Skýrsla Ríkisendurskoðunar staðfestir brotalamir í tollaframkvæmd Erna Bjarnadóttir skrifar 28. febrúar 2022 21:01 Þann 21. febrúar sl. kynnti Ríkisendurskoðun niðurstöður nýrrar stjórnsýsluúttektar á tollframkvæmd vegna landbúnaðarafurða. Skýrslan dregur fram hvernig tollaframkvæmd og tollaeftirlit fer fram á Íslandi. Framkvæmdastjóri Félags atvinnurekenda (FA) velur að mála niðurstöður skýrslunnar skrautlegum litum í grein hér á visir.is. þann 25. febrúar sl. Hann fullyrðir þar að skýrslan hreki ásakanir um tollasvindl og vísar þar m.a. til viðtals við greinarhöfund á sjónvarpsstöðinni Hringbraut á síðasta ári. Nú er þar skemmst frá að segja að „sínum augum lítur hver á silfrið“ – verður hér vísað í nokkur atriði því til stuðnings. Hvað stendur í skýrslunni? Ástæða þess að Ríkisendurskoðun tók tollframkvæmd vegna landbúnaðarafurða til skoðunar var m.a. sú staðreynd að svo virtist sem að í einhverjum tilvikum væri rangt staðið að tollflokkun erlendra landbúnaðarvara hér á landi. Í niðurstöðukafla úttektarinnar kemur skýrt fram að alvarlegir annmarkar hafi verið á stjórnsýslu tollamála vegna innflutnings landbúnaðarvara. Þá segir að brotalamir séu á tolleftirliti/vöruskoðun landbúnaðarvara, auk þess sem að allnokkurt misræmi sé milli útflutningstalna ESB og innflutningstalna frá Hagstofu Íslands. Framkvæmdastjóri FA sér einhverja allt aðra niðurstöðu. Af grein hans má ráða að skýrslan sýni að ábendingar um ranga tollflokkun við innflutning á pitsaosti hafi ekki átt við nein rök að styðjast og að skýrsla Ríkisendurskoðunar staðfesti niðurstöður innanhússrannsóknar FA um innflutning eigin félagsmanna á pitsaosti. Nú hefur greinarhöfundur lesið skýrslu Ríkisendurskoðunar og sér ekki að nokkuð af þessu komi fram í skýrslu Ríkisendurskoðunar. Þvert á móti gengur Ríkisendurskoðun langt í sinni umfjöllun um upplýsingagjöf innflutningsfyrirtækja til tollyfirvalda í tengslum við innflutning landbúnaðarafurða. Þar segir m.a. eftirfarandi: „Fullyrða má að möguleg misflokkun eða undanskot við innflutning á landbúnaðarafurðum geti því varðað háar fjárhæðir og mikilvæga hagsmuni um heilbrigði manna, dýra og plantna. Gildir þá einu hvort um er að ræða ranga upplýsingagjöf til tollyfirvalda af ásetningi eða gáleysi.“ Hér er vart skemur gengið en greinarhöfundur gerði í fyrrnefndum sjónvarpsþætti. Ásakanir FA um afskipti yfirstjórnar stjórnsýslunnar Í grein sinni leyfir framkvæmdastjóri FA sér einnig að saka fjármálaráðuneytið og atvinnuvegaráðuneytið um að hafa látið undan þrýstingi hagsmunaaðila, auk þess sem að þessi tvö ráðuneyti hafi beitt Skattinn þrýstingi „...til að þvinga fram endurtollflokkun [pitsuosta]...“. Þessu er enginn staður fundinn í skýrslu Ríkisendurskoðunar. Þvert á móti segir í skýrslunni að: „Ríkisendurskoðun telur gagnrýnivert með hvaða hætti Skatturinn brást við athugasemdum hagsmunaaðila um tollflokkun svokallaðs jurtaosts á fyrri hluta ársins 2020, þá sérstaklega í ljósi þess bindandi álits sem Skatturinn hafði gefið út um tollflokkun [pitsaosts]. Í framhaldinu voru athafnir Skattsins í málinu þversagnakenndar og til þess fallnar að skapa tortryggni gagnvart tollframkvæmd.“ Ég held raunar að framkvæmdastjórinn og hans liðsmenn hafi sjálfir leitast við að hafa áhrif, um það vitna tölvupóstar sem aflað hefur verið afrita af á grundvelli upplýsingalaga nr. 140/2012. Sama má segja um yfirlýsingar fulltrúa FA í garð stjórnvalda og dómstóla vegna innflutnings erlendra landbúnaðarvara. Hér er ekki um neitt nýtt að ræða. Alþekkt er hins vegar þegar fulltrúar FA sökuðu Kristján Þ. Júlíusson, fv. landbúnaðarráðherra, um stjórnarskrárbrot og brot gegn lögum um ráðherraábyrgð vegna úthlutunar hans á tollkvótum Var fullyrt að draga ætti ráðherrann fyrir landsdóm. Höfðað var mál á hendur íslenska ríkinu vegna stjórnsýslu ráðherrans en Hæstiréttur komst að þeirri niðurstöðu að stjórnsýsla ráðherrans stæðist kröfur stjórnarskrárinnar. Dómur Landsréttar um tollflokkun pitsaosts Eitt þeirra mála sem framkvæmdastjórinn gerir að umtalsefni er nýlegur dómur Landsréttar í máli er varðaði tollflokkun pitsaosts. Rétt er að fara nokkrum orðum um þá niðurstöðu. Þann 11. febrúar sl. féll dómur í Landsrétti í máli sem innflutningsfyrirtæki rifins pitsaosts höfðaði gegn íslenska ríkinu vegna ákvörðunar Skattsins um að greiða ætti toll af ostinum. Hugðist fyrirtækið með málshöfðun sinni hnekkja þeirri niðurstöðu að hinn rifni ostur skyldi tollflokkast sem mjólkurostur – m.ö.o. að engan toll ætti að greiða af ostinum. Skemmst er frá því að segja að Landsréttur staðfesti dóm Héraðsdóms Reykjavíkur þar sem komist var að þeirri niðurstöðu að hinn rifni ostur væri mjólkurostur og skyldi þegar af þeirri ástæðu greiddur tollur við innflutning vörunnar. Þá var innflutningsfyrirtækinu gert að greiða málskostnað á báðum dómsstigum. Nú verður þessum dómi Landsréttar ekki hnekkt með óljósum tilvitnunum í skýrslu Ríkisendurskoðunar, eins og álykta má af umfjöllun FA. Landsréttur er hluti dómsvaldsins en Ríkisendurskoðun er eftirlitsstofnun Alþingis. Ekki er ástæða til að svara umfjöllun framkvæmdastjórans um efnislega niðurstöðu Landsréttar enda hefur allri þeirri gagnrýni nú þegar verið svarað í dómi héraðsdóms svo og dómi Landsréttar. Niðurlag Í niðurlagi greinar sinnar fullyrðir framkvæmdastjórinn að allt sem FA hafi haldið fram sé staðfest í úttekt Ríkisendurskoðunar. Er þetta mjög sérstök niðurstaða þar sem rannsóknarefni úttektar Ríkisendurskoðunar var ekki yfirlýsingar FA heldur tolleftirlit og tollframkvæmd Skattsins. Að fenginni úttekt Ríkisendurskoðunar er það nú verkefni stjórnvalda að bæta og efla þessa stjórnsýslu tollamála. Niðurstöður Ríkisendurskoðunar eru skýrar hvað þetta varðar og koma þar fram mjög gagnlegar ábendingar um það hvernig betur megi standa að málum. Er til mikils að vinna enda getur ólögmætur inn- og útflutningur vöru haft í för með sér „hættu fyrir öryggi, umhverfi og heilsu almennings“, svo vitnað sé til úttektarinnar sjálfrar. Höfundur er verkefnastjóri hjá Mjólkursamsölunni Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Erna Bjarnadóttir Skattar og tollar Stjórnsýsla Matvælaframleiðsla Tengdar fréttir Skýrsla Ríkisendurskoðunar hrekur ásakanir um tollasvindl Niðurstöður nýrrar stjórnsýsluúttektar Ríkisendurskoðunar á tollframkvæmd vegna landbúnaðarafurða sýna með óyggjandi hætti að ásakanir Bændasamtaka Íslands og Mjólkursamsölunnar á hendur innflutningsfyrirtækjum, um stórfellt svindl við innflutning á pitsuosti, áttu ekki við nein rök að styðjast. 25. febrúar 2022 08:00 Mest lesið Samtökin 78 verðlauna sögufölsun Böðvar Björnsson Skoðun Börnin sem deyja á Gaza Elín Pjetursdóttir Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir Skoðun Brýr, sýkingar og börn Jón Pétur Zimsen Skoðun Varað við embætti sérstaks saksóknara Gestur Jónsson Skoðun Menntun sem mannréttindi – ekki forréttindi París Anna Bergmann,Sigurður Kári Harðarson Skoðun Hvað er lýðskóli eiginlega? Margrét Gauja Magnúsdóttir Skoðun Afstaða – á vaktinni í 20 ár Arndís Vilhjálmsdóttir,Guðbjörg Sveinsdóttir Skoðun Kærum og beitum Ísrael viðskiptabanni! Pétur Heimisson Skoðun Ég á þetta ég má þetta Arnar Atlason Skoðun Skoðun Skoðun Framtíðin fær húsnæði Ingunn Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Börnin sem deyja á Gaza Elín Pjetursdóttir skrifar Skoðun Brýr, sýkingar og börn Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar Skoðun Hvað er lýðskóli eiginlega? Margrét Gauja Magnúsdóttir skrifar Skoðun Búum til pláss fyrir framtíðina Birna Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Hættuleg ofnotkun svefnlyfja á Íslandi Drífa Sigfúsdóttir skrifar Skoðun Kveikjum neistann um allt land Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Ætlar Ísland að fara sömu leið og Evrópa í útlendingamálum? Kári Allansson skrifar Skoðun Samtökin 78 verðlauna sögufölsun Böðvar Björnsson skrifar Skoðun Afstaða – á vaktinni í 20 ár Arndís Vilhjálmsdóttir,Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar Skoðun Menntun sem mannréttindi – ekki forréttindi París Anna Bergmann,Sigurður Kári Harðarson skrifar Skoðun Varað við embætti sérstaks saksóknara Gestur Jónsson skrifar Skoðun Út af sporinu en ekki týnd að eilífu María Helena Mazul skrifar Skoðun Meira að segja formaður Viðreisnar Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Gaza sveltur til dauða - Tími bréfaskrifta er löngu liðinn Magnús Magnússon,Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Steypuklumpablætið í borginni Ragnhildur Alda María Vilhjálmsdóttir skrifar Skoðun Kærum og beitum Ísrael viðskiptabanni! Pétur Heimisson skrifar Skoðun Blæðandi vegir Sigþór Sigurðsson skrifar Skoðun Fái einstaklingar sem eru hættulegir sjálfum sér ekki viðeigandi búsetuúrræði blasir við mikill harmleikur Elínborg Björnsdóttir skrifar Skoðun Hroki og hleypidómar - syngur Jónas Sen? Bjarnheiður Hallsdóttir skrifar Skoðun Sveitarfélög gegna lykilhlutverki í vistvænni mannvirkjagerð Guðrún Lilja Kristinsdóttir,Bergþóra Góa Kvaran skrifar Skoðun „Nýtt veiðigjald: sátt byggð á hagkvæmni“ Svanur Guðmundsson skrifar Skoðun Opinber áskorun til prófessorsins Brynjar Karl Sigurðsson skrifar Skoðun Nærvera Héðinn Unnsteinsson skrifar Skoðun Þegar Dagur lét mig hrasa á gangstéttarhellu Björn Teitsson skrifar Skoðun Þessi jafnlaunavottun... Sunna Arnardottir skrifar Skoðun Heilsuspillandi minnisleysi í boði Sjálfstæðisflokksins Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun #BLESSMETA – fyrsta grein Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Dáleiðsla er ímyndun ein Hrefna Guðmundsdóttir skrifar Sjá meira
Þann 21. febrúar sl. kynnti Ríkisendurskoðun niðurstöður nýrrar stjórnsýsluúttektar á tollframkvæmd vegna landbúnaðarafurða. Skýrslan dregur fram hvernig tollaframkvæmd og tollaeftirlit fer fram á Íslandi. Framkvæmdastjóri Félags atvinnurekenda (FA) velur að mála niðurstöður skýrslunnar skrautlegum litum í grein hér á visir.is. þann 25. febrúar sl. Hann fullyrðir þar að skýrslan hreki ásakanir um tollasvindl og vísar þar m.a. til viðtals við greinarhöfund á sjónvarpsstöðinni Hringbraut á síðasta ári. Nú er þar skemmst frá að segja að „sínum augum lítur hver á silfrið“ – verður hér vísað í nokkur atriði því til stuðnings. Hvað stendur í skýrslunni? Ástæða þess að Ríkisendurskoðun tók tollframkvæmd vegna landbúnaðarafurða til skoðunar var m.a. sú staðreynd að svo virtist sem að í einhverjum tilvikum væri rangt staðið að tollflokkun erlendra landbúnaðarvara hér á landi. Í niðurstöðukafla úttektarinnar kemur skýrt fram að alvarlegir annmarkar hafi verið á stjórnsýslu tollamála vegna innflutnings landbúnaðarvara. Þá segir að brotalamir séu á tolleftirliti/vöruskoðun landbúnaðarvara, auk þess sem að allnokkurt misræmi sé milli útflutningstalna ESB og innflutningstalna frá Hagstofu Íslands. Framkvæmdastjóri FA sér einhverja allt aðra niðurstöðu. Af grein hans má ráða að skýrslan sýni að ábendingar um ranga tollflokkun við innflutning á pitsaosti hafi ekki átt við nein rök að styðjast og að skýrsla Ríkisendurskoðunar staðfesti niðurstöður innanhússrannsóknar FA um innflutning eigin félagsmanna á pitsaosti. Nú hefur greinarhöfundur lesið skýrslu Ríkisendurskoðunar og sér ekki að nokkuð af þessu komi fram í skýrslu Ríkisendurskoðunar. Þvert á móti gengur Ríkisendurskoðun langt í sinni umfjöllun um upplýsingagjöf innflutningsfyrirtækja til tollyfirvalda í tengslum við innflutning landbúnaðarafurða. Þar segir m.a. eftirfarandi: „Fullyrða má að möguleg misflokkun eða undanskot við innflutning á landbúnaðarafurðum geti því varðað háar fjárhæðir og mikilvæga hagsmuni um heilbrigði manna, dýra og plantna. Gildir þá einu hvort um er að ræða ranga upplýsingagjöf til tollyfirvalda af ásetningi eða gáleysi.“ Hér er vart skemur gengið en greinarhöfundur gerði í fyrrnefndum sjónvarpsþætti. Ásakanir FA um afskipti yfirstjórnar stjórnsýslunnar Í grein sinni leyfir framkvæmdastjóri FA sér einnig að saka fjármálaráðuneytið og atvinnuvegaráðuneytið um að hafa látið undan þrýstingi hagsmunaaðila, auk þess sem að þessi tvö ráðuneyti hafi beitt Skattinn þrýstingi „...til að þvinga fram endurtollflokkun [pitsuosta]...“. Þessu er enginn staður fundinn í skýrslu Ríkisendurskoðunar. Þvert á móti segir í skýrslunni að: „Ríkisendurskoðun telur gagnrýnivert með hvaða hætti Skatturinn brást við athugasemdum hagsmunaaðila um tollflokkun svokallaðs jurtaosts á fyrri hluta ársins 2020, þá sérstaklega í ljósi þess bindandi álits sem Skatturinn hafði gefið út um tollflokkun [pitsaosts]. Í framhaldinu voru athafnir Skattsins í málinu þversagnakenndar og til þess fallnar að skapa tortryggni gagnvart tollframkvæmd.“ Ég held raunar að framkvæmdastjórinn og hans liðsmenn hafi sjálfir leitast við að hafa áhrif, um það vitna tölvupóstar sem aflað hefur verið afrita af á grundvelli upplýsingalaga nr. 140/2012. Sama má segja um yfirlýsingar fulltrúa FA í garð stjórnvalda og dómstóla vegna innflutnings erlendra landbúnaðarvara. Hér er ekki um neitt nýtt að ræða. Alþekkt er hins vegar þegar fulltrúar FA sökuðu Kristján Þ. Júlíusson, fv. landbúnaðarráðherra, um stjórnarskrárbrot og brot gegn lögum um ráðherraábyrgð vegna úthlutunar hans á tollkvótum Var fullyrt að draga ætti ráðherrann fyrir landsdóm. Höfðað var mál á hendur íslenska ríkinu vegna stjórnsýslu ráðherrans en Hæstiréttur komst að þeirri niðurstöðu að stjórnsýsla ráðherrans stæðist kröfur stjórnarskrárinnar. Dómur Landsréttar um tollflokkun pitsaosts Eitt þeirra mála sem framkvæmdastjórinn gerir að umtalsefni er nýlegur dómur Landsréttar í máli er varðaði tollflokkun pitsaosts. Rétt er að fara nokkrum orðum um þá niðurstöðu. Þann 11. febrúar sl. féll dómur í Landsrétti í máli sem innflutningsfyrirtæki rifins pitsaosts höfðaði gegn íslenska ríkinu vegna ákvörðunar Skattsins um að greiða ætti toll af ostinum. Hugðist fyrirtækið með málshöfðun sinni hnekkja þeirri niðurstöðu að hinn rifni ostur skyldi tollflokkast sem mjólkurostur – m.ö.o. að engan toll ætti að greiða af ostinum. Skemmst er frá því að segja að Landsréttur staðfesti dóm Héraðsdóms Reykjavíkur þar sem komist var að þeirri niðurstöðu að hinn rifni ostur væri mjólkurostur og skyldi þegar af þeirri ástæðu greiddur tollur við innflutning vörunnar. Þá var innflutningsfyrirtækinu gert að greiða málskostnað á báðum dómsstigum. Nú verður þessum dómi Landsréttar ekki hnekkt með óljósum tilvitnunum í skýrslu Ríkisendurskoðunar, eins og álykta má af umfjöllun FA. Landsréttur er hluti dómsvaldsins en Ríkisendurskoðun er eftirlitsstofnun Alþingis. Ekki er ástæða til að svara umfjöllun framkvæmdastjórans um efnislega niðurstöðu Landsréttar enda hefur allri þeirri gagnrýni nú þegar verið svarað í dómi héraðsdóms svo og dómi Landsréttar. Niðurlag Í niðurlagi greinar sinnar fullyrðir framkvæmdastjórinn að allt sem FA hafi haldið fram sé staðfest í úttekt Ríkisendurskoðunar. Er þetta mjög sérstök niðurstaða þar sem rannsóknarefni úttektar Ríkisendurskoðunar var ekki yfirlýsingar FA heldur tolleftirlit og tollframkvæmd Skattsins. Að fenginni úttekt Ríkisendurskoðunar er það nú verkefni stjórnvalda að bæta og efla þessa stjórnsýslu tollamála. Niðurstöður Ríkisendurskoðunar eru skýrar hvað þetta varðar og koma þar fram mjög gagnlegar ábendingar um það hvernig betur megi standa að málum. Er til mikils að vinna enda getur ólögmætur inn- og útflutningur vöru haft í för með sér „hættu fyrir öryggi, umhverfi og heilsu almennings“, svo vitnað sé til úttektarinnar sjálfrar. Höfundur er verkefnastjóri hjá Mjólkursamsölunni
Skýrsla Ríkisendurskoðunar hrekur ásakanir um tollasvindl Niðurstöður nýrrar stjórnsýsluúttektar Ríkisendurskoðunar á tollframkvæmd vegna landbúnaðarafurða sýna með óyggjandi hætti að ásakanir Bændasamtaka Íslands og Mjólkursamsölunnar á hendur innflutningsfyrirtækjum, um stórfellt svindl við innflutning á pitsuosti, áttu ekki við nein rök að styðjast. 25. febrúar 2022 08:00
Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir Skoðun
Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar
Skoðun Menntun sem mannréttindi – ekki forréttindi París Anna Bergmann,Sigurður Kári Harðarson skrifar
Skoðun Gaza sveltur til dauða - Tími bréfaskrifta er löngu liðinn Magnús Magnússon,Hjálmtýr Heiðdal skrifar
Skoðun Fái einstaklingar sem eru hættulegir sjálfum sér ekki viðeigandi búsetuúrræði blasir við mikill harmleikur Elínborg Björnsdóttir skrifar
Skoðun Sveitarfélög gegna lykilhlutverki í vistvænni mannvirkjagerð Guðrún Lilja Kristinsdóttir,Bergþóra Góa Kvaran skrifar
Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir Skoðun