Raunveruleg hætta á því að heilbrigðiskerfið missi afar verðmæta starfskrafta Hólmfríður Gísladóttir skrifar 18. febrúar 2021 09:19 Hætt er við að íslenskt heilbrigðiskerfi verði af starfskröftum kandídata að óbreyttu. Að óbreyttu er hætt við því að íslenskir læknanemar sjái sér ekki hag í því að taka kandídatsárið sitt heima á Íslandi. Það yrði til þess að heilbrigðiskerfið yrði af dýrmætum og nauðsynlegum starfskröftum. Þetta segir Ragnheiður Vernharðsdóttir, sérnámslæknir í augnlækningum í Noregi. Ragnheiður tilheyrir hóp íslenskra sérnámslækna í Noregi og Svíþjóð sem sér fram á að þurfa að endurtaka kandídatsnámið sitt vegna reglubreytinga. Í þeim felst að svokallað kandídatsár mun marka upphaf sérnáms í læknisfræðum en áður var það lokahnykkurinn á grunnáminu. „Ef ekkert verður gert þá þarf ég á einhverjum tímapunkti að taka átján mánuði sem kandídat hér í Noregi til að fá sérfræðingsréttindin,“ segir Ragnheiður, sem þegar hefur klárað starfsnámið hér heima. „Það minnkar starfsaldur minn sem augnlæknir; ég byrja ekki að vinna sem sérfræðingur fyrr en einu og hálfu ári seinna og á þessu eina og hálfa ári er þetta líka mikið tekjutap. Í staðinn fyrir að fá sérfræðingslaun fæ ég kandídatslaun og það er minna en ég hef núna sem sérfræðilæknir,“ segir hún. Neita nú að meta íslenska starsfnámið til jafns við það norska Ragnheiður bendir á að íslensk heilbrigðisyfirvöld hafi löngum stólað á að læknanemar sæktu sérnám erlendis á eigin kostnað og kæmu síðan aftur til að manna heilbrigðiskerfið. Aðeins þrjár sérgreinar væru kenndar hérlendis; bráðalækningar, geðlækningar og heimilislækningar. Hingað til hafi fyrirkomulag námsins verið svipað hér og á hinum Norðurlöndunum, það er sex ára grunnám auk kandídatsárs (starfsnáms) og sérnám í kjölfarið. Þrátt fyrir að kandídatsárið hefði verið tólf mánuðir á Íslandi og átján mánuðir í Noregi, hefði það verið metið að jöfnu. Nú er hins vegar annað uppi á teningnum, segir Ragnheiður, en árið 2019 tóku nýjar reglur gildi í Noregi þar sem starfsnámið var fært undir sérnámið. Í kjölfar breytinganna neita norsk heilbrigðisyfirvöld að meta starfsnámið á Íslandi til jafns við starfsnámið úti. Samskonar breyting verður á fyrirkomulaginu í Svíþjóð nú í sumar. Ragnheiður segist fyrst hafa heyrt af fyrirhuguðum breytingum árið 2018, þegar hún hafði hafið kandídatsnámið sitt hér heima. Þar sem hún var með norskum manni og hugðist taka sérnámið í Noregi ákvað hún að kynna sér málið en fékk að lokum þær upplýsingar að breytingarnar myndu ekki hafa áhrif á íslenska læknanema. Eftir að hún hóf sérnámið úti í janúar 2020 fór hins vegar að kvisast út að reglur hefðu tekið gildi sem gætu búið til vesen fyrir hópinn. „Þá fór ég að reyna að finna út úr þessu en það var svo sem lítið um svör hér í Noregi líka,“ segir Ragnheiður. „En nú erum við búin að komast að því í sameiningu að þegar við erum búin að sækja um sérfræðingaleyfið þá munum við fá neitun,“ segir hún. Fátt um svör Ragnheiður greindi frá stöðu mála á Instagram í fyrradag og segist hafa fengið mikil viðbrögð frá öðrum læknanemum. Menn séu að ráða ráðum sínum en hún hefur eftir einum í hópnum að norsk stjórnvöld hyggist ekki koma til móts við þennan hóp sem lendir í klemmu. Þó hefur hún það eftir Félagi almennra lækna að einhverjar viðræður séu í gangi. „Það var víst búið að vara við þessu,“ segir Ragnheiður. Ekkert hafi hins vegar verið gert og þá sé fátt um svör nú. Hún segir hættu á því að óbreyttu að íslenskir læknanemar, sem venjulega flakka á milli deilda á heilsugæslum og sjúkrahúsum í starfsnáminu, sjái sér ekki hag í því lengur. „Ef fólk er ákveðið í því að það vill sérhæfa sig erlendis þá skil ég ekki að fólk nenni að eyða heilu kandídatsári á Íslandi og þá fer það bara beint út. Eins og staðan er núna,“ segir hún. „Okkur finnst svolítið eins og það sé verið að gera manni erfitt fyrir... við erum bara að reyna að halda áfram að mennta okkur.“ Heilbrigðismál Skóla - og menntamál Íslendingar erlendis Noregur Mest lesið Gunnar Smári kosinn úr stjórn: Úrsagnir og uppnám á aðalfundi Sósíalistaflokksins Innlent Skiptar skoðanir á „forljótum“ varðturnum gegn vasaþjófnaði Innlent Sást ekki til sólar fyrir mýi Innlent Árásarkonan Þjóðverji á fertugsaldri Erlent Beiðni Oscars hafnað: „Það bíður hans engin birta, það er enginn þarna“ Innlent Brennandi einbýlishús reyndist eyðibýli Innlent Dúxinn fjarri góðu gamni Innlent Tekist á um breytta ásýnd Suðurlandsbrautar með tilkomu Borgarlínunnar Innlent Stór skjálfti fannst vel á suður- og vesturlandi Innlent Þingmaður úðaði eyrnameðali fyrir hunda í kokið á sér Innlent Fleiri fréttir „Þú hakkar ekki á tóman maga“ Kveður Glerártorg eftir sautján ár Þingmaður úðaði eyrnameðali fyrir hunda í kokið á sér „Hafa ekki lyft litla fingri í máli Oscars“ Dúxinn fjarri góðu gamni Brottvísun Oscars, skortur á kvenhökkurum og hundgamall hestur Vísar ásökunum um smölun aftur til sendanda Skjálftinn reyndist 5,1 og fannst frá Skaganum að Hellu Gunnar Smári kosinn úr stjórn: Úrsagnir og uppnám á aðalfundi Sósíalistaflokksins Skiptar skoðanir á „forljótum“ varðturnum gegn vasaþjófnaði Stór skjálfti fannst vel á suður- og vesturlandi Dráttarvéladagur er á Blikastöðum í dag Beiðni Oscars hafnað: „Það bíður hans engin birta, það er enginn þarna“ Nýr meirihluti komi ekki til greina Umsókn Oscars um landvistarleyfi hafnað og nýr meirihluti útilokaður Þrjár erlendar stúlkur með hæstu einkunn í FÁ Brennandi einbýlishús reyndist eyðibýli Tekist á um breytta ásýnd Suðurlandsbrautar með tilkomu Borgarlínunnar Ökumenn sektaðir vegna notkunar nagladekkja Fólk í fjarvinnu finni fyrir minni streitu Fólk látið vinna of hratt og fái ekki greitt fyrir alla vinnuna Sást ekki til sólar fyrir mýi Áfengi og íþróttaviðburðir geti átt samleið sé farið að lögum Bensínbrúsar inni í íbúðinni Fjögurra ára gömul hola heyrir brátt sögunni til Möguleg íkveikja til rannsóknar, snuðað á ræstingarfólki og flugnager Hafi verulega þýðingu hvort Dagbjört hafi haft ásetning til morðs „Verkefnið bara heltekur okkur“ Annar látinn eftir eldsvoðann á Hjarðarhaga Lagði Livio sem þarf að punga út 25 milljónum króna Sjá meira
Þetta segir Ragnheiður Vernharðsdóttir, sérnámslæknir í augnlækningum í Noregi. Ragnheiður tilheyrir hóp íslenskra sérnámslækna í Noregi og Svíþjóð sem sér fram á að þurfa að endurtaka kandídatsnámið sitt vegna reglubreytinga. Í þeim felst að svokallað kandídatsár mun marka upphaf sérnáms í læknisfræðum en áður var það lokahnykkurinn á grunnáminu. „Ef ekkert verður gert þá þarf ég á einhverjum tímapunkti að taka átján mánuði sem kandídat hér í Noregi til að fá sérfræðingsréttindin,“ segir Ragnheiður, sem þegar hefur klárað starfsnámið hér heima. „Það minnkar starfsaldur minn sem augnlæknir; ég byrja ekki að vinna sem sérfræðingur fyrr en einu og hálfu ári seinna og á þessu eina og hálfa ári er þetta líka mikið tekjutap. Í staðinn fyrir að fá sérfræðingslaun fæ ég kandídatslaun og það er minna en ég hef núna sem sérfræðilæknir,“ segir hún. Neita nú að meta íslenska starsfnámið til jafns við það norska Ragnheiður bendir á að íslensk heilbrigðisyfirvöld hafi löngum stólað á að læknanemar sæktu sérnám erlendis á eigin kostnað og kæmu síðan aftur til að manna heilbrigðiskerfið. Aðeins þrjár sérgreinar væru kenndar hérlendis; bráðalækningar, geðlækningar og heimilislækningar. Hingað til hafi fyrirkomulag námsins verið svipað hér og á hinum Norðurlöndunum, það er sex ára grunnám auk kandídatsárs (starfsnáms) og sérnám í kjölfarið. Þrátt fyrir að kandídatsárið hefði verið tólf mánuðir á Íslandi og átján mánuðir í Noregi, hefði það verið metið að jöfnu. Nú er hins vegar annað uppi á teningnum, segir Ragnheiður, en árið 2019 tóku nýjar reglur gildi í Noregi þar sem starfsnámið var fært undir sérnámið. Í kjölfar breytinganna neita norsk heilbrigðisyfirvöld að meta starfsnámið á Íslandi til jafns við starfsnámið úti. Samskonar breyting verður á fyrirkomulaginu í Svíþjóð nú í sumar. Ragnheiður segist fyrst hafa heyrt af fyrirhuguðum breytingum árið 2018, þegar hún hafði hafið kandídatsnámið sitt hér heima. Þar sem hún var með norskum manni og hugðist taka sérnámið í Noregi ákvað hún að kynna sér málið en fékk að lokum þær upplýsingar að breytingarnar myndu ekki hafa áhrif á íslenska læknanema. Eftir að hún hóf sérnámið úti í janúar 2020 fór hins vegar að kvisast út að reglur hefðu tekið gildi sem gætu búið til vesen fyrir hópinn. „Þá fór ég að reyna að finna út úr þessu en það var svo sem lítið um svör hér í Noregi líka,“ segir Ragnheiður. „En nú erum við búin að komast að því í sameiningu að þegar við erum búin að sækja um sérfræðingaleyfið þá munum við fá neitun,“ segir hún. Fátt um svör Ragnheiður greindi frá stöðu mála á Instagram í fyrradag og segist hafa fengið mikil viðbrögð frá öðrum læknanemum. Menn séu að ráða ráðum sínum en hún hefur eftir einum í hópnum að norsk stjórnvöld hyggist ekki koma til móts við þennan hóp sem lendir í klemmu. Þó hefur hún það eftir Félagi almennra lækna að einhverjar viðræður séu í gangi. „Það var víst búið að vara við þessu,“ segir Ragnheiður. Ekkert hafi hins vegar verið gert og þá sé fátt um svör nú. Hún segir hættu á því að óbreyttu að íslenskir læknanemar, sem venjulega flakka á milli deilda á heilsugæslum og sjúkrahúsum í starfsnáminu, sjái sér ekki hag í því lengur. „Ef fólk er ákveðið í því að það vill sérhæfa sig erlendis þá skil ég ekki að fólk nenni að eyða heilu kandídatsári á Íslandi og þá fer það bara beint út. Eins og staðan er núna,“ segir hún. „Okkur finnst svolítið eins og það sé verið að gera manni erfitt fyrir... við erum bara að reyna að halda áfram að mennta okkur.“
Heilbrigðismál Skóla - og menntamál Íslendingar erlendis Noregur Mest lesið Gunnar Smári kosinn úr stjórn: Úrsagnir og uppnám á aðalfundi Sósíalistaflokksins Innlent Skiptar skoðanir á „forljótum“ varðturnum gegn vasaþjófnaði Innlent Sást ekki til sólar fyrir mýi Innlent Árásarkonan Þjóðverji á fertugsaldri Erlent Beiðni Oscars hafnað: „Það bíður hans engin birta, það er enginn þarna“ Innlent Brennandi einbýlishús reyndist eyðibýli Innlent Dúxinn fjarri góðu gamni Innlent Tekist á um breytta ásýnd Suðurlandsbrautar með tilkomu Borgarlínunnar Innlent Stór skjálfti fannst vel á suður- og vesturlandi Innlent Þingmaður úðaði eyrnameðali fyrir hunda í kokið á sér Innlent Fleiri fréttir „Þú hakkar ekki á tóman maga“ Kveður Glerártorg eftir sautján ár Þingmaður úðaði eyrnameðali fyrir hunda í kokið á sér „Hafa ekki lyft litla fingri í máli Oscars“ Dúxinn fjarri góðu gamni Brottvísun Oscars, skortur á kvenhökkurum og hundgamall hestur Vísar ásökunum um smölun aftur til sendanda Skjálftinn reyndist 5,1 og fannst frá Skaganum að Hellu Gunnar Smári kosinn úr stjórn: Úrsagnir og uppnám á aðalfundi Sósíalistaflokksins Skiptar skoðanir á „forljótum“ varðturnum gegn vasaþjófnaði Stór skjálfti fannst vel á suður- og vesturlandi Dráttarvéladagur er á Blikastöðum í dag Beiðni Oscars hafnað: „Það bíður hans engin birta, það er enginn þarna“ Nýr meirihluti komi ekki til greina Umsókn Oscars um landvistarleyfi hafnað og nýr meirihluti útilokaður Þrjár erlendar stúlkur með hæstu einkunn í FÁ Brennandi einbýlishús reyndist eyðibýli Tekist á um breytta ásýnd Suðurlandsbrautar með tilkomu Borgarlínunnar Ökumenn sektaðir vegna notkunar nagladekkja Fólk í fjarvinnu finni fyrir minni streitu Fólk látið vinna of hratt og fái ekki greitt fyrir alla vinnuna Sást ekki til sólar fyrir mýi Áfengi og íþróttaviðburðir geti átt samleið sé farið að lögum Bensínbrúsar inni í íbúðinni Fjögurra ára gömul hola heyrir brátt sögunni til Möguleg íkveikja til rannsóknar, snuðað á ræstingarfólki og flugnager Hafi verulega þýðingu hvort Dagbjört hafi haft ásetning til morðs „Verkefnið bara heltekur okkur“ Annar látinn eftir eldsvoðann á Hjarðarhaga Lagði Livio sem þarf að punga út 25 milljónum króna Sjá meira