Innlent

Laufléttir gervihnettir á stærð við þvottavél skoða Reykjanesgosið

Heimir Már Pétursson skrifar
Samstarf Veðurstofu Íslands og finnska gervihnattafyrirtækisins ICEYE hefur skilað nákvæmari gögnum um eldgosið á Reykjanesi en áður hefur verið aflað um eldgos hér á landi.
Samstarf Veðurstofu Íslands og finnska gervihnattafyrirtækisins ICEYE hefur skilað nákvæmari gögnum um eldgosið á Reykjanesi en áður hefur verið aflað um eldgos hér á landi. Vísir/Vilhelm

Fjórtán gervihnettir á stærð við þvottavél auðvelduðu íslenskum vísindamönnum að meta umfang og hegðun eldgossins á Reykjanesi betur en fyrri eldgos. Tæknin getur einnig nýst vð mat á áhrifum loftslagsbreytiinganna.

Fulltrúar finnska einkafyrirtækisins ICEYE kynntu þjónustu sína á Hringborði norðurslóða um nýliðna helgi. Fyrirtækið á og rekur litla og um hundrað kílóa gervihnetti sem nýttust við mat vísindamanna á Veðurstofunni á umfangi eldgossins við Fagradalsfjall á Reykjanesi.

Shay Strong framkvæmdastjóri greininga hjá ICEYE segir hnettina á stærð við þvottavél. Smæð þeirra og léttleiki auðveldi fyrirtækinu fjárhagslega að koma gervihnöttum sínum á sporbaug.

„Það er hlutfallslega mjög ódýrt og til þess að gera auðvelt að kom þeim út í geiminn. Þannig að við höfum komið upp neti fjórtán gervihnatta. Þetta eru radarhnettir og það skemmtilega við þá er að við getum séð í gegn um alls kyns veður. Ský, móðu, reyk og hvað sem er hvort sem er að degi eða nóttu,” segir Strong.

Fyrirtækið hafi sveigjanleika til að færa gervihnetti sína til á sporbaug með litlum fyrirvara. Þannig hafi ICEYE getað útvegað Veðurstofu Íslands myndir sem teknar voru af sama staðnum dag eftir dag.

Shay Strong segir mikinn kost hvað gervihnettir ICEYE eru léttir og litlir og þess vegna auðvelt að færa þá til á sporbaug um jörðu eftir óskum viðskiptavina.Sröð 2/Egill

„Þá færðu þetta dásmlega samhengi í gögnunum sem gerir okkur kleift að greina breytingar á yfirborði landslags upp á nokkra millimetra. Með því að bera þessi gögn saman við mælingar frá tækjum Veðurstofunnar á jörðu niðri getum við skilið mun betur hvað er að gerast í eldfjallinu og hvernig hraunið streymir neðanjarðar,” segir Strong.

Gögnin hafi nýst vísindamönnum við að spá fyrir um hegðun eldgossins og hvert hraunflæðið stefndi.

„Í síðasta gosinu við Fagradalsfjall í apríl gátum við greint sjö nýjar sprungur að opnast. Mjög mikilvægar upplýsingar vegna ferðamanna og öryggis almennings. Þegar þú safnar svona miklu magni af upplýsingum getur þú spáð fyrir um hvar nýjar gosrásir muni opnast,“ segir Strong.

Þessa tækni megi líka nýta til að fylgjast með áhrifum loftlagsbreytinganna á jökla.

„Að sjálfsögðu í þeirri von að það geri okkur mögulegt að bregðast með öðrum hætti en ella við því sem er að gerast eða skapað grunn að frekari rannsóknum. Ég tel að þetta gefi frábært tækifæri til að safna mjög mikilvægum upplýsingum í tímaröð,“ segir Shay Strong.

Hringborð norðurslóða Eldgos í Fagradalsfjalli Loftslagsmál Vísindi

Tengdar fréttir

Ekki lengur hrópandinn í eyðimörkinni

Lisa Murkowski öldungardeildarþingmaður Republikana fyrir Alaska mætti áhugaleysi og jafnvel efasemdum um raunveruleika loftlagsbreytinganna innan flokksins þegar hún hóf að vekja athygli á málefnum norðurslóða á Bandaríkjaþingi. Hún hefur sótt Hringborð norðurslóða frá upphafi og segir stöðuna hafa breyst mikið í dag.

Sér mikinn hag í þéttara sam­starfi Ís­lands og Græn­lands

Málefni Grænlands hafa verið áberandi á Hringborði Norðurslóða á Arctic Circle ráðstefnunni, sem fer fram í Hörpu þessa dagana, og verða það áfram í dag. Gríðarleg uppbygging á sér stað á innviðum í Grænlandi þar sem Íslendingar koma nokkuð við sögu. 

„Nú er síðasti séns, kæru vinir“

Ólafur Ragnar Grímsson, formaður Hringborðs norðurslóða Arctic Circle, segir að skilaboðin frá Hringborðinu fyrir mikilvæga loftlagsráðstefnu Sameinuðu þjóðanna í næsta mánuði séu skýr, nú sé síðasti séns til þess að grípa til alvarlegra aðgerða vegna loftslagsmála.

Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur.

Mest lesið


Fleiri fréttir

Sjá meira


×

Mest lesið