Afneitun Helfararinnar er hættuleg samfélaginu Menachem Z. Rosensaft skrifar 3. desember 2020 11:26 Líkt og þeir sem álíta að jörðin sé flöt neita helfararafneitarar hreinlega að horfast í augu við raunveruleikann. Fregnir herma að þegar Samuel Shenton, formanni Flat Earth Society, var sýnd gervitunglamynd sem sýndi að jörðin væri hnöttur, hafi hann svarað: “Það er augljóst hvernig svona ljósmynd gæti platað þá sem ekki vita betur.” Það var á svipuðum nótum sem Arthur R. Butz, þekktur sem einn alræmasti afneitari helfararinnar, kallaði útrýmingu nasista á milljónum gyðinga í seinni heimstyrjöldinni „áróðursbragð“ í bók sinni Tröllasaga 20. Aldarinnar: Rökin gegn meintri útrýmingu evrópskra gyðinga (e. The Hoax of the Twentieth Century: The Case Against the Presumed Extermination of European Jewry). Butz hafnar því einnig að gasklefarnir sem notaðir voru til að myrða hundruðir þúsunda gyðinga hafi nokkurn tíma verið til í Auschwitz, Treblinka eða öðrum útrýmingabúðum og vísar til gasklefa sem „áróðurs og hugaróra á stríðstímum“. Á meðan þeir sem álíta að jörðin sé flöt eru að flestra mati meinlausir vitleysingar, eru skoðanir helfararafneitara hættulegar því þær eru almennt notaðar í viðleitni til að verja og hvítþvo Adolf Hitler, nasisma og Þriðja ríkið með öfgafullu, og oftar en ekki, meinvirku gyðingahatri. Þess vegna ofbauð World Jewish Congress þegar fregnir bárust að ný íslensk þýðing á bók Butz hafi verið kynnt í Bókatíðindum. Viðbrögðin voru enn skelfilegri þegar Heiðar Ingi Svansson, formaður Félags íslenskra bókaútgefenda, lét þau orð falla að birting kynningartexta um bókina í Bókatíðindum sé frumforsenda prent- og tjáningarfrelsis. Trölladaga 20. aldarinnar, sem var fyrst gefin út árið 1976, er talin til „klassískra verka gyðingahaturs“ og hefur Butz starfað að efldri umræðu um helfararafneitun á ólíkum vettvöngum í meira en 40 ár. Bókin byggir á þeirri ógeðfeldri samsæriskenningu að helförin hafi ekki átt sér stað heldur sé áróðursbragð sem gyðingasamtök hafi búið til til að koma eigin málefnum á framfæri. Því er óneitanlega óþefur gyðingahaturs af bókinni og er hún tilraun til að vegsama útrýmingu gyðinga. . Síðan bókin kom út hafa sagnfræðingar í áraraðir bent á að hún byggir á ótal staðreyndarvillum. Sem dæmi má nefna sagnfræðinginn Deborah Lipstadt sem hefur sagt að útskýringar Butz á hvarfi miljóna gyðinga séu svo fáránlegar að þær væru sprenghlægilegar ef viðfangsefnið væri ekki grafalvarlegt. Í Kanada var bókin dæmd siðlaus og smekklaus uppreisnaráróður samkvæmt lögum og því bönnuð. Í Þýskalandi er bannað að auglýsa bókina eða stilla henni fram á nokkurn hátt. Vefverslunarrisinn Amazon hefur fjarlægt bókina úr vefverslunum sínum í Bandaríkjunum og í Bretlandi. Í almennum hegningalögum lagasafns Íslands segir í grein 233a að: „Hver sem opinberlega hæðist að, rógber, smánar eða ógnar manni eða hópi manna með ummælum eða annars konar tjáningu […] skal sæta sektum eða fangelsi allt að 2 árum“. Þar sem greinin vísar ekki sérstaklega til helfararafneitunar má benda á að helfararafneitun er víðaséð sem birtingarmynd gyðingahaturs. Skemmst er frá því að segja að samfélagsmiðlarisinn Facebook hefur nú bannað birtingu á efni sem neitar eða dregur úr þeirri staðreynd að helförin hafi átt sér stað. Mark Zuckerberg, framkvæmdarstjóri Facebook, segir ákvörðunina tengjast „auknu ofbeldi sem tengist gyðingahatri“. Bók Butz ætti án efa að flokkast sem ærumeiðandi tilraun til að breiða út boðskap gyðingahaturs. Kynning og sala bókarinnar ætti því einnig að líta á sem tilraun til að breiða út boðskap gyðingahaturs og gengur þvert á lýðræðisleg gildi. Helförin er ekki getgáta heldur sagnfræðileg staðreynd. Helfararafneitun er ekki spurning um skoðanafrelsi heldur er það meinfýsin og illgjörn bjögun á sannleika og staðreyndum sem hafa ekkert með tjáningarfrelsi eða prentfrelsi að gera. Þess vegna er boðskapur bókarinnar hættulegur. Þó það sé ekki bannað samkvæmt lögum á Íslandi að gefa út efni með hatursorðræðu og skoðanamótun, hafa útgefendur Bókatíðinda siðferðislega skyldu til að hvorki lögmæta né gæða þau sjónarmið lífi sem koma fram í bókinni. Tjáningarfrelsi á ekki að rugla saman við frelsi í almennum skilningi, og því má ekki nýta tjáningarfrelsi sem rétt til að segja hvað sem er sem getur svert mannorð eða minningu fórnarlamba helfararinnar. Þessi bók er efnislega eins andstyggileg og gróft klám eða aðrar birtingarmyndir kynþáttarhaturs og ofstæki. Bókina ætti að fordæma og útskúfa sem ærumeiðandi hatursorðræðu í garð gyðinga. Menachem Z. Rosensaft er varaforseti og yfirlögfræðingur World Jewish Congress. Hann kennir lögfræði þjóðarmorða við lögfræðideildir háskólanna Columbia og Cornell. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Bókaútgáfa Mest lesið Við höfum ekki efni á norsku leiðinni Heiðrún Lind Marteinsdóttir Skoðun Hver er viðskiptalegur ávinningur af EES-samningnum? Sigurbjörn Svavarsson Skoðun Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty Skoðun Fólkið sem gleymdist í Grindavík Bryndís Gunnlaugsdóttir Skoðun Börnin á Gasa Ebba Margrét Magnúsdóttir Skoðun Elsku ASÍ, bara… Nei Sunna Arnardóttir Skoðun Styðjum þá sem bjarga okkur Jens Garðar Helgason Skoðun Gigtarmaí 2025 – Stuðlum að forvörnum, fræðslu og vitundarvakningu Hrönn Stefánsdóttir Skoðun Embætti þitt geta allir séð Ragnheiður Davíðsdóttir Skoðun Rússar pyntuðu og myrtu úkraínsku blaðakonuna Viktoriiu Roshchyna Erlingur Erlingsson Skoðun Skoðun Skoðun Áskorun til ráðherra mennta- og barnamála og ráðherra menningarmála Anna Klara Georgsdóttir skrifar Skoðun Fólkið sem gleymdist í Grindavík Bryndís Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Rússar pyntuðu og myrtu úkraínsku blaðakonuna Viktoriiu Roshchyna Erlingur Erlingsson skrifar Skoðun Á að sameina ÍSÍ og UMFÍ? Ómar Stefánsson skrifar Skoðun Elsku ASÍ, bara… Nei Sunna Arnardóttir skrifar Skoðun Gigtarmaí 2025 – Stuðlum að forvörnum, fræðslu og vitundarvakningu Hrönn Stefánsdóttir skrifar Skoðun Við höfum ekki efni á norsku leiðinni Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Sósíalistar á vaktinni í átta ár Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun Styðjum þá sem bjarga okkur Jens Garðar Helgason skrifar Skoðun Hver er viðskiptalegur ávinningur af EES-samningnum? Sigurbjörn Svavarsson skrifar Skoðun Embætti þitt geta allir séð Ragnheiður Davíðsdóttir skrifar Skoðun Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty skrifar Skoðun Hver á dómur að vera hjá ungmenni fyrir að fremja alvarlegt afbrot, jafnvel morð? Davíð Bergmann skrifar Skoðun Sigursaga Evrópu í 21 ár Pawel Bartoszek skrifar Skoðun Verkalýðshreyfingin, Dagbjört og ESB Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Börnin á Gasa Ebba Margrét Magnúsdóttir skrifar Skoðun Myndir þú ráða fatlað fólk í vinnu? Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Hvað ert þú að gera? Eiður Welding skrifar Skoðun Rauðir sokkar á 1. maí Sveinn Ólafsson skrifar Skoðun 1. maí er líka fyrir fatlað fólk! Geirdís Hanna Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Verkalýðshreyfingin á næsta leik í Evrópuumræðunni Dagbjört Hákonardóttir skrifar Skoðun Á milli steins og sleggju Heinemann Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Heiðrum íslenska hestinn Berglind Margo Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Allir eiga rétt á virku lífi — líka fatlað fólk Anna Margrét Bjarnadóttir skrifar Skoðun Er kominn tími á Útlendingafrí? Marion Poilvez skrifar Skoðun Janus og jakkalakkarnir Óskar Guðmundsson skrifar Skoðun Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir skrifar Skoðun Hvað ætlar þú að vera þegar þú verður stór? Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Samtalið um dauðann veldur okkur óöryggi Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Sköpum störf við hæfi! Unnur Hrefna Jóhannsóttir skrifar Sjá meira
Líkt og þeir sem álíta að jörðin sé flöt neita helfararafneitarar hreinlega að horfast í augu við raunveruleikann. Fregnir herma að þegar Samuel Shenton, formanni Flat Earth Society, var sýnd gervitunglamynd sem sýndi að jörðin væri hnöttur, hafi hann svarað: “Það er augljóst hvernig svona ljósmynd gæti platað þá sem ekki vita betur.” Það var á svipuðum nótum sem Arthur R. Butz, þekktur sem einn alræmasti afneitari helfararinnar, kallaði útrýmingu nasista á milljónum gyðinga í seinni heimstyrjöldinni „áróðursbragð“ í bók sinni Tröllasaga 20. Aldarinnar: Rökin gegn meintri útrýmingu evrópskra gyðinga (e. The Hoax of the Twentieth Century: The Case Against the Presumed Extermination of European Jewry). Butz hafnar því einnig að gasklefarnir sem notaðir voru til að myrða hundruðir þúsunda gyðinga hafi nokkurn tíma verið til í Auschwitz, Treblinka eða öðrum útrýmingabúðum og vísar til gasklefa sem „áróðurs og hugaróra á stríðstímum“. Á meðan þeir sem álíta að jörðin sé flöt eru að flestra mati meinlausir vitleysingar, eru skoðanir helfararafneitara hættulegar því þær eru almennt notaðar í viðleitni til að verja og hvítþvo Adolf Hitler, nasisma og Þriðja ríkið með öfgafullu, og oftar en ekki, meinvirku gyðingahatri. Þess vegna ofbauð World Jewish Congress þegar fregnir bárust að ný íslensk þýðing á bók Butz hafi verið kynnt í Bókatíðindum. Viðbrögðin voru enn skelfilegri þegar Heiðar Ingi Svansson, formaður Félags íslenskra bókaútgefenda, lét þau orð falla að birting kynningartexta um bókina í Bókatíðindum sé frumforsenda prent- og tjáningarfrelsis. Trölladaga 20. aldarinnar, sem var fyrst gefin út árið 1976, er talin til „klassískra verka gyðingahaturs“ og hefur Butz starfað að efldri umræðu um helfararafneitun á ólíkum vettvöngum í meira en 40 ár. Bókin byggir á þeirri ógeðfeldri samsæriskenningu að helförin hafi ekki átt sér stað heldur sé áróðursbragð sem gyðingasamtök hafi búið til til að koma eigin málefnum á framfæri. Því er óneitanlega óþefur gyðingahaturs af bókinni og er hún tilraun til að vegsama útrýmingu gyðinga. . Síðan bókin kom út hafa sagnfræðingar í áraraðir bent á að hún byggir á ótal staðreyndarvillum. Sem dæmi má nefna sagnfræðinginn Deborah Lipstadt sem hefur sagt að útskýringar Butz á hvarfi miljóna gyðinga séu svo fáránlegar að þær væru sprenghlægilegar ef viðfangsefnið væri ekki grafalvarlegt. Í Kanada var bókin dæmd siðlaus og smekklaus uppreisnaráróður samkvæmt lögum og því bönnuð. Í Þýskalandi er bannað að auglýsa bókina eða stilla henni fram á nokkurn hátt. Vefverslunarrisinn Amazon hefur fjarlægt bókina úr vefverslunum sínum í Bandaríkjunum og í Bretlandi. Í almennum hegningalögum lagasafns Íslands segir í grein 233a að: „Hver sem opinberlega hæðist að, rógber, smánar eða ógnar manni eða hópi manna með ummælum eða annars konar tjáningu […] skal sæta sektum eða fangelsi allt að 2 árum“. Þar sem greinin vísar ekki sérstaklega til helfararafneitunar má benda á að helfararafneitun er víðaséð sem birtingarmynd gyðingahaturs. Skemmst er frá því að segja að samfélagsmiðlarisinn Facebook hefur nú bannað birtingu á efni sem neitar eða dregur úr þeirri staðreynd að helförin hafi átt sér stað. Mark Zuckerberg, framkvæmdarstjóri Facebook, segir ákvörðunina tengjast „auknu ofbeldi sem tengist gyðingahatri“. Bók Butz ætti án efa að flokkast sem ærumeiðandi tilraun til að breiða út boðskap gyðingahaturs. Kynning og sala bókarinnar ætti því einnig að líta á sem tilraun til að breiða út boðskap gyðingahaturs og gengur þvert á lýðræðisleg gildi. Helförin er ekki getgáta heldur sagnfræðileg staðreynd. Helfararafneitun er ekki spurning um skoðanafrelsi heldur er það meinfýsin og illgjörn bjögun á sannleika og staðreyndum sem hafa ekkert með tjáningarfrelsi eða prentfrelsi að gera. Þess vegna er boðskapur bókarinnar hættulegur. Þó það sé ekki bannað samkvæmt lögum á Íslandi að gefa út efni með hatursorðræðu og skoðanamótun, hafa útgefendur Bókatíðinda siðferðislega skyldu til að hvorki lögmæta né gæða þau sjónarmið lífi sem koma fram í bókinni. Tjáningarfrelsi á ekki að rugla saman við frelsi í almennum skilningi, og því má ekki nýta tjáningarfrelsi sem rétt til að segja hvað sem er sem getur svert mannorð eða minningu fórnarlamba helfararinnar. Þessi bók er efnislega eins andstyggileg og gróft klám eða aðrar birtingarmyndir kynþáttarhaturs og ofstæki. Bókina ætti að fordæma og útskúfa sem ærumeiðandi hatursorðræðu í garð gyðinga. Menachem Z. Rosensaft er varaforseti og yfirlögfræðingur World Jewish Congress. Hann kennir lögfræði þjóðarmorða við lögfræðideildir háskólanna Columbia og Cornell.
Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty Skoðun
Skoðun Áskorun til ráðherra mennta- og barnamála og ráðherra menningarmála Anna Klara Georgsdóttir skrifar
Skoðun Rússar pyntuðu og myrtu úkraínsku blaðakonuna Viktoriiu Roshchyna Erlingur Erlingsson skrifar
Skoðun Gigtarmaí 2025 – Stuðlum að forvörnum, fræðslu og vitundarvakningu Hrönn Stefánsdóttir skrifar
Skoðun Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty skrifar
Skoðun Hver á dómur að vera hjá ungmenni fyrir að fremja alvarlegt afbrot, jafnvel morð? Davíð Bergmann skrifar
Skoðun Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir skrifar
Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty Skoðun