sérstaklega ánægð með svar Katrínar og sagði hana ekki hafa svarað spurningunni. „Þetta er athyglisvert. Forsætisráðherra, sem situr í ríkisstjórn sem meðal annars Sjálfstæðisflokkurinn er aðili að, getur ekki sagt skýrt og klárt að það eigi að taka upp varnarsamninginn við Bandaríkin, sem er frá árinu 1951, í ljósi þjóðarhagsmuna, þjóðaröryggis, sagði Þorgerður Katrín,“ en þingflokkur hennar lagði í gær fram þingsályktunartillögu um aukið alþjóðlegt samstarf í öryggis- og varnarmálum. Þvær þotur á flugi.Vísir/Tryggvi Spurði hún því Katrínu aftur. „Mun ráðherra beita sér fyrir því að taka upp varnarsamninginn við Bandaríkin í ljósi þess að hann geymi skýrari ákvæði til að verja okkur Íslendinga, ekki bara varðandi netöryggi heldur líka til þess að vita hversu langan tíma Bandaríkjamenn ætla sér til að bregðast við ef við óskum eftir aðstoð þeirra í óöruggum aðstæðum?“ Sakaði Þorgerði Katrínu um mælskubrögð Katrín kom þá í pontu og sagði spurningar Þorgerðar Katrínar koma á óvart og sagðist hún telja varasamt af hálfu Þorgerðar Katrínar að sá þeim fræjum að varnarnasamningurinn stæðist ekki tímans tönn. „Hann er fyrir hendi. Hann hefur verið uppfærður tvisvar sinnum, 2006 og svo 2016, og það er ekki bara mitt mat sem formanns þjóðaröryggisráðs, sem hæstvirtur þingmaður vill helst reyna að láta líta tortryggilega út, heldur mat ríkisstjórnarinnar að á þessu sé ekki þörf, þetta sé algerlega skýrt sem og aðildin að Atlantshafsbandalaginu sem einnig er kveðið á um í þjóðaröryggisstefnunni,“ sagði Katrín. Sakaði hún Þorgerði Katrínu einnig um að bæta mælskubrögðum. „Ég held að ekki sé ástæða til að grípa til slíkra mælskubragða þegar ástandið í heiminum er jafn alvarlegt og raun ber vitni. Ég held að engin ástæða sé til að koma hér upp og reyna að láta líta svo út að íslensk stjórnvöld séu ekki að gera allt sem í þeirra valdi stendur til að tryggja öryggi íslenskra borgara um leið og við leggjum það af mörkum sem við getum til að koma í veg fyrir þær hörmungar sem fólkið í Úkraínu stendur frammi fyrir. Við erum að beita okkur með mannúðaraðstoð og öðrum þáttum.“ Alþingi Öryggis- og varnarmál Viðreisn Utanríkismál NATO Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur Mest lesið Tilkynnt um mann vopnaðan skotvopni og einn handtekinn Innlent Pilturinn muni líklega afplána þriðjung átta ára dóms fyrir manndráp Innlent Mun sjá eftir árásinni alla ævi Innlent Getur frelsað El Salvador-fangann en vill það ekki Erlent Skrifa nú undir samninginn sem féll af borðinu eftir hitafundinn Erlent Gefur lítið fyrir tal um fyrningu Innlent Brot á trausti gagnvart félögum Lúðvíks sem vilji hjálpa Innlent Hornafjörður gæti bjargað flugi Icelandair á Ísafjörð Innlent Líkamsárás á veitingastað Innlent Ofsakláði grípur Spaugstofumenn Innlent Fleiri fréttir Tilkynnt um mann vopnaðan skotvopni og einn handtekinn Líkamsárás á veitingastað Pilturinn muni líklega afplána þriðjung átta ára dóms fyrir manndráp Hornafjörður gæti bjargað flugi Icelandair á Ísafjörð Gefur lítið fyrir tal um fyrningu Brot á trausti gagnvart félögum Lúðvíks sem vilji hjálpa Gætti trúnaðar eftir að erindi tengdamömmunnar barst Mun sjá eftir árásinni alla ævi Segir lögreglumann sem njósnaði hafa gert mistök Frekari breytingar í Valhöll Ofsakláði grípur Spaugstofumenn Lítur málið mjög alvarlegum augum Átta ár fyrir að bana Bryndísi Klöru Hætta framleiðslu innanhúss og segja upp fólki Kristófer Breki nýr formaður Vöku Skýrsla starfshóps um lagaumgjörð hvalveiða tilbúin Gætu þurft að endurskoða aukastörf lögreglumanna Mjöll Snæsdóttir er látin Jafnréttisstofa kallar eftir svörum frá Ingu vegna skipunar í stjórn HMS Grunar að fleiri lögreglumenn hafi verið viðriðnir njósnirnar Segir Jon Øigarden Ingvar E þeirra Norðmanna Jafnréttisstofa krefur Ingu Sæland um útskýringu á vali á stjórnarmönnum „Það er ekkert til sem heitir að heita trúnaði um fundarbeiðni“ Fjölmiðlanefnd tekur fyrir umfjöllun Fréttarinnar Ráðherra vill að leigubílsstjórar tali íslensku Mál Ásthildar Lóu krufið fyrir opnum tjöldum Vill að þingflokkar vinni saman að því að stytta frí þingmanna Mikilvægt að vita hvar og hvernig réttar upplýsingar fást í krísuástandi Málið áfall fyrir embættið Skiptar skoðanir á stöðvarskyldu: „Held að enginn vilji hverfa aftur í það ástand“ Sjá meira
Umræðan hófst þegar Þorgerður Katrín tók til máls í óundirbúnum fyrirspurnartíma á Alþingi í morgun. Þar sagði hún varnarsamning Íslands við Bandaríkin, sem skrifað var undir árið 1951, vera hornstein í þjóðaröryggismálum Íslands. Sagði aðstæður breyttar Þorgerður Katrín sagði aðstæður hins vera orðnar verulega breyttar. „Varnarsamningurinn þarf með ótvíræðum hætti að taka til netárása sem beinast gegn öryggi landsins. Hann þarf líka að taka til mikilvægis órofinna samgangna, innviða og samskipta Íslands við umheiminn á ófriðartímum, eins og birgðaflutninga, sæstrengja eða orkuöryggis. Þetta gerir samningurinn ekki í dag,“ sagði Þorgerður Katrín. B-2 Spirit á Keflavíkurflugvelli þann 2. september síðastliðinn.U.S. Air Force/Victoria Hommel Beindi hún þeirri spurningu að Katrínu hvort að hún sem forsætisráðherra og formaður þjóðaröryggisráðs teldi ekki ástæðu vera til að taka upp varnarsamninginn við Bandaríkin. Katrín svaraði spurningu Þorgerðar Katrínar ekki beint, í fyrstu, en sagði að það lægi fyrir að uppfæra þyrfti áhættumat í þjóðaröryggismálum svo að hægt væri að leggja sjálfstætt mat hvar þörfun væri brýnust. Spurði Katrínu aftur Þorgerður Katrín virtist ekki vera sérstaklega ánægð með svar Katrínar og sagði hana ekki hafa svarað spurningunni. „Þetta er athyglisvert. Forsætisráðherra, sem situr í ríkisstjórn sem meðal annars Sjálfstæðisflokkurinn er aðili að, getur ekki sagt skýrt og klárt að það eigi að taka upp varnarsamninginn við Bandaríkin, sem er frá árinu 1951, í ljósi þjóðarhagsmuna, þjóðaröryggis, sagði Þorgerður Katrín,“ en þingflokkur hennar lagði í gær fram þingsályktunartillögu um aukið alþjóðlegt samstarf í öryggis- og varnarmálum. Þvær þotur á flugi.Vísir/Tryggvi Spurði hún því Katrínu aftur. „Mun ráðherra beita sér fyrir því að taka upp varnarsamninginn við Bandaríkin í ljósi þess að hann geymi skýrari ákvæði til að verja okkur Íslendinga, ekki bara varðandi netöryggi heldur líka til þess að vita hversu langan tíma Bandaríkjamenn ætla sér til að bregðast við ef við óskum eftir aðstoð þeirra í óöruggum aðstæðum?“ Sakaði Þorgerði Katrínu um mælskubrögð Katrín kom þá í pontu og sagði spurningar Þorgerðar Katrínar koma á óvart og sagðist hún telja varasamt af hálfu Þorgerðar Katrínar að sá þeim fræjum að varnarnasamningurinn stæðist ekki tímans tönn. „Hann er fyrir hendi. Hann hefur verið uppfærður tvisvar sinnum, 2006 og svo 2016, og það er ekki bara mitt mat sem formanns þjóðaröryggisráðs, sem hæstvirtur þingmaður vill helst reyna að láta líta tortryggilega út, heldur mat ríkisstjórnarinnar að á þessu sé ekki þörf, þetta sé algerlega skýrt sem og aðildin að Atlantshafsbandalaginu sem einnig er kveðið á um í þjóðaröryggisstefnunni,“ sagði Katrín. Sakaði hún Þorgerði Katrínu einnig um að bæta mælskubrögðum. „Ég held að ekki sé ástæða til að grípa til slíkra mælskubragða þegar ástandið í heiminum er jafn alvarlegt og raun ber vitni. Ég held að engin ástæða sé til að koma hér upp og reyna að láta líta svo út að íslensk stjórnvöld séu ekki að gera allt sem í þeirra valdi stendur til að tryggja öryggi íslenskra borgara um leið og við leggjum það af mörkum sem við getum til að koma í veg fyrir þær hörmungar sem fólkið í Úkraínu stendur frammi fyrir. Við erum að beita okkur með mannúðaraðstoð og öðrum þáttum.“
Alþingi Öryggis- og varnarmál Viðreisn Utanríkismál NATO Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur Mest lesið Tilkynnt um mann vopnaðan skotvopni og einn handtekinn Innlent Pilturinn muni líklega afplána þriðjung átta ára dóms fyrir manndráp Innlent Mun sjá eftir árásinni alla ævi Innlent Getur frelsað El Salvador-fangann en vill það ekki Erlent Skrifa nú undir samninginn sem féll af borðinu eftir hitafundinn Erlent Gefur lítið fyrir tal um fyrningu Innlent Brot á trausti gagnvart félögum Lúðvíks sem vilji hjálpa Innlent Hornafjörður gæti bjargað flugi Icelandair á Ísafjörð Innlent Líkamsárás á veitingastað Innlent Ofsakláði grípur Spaugstofumenn Innlent Fleiri fréttir Tilkynnt um mann vopnaðan skotvopni og einn handtekinn Líkamsárás á veitingastað Pilturinn muni líklega afplána þriðjung átta ára dóms fyrir manndráp Hornafjörður gæti bjargað flugi Icelandair á Ísafjörð Gefur lítið fyrir tal um fyrningu Brot á trausti gagnvart félögum Lúðvíks sem vilji hjálpa Gætti trúnaðar eftir að erindi tengdamömmunnar barst Mun sjá eftir árásinni alla ævi Segir lögreglumann sem njósnaði hafa gert mistök Frekari breytingar í Valhöll Ofsakláði grípur Spaugstofumenn Lítur málið mjög alvarlegum augum Átta ár fyrir að bana Bryndísi Klöru Hætta framleiðslu innanhúss og segja upp fólki Kristófer Breki nýr formaður Vöku Skýrsla starfshóps um lagaumgjörð hvalveiða tilbúin Gætu þurft að endurskoða aukastörf lögreglumanna Mjöll Snæsdóttir er látin Jafnréttisstofa kallar eftir svörum frá Ingu vegna skipunar í stjórn HMS Grunar að fleiri lögreglumenn hafi verið viðriðnir njósnirnar Segir Jon Øigarden Ingvar E þeirra Norðmanna Jafnréttisstofa krefur Ingu Sæland um útskýringu á vali á stjórnarmönnum „Það er ekkert til sem heitir að heita trúnaði um fundarbeiðni“ Fjölmiðlanefnd tekur fyrir umfjöllun Fréttarinnar Ráðherra vill að leigubílsstjórar tali íslensku Mál Ásthildar Lóu krufið fyrir opnum tjöldum Vill að þingflokkar vinni saman að því að stytta frí þingmanna Mikilvægt að vita hvar og hvernig réttar upplýsingar fást í krísuástandi Málið áfall fyrir embættið Skiptar skoðanir á stöðvarskyldu: „Held að enginn vilji hverfa aftur í það ástand“ Sjá meira