Rifbeinsbrotin vegna krabbameinsæxla en sagt að grenna sig Erla Björg Gunnarsdóttir skrifar 15. mars 2020 19:00 Bjarney missti móður sína fyrir fimm árum og hún segir fitufordóma hafa skert lífsgæði hennar verulega síðustu tíu til fimmtán ár fyrir andlátið. vísir/sigurjón Samtök um líkamsvirðingu safna nú sögum um fitufordóma í heilbrigðiskerfinu. Bjarney Bjarnadóttir hefur sent inn sögu móður sinnar, Láru Aðalsteinsdóttur, sem lést fyrir fimm árum. Í fimmtán hafði Lára gengið fyrir sterkum verkjatöflum en læknarnir útskýrðu verkina sem slit- og millirifjagigt og að eina lausnin væri hreyfing, betra mataræði og að létta sig. Sjá einnig: Safna sögum feitra um lífshættulega fordóma Árið 2015 greindist Lára með brjóstakrabbamein og fór í brjóstnám en nokkrum vikum síðar gat hún ekki gengið fyrir bakverkjum. Hún fékk morfín á spítalanum og átti að vera send heim þótt hún gæti ekki gengið. Bjarney segir fjölskylduna hafa fengið það í gegn að móðir hennar fengi að vera eina nótt á spítalanum. „Þá var hún sett í beinaskanna og það kom í ljós að krabbameinið var búið að dreifa sér í rifbeinin, hún var þrírifbeinsbrotin út af krabbameinsæxlum sem læknarnir höfðu kallað millirifjagigt. Hún var með æxli í mjaðmabeinum, allri hryggsúlunni og upp í höfuðbein, sem þá útskýrir allan hennar stoðkerfisvanda,“ segir Bjarney og bendir á að þetta hefði getað komið í ljós miklu fyrr ef hún hefði verið send í röntgen. „Ég er sannfærð um að þetta hefur með það að gera að hún var feit. Henni var bara sagt að hreyfa sig og borða öðruvísi.“ Bjarney segir verki hafa yfirtekið líf móður hennar síðustu fimmtán árin fyrir andlátið. Bjarney telur þetta vera skýra birtingarmynd fitufordóma. Það hafi hún séð þegar hún fór sjálf um svipað leyti til læknis vegna bakverkja. „Það fyrsta sem hann spyr er hvort við eigum ekki að taka mynd af bakinu. Þá fór ég að velta fyrir mér af hverju það hafi ekki verið löngu búið að taka mynd af mömmu. En í staðinn er alltaf verið að troða í hausinn á henni að þetta væri gigt. Þetta var eftir að mamma dó og ég fór að velta fyrir mér af hverju hún hafi ekki verið skoðuð betur og af hverju það hafi ekki verið hlustað á hana.“ Fitufordómarnir skertu verulega lífsgæði Bjarney starfaði sem einkaþjálfari og eftir að hún opnaði augun fyrir fitufordómum í heilbrigðiskerfinu sá hún mörg dæmi um slíkt hjá skjólstæðingum sínum. Kona sem hafði lengi barist við ófrjósemi fékk alltaf að heyra að hún þyrfti að grenna sig en svo kom í ljós að hún var með PCOS sem getur valdið bæði offitu og ófrjósemi. „Ef þyngdin hefði verið tekin út fyrir sviga og hlustað á hana þá hefði þetta verið greint miklu fyrr og komist að því að þetta var orsök ófrjóseminnar í hennar tilfelli - og líklega orösk offitunnar.“ Lára var sífellt að ásaka sjálfa sig fyrir slæma heilsu og reyna að grenna sig. Bjarney segist hafa uppgötvað hversu hættulegir fitufordómar geti verið og þótt hún geti ekki fullyrt að fitufordómar hafi verið banamein móður sinnar þá er hún handviss um að þeir hafi að minnsta kosti skert lífsgæði hennar verulega. Einangrun og skömm „Líf hennar í lokin snerist um að lifa af. Hún tók verkjalyf eftir átta tíma vinnudag og fékk svo samviskubit yfir að vera ekki að hreyfa sig. Hún treysti læknunum algjörlega sem voru búnir að segja henni oft að sökin væri hennar,“ segir Bjarney og lýsir því hvernig móðir hennar var alltaf á leiðinni að fara í ræktina eða í göngutúr en hafði ekki bolmagn til þess. Bjarneyju vöknar um augun þegar hún lýsir því hvernig móðir hennar hafi einangrað sig síðustu árin og skammast sín fyrir ástandið á sér. Þetta eru tíu til fimmtán ár sem voru undirlögð af verkjum. Ég man ekki eftir mömmu öðruvísi en í verkjastillingu og svo fylgdi þessu einhver skömm. Bjarney fagnar því að verið sé að safna sögum af fitufordómum og vonast eftir breytingum. „Mér finnst þetta gríðarlega mikilvægt og þess vegna vil ég taka þátt í þessu. Ég vona bara að það verði farið að hlusta raunverulega á fólk en ekki gert ráð fyrir einhverju út frá holdarfari. Heldur reyna að finna lausn á þeirra vanda, algjörlega burtséð frá stærð viðkomandi.“ Bjarney ásamt Láru, móður sinni, á góðri stundu. Hægt er að sækja um aðgang á Facebook-síðu sem Samtök um líkamsvirðingu hafa stofnað og senda inn sögu um fitufordóma í heilbrigðiskerfinu, hvort sem maður hefur sjálfur lent í slíku eða er aðstandandi eins og Bjarney. Heilbrigðismál Mest lesið Leigubíll án verðmerkingar og veitingastaðir í óleyfi Innlent Stal 73 rauðvínsflöskum og rúllaði burt á þríhjóli Erlent Tjald vonarinnar brann til kaldra kola Innlent Díselþjófar staðnir að verki: „Þetta er búið að kosta okkur milljónir“ Innlent Merkúr Máni sótti brons í Ólympíukeppninni í líffræði Innlent Skötumessur Ásmundar Friðrikssonar gefa vel af sér Innlent Ísraelsher stöðvaði aðra skútu með vistum Erlent „Þá er samkeppnishæfnin farin, það segir sig bara sjálft“ Innlent Tekist á um Evrópumálin Innlent Allt að nítján stiga hiti á Suðurlandi Veður Fleiri fréttir Tekist á um Evrópumálin Merkúr Máni sótti brons í Ólympíukeppninni í líffræði Leigubíll án verðmerkingar og veitingastaðir í óleyfi Virknin minnkað þó áfram gjósi Tjald vonarinnar brann til kaldra kola Skötumessur Ásmundar Friðrikssonar gefa vel af sér „Þá er samkeppnishæfnin farin, það segir sig bara sjálft“ Líkamsárás í farþegaskipi „Kaldar kveðjur frá ESB“ og tilfinningaþrungin stund á Druslugöngu Hvalfjarðargöng opin á ný „Það er verið að taka aðeins of mikið“ Díselþjófar staðnir að verki: „Þetta er búið að kosta okkur milljónir“ „Ég held að það sé nú best að anda rólega“ Áhugi ungra stráka á Druslugöngunni kom skemmtilega á óvart Mögulegir Evróputollar á íslenskar vörur, lundastofn í rénun og Druslugangan Komst ekki heim frá Íran fyrr en mánuði eftir árásirnar Segir eðlilegast að strandveiðiheimildir verði fyrir utan alla potta Reyndist fjölmennt matarboð „þar sem gleðin var við völd“ Skógasafn vill Gunnfaxa en beðið svara eigenda Áfram gýs úr einum gíg „Það nægir ekki ESB að rústa eigin iðnaðarframleiðslu“ Vill bjóða borgarstjóra í vöfflukaffi eftir deilurnar Ósammála Náttúrufræðistofnun og segja veiðar á lunda forsvaranlegar Eldri borgarar í Vogum leiddu knattspyrnumenn inn á völlinn ESB leggur til tolla á Ísland: „Þetta er bara tillaga sem er á borðinu“ Uppsagnir sjómanna í Grindavík: „Hvenær er nóg, nóg?“ Vilja innlima Vesturbakkann og deilu um göngustíg lýkur með vöfflum Handtekinn vegna ólöglegs vopnaburðar Bilun í flugstjórn olli um tveggja tíma seinkun Mikið viðbragð vegna umferðarslyss Sjá meira
Samtök um líkamsvirðingu safna nú sögum um fitufordóma í heilbrigðiskerfinu. Bjarney Bjarnadóttir hefur sent inn sögu móður sinnar, Láru Aðalsteinsdóttur, sem lést fyrir fimm árum. Í fimmtán hafði Lára gengið fyrir sterkum verkjatöflum en læknarnir útskýrðu verkina sem slit- og millirifjagigt og að eina lausnin væri hreyfing, betra mataræði og að létta sig. Sjá einnig: Safna sögum feitra um lífshættulega fordóma Árið 2015 greindist Lára með brjóstakrabbamein og fór í brjóstnám en nokkrum vikum síðar gat hún ekki gengið fyrir bakverkjum. Hún fékk morfín á spítalanum og átti að vera send heim þótt hún gæti ekki gengið. Bjarney segir fjölskylduna hafa fengið það í gegn að móðir hennar fengi að vera eina nótt á spítalanum. „Þá var hún sett í beinaskanna og það kom í ljós að krabbameinið var búið að dreifa sér í rifbeinin, hún var þrírifbeinsbrotin út af krabbameinsæxlum sem læknarnir höfðu kallað millirifjagigt. Hún var með æxli í mjaðmabeinum, allri hryggsúlunni og upp í höfuðbein, sem þá útskýrir allan hennar stoðkerfisvanda,“ segir Bjarney og bendir á að þetta hefði getað komið í ljós miklu fyrr ef hún hefði verið send í röntgen. „Ég er sannfærð um að þetta hefur með það að gera að hún var feit. Henni var bara sagt að hreyfa sig og borða öðruvísi.“ Bjarney segir verki hafa yfirtekið líf móður hennar síðustu fimmtán árin fyrir andlátið. Bjarney telur þetta vera skýra birtingarmynd fitufordóma. Það hafi hún séð þegar hún fór sjálf um svipað leyti til læknis vegna bakverkja. „Það fyrsta sem hann spyr er hvort við eigum ekki að taka mynd af bakinu. Þá fór ég að velta fyrir mér af hverju það hafi ekki verið löngu búið að taka mynd af mömmu. En í staðinn er alltaf verið að troða í hausinn á henni að þetta væri gigt. Þetta var eftir að mamma dó og ég fór að velta fyrir mér af hverju hún hafi ekki verið skoðuð betur og af hverju það hafi ekki verið hlustað á hana.“ Fitufordómarnir skertu verulega lífsgæði Bjarney starfaði sem einkaþjálfari og eftir að hún opnaði augun fyrir fitufordómum í heilbrigðiskerfinu sá hún mörg dæmi um slíkt hjá skjólstæðingum sínum. Kona sem hafði lengi barist við ófrjósemi fékk alltaf að heyra að hún þyrfti að grenna sig en svo kom í ljós að hún var með PCOS sem getur valdið bæði offitu og ófrjósemi. „Ef þyngdin hefði verið tekin út fyrir sviga og hlustað á hana þá hefði þetta verið greint miklu fyrr og komist að því að þetta var orsök ófrjóseminnar í hennar tilfelli - og líklega orösk offitunnar.“ Lára var sífellt að ásaka sjálfa sig fyrir slæma heilsu og reyna að grenna sig. Bjarney segist hafa uppgötvað hversu hættulegir fitufordómar geti verið og þótt hún geti ekki fullyrt að fitufordómar hafi verið banamein móður sinnar þá er hún handviss um að þeir hafi að minnsta kosti skert lífsgæði hennar verulega. Einangrun og skömm „Líf hennar í lokin snerist um að lifa af. Hún tók verkjalyf eftir átta tíma vinnudag og fékk svo samviskubit yfir að vera ekki að hreyfa sig. Hún treysti læknunum algjörlega sem voru búnir að segja henni oft að sökin væri hennar,“ segir Bjarney og lýsir því hvernig móðir hennar var alltaf á leiðinni að fara í ræktina eða í göngutúr en hafði ekki bolmagn til þess. Bjarneyju vöknar um augun þegar hún lýsir því hvernig móðir hennar hafi einangrað sig síðustu árin og skammast sín fyrir ástandið á sér. Þetta eru tíu til fimmtán ár sem voru undirlögð af verkjum. Ég man ekki eftir mömmu öðruvísi en í verkjastillingu og svo fylgdi þessu einhver skömm. Bjarney fagnar því að verið sé að safna sögum af fitufordómum og vonast eftir breytingum. „Mér finnst þetta gríðarlega mikilvægt og þess vegna vil ég taka þátt í þessu. Ég vona bara að það verði farið að hlusta raunverulega á fólk en ekki gert ráð fyrir einhverju út frá holdarfari. Heldur reyna að finna lausn á þeirra vanda, algjörlega burtséð frá stærð viðkomandi.“ Bjarney ásamt Láru, móður sinni, á góðri stundu. Hægt er að sækja um aðgang á Facebook-síðu sem Samtök um líkamsvirðingu hafa stofnað og senda inn sögu um fitufordóma í heilbrigðiskerfinu, hvort sem maður hefur sjálfur lent í slíku eða er aðstandandi eins og Bjarney.
Heilbrigðismál Mest lesið Leigubíll án verðmerkingar og veitingastaðir í óleyfi Innlent Stal 73 rauðvínsflöskum og rúllaði burt á þríhjóli Erlent Tjald vonarinnar brann til kaldra kola Innlent Díselþjófar staðnir að verki: „Þetta er búið að kosta okkur milljónir“ Innlent Merkúr Máni sótti brons í Ólympíukeppninni í líffræði Innlent Skötumessur Ásmundar Friðrikssonar gefa vel af sér Innlent Ísraelsher stöðvaði aðra skútu með vistum Erlent „Þá er samkeppnishæfnin farin, það segir sig bara sjálft“ Innlent Tekist á um Evrópumálin Innlent Allt að nítján stiga hiti á Suðurlandi Veður Fleiri fréttir Tekist á um Evrópumálin Merkúr Máni sótti brons í Ólympíukeppninni í líffræði Leigubíll án verðmerkingar og veitingastaðir í óleyfi Virknin minnkað þó áfram gjósi Tjald vonarinnar brann til kaldra kola Skötumessur Ásmundar Friðrikssonar gefa vel af sér „Þá er samkeppnishæfnin farin, það segir sig bara sjálft“ Líkamsárás í farþegaskipi „Kaldar kveðjur frá ESB“ og tilfinningaþrungin stund á Druslugöngu Hvalfjarðargöng opin á ný „Það er verið að taka aðeins of mikið“ Díselþjófar staðnir að verki: „Þetta er búið að kosta okkur milljónir“ „Ég held að það sé nú best að anda rólega“ Áhugi ungra stráka á Druslugöngunni kom skemmtilega á óvart Mögulegir Evróputollar á íslenskar vörur, lundastofn í rénun og Druslugangan Komst ekki heim frá Íran fyrr en mánuði eftir árásirnar Segir eðlilegast að strandveiðiheimildir verði fyrir utan alla potta Reyndist fjölmennt matarboð „þar sem gleðin var við völd“ Skógasafn vill Gunnfaxa en beðið svara eigenda Áfram gýs úr einum gíg „Það nægir ekki ESB að rústa eigin iðnaðarframleiðslu“ Vill bjóða borgarstjóra í vöfflukaffi eftir deilurnar Ósammála Náttúrufræðistofnun og segja veiðar á lunda forsvaranlegar Eldri borgarar í Vogum leiddu knattspyrnumenn inn á völlinn ESB leggur til tolla á Ísland: „Þetta er bara tillaga sem er á borðinu“ Uppsagnir sjómanna í Grindavík: „Hvenær er nóg, nóg?“ Vilja innlima Vesturbakkann og deilu um göngustíg lýkur með vöfflum Handtekinn vegna ólöglegs vopnaburðar Bilun í flugstjórn olli um tveggja tíma seinkun Mikið viðbragð vegna umferðarslyss Sjá meira